Nguyễn Trần Bạt - Chúng ta có thể học gì từ người Nhật?

<center><img
src="http://fc08.deviantart.net/fs38/i/2008/356/b/a/Japanese_Wallpaper_Repost_by_sadelbrid.jpg"
width="560" /></center>

Có thể nói, Việt Nam là một dân tộc có mối thiện cảm rất
tốt đẹp với người Nhật Bản. Không phải chỉ có thế hệ
hôm nay mà từ lâu rồi, chúng ta đã phát hiện ra Nhật Bản là
tấm gương để chấn hưng đất nước của mình. Cụ Phan Bội
Châu và Hoàng thân Cường Để - một trong những thành viên
rất quan trọng của Hoàng tộc nhà Nguyễn đã nhận ra tấm
gương ấy. Trong bối cảnh hiện nay, kinh tế thế giới khủng
hoảng, đất nước gặp nhiều khó khăn, chúng ta buộc phải có
những thay đổi căn bản và quyết liệt. Nhìn nhận lại những
bài học từ Nhật Bản là một việc giúp chúng ta có cái nhìn
thực tiễn để bắt đầu cho sự đổi mới sâu sắc, toàn
diện. </em>

<strong>1. Học tính quyết liệt trong cải cách đời sống chính
trị</strong>

Người Nhật có những đặc tính, những cách thức, những ưu
điểm mà một dân tộc muốn phát triển không thể không có
những thứ đó. Có thể nói, lịch sử hiện đại hoá nền
chính trị, nền kinh tế và nền văn hóa Nhật Bản được
tiến hành gần như song song hoặc nếu có chậm thì chỉ chậm
hơn một chút so với việc thống nhất nước Mỹ. Còn ở Việt
Nam chúng ta, mặc dù có Tự Đức là một vị vua tương đối
tích cực, ông cũng có ý thức nhất định về việc đổi mới
nền chính trị của đất nước, nhưng những đổi mới của
ông mới chỉ là những dấu hiệu cải tiến về hình thức
chứ chưa đạt đến sự thay đổi về bản chất. Trong khi đó,
vua Minh Trị của Nhật Bản đã làm những cuộc cải cách lớn
và triệt để cho nền chính trị Nhật Bản. Từ những cuộc
cải cách này, Nhật Bản nhanh chóng vươn lên thành một cường
quốc của thế giới. Đấy là một minh chứng cho thấy, chúng
ta phải mạnh dạn nói rằng Việt Nam muốn ra khỏi tình trạng
lạc hậu như hiện nay thì không có cách gì ngoài cải cách
chính trị. Cho nên, học người Nhật trước hết là học tính
quyết liệt trong cải cách đời sống chính trị, học sự dũng
cảm của người Nhật trong cải cách chính trị theo hướng
thừa nhận dân chủ.

Cải cách chính trị là động lực quan trọng nhất, cơ bản
nhất, nền tảng nhất và quyết định nhất đối với toàn
bộ tiến trình phát triển, và phải cải cách chính trị theo
hướng dân chủ hoá một cách hợp lý. Tại sao tôi lại dùng
chữ "hợp lý"? Bởi vì đấy là một việc đòi hỏi đầu tư
rất tốn kém. Để có được nền chính trị tiên tiến,
trước hết chúng ta phải đầu tư vào giáo dục, đầu tư vào
việc xây dựng các thể chế, đầu tư vào việc cải cách các
cơ sở hạ tầng cơ bản. Tất cả những việc ấy đều tốn
kém cho nên chúng ta không thể làm ồ ạt được. Làm cho tiên
tiến một khu vực nhưng trong khi đó không đầu tư thoả đáng
để làm tiên tiến các khu vực khác thì các khu vực được ưu
tiên ấy trở thành miếng mồi xâu xé và không chừng nó còn
gây mất đoàn kết xã hội.

Nhiều người cho rằng, trong khi cải cách chính trị là cải
cách ở tầng trên và bao giờ cũng chậm hơn ở dưới thì
người dân phải biết lách luật để tạo ra những điều
kiện cho sự thay đổi từ dưới lên, ví dụ khoán 10 là cách
lách luật của người nông dân. Nhưng tôi cho rằng, đối với
thân phận của một dân tộc, giải pháp phải có chiều dài
lịch sử thoả đáng và phải dựa trên những nguyên lý triết
học thoả đáng. Không thể tạo ra một lộ trình phát triển
ổn định của một dân tộc bằng cách nhặt những yếu tố
hợp lý mà nhân dân nghĩ ra. Những sự lách luật như vậy có
thể đạt được một số kết quả có tính chất thực dụng,
nhưng nó tàn phá nền văn hoá tôn trọng nhà nước và pháp
luật, nó tạo ra một xã hội cơ hội và vô kỷ luật. Nó
biến nhà nước trở thành một kẻ chờ đợi sáng kiến xã
hội và cung cấp một dịch vụ để hợp pháp hoá những cái
đó, và gọi đấy là thành tựu chính trị.<em> Làm sao gọi
những thành tựu được tạo ra trong trạng thái vô chính phủ
của đời sống xã hội là tiến bộ xã hội được?</em> Nếu
chúng ta tự hào vì việc ấy thì chính chúng ta tự xác nhận
mình là những kẻ phản tiến bộ. Tại sao chúng ta lại có
một hệ thống chính sách để chúng ta phải lách nó? Tại sao
sự tiến bộ của chúng ta lại phải được tạo ra bằng cách
phá vỡ kỷ luật nhà nước? Nếu xét về phương diện lý
thuyết thì đấy là những giải pháp hoàn toàn không có giá
trị phổ quát. Bởi đem so những lợi ích thu được từ việc
lách luật với sự tàn phá hiệu lực của nhà nước, cái nào
quan trọng hơn? Một dân tộc trên quy mô nhà nước cũng như
trên quy mô các bộ phận nhân dân mà được đào tạo trong
những tình huống vô kỷ luật như vậy thì nó phá vỡ tiêu
chuẩn cao nhất của lịch sử phát triển văn minh nhân loại,
đó là sự tôn trọng các trật tự công cộng. Vì thế, cải
cách chính trị không phải được tiến hành bằng những sự
lách luật, nó phải được hoạch định trên cơ sở những
nghiên cứu khoa học và những mục tiêu cụ thể.

Nhiều người e ngại thừa nhận dân chủ thì mất dần giá
trị, bản sắc của nền văn hoá của mình, mất cả quyền
lãnh đạo của mình, đấy là sự suy nghĩ của những kẻ
lười nhác.

Chúng ta đã thấy người Nhật không hề mất gì. Người Nhật
trở thành một quốc gia phát triển nhờ sự dân chủ hoá xã
hội của họ. Nếu không xác định được mục tiêu của cải
cách chính trị ở Việt Nam là để dẫn tới dân chủ thì mọi
cuộc cải cách, mọi sự đổi mới đều không có ý nghĩa. Dân
chủ chính là xác lập những quy tắc công khai để kiểm soát
quyền lực của nhà nước, bởi nếu nhà nước mà có quyền
lực tuyệt đối thì mọi cố gắng đều không thể mang lại
sự thay đổi nào đáng kể mà chỉ để giải quyết những
vấn đề lặt vặt trước mắt mà thôi.

<strong>2. Học cách tổ chức một xã hội nề nếp</strong>

Trong xã hội chúng ta hiện nay, có một số ý kiến mặc định
rằng đặc tính của người Việt Nam là quá tự do, không chịu
chấp hành quy tắc, khi bị chỉ trích, người Việt Nam thường
phản ứng trước mà không chịu lắng nghe. Trong khi đó đặc
tính của người Nhật là rất quy chuẩn và luôn tuân thủ
nguyên tắc. Với những đặc điểm ấy, phải chăng sẽ rất
khó để người Việt áp dụng được những bài học của
người Nhật. Tôi không nghĩ vậy. Chúng ta đã có những người
Việt viết hoa, chúng ta đã có những người Việt có giá trị.
Nếu tiếp xúc với những thế hệ trí thức được đào tạo
vào những năm 30 của thế kỷ trước, bất kỳ ai cũng có thể
thấy đấy là những mẫu mực về nhân cách. Tôi có mặt ở
Hà Nội ngay sau năm 1954, tôi biết người Việt Nam ở những
năm 50 của thế kỷ trước không như vậy, và cả trước đó
cũng thế. Người Việt Nam đã từng có những nề nếp, những
quy chuẩn cực kỳ chặt chẽ. Trong gia đình, những hành động
từ lúc ăn cơm cho đến lúc đi ngủ, lúc ngủ dậy, lúc uống
trà, đều có các tiêu chuẩn văn minh của nó. Người Việt Nam
chúng ta trước những năm 50 đã biết khẳng định giá trị
bằng chất lượng các dịch vụ của mình. Chúng ta đã từng
có một nền văn minh đòi hỏi chất lượng các dịch vụ:
chất lượng dịch vụ làm con, chất lượng dịch vụ làm cha,
chất lượng dịch vụ làm mẹ, chất lượng dịch vụ làm vợ,
chất lượng dịch vụ làm quân, chất lượng dịch vụ làm
quan. Tất nhiên nó cũng thay đổi cùng với thời gian, đặc
biệt vào thời kỳ sau này, nó thay đổi với tốc độ tha hoá
rất nhanh. Sau Đổi mới, từ năm 1986 đến 1995, chúng ta đi từ
một xã hội nhốn nháo sang một xã hội tương đối nề nếp.
Lúc ấy, chúng ta có một không gian chính trị chưa thể gọi là
hoàn toàn tiến bộ, nhưng đấy là một không gian có nề nếp.
Nhưng từ 1995 đến bây giờ, dường như chúng ta không giữ
được như thế nữa, chúng ta bắt đầu tha hoá lại. Gần đây
xã hội của chúng ta trở nên hết sức nhộn nhạo, ngay cả
kỷ luật quan trọng nhất là kỷ luật của đời sống chính
trị cũng có nhiều vấn đề. Chúng ta đang sống trong một
không gian chính trị không nề nếp, trong đó, nhiều người
không ý thức được nghĩa vụ, trách nhiệm và các giới hạn.

Tuy nhiên, hiện tượng nhốn nháo hiện nay là sản phẩm của
một giai đoạn văn hoá, nó không phải là sản phẩm của riêng
dân tộc Việt Nam, nó không phải là đặc tính của bất kỳ
dân tộc nào, nó là kết quả của sự thiếu tự do. Chúng ta
bừa bãi chứ không phải tự do. Tự do có cả mặt quyền và
mặt nghĩa vụ. Tự do là một không gian đã được nhân tạo
hoá để nâng đỡ cảm hứng sống và phát triển, nhưng đồng
thời cũng kiểm soát sự lộng hành. Cho nên phải nói rằng về
mặt hình thức, đấy là một hiện tượng suy thoái như những
gì chúng ta quan sát được, còn về bản chất, sự suy thoái
ấy là do chúng ta đã phá vỡ các tiêu chuẩn văn minh mà xã
hội từng có bằng chính trị. Chính trị đóng vai trò rất
lớn trong việc xúc tiến sự tha hoá cũng như sự tiến bộ
trong đời sống văn hoá, trong đời sống dân sự, cả trong nề
nếp sinh hoạt của khu vực công cũng như khu vực tư. Vì thế,
cần phải cải cách thoả đáng đời sống chính trị để xây
dựng lại ý thức tôn trọng trật tự công cộng, trong đó bao
gồm cả trật tự sinh hoạt và trật tự văn hoá. Người ta
phải biết kính trọng người cao tuổi, biết thương yêu trẻ
con, biết kính trọng người tài, biết xấu hổ về việc mình
dốt. Tóm lại phải biết hành động mà nền tảng của hành
động là chính trị.

Tôi nghĩ rằng không có bất kỳ cách gì để giữ gìn nề
nếp, để giữ gìn nhân cách, để xây dựng một xã hội nề
nếp nếu không bắt đầu từ cải cách chính trị. Không có
cách gì trì hoãn cải cách chính trị mà có thể phát triển
đời sống tinh thần của dân tộc để chúng ta trở thành một
dân tộc đáng kính trọng. Nếu chúng ta không nhận ra điều
ấy thì chúng ta không biết cách để phục hồi lại những giá
trị đáng quý của dân tộc mình. Tất cả những việc đấy,
người Nhật đã làm như một tấm gương. Người Nhật tiến
hành dân chủ hoá xã hội nhưng trong mọi cải cách, người
Nhật vẫn giữ được những trật tự khẳng định tiêu chuẩn
và khẳng định chất lượng của nền văn hoá Nhật Bản, vẫn
giữ được chữ "Lễ". Lễ như một quy tắc giao tiếp để
khẳng định những tiêu chuẩn xã hội. Tuy "Lễ" chỉ là hình
thức nhưng chúng ta buộc phải làm và phải bắt đầu từ
đấy.

Học người Nhật, chúng ta phải học tính cội rễ của họ
trong cải cách chứ không phải học việc lắp ráp những yếu
tố có vẻ hợp lý vào thời điểm hiện nay. Học người Nhật
là học cách tổ chức ra nền tự do trong những điều kiện nó
không xâm hại và không làm biến mất những đặc trưng văn
hoá. Tự do chính là công nghệ để trả lại cho con người
năng lực hình thành những nhân cách thoả đáng với tương quan
giữa họ và những dân tộc khác trên thế giới. Người Nhật
biết tổ chức ra tự do trong điều kiện văn hoá của họ và
họ thành công. Người Nhật là một trong những dân tộc thông
minh để giữ được mình mà vẫn tự do, đấy là kinh nghiệm
lớn nhất. Và những kinh nghiệm của người Nhật chỉ cho
chúng ta thấy rằng, tự do không tàn phá bất kỳ phẩm hạnh
nào, đặc tính nào của bất kỳ dân tộc nào, tự do chỉ xúc
tiến để những đặc tính ấy, phẩm hạnh ấy đạt đến
ngưỡng phát triển của nó một cách tự nhiên.
<div class="boxcenter550"><img
src="http://fs.chungta.com/File.ashx/14124E6776864C6D8FB32525A6F38DAA/image=jpeg/1982c532b8444f4ab1e3ec9d4d156181/nguoi-nhat.jpg"
/><div class="textholder">Người Nhật rất hiếu khách, cởi mở và
chân thành</div></div>

<strong>3. Học sự tôn trọng con người</strong>

Khi nghiên cứu sự vi phạm về chất lượng của nền kinh tế
và nền sản xuất ở các nước đang phát triển, tôi nhận ra
rằng nguyên nhân chính là ở các nước này, nhân quyền chưa
được tôn trọng. Có rất nhiều sự việc cho thấy điều ấy.
Tại sao có hiện tượng bỏ melamine vào sữa, tại sao có hiện
tượng nhiễm độc thực phẩm? Bởi vì con người không được
giáo dục về nhân quyền, bởi vì con người chưa được tôn
trọng. Hiện nay, chúng ta vi phạm những lợi ích của nông
thôn, nông dân để đổi lấy một sự nghiệp công nghiệp hoá
không có thành tựu. Về cơ bản, người tạo ra toàn bộ vinh
quang cho hoạt động xuất khẩu của người Việt vẫn là
người nông dân và người công nhân bán chuyên nghiệp có
nguồn gốc nông dân, đó là những lực lượng cửu vạn trùng
trùng điệp điệp. Và chính cuộc di dân vĩ đại đến các xí
nghiệp ấy đã tạo ra các sản phẩm xuất khẩu mà chúng ta
kể thành tích là xuất siêu. Bây giờ thử tìm xem liệu có
người đô thị nào chấp nhận đi làm thợ may xuất khẩu đế
lấy 700 – 800 nghìn/tháng không? Không có. Giai cấp công nhân
quốc doanh mà chúng ta vẫn tự hào không tạo ra bất kỳ sản
phẩm gì để xuất khẩu, còn giai cấp công nhân tạo ra thành
tựu đổi mới, tạo ra thành tích xuất khẩu là giai cấp công
nhân cửu vạn, đó là giai cấp hình thành bằng sự tàn phá cơ
cấu xã hội nông thôn. Chúng ta thử nghĩ xem, trong điều kiện
khủng hoảng, người nông dân không kiếm được công việc ở
các đô thị công nghiệp nữa thì họ biết về đâu? Họ không
thể quay trở về các sân golf được. Phải nói thật rằng
đấy là một tình cảnh đáng khóc. Nhìn sang nước Nhật, chúng
ta có thể thấy thái độ đối với con người của họ rất
khác. Người Nhật không có những dòng di cư ngược như vậy,
người Nhật chín chắn đến mức họ tạo ra giai cấp công
nhân gắn bó với xí nghiệp đến mức thoái hoá. Con người
lưu luyến công ty đến mức mấy thế hệ như vậy thì tức là
chất lượng nhân văn trong chính sách xây dựng các công ty
phải rất lớn. Tuy sự gắn bó mấy thế hệ ấy là tiền đề
của sự thoái hoá năng lực sáng tạo và họ buộc phải cải
cách lại một chút, nhưng về mặt công nghệ con người là họ
đúng.

Khi không tôn trọng nhân quyền và không giáo dục con người
về nhân quyền thì người ta không thể sản xuất ra hàng hoá
có chất lượng để phục vụ con người. Đã đến lúc chúng
ta phải nhận thấy sự thiếu nhân quyền ảnh hưởng đến
chất lượng của nền kinh tế và nền sản xuất như thế nào.
Vì thế, học người Nhật, chúng ta còn phải học thái độ
tôn trọng con người, tôn trọng nhân dân của họ. Điều này
thể hiện rõ trong chính sách ưu tiên chất lượng hàng nội
địa của Nhật Bản. Hàng nội địa Nhật Bản bao giờ cũng
tốt hơn hàng xuất khẩu. Người Nhật ở nước ngoài thường
về nước để mua đồ dùng. Thái độ, chính sách tôn trọng
quyền ưu tiên của người sản xuất như vậy chúng ta không
có. Người làm ra sản phẩm phải được ăn cái ngon nhất,
dùng cái tốt nhất. Vì con người không quen sử dụng cái tốt
nhất thì không thể sản xuất ra cái tốt nhất được. Trong
lúc ô tô lắp ráp trong nước không bán được, chúng ta vẫn
nhập khẩu những xe tốt cùng hãng ở nước ngoài về. Bởi vì
Toyota xuất Mỹ khác Toyota xuất Châu Âu, Toyota xuất Châu Âu
thì khác Toyota xuất Bắc Á, cuối cùng mới là Toyota xuất
khẩu khu vực Đông Nam Á.

Chỉ nguyên một chính sách sai là tạo ra một dòng nhập khẩu,
tức là tạo ra lỗ hổng để nhập siêu. Cho nên khắc phục
nhập siêu không phải là kìm hãm hàng nhập khẩu, mà là ưu
tiên những hàng hoá chất lượng được bán với giá hợp lý
trong thị trường nội địa. Chú trọng xây dựng thị trường
nội địa, chú trọng xây dựng nền kinh tế bản thể để
tạo ra sự ổn định của đời sống xã hội chính một trong
những cách thức quan trọng nhất tạo ra tiền đề căn bản
để con người được tôn trọng.

<strong>4. Học sự kiên nhẫn và ý chí của người Nhật
Bản</strong>

Chúng ta đều biết rằng, sau chiến tranh thế giới thứ hai, là
một nước thua trận, bị tàn phá nặng nề, Nhật Bản có nỗi
đau khổ, nhục nhã của một nước thua trận, thậm chí đã có
hàng vạn người Nhật tự sát. Nhưng Nhật Bản là một dân
tộc kỳ lạ, họ thắng ngay sau khi thua. Gạt bỏ nỗi đau của
kẻ thua trận và thừa nhận những sai lầm của mình, người
Nhật dồn toàn tâm toàn ý xây dựng lại đất nước của mình
từ sau thế chiến thứ hai. Họ sáng suốt đến mức chấp
nhận trở thành một quốc gia không còn quyền lực chính trị.
Họ đã từ chối một số trách nhiệm chính trị, hay nói cách
khác, họ ra khỏi cái tiếng của cường quốc chính trị để
làm giàu cho đất nước của mình. Họ "cho thuê" nền chính
trị một thời gian để làm việc của mình, và bây giờ, họ
được mời trở lại như một cường quốc chính trị, được
khuyến khích, được thúc giục trở thành một cường quốc
chính trị.

<div class="boxcenter550"><img
src="http://fs.chungta.com/File.ashx/14124E6776864C6D8FB32525A6F38DAA/image=jpeg/eda0b90e20204e9f81551df14f561ecf/136152391120.jpg"
/><div class="textholder">Người Nhật lao động chuyên cần, tận
tâm và nhiều sáng kiến</div></div>

Học tập người Nhật là học tập sự kiên nhẫn của họ.
Từ chối một số trách nhiệm chính trị đối với thế giới
nhưng không phải người Nhật không ý thức được nghĩa vụ
của họ đối với các vấn đề phát triển. Năm 1985, trong
triển lãm xuất khẩu của Nhật ở Tokyo, ông Kyosera - chủ
tịch hãng đồ sứ lớn nhất của Nhật có một bài diễn văn
khai mạc mà tôi không bao giờ quên được. Trong đó, khi nói
về khoa học công nghệ, ông ấy nói rằng người Nhật đã sử
dụng những tiến bộ kỹ thuật của thế giới cho sự phát
triển của nước Nhật, và đã đến lúc nước Nhật phải
trả lại cho thế giới những gì mà nước Nhật đã lấy. Cho
nên nước Nhật phải tiên phong, phải đầu tư vào những
nghiên cứu cơ bản để đóng góp nghĩa vụ của mình trong
việc phát triển nền khoa học thế giới. Nước Nhật có
những con người ý thức được cả những chuyện như vậy.
Chúng ta không phải không có những người tiên phong trong nhận
thức, nhưng đôi khi chúng ta nhìn vào địa vị của người ta
và bảo rằng anh không xứng để nói lên điều ấy mà không
biết rằng, với tư cách là một nhà khoa học, người ta phải
biết vượt qua các giới hạn. Nếu không có những con người
bứt phá ra khỏi các giới hạn thông thường thì làm sao dân
tộc chúng ta phát triển được? Người Nhật khiêm tốn nhưng
họ đi hết từ giới hạn này đến giới hạn khác, họ phá
vỡ mọi giới hạn để có những mặt vượt trên cả nước
Mỹ, mặc dù họ ngoan ngoãn nằm dưới cái ô bảo hộ chính
trị của nước Mỹ. Và người Mỹ kính trọng người Nhật vì
họ biết rằng, ngoan ngoãn nấp dưới cái ô chính trị của
nước Mỹ là một sự kiên nhẫn khổng lồ của một dân tộc
có niềm tự hào ghê gớm. Học người Nhật chúng ta phải học
cái tỷ trọng của lòng tự trọng dân tộc và cách thể hiện
cơ bản là sự táo bạo trong ý nghĩ, sự kiên nhẫn và chăm
chỉ trong làm việc.

Chúng ta chưa thể nói chuyện học kỹ năng, vì chúng ta chưa có
đủ phẩm chất để học ngay kỹ năng được. Chúng ta phải
học cách hun đúc ý chí, hun đúc nhân cách của con người. Khi
không giáo dục con người một cách toàn diện thì chúng ta sẽ
có một cấu trúc xã hội không lành mạnh. Trên cơ sở cấu
trúc không lành mạnh ấy thì không thể thiết kế ra chương
trình phát triển nào lành mạnh được. Hiện nay chúng ta chưa
có đội ngũ những nhà công nghệ thật, chúng ta cũng chưa có
đội ngũ những nhà tài chính thật, vì thế chúng ta chưa tạo
ra được lực lượng trụ cột cho nền kinh tế Việt Nam. Nhưng
người Việt Nam có năng lực phục vụ những trụ cột, người
Việt Nam nếu có được một hệ thống giáo dục tốt thì sẽ
cung cấp nhân công rất tốt, nhân công như một phương tiện
kinh tế để tạo ra sự phát triển của Việt Nam. Chúng ta hãy
kiên nhẫn chờ đợi một giai đoạn để củng cố xã hội
dưới dạng đào tạo ra những người lao động có chuẩn mực
về văn hoá, có chuẩn mực về xã hội, có chuẩn mực về giao
tế, có chuẩn mực về nghề nghiệp, trên cơ sở đấy chúng ta
mới có thể nói tới các công ty thật được. Nói cách khác,
trong khi chưa cạnh tranh được với tư cách là công ty thì
người Việt Nam phải cạnh tranh với tư cách là người lao
động. Khi xã hội chưa tham gia cạnh tranh với tư cách của
những người lao động cá thể thì mọi công ty chỉ là những
kẻ phiêu lưu ở sòng bạc thế giới mà thôi. Chúng ta chưa có
đủ phẩm chất để cạnh tranh với thế giới. Có cạnh tranh
chẳng qua là người thợ của chúng ta khéo, đóng được những
đôi giầy theo đúng tiêu chuẩn, may được những cái áo đúng
chuẩn mực, nhưng đấy mới chỉ là xuất khẩu những năng
lực thô sơ của người Việt, chưa có sản phẩm Việt Nam.
Chúng ta chưa có năng lực để tạo ra cả công nghiệp lẫn tài
chính. Vì thế, chúng ta cần học tập ý chí của người Nhật,
ý chí của họ hình thành và phát triển trong sự im lặng
tuyệt đối của một dân tộc tự trọng. Không có sự yên
tĩnh thì không có sự phát triển đích thực. Cái sai lầm của
chúng ta là cứ tưởng thổi kèn to và đánh trống lớn thì
tạo ra sự phát triển, đấy là sai lầm của một giai đoạn
văn hoá.

<strong>Kết luận</strong>

Giai đoạn từ năm 2009 trở đi được coi là một giai đoạn
nhiều thử thách đối với Việt Nam trong bối cảnh khủng
hoảng kinh tế toàn cầu. Trước những khó khăn thách thức
của khủng hoảng, của hội nhập quốc tế mà chúng ta không
có một bộ máy đủ chuyên nghiệp, không có một tổ hợp
kiến thức đủ chuyên nghiệp, không có một sự chuyển động
linh hoạt đủ chuyên nghiệp thì chúng ta không thể ứng phó
được, không thể thành công được. Cần phải nhận thức
được đòi hỏi ấy. Để làm được điều đó, chúng ta không
có cách nào khác ngoài một sự cải cách, đổi thay quyết
liệt.
Chúng ta cần học hỏi những bí quyết, những bài học mà các
quốc gia phát triển đi trước đã làm. Nhật Bản là một tấm
gương, chúng ta học Nhật Bản để phát triển, và hơn thế,
xây dựng mối quan hệ tốt với Nhật Bản chính là một trong
những yếu tố giúp chúng ta cân bằng với các quan hệ quốc
tế quan trọng và khó khăn khác trong khu vực.

<em>Bài viết năm 2009
</em>
<strong>Nguyễn Trần Bạt</strong>

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141206/nguyen-tran-bat-chung-ta-co-the-hoc-gi-tu-nguoi-nhat),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét