Trong một vụ án kéo dài suốt nhiều năm, mà nay vẫn còn gây
tranh cãi, đó là trường hợp án oan của ông Nguyễn Thanh
Chấn. Trong lần trả lời báo chí mới đây, ông Phạm Tuấn
Chiêm, thẩm phán TAND tối cao trong vụ xét xử ông Chiêm có
tuyên bố rằng "tôi đã không làm gì trái với lương tâm".
Ông Chiêm đang trong giai đoạn bị cơ quan điều tra VKSND Tối
cao khởi tố vì vụ án oan sai chấn động cả nước, thậm chí
tin tức lan ra cả quốc tế.
Trong những lời bộc bạch của ông Chiêm, vừa quẩn vừa mạch
lạc, người ta có thể nhìn thấy nhiều thứ từ vụ án này.
Một vụ án quái gở năm 2001 biến một người đàn ông lương
thiện ở Bắc Giang đột nhiên trở thành kẻ sát nhân. Ông
Nguyễn Thanh Chấn, nạn nhân oan ức của vụ án đã chịu tù 10
năm, bị đánh đập, bức cung và án tử hình luôn lơ lửng
trên đầu mình. Cả gia đình ông tan nát, sụp đổ. Quan trọng
hơn là xóm làng của ông Chấn – những người biết rõ nỗi
oan của ông – đã cay đắng với niềm tin rằng công lý là
một điều có thật.
Cuộc sống thật khó lường trong những tíc tắc của định
mệnh. Mọi thứ thật mong manh và đau đớn. Cái tíc tắc của
thời khắc ông Chấn bất ngờ thấy mình bị công an ập đến,
còng tay mang đi không khác gì tíc tắc khi ông dồn hết niềm
tin và sức mạnh còn lại của một người đã rã rời, trước
toà kêu oan với thẩm phán rằng ông bị bức cung chứ không
hề có tội.
Nhưng rồi tuyệt vọng là điều duy nhất ông Chấn có được,
kể từ bị gán tội cho đến khi ông thẩm phám Phạm Tuấn
Chiêm lạnh lùng từ chối tiếp nhận lời kêu oan của ông
trước toà. Mười năm gửi đơn, mười năm kêu oan, mười năm
tủi nhục… chắc rằng hy vọng của ông Chấn và gia đình ông
không còn nhiều, mà mọi hành động chỉ bởi nỗi đau của con
người thúc giục muốn đòi công lý, bản năng con người muốn
cưỡng lại số phận mình mà thôi.
Ông Chiêm giải thích ông không quan tâm lời kêu cứu về việc
bị bức cung của ông Chấn trước toà, vì ông tin rằng bọn
tội phạm vẫn hay làm vậy. Và lương tâm của ông vẫn yên
ổn. Nhưng vì sao, ông thẩm phán lại không ưu tiên dùng phán
đoán của một người làm luật nhiều năm kinh nghiệm để
giải quyết lời kêu oan đó, thay vì giải quyết bằng giá trị
của một nhà tâm lý học – một lĩnh vực mà ông Chiêm chỉ
là người chập chững trong nghề?
10 năm kêu oan, máu và nước mắt… của ông Nguyễn Thanh Chấn
cùng gia đình, không thể không một lần đến tai ông Chiêm. Vì
sao ông lại có thể lướt qua những số phận người dưới tay
mình một cách thản nhiên như vậy? Vì sao lương tâm chưa bao
giờ thúc giục ông giở lại, hoặc đề nghị xét lại hồ sơ
vụ án để tìm hiểu về hiện trạng?
Thật có quá nhiều điều để nói về lương tâm. Nhất là khi
thế giới ngày càng văn minh, người ta có thể bàn về lương
tâm với mọi kiểu nguỵ ngôn. Thế nhưng, tận cùng thì lương
tâm, vẫn chỉ có một lương tâm thật sự đủ cho giá trị con
người đúng nghĩa.
Trong Monster của tác giả Naoki Urasawa, khi viên thanh tra Heinrich
Lunge muốn tìm hiểu sự thật về một tội ác, ông chấp nhận
mất việc, tự mình theo đuổi nhân chứng duy nhất là bác sĩ
Kenzo Tenma suốt nhiều năm để cuối cùng tìm ra được mọi
đầu mối chính là tội ác của chính quyền của chính quyền
Đông Đức trên con người. Lương tâm của một con người thúc
đẩy khiến thanh tra Lunge không thể dừng lại, ngay khi ông nghĩ
mình đã đúng, mọi hồ sơ ông đọc qua là hoàn chỉnh. Lương
tâm của một viên thanh tra dẫn ông đến trước mặt con
người chịu oan ức nhiều năm để nói một lời xin lỗi, nhìn
nhận ông đã sai.
Cùng vì lương tâm, mà trong Les Misérables, viên thanh Javert chấm
dứt săn đuổi tên tù khổ sai Jean Valjean để cuối cùng gieo
mình xuống sông. Nếu có một lương tâm khác, có lẽ Javert đã
yên ổn tiếp tục săn đuổi và phán quyết các vụ án của
mình, đổ hết mọi chuyện rằng mình chỉ là người thừa
hành.
John Lennon, linh hồn và lương tâm của nhóm nhạc Beatles cũng
từng nói rằng "Sống thật dễ khi nhắm mắt lại" (Living is
easy with eyes closed). Hãy nhắm mắt lại, bịt chặt tai để
không nghe thấy, để giam hãm con người mình với trái tim mù
loà, chúng ta cũng sẽ an lòng vì đã không làm gì trái với
lương tâm của mình cả.
Cũng may là ông Nguyễn Thanh Chấn đã không chỉ có một lương
tâm toà án của ông Phạm Tuấn Chiêm. Cũng có một lương tâm
khác của thủ phạm là Lý Nguyễn Chung đã cắn rứt anh, khiến
anh đầu thú. Một lương tâm không thể ăn ngon ngủ yên khi
thấy kẻ khác đang chịu tội thay mình. Đã có biết bao những
vụ án kêu oan trước toà vì bị bức cung, đã chôn theo năm
tháng vì không có một lương tâm như Lý Nguyễn Chung, ngoài
lương tâm thẩm phán?
Trong những câu chuyện hài hước của người La Mã ghi lại. Có
chuyện kể rằng hai ông cháu ăn mày ngồi ở nghĩa trang. Khi
thấy một con chó hoang bới mộ và tha cái gì đó đi. Đứa
cháu kể lại cho ông nghe, vì ông bị mù. Người ông im lặng
cười và nói "có thể đó là mộ Brutus, và cái bị tha là
lương tâm của hắn". Lịch sử La Mã cổ đại ghi rằng năm
44 trước CN, vì lo sợ quyền lực của Caesar, một nhóm trong
Viện Nguyên Lão đã tổ chức ám sát Caesar. Trong đó, người
đâm nhát gươm chí mạng chính là Brutus, con nuôi của ông. Sau
đó, bị dân chúng phỉ báng , Brutus đã phải kêu lên rằng
"Tôi hành động vì lương tâm La Mã".
Mong rằng đất nước này sẽ thôi những điều oan trái. Và
lương tâm, chỉ có một lương tâm được vinh danh vì thái độ
biết làm người.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141009/tuan-khanh-luong-tam-co-mot-luong-tam),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét