Đọc những báo cáo của nhà nước và báo chí chính thống,
nhìn những đường cao tốc, những dinh thự ở Sài Gòn và Hà
Nội, ta có cảm tưởng là đất nước đã có những phát
triển lớn, gấp mấy chục lần cách đây 30 năm.
Tuy nhiên, đường xá, dinh thự chỉ là bề mặt, không cho thấy
khả năng công nghệ thực của một nước nếu chúng tùy thuộc
phần lớn vào ngoại viện và công nghệ ngoại quốc. Đưa ra
những con số về sự tăng trưởng của mình mà không so sánh
với các nước tương tự là một việc hoàn toàn vô nghĩa,
nhất là khi sự tăng trưởng đó tính từ một khởi điểm
(năm 1975) quá thấp vì những lý do bất thường như chiến
tranh.
Trong cuộc chạy đua liên tục với thế giới, sự tụt hậu
đối với các nước láng giềng sẽ không sớm thì muộn đưa
đến lệ thuộc về chính trị. Để đối phó lâu dài với
những đe dọa từ phương bắc, Việt Nam phải trở thành một
nước công nghiệp giàu mạnh, ít ra là tương đương với Tàu.
Ở Đại hội IX (2001) Đảng CSVN đã đặt mục tiêu Việt Nam
trở thành một nước công nghiệp hiện đại vào năm 2020, có
nghĩa là khi đó công nghiệp phải đóng góp hơn 50% vào GDP.
Hiện thời tỷ lệ này chưa tới 20% và thậm chí đang xuống
dần trong mười năm qua [1]. Dựa vào đà phát triển từ 1975
tới nay, có hy vọng gì là Việt Nam sẽ đạt được mục tiêu
đó?
Để có một ý niệm xác thực hơn về những thành quả trong
sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa, tôi xin đưa ra
vài so sánh giữa Việt Nam và Hàn Quốc ở thời điểm tương
đương trong quá trình xây dựng đất nước. Hàn Quốc là một
thước đo hợp lý cho Việt Nam vì hai nước có những điểm
rất giống nhau: cùng là những nước Đông Á chư hầu của Tàu
trong thời quân chủ, cùng thấm nhuần ảnh hưởng Khổng giáo,
cùng hệ thống chính trị - văn hóa. Một dấu hiệu của sự
tương đồng là trong thế kỷ 12, khi những quý tộc Việt đời
Lý di cư qua Cao Ly, họ đã dễ dàng hòa mình vào quê hương
mới và chiếm vị thế xã hội tương đương như ở cố hương
[2].
Trong lịch sử hiện đại, hai nước đã cùng trải qua mấy
chục năm thuộc địa: Cao Ly là thuộc địa của Nhật từ 1910
tới 1945, Việt nam là thuộc địa của Pháp từ 1984 tới 1954.
Hàn Quốc được giải phóng sau Thế chiến II nhưng ngay sau đó
trải qua một cuộc chiến tàn khốc, còn Việt Nam sau khi thoát
khỏi chế độ thuộc địa cũng phải trải thêm một cuộc
chiến cho tới 1975. Khi hòa bình tái lập, hai nước đều là
những nước nông nghiệp lạc hậu, kinh tế bị phá hủy nặng
nề.
Theo một chuyên viên Hàn Quốc [3], khi chiến tranh mới kết thúc
nước này bị coi là một nước <em>"vô vọng"</em> so với
những nước Á châu khác như Philippines, Thái Lan và Miến
Điện: dân trí kém cỏi, gian dối, nhiều mặc cảm, đầu óc
trì trệ, chỉ một nửa dân số có giáo dục sơ đẳng hay hơn.
GDP đầu người năm 1960 là 79 USD, lương thực thiếu thốn, cán
cân thương mại lỗ trầm trọng (xuất 32 triệu dollars, nhập 97
triệu), cả nước tùy thuộc nặng nề vào ngoại viện, không
có vốn phát triển, tình trạng chính trị - xã hội không ổn
định. Ở thời điểm 1953, Ngân hàng Phát triển Á châu (ADB)
chưa ra đời, hoạt động của Ngân hàng Thế giới (World Bank)
hãy còn rất hạn chế, và có rất ít nguồn ngoại viện hay
đầu tư ngoại quốc. Nói tóm lại, tình trạng tổng quát của
Hàn Quốc năm 1953 có lẽ còn thảm hại hơn Việt nam vào năm
1975.
<center><img
src="http://www.danluan.org/files/u23/khu_ngheo_doc_song_cheong-gye-cheon.jpg"
width="500" height="355" alt="khu_ngheo_doc_song_cheong-gye-cheon.jpg"
/></center>
<em><center>Khu nghèo dọc sông Cheong-Gye-Cheon, thập niên 1950
[3].</center></em>
Hai lịch sử song song gần như <em>"anh em sinh đôi"</em> của hai
nước chỉ xê xích 22 năm về thời điểm: chiến tranh Cao Ly
kết thúc năm 1953, chiến tranh Việt Nam kết thúc năm 1975. Vậy,
tính theo quá trình phát triển thì Việt Nam 2014 phải ở một
vị trí tương tự như Hàn Quốc năm 1992. Ta thử so sánh Việt
Nam bây giờ với Hàn Quốc khoảng 1992 trở về trước vài năm.
<h2>Kỹ nghệ ô tô</h2>
1988: Hàn Quốc sản xuất 1,1 triệu ô tô, xuất cảng 576.134
chiếc xe (83% bán sang Mỹ), sản xuất bộ phận ô tô trị giá
4,6 tỉ USD (tương đương khoảng 9,2 tỉ USD hiện thời) [4].
2014: Năm 2013 Việt Nam lắp ráp 40.902 ô tô. Lượng tiêu thụ xe
lắp ráp trong nước chỉ bằng 1/3 lượng xe nhập khẩu. Hiện
ngành công nghiệp ô tô Việt Nam mới chỉ thực hiện chủ yếu
3 công đoạn chính là hàn, lắp ráp và tẩy rửa sơn [5]. Một
số hãng như Mazda và Ford đã phải từ bỏ dự án lập nhà máy
lắp ráp lớn ở Việt Nam vì nước ta không sản xuất được
bộ phận phụ tùng. Công nghệ sản xuất linh kiện kém phát
triển, tỷ lệ nội địa hóa chỉ đạt tới 5-10% và giới
hạn vào các linh kiện kỹ thuật thô sơ như ắc quy, dây
điện, các bộ phận nhựa đơn giản [6].
<h2>Kỹ nghệ đóng tàu</h2>
1988: Hàn Quốc sản xuất 27% trọng tải tàu thủy trên thế
giới.
2010: Tham vọng trở thành <em>"cường quốc đóng tàu"</em> của
Việt Nam [7] thất bại nặng nề, tập đoàn đóng tàu Vinashin
bị giải thể để lại món nợ 4,5 tỉ USD [8]. Số tiền này
gấp 4 lần gói kích cầu của Chính phủ để phục hồi kinh
tế trong cơn khủng hoảng suy thoái năm 2008, gấp 3 lần tổng
mức đầu tư cho chương trình xóa đói giảm nghèo cả nước
[9].
<h2>Kỹ nghệ xây cất</h2>
1989: Hàn Quốc xuất cảng công trình xây cất trị giá 7 tỉ USD
(tương đương khoảng 14 tỉ USD hiện thời).
2014: Việt Nam chưa nghe nói xuất cảng công trình xây cất nào.
Hầu hết các công trình lớn tại Việt nam hãy còn do các hãng
ngoại quốc thực hiện.
<h2>Kỹ nghệ điện tử</h2>
1988: Kỹ nghệ điện tử (TV, video, computers, lò vi ba, linh kiện
v.v.) Hàn Quốc sản xuất 23 tỉ USD (46 tỉ USD hiện thời),
đứng thứ 6 trên thế giới. Xuất khẩu 15 tỉ USD (30 tỉ USD
hiện thời). Những hãng lớn như Samsung, Lucky-Goldstar, Hyundai
đã mở nhà máy ở Tây Đức, Anh, v.v. [10].
2014: Kỹ nghệ điện tử Việt Nam chủ yếu là lắp ráp bộ
phận ngoại quốc. Không tự sản xuất được linh kiện.
<h2>Đóng góp của công nghệ vào GDP</h2>
1987: Sản phẩm công nghệ (manufacturing) đóng góp 30,3% vào GDP
của Hàn Quốc [4].
2012: Sản phẩm công nghệ (manufacturing) đóng góp dưới 20% vào
GDP của Việt Nam và có chiều hướng đi xuống trong mười năm
vừa qua [1].
<h2>Giao thông</h2>
1990: Seoul có 200 km xe điện ngầm. 1987: Hàn Quốc có 6340 km
đường sắt, trong đó 762 km là đường kép và 1023 km đường
điện.
2014: Khởi công xây tuyến xe điện ngầm đầu tiên (Bến Thành
- Suối Tiên) dài 19 km. Về đường sắt, Việt Nam vẫn dùng hệ
thống đường sắt do thực dân Pháp để lại từ 1945, chưa
xây gì thêm. Các ga hầu như không thay đổi, chỉ ngày càng
xuống cấp.
<h2>GDP</h2>
1988: Hàn Quốc đạt GDP/đầu người 4466 USD (khoảng 9.000 USD
hiện thời), bằng 22% Mỹ, đứng thứ 49 trên 166 nước [11].
Năm 1992, GDP Hàn Quốc lên đến 7527 USD (khoảng 15.000 USD hiện
thời).
2012: Việt Nam đạt GDP/đầu người 1596 USD, bằng 3% Mỹ, đứng
thứ 131 trên 177 nước [11].
<h2>Văn hóa - xã hội</h2>
2014: Người Việt Nam bị nhiều tiếng xấu ở ngoại quốc về
nạn ăn cắp vặt, một số cửa hàng Nhật phải cảnh cáo
bằng tiếng Việt. Nhân viên Hàng Không Việt Nam bị bắt vì
tội ăn cắp, buôn lậu. Nhiều hãng ngoại quốc đầu tư xây
nhà máy ở Việt Nam quan tâm về việc công nhân ăn cắp link
kiện. Tình trạng người Việt ăn cắp diễn ra ở khắp mọi
nơi, ở công sở, ở công ty, nơi công cộng, siêu thị, điểm
du lịch... Năm 2013, khi Đại sứ quán Hà Lan phát tặng áo mưa
miễn phí, dân chúng đã chen lấn, chụp giựt để lấy thật
nhiều khiến buổi phát tặng phải hủy bỏ. Những cảnh tranh
lấn hái hoa, cướp lộc ở các lễ hội xảy ra thường xuyên.
Ý thức về môi trường yếu kém, tật xả rác thịnh hành,
hình ảnh du khách ngoại quốc đi nhặt rác giùm ở các thắng
cảnh trở thành quen thuộc [12].
1992: Dân Hàn Quốc đã đạt tới trình độ văn hóa không kém
gì các nước văn minh tiến triển nhất trên thế giới.
<h2>Thể thao</h2>
Năm 1988, chỉ 25 năm sau khi chiến tranh Cao Ly kết thúc, Hàn
Quốc tổ chức thành công rực rỡ Thế vận hội Seoul với 159
nước tham dự. Hàn Quốc được 12 huy chương vàng, đứng thứ
tư sau Liên Xô, Đông Đức và Mỹ.
Năm 2014, 39 năm sau khi chiến tranh Việt Nam kết thúc, Việt Nam
đăng cai tổ chức Á Vận Hội (có 45 nước thành viên), nhưng
phải hồi lại vì không đủ sức.
<h2>KẾT LUẬN</h2>
Từ một hoàn cảnh hậu chiến vô cùng thảm hại, với nguồn
nhân lực không hơn gì Việt Nam và trong tình hình thế giới
khó khăn hơn, Hàn Quốc đã được lãnh đạo đúng đường và
trở thành một nước công nghiệp tân tiến trong vòng 40 năm,
dư thừa nội lực để đối phó với Tàu.
So sánh lịch sử phát triển của Việt Nam và Hàn Quốc, không
thể tránh kết luận là ta đã tụt hậu quá xa hoặc đã đi
lạc đường. Một nước Việt Nam công nghiệp tân tiến có vẻ
như đã trở thành một ảo tưởng không bao giờ thực hiện
được. Sự thua kém láng giềng sẽ càng ngày càng trầm trọng
và sự lệ thuộc ngoại bang sẽ trở nên tuyệt đối.
Không cầm cự được với kẻ địch bằng công nghệ và kinh
tế thì sẽ phải cầm cự bằng xương máu. Tuy nhiên, hy sinh
xương máu của dân chúng và binh sĩ để giữ gìn tự chủ thì
cũng chỉ có thể tạm trì hoãn một tương lai u tối không thể
tránh khỏi. Điều mâu thuẫn nguy hiểm là quá nhiều dân chúng
cũng như lãnh đạo tỏ ra tự hào và tự mãn với những thành
tích của mấy chục năm qua.
<strong>Phạm Quang Tuấn</strong>
__________________________
GHI CHÚ
1. Vũ Quang Việt,
http://boxitvn.blogspot.com.au/2014/03/viet-nam-khong-at-muc-tieu-tro-thanh.html,
lấy nguồn từ Asian Development Bank: Key Indicators for Asia and the
Pacific.
2. http://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%BD_Long_T%C6%B0%E1%BB%9Dng
3. Ji Hong Kim (Korea Development Institute), Korean Economic Development
Strategy.
4. http://en.wikipedia.org/wiki/Economy_of_South_Korea.
5.
http://gafin.vn/20140831053828503p0c33/cong-nghiep-o-to-viet-nam-o-dau-tren-ban-do-the-gioi.htm.
6.
http://baodatviet.vn/kinh-te/doanh-nghiep/thua-campuchia-cong-nghiep-oto-con-co-hoi-phat-trien-3001884/
7.
http://boxitvn.blogspot.com.au/2010/07/vinashin-them-mot-bai-hoc-ve-chung-vi.html
8. www.ebha.org/ebha2010/code/media_168359_en.pdf
9. http://daidoanket.vn/index.aspx?Menu=1390&chitiet=16913&Style=1
10. AM. Savada, W. Shaw, ed. (1992) South Korea: A Country Study, 4th
Edition. Federal Research Division, Library of Congress.
11. http://www.nationmaster.com/country-info/stats/Economy/GDP-per-capita
12.
http://www.thanhnien.com.vn/pages/20140326/tiep-vien-hang-khong-viet-nam-bi-bat-tai-nhat-vi-nghi-buon-lau-do-an-cap.aspx;
http://www.tin247.com/mot_tiep_vien_vietnam_airlines_bi_bat_giu_o_uc-1-21470478.html;
http://thoiviet.com.vn/print/samsung-phat-khiep-khi-nguoi-viet-an-cap-tien-ty-c10a369356.html;
http://baodatviet.vn/doi-song/ha-lan-cho-ao-mua-nguoi-viet-chen-nhau-giat-2354847/;
http://vov.vn/Print.aspx?id=257657; v.v...
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141007/pham-quang-tuan-viet-nam-va-han-quoc-so-sanh-hai-qua-trinh-cong-nghe-hoa),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét