Việt Nam: Tình trạng tử vong và chấn thương khi bị công an giam giữ phổ biến ở Việt Nam

<center><img
src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhEKYt3uoHsUDkj8mQMEsaID2uqjURg5XdjCmZNC8fKBBGjkYpf2pzdU4GHi2FiAGYiNo_x3eTbM9LrSpo9ozHJdJrLxtVUDR8-WbIMQxanuuHmuDPfaw9kMXxss6OUxGnVU_neS-1gkwpO/s1600/HumanRightsWatch-2011a.jpg"
width="560" /></center>

<strong><a href="https://www.hrw.org/">Human Rights Watch</a> (Bangkok, ngày
16 tháng Chín năm 2014)</i></b></strong> – Tổ chức Theo dõi Nhân
quyền nhận định qua bản phúc trình được công bố hôm nay
rằng tình trạng công an bạo hành những người bị câu lưu,
giam giữ, thậm chí trong một số trường hợp gây tử vong,
xảy ra trên khắp các vùng miền ở <a
href="https://www.hrw.org/vi/asia/vietnam">Việt Nam</a>. Tổ chức Theo
dõi Nhân quyền tuyên bố rằng chính quyền Việt Nam cần hành
động ngay lập tức để chấm dứt những cái chết mờ ám
trong thời gian bị giam giữ và tình trạng công an dùng nhục
hình với những người bị giam, giữ.
<a name="more"></a>

Bản phúc trình dài 25 trang, với tiêu đề <i>"<a
href="http://hrw.org/node/128621">Công bất an</a>: Những vụ tử vong
khi bị tạm giam, giữ và vấn nạn công an bạo hành ở Việt
Nam,"</i> trình bày một số vụ điển hình về nạn bạo hành
của công an dẫn tới tử vong hoặc chấn thương nặng cho
những người bị giam giữ, tính từ tháng Tám năm 2010 đến
tháng Bảy năm 2014. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền ghi nhận tình
trạng bạo hành tại 44 trong số 58 tỉnh, trải khắp các vùng
miền khác nhau ở Việt Nam và ở cả năm thành phố lớn.

"<i>Vùng miền nào ở Việt Nam cũng có tình trạng công an
bạo hành dã man những người bị giam, giữ,</i>" ông Phil
Robertson, Phó Giám đốc Phụ trách Châu Á của Tổ chức Theo
dõi Nhân quyền nói.<i> "Đó là một vấn nạn nhân quyền mà
chính quyền Việt Nam đang đối mặt, cần phải điều tra và
bắt đầu truy cứu trách nhiệm những công an hành vi bạo
hành."</i>

Phúc trình được dựa trên kết quả tập hợp và phân tích
thông tin của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền từ các tờ báo
tiếng Việt do nhà nước quản lý, cùng với các tin bài từ
các blog độc lập, báo chí công dân và các hãng thông tấn
nước ngoài. <a href="http://hrw.org/node/128619">Rất nhiều sự vụ
nêu trong phúc trình</a> chưa từng được công bố bằng tiếng
Anh. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền cũng tiến hành khảo cứu
tại Việt Nam để chuẩn bị cho phúc trình, nhưng cuối cùng
quyết định không phỏng vấn các nạn nhân và nhân chứng ở
đó, vì gần như chắc chắn việc đó sẽ dẫn tới hậu quả
là những người trả lời phỏng vấn sẽ bị trả đũa.

Trong nhiều trường hợp, những nạn nhân bị chết trong khi
công an giam giữ chỉ bị câu lưu vì những lỗi nhỏ. Trong vụ
việc xảy ra vào tháng Tám năm 2012, công an đánh Nguyễn Mậu
Thuận, ở Hà Nội, đến chết sau khi ông bị bắt giữ chỉ ba
tiếng đồng hồ trước đó vì một xích mích nhỏ với hàng
xóm. Tháng Tám năm 2010, công an đánh đập và xịt hơi ca,
khiến ông Lê Phúc Hùng ở Gia Lai tử vong trong khi tạm giữ vì
bị nghi ăn trộm cuộn ống nước.

Nguyên nhân do phía công an đưa ra cho những cái chết như trên
thường làm dấy lên nghi ngờ và tạo ấn tượng về sự bao
che có hệ thống. Theo tuyên bố của công an thì đã có tới
hàng chục người, trước đó hoàn toàn khỏe mạnh về thể
chất và tinh thần, đã tự tử bằng cách treo cổ hay những
cách khác. Trong các vụ việc khác, công an chỉ đưa ra những
lời giải thích chung chung và thiếu tính thuyết phục, như
trường hợp của Nguyễn Văn Đức ở tỉnh Vĩnh Long. Theo kết
quả giảo nghiệm tử thi, anh bị chết vì tụ máu não và các
chấn thương khác, nhưng công an cho rằng nguyên nhân của chấn
thương là do các bác sĩ "quá mạnh tay" trong khi cấp cứu.
Con số những người được cho là chết vì bệnh tật trong khi
giam giữ lớn đến mức đáng ngạc nhiên, dù nhiều người
trong số họ đang trẻ khỏe, trong độ tuổi 20 và 30. Tình
trạng bị chấn thương trong thời gian bị công an giam giữ cũng
thường xuyên được ghi nhận ở khắp các địa phương trong
cả nước.

Một số nạn nhân sống sót nói rằng họ bị đánh để ép
nhận tội, đôi khi về những hành vi họ khẳng định không
hề thực hiện. Tháng Bảy năm 2013, công an tỉnh Sóc Trăng
đánh và ép sáu người nhận tội giết người. Nhiều người
khác cho biết họ bị đánh vì dám lên tiếng phê phán hay cố
cãi lý với công an. Trong số nạn nhân của những vụ đánh
đập có cả trẻ vị thành niên và người mắc bệnh tâm
thần.

Báo chí trong nước đưa tin về những sự vụ này một cách
không đồng đều, gây ra những mối quan ngại nghiêm trọng về
tác động tiêu cực của tình trạng báo chí bị chính quyền
kiểm soát. Trong một số vụ, báo chí đưa tin sát sao và chi
tiết, vạch rõ những nội dung bất nhất trong các thông cáo và
những sai phạm của công an, như trong vụ Nguyễn Công Nhựt,
người được cho là đã "tự tử" trong đồn công an ở
tỉnh Bình Dương vào tháng Tư năm 2011. Nhưng ngược lại, có
những vụ quan trọng khác không hề được báo chí đăng tải,
như cái chết của Hoàng Văn Ngài, người dân tộc thiểu số
H'Mong vào tháng Ba năm 2013 ở tỉnh Đắk Nông. Các nhà báo
cũng cho biết, trong một số vụ, chính quyền địa phương cản
trở báo chí tiếp cận gia đình nạn nhân để phỏng vấn.

<i>"Việt Nam nên để cho báo chí làm công việc điều tra và
đưa tin về những vụ lạm quyền của chính quyền,"</i> ông
Robertson nói. "<i>Báo chí độc lập có thể giúp đưa ra ánh
sáng những vụ việc dễ bị ỉm đi."</i>

Công an gây ra các sai phạm nghiêm trọng, thậm chí chết
người, ít khi phải đối mặt với hậu quả tương xứng. Trong
nhiều trường hợp được chính thức công nhận là bạo hành,
những công an liên quan chỉ bị kỷ luật nội bộ nhẹ nhàng,
như phê bình hay khiển trách. Hiếm khi có chuyện hạ cấp bậc,
thuyên chuyển hay buộc ra khỏi ngành, còn bị truy tố và kết
án thì càng hiếm hơn nữa. Ngay cả những trường hợp bị
khởi tố và kết án, công an dường như cũng được nhận
những mức án nhẹ hoặc được hưởng án treo.

Trong một vụ, công an liên quan còn được thăng chức sau khi
gây ra bạo hành. Vào tháng Bảy năm 2010, <a
href="https://www.hrw.org/vi/news/2010/09/22/vi-t-nam-t-nh-tr-ng-c-ng-b-o-h-nh-n-n-nh-n-ch-t-trong-khi-b-t-m-giam-lan-r-ng">phó
công an xã Nguyễn Hữu Khoa ở La Phù (huyện Hoài Đức, Hà
Nội)</a> bị tố cáo đã đánh đập một tài xế xe tải tên
là Nguyễn Phú Sơn. Không rõ vụ việc được điều tra, xử lý
như thế nào mà tới tháng Mười Hai năm đó, Nguyễn Hữu Khoa
đã được thăng chức trưởng công an xã.

<i>"Việt Nam cần nhanh chóng điều tra một cách vô tư về
tất cả những khiếu tố liên quan đến công an bạo hành, và
có hành động mạnh khi các bằng chứng thể hiện rõ hành vi
bạo hành,"</i> ông Robertson nói.<i> "Chừng nào công an chưa
nhận được một tín hiệu dứt khoát, rõ ràng từ các cấp
lãnh đạo cao nhất của chính quyền rằng bạo hành sẽ không
được dung thứ, thì người dân thường còn bất an khi bị rơi
vào tay công an."</i>

Trong một số vụ việc, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nhận
thấy rằng công an bắt người chỉ dựa trên những nghi vấn
mơ hồ, không có bằng chứng kèm theo, sau đó đánh đập để
ép buộc họ thú tội. Công an thường xuyên bỏ qua trình tự
pháp lý cần thiết để bảo vệ người dân khỏi bị ngược
đãi hay bắt giữ tùy tiện, và ngăn cản luật sư và người
trợ giúp pháp lý tiếp cận ngay lập tức với thân chủ của
mình.

<i>"Tất cả những người bị bắt giữ cần phải được
phép tiếp xúc ngay lập tức và không bị cản trở với luật
sư của mình để giảm thiểu nguy cơ bị công an bạo hành trong
khi thẩm vấn,"</i> ông Robertson phát biểu.

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nhận định rằng chính quyền
Việt Nam cần ngay lập tức đưa ra chính sách không dung thứ
đối với hành vi bạo hành của công an, cung cấp các chương
trình huấn luyện tốt hơn cho công an ở tất cả các cấp,
đặc biệt là cấp xã, và lắp đặt hệ thống máy ghi hình ở
những cơ sở thẩm vấn và tạm giam. Chính quyền cũng cần
tạo điều kiện tăng cường vai trò của trợ giúp pháp lý
đối với những nghi can và người bị tạm giữ, đồng thời
bảo đảm tự do ngôn luận của nhà báo và trên mạng internet.

Chính quyền cần thành lập một ủy ban độc lập về các
khiếu tố đối với công an để xem xét và điều tra tất cả
các khiếu tố về bạo hành và sai phạm của công an, và tạo
điều kiện ở cấp cao nhất cho việc tiến hành các cuộc
điều tra nhanh chóng, vô tư, và việc truy tố xét xử những
hành vi sai phạm và bạo hành của công an.

<i>"Các cơ quan Liên Hiệp Quốc và các nhà tài trợ nước
ngoài đang hỗ trợ Việt Nam thiết lập chế độ pháp quyền
không nên để những hành xử lạm quyền của công an được
duy trì,"</i> ông Robertson nói. <i>"Cần phải có những tiếng
nói đồng loạt, tạo sức ép buộc chính quyền hành động
để chấm dứt nạn công an bạo hành."</i>

Để xem thêm các tin bài của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền
về Việt Nam, xin truy cập:

<a
href="https://www.hrw.org/vi/asia/vietnam">https://www.hrw.org/vi/asia/vietnam</a>

<b><u>Muốn có thêm thông tin, xin liên hệ:</u></b>

<b><i>Ở Bangkok, Phil Robertson </i></b>(tiếng Anh, tiếng Thái):
+66-85-060-8406; hay email:<a
href="mailto:robertp@hrw.org">robertp@hrw.org</a>. Theo trên trang Twitter
@Reaproy

<b><i>Ở San Francisco, Brad Adams</i></b> (tiếng Anh): <a
href="tel:%2B1-347-463-3531">+1-347-463-3531</a> hay email: <a
href="mailto:adamsb@hrw.org">adamsb@hrw.org</a>. Theo trên trang Twitter
@BradAdamsHRW

<b><i>Ở Washington, DC, John Sifton</i></b> (tiếng Anh): <a
href="tel:%2B1-646-479-2499">+1-646-479-2499</a> (di động); hay email:<a
href="mailto:siftonj@hrw.org">siftonj@hrw.org</a>. Theo trên trang Twitter
@johnsifton




***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140916/viet-nam-tinh-trang-tu-vong-va-chan-thuong-khi-bi-cong-an-giam-giu-pho-bien-o-viet),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét