Trong những ngày giáp Tết Đinh Hợi năm nay, chúng ta lại đau
buồn chia tay một nhà hoạt động văn hóa và cách mạng lớn
của Việt Nam thế kỷ XX, thuộc hàng những kẻ sĩ Bắc Hà
kiên cường và có khí phách nhất.
<center><img
src="http://nhipcauthegioi.hu/uploads/2007/images/1176896565.nv.jpg"
width="467"></center>
<center> <em>Trưởng ban Tổ chức Nguyễn Hữu Đang là người
ngồi thứ ba từ trái sang. Ảnh chụp trong cuộc họp mặt
những người tham gia tổ chức Lễ Độc lập (năm
2005)</em></center>
Đó là Nguyễn Hữu Đang, thủ lĩnh tinh thần và trong thực tế
của phong trào Nhân văn Giai phẩm, một con người mà theo nhận
định của giới trí thức cấp tiến Hà Thành khi ông qua đời,
nền dân chủ - tự do của nước Việt sau này sẽ phải ghi danh
ông.
Nguyễn Hữu Đang sinh ngày 15-8-1913 trong một gia đình trí thức
ở tỉnh Thái Bình. Từ thuở ấu thời, ông đã nổi tiếng là
ham hiểu biết và học giỏi, yêu tự do và công bằng xã hội.
Lòng mong mỏi cho quê hương được độc lập khiến ông, từ
khi là học sinh, đã tham gia những hoạt động yêu nước. Cuối
năm 1930, ông bị Pháp bắt giam, nhưng chỉ bị quản chế vì
chưa đến tuổi thành niên nên không thể ghép án tù.
Lên Hà Nội học Cao đẳng Sư phạm, Nguyễn Hữu Đang được
nâng cao tầm học vấn, trở thành một nhà hoạt động văn hóa
lỗi lạc thời Mặt trận Bình dân: cùng một lúc, ông viết và
biên tập cho nhiều báo, là một yếu nhân trong phong trào chống
nạn thất học rồi tham gia sáng lập và chỉ đạo Hội Văn
hóa Cứu quốc.
Ý thức được rằng một dân tộc chỉ có thể phú cường khi
người dân có học thức, có hiểu biết, trong nhiều năm ròng,
Nguyễn Hữu Đang bôn ba khắp Việt Nam trên cương vị lãnh
đạo Hội Truyền bá Quốc ngữ và trở thành một diễn giả,
một nhà hùng biện chuyên nghiệp và uyên thâm.
Nhớ về những ngày tháng hào hùng này của ông, nhà văn Phùng
Quán trong một thiên ký sự động lòng về Nguyễn Hữu Đang,
đã viết: "<em>[Ông] hoạt động công khai, ăn vận sang trọng
như một công tử loại một của Hà Nội, thắt cà vạt đỏ
chói, đi khắp Trung Nam Bắc diễn thuyết, oai phong, hùng
biện…</em>"
Sau mốc 19-8-1945, với uy tín và tài năng đang lên cao, đồng
thời, có ảnh hưởng sâu sắc trong giới trí thức và các
tầng lớp trên ở thành thị, Nguyễn Hữu Đang được cử làm
trưởng ban tổ chức Ngày Độc lập mùng 2-9, rồi tiếp tục
giữ những trọng trách trong Chính phủ Lâm thời Việt Nam Dân
chủ Cộng hòa như Thứ trưởng Bộ Thanh niên, Thứ trưởng Bộ
Thông tin Tuyên truyền.
Trên cương vị Trưởng ban Thanh tra Bình dân Học vụ, Nguyễn
Hữu Đang đã có vai trò lớn trong việc phổ cập tri thức,
học vấn cho người dân thất học ở những vùng xa xôi.
<center> *</center>
Tuy nhiên, chắc hẳn bản thân Nguyễn Hữu Đang cũng không thể
ngờ rằng, vai trò lịch sử của ông lại diễn ra vỏn vẹn
trong vòng 2 năm, từ năm 1956 đến 1958, trên tư cách người
thủ lĩnh nhóm Nhân văn Giai phẩm đấu tranh đòi quyền tự do,
dân chủ và nhân phẩm trong sáng tạo, phản kháng sự đè nén,
áp đặt của chính trị trong tư tưởng.
Có lẽ trong các yếu nhân của Nhân văn Giai phẩm, không ai ý
thức được trọng lượng những gì mình làm, mình tranh đấu
một cách sâu sắc và uyên bác như Nguyễn Hữu Đang; điều này
được phản ánh trong một bản viết cho một nhà nghiên cứu
ngoại quốc về phong trào Nhân văn Giai phẩm cuối năm 1998 tại
Hà Nội, khi tác giả đã 86 tuổi:
"<em>Ý thức, tư tưởng chủ đạo của phong trào là chống
lại sự biến chất của chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam từ
chế độ chuyên chính thông thường đã bắt đầu có xu hướng
hướng cực quyền (còn gọi là toàn trị, tiếng Pháp là
totalitarisme, tiếng Anh là totalitarianism) trong đó con người bị
cưỡng bức toàn diện, triệt để nhiều khi tàn nhẫn đến vô
nhân đạo, phi nhân văn, biến con người bị trị thành nô lệ
của một tập đoàn thống trị ít người và duy ý chí tuy nhân
danh cách mạng mà hành động, nhưng hiệu quả khách quan của
hành động lại phản tiến hóa.</em>"
Với Nhân văn Giai phẩm, Nguyễn Hữu Đang thực sự là linh
hồn. Chẳng những là một nhà tổ chức tài ba trong những công
việc thu thập bài vở, ấn hành báo, chiêu tụ những người
cùng một ý tưởng trong sáng là đòi hỏi những quyền tự do
căn bản cho người sáng tác, Nguyễn Hữu Đang còn là tác giả
của nhiều bài viết rất "nặng ký", mang ý nghĩa sâu xa mà
đến nay, khi đọc lại, chúng vẫn còn nguyên thời sự tính.
Chẳng hạn, bài phân tích về Hiến pháp Việt Nam đăng trên
tờ "Nhân văn", số 5, tháng 11-1956, Nguyễn Hữu Đang đòi
hỏi nhà nước phải ban bố một Hiến pháp dân chủ, đảm
bảo các quyền tự do cho người dân, và phải coi đó là
"<em>một nền tảng cho cái lâu đài pháp trị</em>".
Ông quả quyết: dù Hiến pháp sẽ được ban bố có nội dung
thế nào đi nữa, thì phần bảo đảm tự do dân chủ của nó
về căn bản vẫn phải có những quyền như tự do ngôn luận,
tự do xuất bản, tự do tổ chức và hội họp, tự do cư trú,
đi lại trong nước và ra ngoài nước, và một khi tư pháp chưa
quyết định thì không được bắt bớ và giam cầm người công
dân Việt Nam, nhà ở và thư từ của công dân Việt Nam không ai
được xâm phạm một cách trái pháp luật.
Ông khẳng định: một khi cách mạng càng đi lên thì càng
phải tăng cường, mở rộng các quyền tự do dân chủ cho đông
đảo các giai tầng nhân dân, chứ không phải ngày một bó
hẹp, hạn chế nó, mang danh "chuyên chính vô sản", như giữa
thập niên 50 thế kỷ trước ở miền Bắc.
Liên hệ đến những cuộc nổi dậy của nhân dân Ba Lan và
Hungary năm 1956, Nguyễn Hữu Đang đã chỉ ngay ra mấu chốt của
vấn đề, là vì thiếu dân chủ, và lại quá chuyên chế đối
với nhân dân.
Trong một bài báo khác đăng trên báo "Nhân văn" số 4, năm
1956, nhắc đến việc Liên Xô sau hơn 30 năm xây dựng cái gọi
là CNXH và tuyên bố chuẩn bị bước vào kiến thiết CNCS, vẫn
phải đặt vấn đề tôn trọng pháp luật, Nguyễn Hữu Đang
liên hệ đến tình trạng vô pháp luật lan tràn.
Ông chỉ ra nguồn gốc của nó, là sự tùy tiện, là nếp cũ,
là sự lạm quyền, độc đoán, là thứ "lập trường cách
mạng" méo mó: "<em>Trong Cải cách Ruộng đất, những việc
bắt người, giam người, tra hỏi (dùng nhục hình dã man), xử
tù, xử bắn, tịch thu tài sản, hết sức bừa bãi, bậy bạ,
cũng như việc bao vây đến làm chết đói những thiếu nhi vô
tội trong các gia đình địa chủ (hoặc chính là nông dân mà
bị quy sai thành phần), không phải chỉ hoàn toàn do sự lãnh
đạo kém cỏi mà còn do thiếu chế độ pháp trị hẳn
hoi.</em>"
Rồi ông căm phẫn: "<em>Do pháp trị thiếu sót mà Cải cách
Ruộng đất hỏng to đến thế. Do pháp trị thiếu sót mà quân
đội chưa có chế độ binh dịch hợp lý, công an hỏi giấy
giá thú đôi vợ chồng ngồi ngắm cảnh trăng lên ở bờ hồ,
hộ khẩu rình bên cửa sổ khiến người ta mất ăn, mất ngủ,
cán bộ thuế tự tiện vào khám nhà người kinh doanh, ở khu
phố có chuyện đuổi nhà lung tung hoặc ép buộc người ở
rộng phải nhường lại một phần nhà cho cán bộ hay cơ quan
ở.</em>
<em> Do pháp trị thiếu sót mà nhiều cơ quan bóc xem thư của
nhân viên và một ngành rất quan trọng nọ đòi thông qua những
bài báo nói đến mình, làm như một bộ phận của Nhà nước
lại có quyền phục hồi chế độ kiểm duyệt mà chính Nhà
nước đã bãi bỏ. Do pháp trị thiếu sót, người ta đã làm
những việc vu cáo và đe doạ chính trị trắng trợn, ngăn cản
việc mua đọc báo "Nhân văn", hành hung báo "Trăm hoa"
v.v…</em>".
Dễ hiểu là những bài viết đầy tâm huyết, nhưng mang tính
học thuật và cấp tiến như vậy của Nguyễn Hữu Đang đã
như những trái bom bên cạnh các sáng tác văn nghệ của phong
trào Nhân văn Giai phẩm. Xét về mặt này, có lẽ chỉ có bài
viết đòi dân chủ và pháp quyền của cụ Nguyễn Mạnh
Tường, nổi danh với hai bằng TS Luật khoa và Văn chương tại
Pháp, là có tầm ảnh hưởng tương tự.
Không phải ngẫu nhiên mà trong chiến dịch "đánh" Nhân văn
Giai phẩm sau này, đại đa số những kẻ "bẻ cong ngòi bút"
- trong đó có nhiều tên tuổi như Hoàng Trung Thông, Mạnh Phú
Tư, Như Phong… -, mặc dù đã dùng những từ ngữ hết sức
tồi tệ đối với Nguyễn Hữu Đang, nhưng vẫn phải thừa
nhận ông là linh hồn, là ngọn cờ đầu của phong trào.
Ấy là chưa nói đến chuyện, trong hành động thực tiễn,
Nguyễn Hữu Đang cũng đi rất xa: ngay trước khi bị bắt, ông
đã đề nghị Quốc hội miền Bắc cho phép biểu tình theo
đúng Hiến pháp, để bảo vệ những quyền tự do và dân chủ.
Sau khi Nhân văn Giai phẩm bị đàn áp, Nguyễn Hữu Đang bị
bắt giam tháng 4-1958 và đến năm 1960, ông bị bản án tù giam
15 năm, nặng nhất trong số các thành viên của phong trào. Sau
Hiệp định Paris, tháng 2-1973, ông được trả tự do, nhưng bị
quản chế ở quê nhà Thái Bình.
Thời gian từ 1960 đến 1973, Nguyễn Hữu Đang bị giam ở Hà
Giang, gần sát biên giới Trung Quốc, và ông là một trong vài
người tù của miền Bắc không hề được biết đến cuộc
chiến Việt Nam trong những năm đó!
<center> *</center>
Vụ án "Nhân văn", kéo dài trong hơn 30 năm, là một trong
những trang sử bi thảm của giới trí thức Việt Nam thế kỷ
XX. Khởi đầu năm 1956 với những nỗ lực dân chủ hóa đời
sống tinh thần, văn nghệ và xã hội của một nhóm văn nghệ
sĩ nổi tiếng, vụ án Nhân văn đạt tới đỉnh điểm khi
nhiều thành viên của phong trào bị khai trừ, cảnh cáo, bị
bôi nhọ, lăng nhục bởi chính những bạn hữu, đồng nghiệp
của họ, vào mùa hạ năm 1958.
Một năm sau, sinh mạng chính trị của những tên tuổi tiêu
biểu của phong trào Nhân văn và của nền văn nghệ Việt Nam -
trong đó, có Nguyễn Hữu Đang - coi như bị khai tử với những
lời chỉ trích và nhục mạ tệ hại trong 370 trang sách "Bọn
Nhân văn Giai phẩm trước tòa án dư luận". Trong hơn ba thập
niên tiếp tới, về căn bản, những "bị cáo không án" của
vụ "Nhân văn Giai phẩm" đã bị cấm sáng tác, cấm xuất
hiện và đăng tải dưới tên thật, đa phần sống cơ cực,
nhọc nhằn bên lề xã hội và bên lề những sinh hoạt văn
nghệ "chính mạch".
Trên cương vị nhà tổ chức, linh hồn và thủ lĩnh chính trị
của Nhân văn Giai phẩm, Nguyễn Hữu Đang chịu bản án tù
nặng nhất - 15 năm vì tội danh "phá hoại chính trị" và
bị đưa lên giam ở Hà Giang. Đánh giá vai trò của ông trong
phong trào, Trần Dần khẳng định: "<i>Nếu không có Đang,
không ai có thể tập hợp anh em được. Sẽ không có tham luận
với những đề nghị: gặp Trung ương, ra báo... mà cũng sẽ
không có tờ Nhân Văn</i>". Hoàng Cầm, một yếu nhân khác
của phong trào, cũng cho hay, Nguyễn Hữu Đang là "<i>người
sinh ra báo "Nhân văn</i>".
Trong vòng gần 20 năm kể từ khi được trả tự do năm 1973,
Nguyễn Hữu Đang bị an trí ở Thái Bình và có lẽ chúng ta sẽ
không thể biết về quãng đời gian nan cùng cực ấy của ông,
nếu không có một thiên ký động lòng của Phùng Quán, người
em kết nghĩa, thành viên trẻ nhất, thường được coi là
"<i>Triệu Tử Long của Nhân văn Giai phẩm</i>".
Bài ký kể về những kỷ niệm của hai người bạn vong niên,
đặc biệt là về chuyến thăm Nguyễn Hữu Đang của Phùng Quán
đầu thập niên 90, vào những ngày giáp Tết. Tại một vùng
quê nghèo xác xơ ở miền Bắc, Phùng Quán đã gặp Nguyễn Hữu
Đang, ông cụ ở độ tuổi gần 80, không vợ không con, sống
độc thân trong một cái chái bếp rộng chỉ khoảng 5 mét vuông
mà theo lời tả của Phùng Quán là:
"… <i>chật kín những tư trang, đồ đạc. Mấy cây sào ngọn
tre gác dọc ngang sát mái, treo vắt cả chục cái khăn mặt rách
xơ như giẻ lau bát, áo may-ô thủng nát, quần lao động vá
víu. Cạp quần đeo lủng lẳng một chùm lục lạc làm bằng
vỏ hộp dầu cao Sao Vàng xuyên thủng, buộc dây thép, bên trong
có hòn sỏi nhỏ. Đụng vào, chùm lục lạc rung lên leng keng,
nghe rất vui tai.
[…] Chính giữa gian chái kê cái tủ gỗ tạp nhỏ, hai cánh
mọt ruỗng không khép kín được, khóa một chiếc khóa lớn
như khóa nhà kho. Trên nóc tủ, xếp một chồng mũ cối, mũ
vải, mũ lá mà ở Hà Nội người ta thường quẳng vào các
đống rác. Cạnh tủ là một cái giường cá nhân, bốn chân
giường được thống cố thêm bốn chồng gạch. Trên giường
một đống chăn bông trần rách thủng, và một xấp quần áo
cũ làm gối….
Sát chân giường kê chiếc bàn xiêu vẹo chỉ có hai chân, hai
chân kia được thay bằng hai sợi dây thép buộc treo vào tường
[…] Dưới gầm bàn là mấy chục đôi dép cao su hư nát, đứt
quai, được bó thành từng bó, hai cái vại muối dưa rạn nứt,
sứt miệng, một đống bản lề cửa, sắt vụn, đinh còng queo,
mẩu dây thép han rỉ… Tất cả những đồ lề đó, phủ lên
một lớp bụi tro</i>…"
Nguyễn Hữu Đang đã sống âm thầm và đói khát như thế bao
nhiêu năm, mỗi lần lặng lẽ đạp chiếc xe cà khổ trên
đường vào buổi đêm, chùm lục lạc đeo vào cạp quần, vừa
báo hiệu có người để thanh niên họ tránh xe, vừa để
"<i>nghe tiếng lục lạc loong coong ngang thắt lưng, tự nhiên
cảm thấy đỡ cô độc</i>". Không có gì ăn, ông lượm lặt
vỏ bao thuốc lá để đổi lấy cóc, nhái, rắn nước của lũ
trẻ trong làng, và tự an ủi đó là thứ thịt "<i>thừa chất
đạm, mà là loại đạm cao cấp</i>", "<i>ăn thịt cóc của
tôi rồi sẽ thấy các thứ thịt khác đều nhạt hoét</i>".
Trong hoàn cảnh cực khổ đến tận cùng như vậy, Nguyễn Hữu
Đang vẫn an nhiên tự tại, viết hồi ký và nghiên cứu, dịch
sách lịch sử, vì ông nghĩ đó là những điều có ích cho
đời sau. Mối lo duy nhất của ông chỉ là không biết chết ở
đâu, như lời ông tâm sự: "<i>Lúc sống thì tôi ở nhờ nhà
ai chẳng được, ở đây cũng như ở trên Hà Nội... Nhưng lúc
chết thì người thân mấy cũng làm phiền người ta. Có ai
muốn một người không phải ruột ra máu mủ lại nằm chết
trong nhà mình?
Ngay cả cái chái bếp này cũng vậy, tôi nằm chết sẽ làm
phiền đến nhà trường, các thày các cô, các cháu học sinh...
Bởi vậy mà hai năm nay tôi không muốn lên Hà Nội. Ở đây,
tại quê hương bản quán, tôi đã chọn sẵn chỗ để nằm
chết... (...) Đấy, dưới chân búi tre ấy có một chỗ trũng
nhưng bằng phẳng, phủ đầy lá tre rụng, rất vừa người
tôi... Tôi sẽ nằm đó chết để khỏi phải phiền ai... Tôi
đã chọn con đường ngắn nhất để có thể bò kịp đến
đó, trước khi nhắm mắt xuôi tay</i>...".
Là người phải tiết kiệm đến từng xu để lo chuyện hậu
sự, ấy vậy mà khi biết một người bạn, người em tâm giao
thời Nhân văn Giai phẩm là Phùng Cung cần tiền để in "Xem
đêm", tập thơ của cả đời người, Nguyễn Hữu Đang đã
không ngần ngại trao tất cả số tiền mà ông đã dè sẻn
dành dụm trong 20 năm, chỉ với một yêu cầu duy nhất là
"<i>tập thơ phải in thật đẹp, mà đẹp giản dị, thanh nhã,
chứ không rườm rà, lòe loẹt như nhiều tập thơ đang bày
bán</i>".
Cái nghẹn ngào của Phùng Quán khi viết những dòng sau đây, có
lẽ cũng là niềm thương cảm đến thắt lòng của mọi người
dân Việt ngày hôm nay, khi nghĩ đến hình bóng một trí thức
dấn thân cho dân chủ hết sức can trường, một hào kiệt bậc
nhất của một thời: "<i>Không hiểu sao nghe anh nói tim tôi
hồi hộp và cổ tôi như nghẹn ngào. Tôi được quen biết anh
đã gần bốn mươi năm nhưng cho mãi tới hôm ấy tôi mới
thật hiểu anh là người như thế nào.
Nguyễn Hữu Đang là người nếu chỉ dùng cho bản thân thì
một trăm đồng ba quả khế chua để gội đầu (thay chanh mà
anh sợ đắt) cũng tiếc tiền, bất đắc dĩ mới phải mua,
nhưng đã là việc nghĩa hiệp thì sẵn sàng san sẻ đến đồng
tiền cuối cùng</i>".
<center>*</center>
Năm 1989, Nguyễn Hữu Đang bắt đầu được "phục hồi" và
từ năm 1990, ông được lương hưu trí, nhưng không theo mức mà
lẽ ra một trí thức như ông phải được hưởng. Cho dù
được về sống ở Hà Nội từ năm 1993 và vào thời gian
cuối, đôi lúc, một vài tờ báo ở Việt Nam có nhắc đến
cái tên Nguyễn Hữu Đang trên cương vị người tổ chức Lễ
Độc lập năm 1945, nhưng sự tham gia của ông trong phong trào
Nhân văn Giai phẩm vẫn nằm trong "vùng cấm".
Khác với trường hợp một số cộng sự trong Nhân văn Giai
phẩm như Hoàng Cầm, Lê Đạt, Trần Dần, Phùng Quán…, trong
những năm cuối đời, Nguyễn Hữu Đang vẫn tiếp tục bị
tước quyền phát biểu, quyền công khai lên tiếng với báo
chí, công luận. Nhà phê bình văn học Thụy Khuê kể lại, lần
cuối cùng bà về Hà Nội vào mùa thu năm 1997, Nguyễn Hữu Đang
đến thăm hai lần, nhưng lần nào cũng do một nhân viên của
Bộ Nội vụ đi kèm nên ông đã không nói được gì.
Là người nghiên cứu lâu năm về phong trào Nhân văn Giai phẩm
và từng có những dịp tiếp xúc, phỏng vấn trực tiếp
Nguyễn Hữu Đang, Thụy Khuê phải thốt lên căm phẫn khi thuật
lại câu chuyện: "<i>Những điều không thể hỏi ông qua
điện thoại, đến khi gặp mặt cũng không hỏi được. Bao
nhiêu chi tiết muốn ông soi tỏ về những hoạt động, những
khúc mắc ngày xưa, về quãng đời tranh đấu truân chuyên, vẫn
còn nguyên trong bóng tối. (...)
Khi trở về Paris, tôi đã cố gắng điện thoại cho ông nhiều
lần để "thực hiện chương trình", nhưng chỉ sau vài câu
thăm hỏi là điện thoại lại bị cắt, mặc dù đề tài nói
chuyện, như đã dự định, chỉ chuyên về văn hóa. Có lần
phẫn uất quá, ông đã quát lên trong điện thoại: "Chúng ta
chỉ nói với nhau những chuyện văn hóa văn nghệ, chứ có làm
gì phản dân, hại nước đâu mà chúng nó cũng...". Lời ông
chưa dứt, tiếng điện thoại đã lại u u... Câu nói dở dang
ấy đã gây chấn động trong tôi trong nhiều năm tháng</i>".
Nguyễn Hữu Đang ra đi ngày 8-2-2007, tính theo lịch Âm là
trước Phùng Quán, người em kết nghĩa và thân yêu của ông,
một ngày. Tang lễ được cử đúng vào ngày ông Công ông Táo
lên trời, rất cảm động với sự hiện diện của bà Ngô
Thị Kim Thoa (vợ Phùng Cung) và bà Vũ Bội Trâm (vợ Phùng Quán)
chít khăn tang đứng cùng thân quyến bên linh cữu chịu tang.
Từ Đà Lạt, nhà thơ Bùi Minh Quốc đã nhờ bà Vũ Bội Trâm
đặt viết trên lụa đôi câu đối viếng Nguyễn Hữu Đang:
"<i>Dâng Tổ Quốc kỳ đài Độc Lập, vun gốc Nhân Văn một
đời trong trắng - Hiến Nhân Dân diệu lý Tự Do, đắp nền
Pháp Trị muôn thuở sáng ngời</i>". TS Hà Sỹ Phu cũng có
những lời vĩnh biệt ông hết sức cảm động: "<i>Thê tử
không màng, dựng một Kỳ đài cho thế kỷ! - Nhân văn là thế,
khơi ngàn Ước vọng để mai sau!</i>".
Được biết, đã có rất nhiều vòng hoa trắng được mang
đến viếng ông trong ngày đưa tang. Bởi lẽ, như lời cám ơn
của gia đình: "<i>Cụ Nguyễn Hữu Đang, thân nhân ruột thịt
của chúng tôi có một cuộc sống không được bình thường
như mọi người: Không vợ con. Không gia đình. Mọi hoạt
động, mọi tâm nguyện đều hướng về phục vụ nhân dân,
phục vụ xã hội cho đến cuối đời. Không một đòi hỏi cá
nhân ích kỷ</i>."
Một Hiệp sĩ hào hiệp, một nhà Văn hóa uyên thâm và trung
thực, một Con người trong sáng và quả cảm đã ra đi như
thế, để lại một di sản dân chủ mà chúng ta còn phải mất
nhiều năm để thấu hiểu và đánh giá một cách đầy đủ…
<b>Nguyễn Hoàng Linh</b>
21.02.2007
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140902/nguyen-hoang-linh-tuong-nho-nguyen-huu-dang-ke-si-bac-ha),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét