Hôm nay 14/06/2014 tại khu vực giàn khoan Hải Dương do Trung Quốc
đặt trái phép tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam
trên Biển Đông, các tàu Trung Quốc đã dàn hàng ngang để ngăn
cản các tàu cảnh sát biển và kiểm ngư của Việt Nam làm
nhiệm vụ cũng như các tàu cá Việt Nam đang đánh bắt, sẵn
sàng đâm va.
Từ đầu tháng Năm đến nay, tình hình vẫn luôn căng thẳng
tại khu vực này, khiến mọi người đều lo sợ khả năng xảy
ra chiến tranh trên biển giữa Việt Nam và Trung Quốc. Tướng
không quân Jean-Vincent Brisset, giám đốc nghiên cứu của Viện
Quan hệ Quốc tế và Chiến lược (IRIS) chuyên về an ninh châu
Á và Trung Quốc, đã vui lòng trả lời RFI Việt ngữ về vấn
đề này.
<em><strong>RFI</strong></em><strong>: </strong><em><strong>Kính chào ông
Jean-Vincent Brisset. Thưa ông, tình hình tại Biển Đông xung quanh
giàn khoan do Trung Quốc đơn phương kéo đến đặt tại vùng
biển gần Hoàng Sa vẫn đang căng thẳng. Không ngày nào không
có những vụ tàu Trung Quốc gây hấn, tấn công vào các tàu
Việt Nam bằng nhiều hình thức. Liệu sẽ xảy ra chiến tranh
tại vùng biển này, hay đây chỉ là chiến tranh cân não?
</strong></em>
<strong><em>Tướng Jean-Vincent Brisset</em> </strong>: Hiện giờ chưa
có nguy cơ xảy ra chiến tranh do một phía nào đó chủ động
gây chiến. Tuy nhiên chiến tranh cũng có thể diễn ra, do Trung
Quốc tỏ thái độ vô cùng bạo lực, vô cùng đế quốc,
khiến nguy cơ xung đột vẫn hiển hiện. Nếu xảy ra chết
người ở phía Việt Nam và các nước khác chẳng hạn, thì
đương nhiên sẽ có các vụ trả đũa, gây ra các vụ đối
đầu càng lúc càng quan trọng hơn.
<em><strong>RFI</strong></em><strong>: </strong><em><strong>Thưa ông,
việc kiện ra tòa có phải là giải pháp cho các nước liên quan
như Việt Nam và Philippines, trong khi Bắc Kinh luôn từ chối ra
trước các định chế tư pháp quốc tế? </strong> </em>
Rõ ràng là Việt Nam, Philippines có các lý do tuyệt hảo khi đi
tìm một giải pháp pháp lý, vì khá dễ dàng để chứng tỏ
rằng đây là quyền của họ. Giải pháp đi kiện là một giải
pháp tốt, do ra trước tòa án quốc tế nào, các nước này
cũng có cơ hội thuyết phục rằng họ có lý. Nhưng vấn đề
là Trung Quốc không tôn trọng luật lệ quốc tế.
<em><strong>RFI</strong></em><strong>: </strong><em><strong>Ông có nghĩ
Biển Đông là vùng biển mang tính quốc tế? </strong> </em>
Từ rất lâu Biển Đông là vùng biển quốc tế. Có một số
đảo nhỏ được nhiều nước chiếm đóng, nhưng tương đối
ổn, không có những yêu sách chủ quyền thô bạo. Có điều
Trung Quốc lại quyết định toàn bộ Biển Đông là của mình,
bất chấp mọi luật pháp quốc tế.
<em><strong>RFI</strong></em><strong>: </strong><em><strong>Với tính
cách quốc tế của Biển Đông, ông có nghĩ rằng châu Âu nói
chung và nước Pháp nói riêng cũng có liên quan, tuy không đứng
về phía nào trong tranh chấp? </strong> </em>
Pháp và các quốc gia châu Âu khác đều có liên quan với tư
cách là những nước đã ký vào Công ước quốc tế về Luật
Biển, tuy cho đến nay Công ước này không được tôn trọng.
Vấn đề là cũng có rủi ro cho các nuớc này, vì một phần
lớn trao đổi thương mại hàng hải đi qua khu vực này, đến
40%. Mặt khác châu Âu không có nhiều tiếng nói trong vùng này,
Pháp lại càng ít hơn.
Tôi nghĩ rằng đối với những nước không có mấy trọng
lượng để gây áp lực lên Trung Quốc, thì để yên cho Trung
Quốc hành động có lợi cho mình hơn là giúp đỡ những nước
nhỏ, thế nên thường là họ không có phản ứng.
<em><strong>RFI</strong></em><strong>: </strong><em><strong>Bắc Kinh luôn
đề nghị thương lượng song phương thay vì đa phương…
</strong> </em>
Bắc Kinh có thể hy vọng mạnh hơn đối thủ trong các giải
pháp song phương. Rõ ràng là Bắc Kinh ít khi tiến hành các
giải pháp đa phương, dù là với châu Âu hay với các đối tác
khác, mỗi lần có đề nghị thương lượng. Có rất ít
trường hợp thương thảo đa phương với Trung Quốc vì không
có lợi cho họ bằng song phương. Thế nên Bắc Kinh luôn xoay
sở để phá hoại tất cả các toan tính của ASEAN cho giải
pháp đa phương về vấn đề an ninh.
<em><strong>RFI</strong></em><strong>: </strong><em><strong>Nhưng cho
đến giờ mọi nỗ lực để đưa vấn đề ra trước các tòa
án quốc tế đều thất bại</strong>, </em><strong><em>như ông
biết</em></strong>
Tôi cho rằng đối với Việt Nam, Philippines, Malaysia - và không
chỉ có thế, bây giờ Indonesia mới phát hiện là họ cũng liên
quan, các quốc gia này có quan điểm tôn trọng pháp chế. Họ
muốn có được phán quyết của các định chế tư pháp quốc
tế, từ các chuyên gia, các tòa án độc lập.
Nhưng vấn đề hiện nay là ở chỗ, mà Trung Quốc hiểu rất
rõ, trước hết, kẻ mạnh là người áp đặt luật chơi, và
tiếp đến là truyền thông. Các nước kể trên chưa bao giờ
là người mạnh nhất, và nhất là họ không liên kết lại
để có một giải pháp chung, cũng như không vận dụng báo chí
quốc tế. Vì vậy chuyện của họ không được ai quan tâm
đến.
<em><strong>RFI </strong> </em><strong>: </strong><em><strong>Như vậy
theo ông, các nước này cần nỗ lực tuyên truyền nhiều hơn?
</strong> </em>
Tất nhiên rồi!
<em><strong>RFI </strong> </em><strong>: </strong><em><strong>Ông nghĩ gì
về phản ứng của Hoa Kỳ, Nhật Bản, Trung Quốc và Việt Nam
tại Diễn đàn An ninh Khu vực Shangri-la vừa rồi? </strong> </em>
Người ta thấy rằng quan hệ giữa Nhật Bản và Đài Loan có
vấn đề đôi chút liên quan đến quần đảo Senkaku, và giữa
Philippines với Đài Loan, đã được giải quyết tương đối
ổn với các thỏa thuận hòa bình, chứng tỏ rằng có thể
thương lượng được với nhau. Đài Loan là một ví dụ ngạc
nhiên và thú vị.
Thú vị hơn là giữa Nhật và Philippines không có quan hệ
ngoại giao với Đài Loan nhưng đã thành công trong việc đạt
được thỏa ước nhằm tránh xung đột. Điều này cũng chứng
tỏ là Trung Quốc khi từ chối các thỏa thuận này là muốn
xung đột vì muốn chiếm được Biển Đông, làm thành biển
riêng của người Trung Quốc.
Tôi có thể hiểu được rằng, người Nhật gặp khó khăn
với Trung Quốc về hồ sơ Senkaku, cho rằng chính sách của Bắc
Kinh rất nguy hiểm cho thế giới. Người Mỹ cũng quan tâm đến
vấn đề này vì có lợi ích trực tiếp trong khu vực. Hoa Kỳ
được tất cả các nước kêu gọi giúp đỡ vì trước sức
mạnh quân sự của Trung Quốc, các nước này không có đủ
phương tiện kỹ thuật để đối phó. Giải pháp của họ là
kêu gọi sự trợ giúp của Mỹ - một điều mới cách đây vài
năm khó thể nghĩ đến.
Việt Nam cố gắng hòa hoãn vì biết rằng yếu hơn về quân
sự cũng như kỹ thuật, không có trọng lượng bao nhiêu đối
với truyền thông.
<em><strong>RFI</strong></em><strong>: </strong><em><strong>Ông có nghĩ
rằng có sự hợp tác quân sự giữa Nga và Trung Quốc hay không?
</strong> </em>
Tôi nghĩ rằng giữa Trung Quốc và Nga có nhiều lý do để xung
đột với nhau hơn là hợp tác quân sự. Đã có cuộc tập
trận chung hết sức giới hạn cả về mặt kỹ thuật lẫn
thực tiễn. Có vài sự trao đổi, chẳng hạn như đã có loan
báo việc Nga xuất khẩu các thiết bị quân sự phòng không,
máy bay tiêm kích…cho Trung Quốc.
Chính các nhà xuất khẩu vừa cho biết rằng việc bán hàng
không phải ngay lúc này đã thỏa thuận xong, ngược lại đang
bị hoãn. Bởi vì người Nga biết rõ rằng về mặt quân sự,
việc « có qua có lại » không hề hiện hữu: Bắc Kinh chỉ
muốn nhận được chứ nhất định không muốn cho đi.
<em><strong>RFI </strong> </em><strong>: </strong><em><strong>Bộ trưởng
Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel đã đả kích thẳng thừng các hành
động của Trung Quốc ở Biển Đông. Nhưng phải chăng đây
chỉ là nói suông không dẫn đến hành động, mà sự kiện ở
bãi cạn Scarborough của Philippines là một ví dụ? </strong> </em>
Người Mỹ sẽ ngày một hiện diện cụ thể hơn tại Biển
Đông. Để tấn công một tàu của Philippines, Malaysia hay Việt
Nam như Trung Quốc vẫn thường xuyên làm, họ có nguy cơ gặp
phải một chiếc tàu Mỹ đi ngang qua. Bắc Kinh sẽ không muốn
nhận lấy rủi ro khi tấn công, đánh chìm một tàu của Mỹ,
như họ vẫn tự cho phép. Đánh đắm một chiếc tàu Việt Nam
thì dễ dàng thôi, không ai trên thế giới chú ý cả. Ngược
lại, đối với tàu Mỹ sẽ gây ra các phản ứng rất nặng
nề.
<em><strong>RFI</strong></em><strong>: </strong><em><strong>Trở lại
với giàn khoan Trung Quốc, ông có nghĩ rằng đây là một phần
của chiến lược tổng thể của Bắc Kinh – và gần đây
người ta còn nói đến một giàn khoan thứ hai nữa. Điều gì
sẽ xảy ra nếu họ tiếp tục chiến lược này? </strong> </em>
Người Trung Quốc sử dụng một chiến lược có thể gọi là
trò chơi của trẻ con với cha mẹ. Khi người ta còn bé, người
ta thử không chịu nghe lời một chút, và nếu cha mẹ không
trừng phạt thì đứa bé sẽ bướng bỉnh hơn.
<em><strong>RFI</strong></em><strong>: </strong><em><strong> Ông có lời
khuyên nào đối với Việt Nam không? </strong> </em>
Nếu Việt Nam không thành công trong việc làm cho các nước
khác trên thế giới chú ý đến vấn đề của mình, thì Trung
Quốc sẽ thắng, cũng như họ đã thắng khi chiếm được Hoàng
Sa cách đây bốn mươi năm.
Tất nhiên là Việt Nam phải khởi kiện rồi, nhưng nhất là
phải nỗ lực về mặt truyền thông. Nếu Việt Nam muốn thoát
khỏi tình trạng hiện nay, thì cần phải làm cho thế giới chú
ý đến những gì đang diễn ra tại Biển Đông.
<em><strong>RFI </strong> </em><strong>: </strong><em><strong>Chúng tôi
xin chân thành cảm ơn tướng Jean-Vincent Brisset, giám đốc
nghiên cứu của Viện Quan hệ Quốc tế và Chiến lược (IRIS),
đã vui lòng trả lời RFI Việt ngữ</strong>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140615/tuong-brisset-trung-quoc-se-chiem-bien-dong-neu-viet-nam-khong-loi-keo-duoc-su-chu),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét