"<em>Những gì không thể đứng thẳng, những gì đang bị đe
dọa, những gì đang rung chuyển theo từng cơn gió…rồi sẽ
gẫy đổ theo thời gian. Nhưng bình minh sẽ theo sau bóng tối.
Sự tái sinh không thể xẩy đến trước cái chết…</em>" -
Robert M. Price
Nếu trong 6 tháng tới, giá BDS xuống thêm 25 đến 30% thì chúng
ta có thể coi như là bong bóng đã vỡ. Hệ quả là sự tiếp
tục xuyên đáy thêm khoảng 30% kéo dài ít nhất là 2 năm. Dĩ
nhiên tôi chỉ muốn nói đến phân khúc chung cư trung bình và
cao cấp tại Hà Nội và HCM. Các loại BDS khác như biệt thự,
đất nền, nhà phố, căn hộ rẻ, vùng ven đô, thương mại,
văn phòng …sẽ bị ảnh hưởng lây, nhưng cường độ và
thời điểm có thể thay đổi ít nhiều.
Và khi nói đến bong bong vỡ…nhiều người hình dung ngay đến
những hoang tàn thường thấy sau những trận ném bom thời
chiến… Thực tại không bi kịch như vậy đâu. Thậm chí,
phần lớn người dân có thể không quan tâm và ăn nhậu bình
thường theo đúng phong cách "makeno" của xã hội.
<h2>Tại sao bong bóng phải vỡ mà không xì hơi?</h2>
Bởi vì muốn tiếp tục bơm, chúng ta cần hơi. Những thành
phần muốn giữ cho bong bóng căng tròn như chánh phủ, ngân
hàng, công ty BDS, nhà đầu cơ thứ cấp…đều đã hết hơi.
Việc in tiền xả láng để bơm hơi cũng không còn khả thi vì
hậu quả của lạm phát. Không quan chức nào dám để dân phải
mang bao bố tiền đi mua 1 ổ bánh mì. Tất cả lực đỡ của
BDS bây giờ chỉ còn một giải pháp là 50 tỷ USD vàng và
ngoại tệ trong dân sẽ được đem ra quăng vào BDS, cách này hay
cách khác. Dù các quan chức hồ hởi chuyện huy động được 60
tấn vàng trong dân mấy tháng vừa qua, tôi cá rằng chánh phủ
hay các công ty BDS sẽ không moi móc thêm một đồng nào. Dân
trí có thấp đến đâu, đồng tiền vẫn sẽ liền với khúc
ruột, kể cả ruột ngàn dặm.
Các thành phần nào trong dân sẽ chịu nhiều ảnh hưởng nhất?
Khi bong bóng BDS vỡ, nợ xấu ngân hàng sẽ tăng gấp 3 lần và
có lẽ hơn 50% các ngân hàng tư nhân sẽ phá sản. Đây chỉ là
một ước tính có nhiều xác suất sai lạc, vì hiện nay, các
thống kê về tài chánh công tư của Việt Nam khá mù mờ và
mâu thuẫn. Dân gởi tiền được bảo hiểm đến 50 triệu
đồng, do đó phần lớn tài khoản sẽ an toàn. Số ngân hàng
còn sống sót sẽ được sự hổ trợ đặc biệt của NHNN nên
thanh khoản cũng sẽ khá cao. Vì 70% dư nợ của ngân hàng hiện
nay là do các tập đoàn tổng công ty nhà nước vay, nên ảnh
hưởng trực tiếp sẽ không gây xáo trộn gì trong vận hành
kinh tế vĩ mô (vẫn trì trệ).
Tuy nhiên, ảnh hưởng gián tiếp sẽ đầy dẫy. GDP có thể quay
về zero tăng trưởng, tỷ lệ thất nghiệp sẽ cao gấp đôi,
sức tiêu thụ của người tiêu dùng co cạn và lạm phát có
thể tăng quá 2 con số (tùy theo mức độ in tiền).
Khi bong bong vỡ, thành phần giàu có (khoảng 5% dân số) sở
hữu nhiều tài sản từ BDS, chứng khoán, vốn riêng của doanh
nghiệp và các đầu tư khác sẽ chịu thiệt hại nặng nề. Tuy
vậy, một số nhỏ đại gia dùng đòn bẫy vay mượn cao ngất,
có thể lợi dụng tình thế mà xù nợ hợp pháp.
Thành phần trung lưu, công tư chức và mua bán nhỏ (khoảng 20%
dân số) cũng sẽ đối diện với thất nghiệp, sức tiêu thụ
giảm và lạm phát cao, nhưng có thể thắt lưng buộc bụng và
vượt bão an toàn.
Thành phần còn lại (75% dân số) sẽ khổ sở chịu đựng thêm
một thời gian dài với mức sống khá cơ cực so với các
nước láng giềng. Tuy nhiên, họ không có nhiều tài sản để
bị tổn hại hay mất mát. Gặp khó khăn ở các thành phố và
khu công nghịệp, họ sẽ rút về quê cũ sống qua ngày, đợi
chờ cơ hội khác.
Thành phần hưởng lợi trong 2013 là những người dân có tiền
mặt, dễ dàng thu mua tài sản với giá cực rẻ. Những hiện
tượng tích cực khác gồm việc bớt giao thông (ít kẹt xe thì
ít bị ô nhiễm hơn), bớt ăn nhậu (ít bệnh và ít tệ nạn
xã hội hơn), bớt tham nhũng (ít dự án và ít nhu cầu giấy
tờ)…
<h2>Bài toán căn bản hiện nay</h2>
Theo thống kê mới nhất của NHNN, tổng dư nợ của tất cả
ngân hàng thương mại (quốc doanh và tư nhân) là 2.89 triệu tỷ
đồng (140 tỷ USD) vào cuối tháng 10. Nếu chi phí đồng tiền
(cost of money) là 15% mỗi năm, lãi suất cho số nợ trên là 21
tỷ USD mỗi năm, không tính nợ gốc. Nếu 70% doanh nghiệp toàn
quốc vay nợ và chỉ sản xuất ra 77 tỷ USD mỗi năm (dựa trên
70% của GDP năm 2011), thì mỗi USD kiếm được, họ phải chi ra
29 xu (hay 29% doanh thu) để trả lãi suất. Trừ việc mua bán ma
túy hay buôn gái, không một ngành nghề kinh doanh nào có thể
sinh lợi để giải quyết bài toán này. Không xóa bỏ hết để
lập bàn cờ mới, nền kinh tế Việt Nam, bất kể định
hướng nào, sẽ loay hoay với vấn nạn này trong cả chục năm
tới.
Nhìn lại lịch sử kinh tế của nhân loại, chuyện bong bong tài
sản căng nóng rồi vỡ tan là một hiện tượng khá binh
thường, qua mọi thời đại với mọi sắc dân trong mọi định
chế. Biện luận Viêt nam là một ngoại lệ, cần giải pháp
đặc thù hay có một kết cục tốt đẹp không thuyết phục
lắm. Ngay cả quyết tâm của các chánh quyền cố gắng ngăn
cản sự đổ vỡ cũng thường xẩy ra, thường làm chậm tiến
trình, nhưng sau cùng cũng vô hiệu. Ai cũng biết là ung nhọt
phải vỡ để da thịt mau lành. Sau một trận lửa lớn, cây
cối trong khu rừng thường xanh tốt hơn.
Chấp nhận định luật của thiên nhiên, trả giá cho những sai
phạm trong quá khứ và tiếp tục hành trình của đổi mới và
sáng tạo. Hãy dành thì giờ lên kế hoạch cho một tương lai
mới theo những tiền đề và thay đổi của tình thế. Đừng
loay hoay với những điều chỉnh nửa vời, qua những thỏa
hiệp với nhiều phe nhóm lợi ích và lợi dụng.
Tệ nhất là lấy tiền của 95% nhân dân đi cứu trợ cho 5% dân
giàu có.
Phải dứt khoát là "hãy để chúng chết đi".
Alan Phan
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20121105/alan-phan-van-chua-chiu-chet), một
số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời độc
giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận
có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng
dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét