đây thôi, vậy mà giật mình nhẩm tính mình đã xa quê, xa Tổ
quốc hai mươi bảy năm. Nghĩa là trên một phần tư thế kỷ,
cứ mỗi độ xuân về, mình phải đón xuân bằng hoài niệm
của những mùa xuân, ngày tết những năm của thập niên bảy,
tám mươi thế kỷ trước. Quả thật, ngày tết ở vùng trời
châu Âu là những ngày buồn tẻ nhất của người Việt xa xứ.
Mặc dù thực phẩm, bánh trái, đào, mai đủ cả, nhưng tôi
vẫn cảm thấy thiếu và trống vắng...
Cái mà ta không thể mua được trên xứ sở châu Âu lạnh lẽo
này là không khí tết của quê hương. Đêm giao thừa năm nào
may mắn trùng vào những ngày cuối tuần, chúng tôi gọi điện
thoại í ới hẹn ở nhà ông bạn nào đó, cùng đón năm mới,
cùng nâng ly, nhậu nhoẹt cho đến sáng. Nhạt, và buồn chán
nhất những năm ngày tết trùng vào những ngày thường, mọi
người đều phải làm việc. Chúng tôi phải hẹn gặp nhau đón
xuân vào cuối tuần tới.
Hai mươi bảy năm qua, mỗi độ xuân về, trên quê hương
ta có gì mới? Hình ảnh mẹ ngồi vo gạo, rửa lá dong ở cầu
ao, cha ngồi giữa nhà gói bánh làm cho lòng tôi bâng khuông,
khắc khoải. Có năm tôi đã lớn, nhưng cứ quanh quẩn bên cha,
chờ đến những nhúm gạo thừa, những chiếc lá dong bé tẹo
còn lại, để cha gói tặng cho những chiếc bánh cóc con như
ngày còn thơ bé. Cảm giác trong tôi vẫn như thuở nào, dù thân
hình đã cao và to hơn cha. Dường như với cha, tôi lúc nào cũng
là đứa trẻ. Gần đến giao thừa, bao giờ cha cũng len lén
giấu mẹ dúi cho tôi một bánh pháo tép, vớt vội cặp bánh
cóc, để tôi kịp mang đến chỗ hẹn mấy thằng bạn cùng
xóm.
Tôi cùng những thằng bạn đón giao thừa ở ngoài phố. Ném
pháo là trò chơi mà tụi trẻ chúng tôi lúc bấy giờ cho là
thích thú nhất. Tôi nhớ có những năm, không hiểu Lợi phố
Lò Đúc kiếm đâu ra mấy bánh pháo cối, quả to như ngón chân
cái, mang ra khoe, làm cho lũ bạn thèm lắm. Là bạn thân, do vậy
Lợi Lò Đúc không ngần ngại chia cho tôi một ít. Thấy tôi
loay hoay quẹt diêm, Lợi đưa cho tôi cây nhang đang cháy dở và
bảo:
- Mày phải xé lẻ từng quả ra, châm lửa, khi nào cháy
nửa ngòi hãy ném, ném sớm quá chúng nó có thời gian tránh,
phí lắm.
Thế là những qủa pháo nhoé lửa được ném đi vun vút, sau
đó là những tiếng nổ đùng đoàng, kèm theo tiếng người kêu
ré lên, khói đen mù cả góc phố. Có lẽ sợ lũ choai choai
chúng tôi nhất là các cô bạn học sinh cùng trang lứa. Nhìn
thấy chúng tôi là các cô đi như chạy, nhưng không kịp mất
rồi, một, hai, ba qủa đã bay vào chân. Họ ngã dúi dụi vào
nhau, rồi họ hét họ la, có những cô văng mất cả guốc dép,
họ tập tễnh bước đi thật tội nghiệp. Có những qủa,
chúng tôi ném lạc vào người lớn, làm họ giật nẩy mình,
đôi khi có người đi xe đạp ngã bổ chửng. Có lẽ những
ngày thường họ tức giận cho lũ chúng tôi mỗi đứa mấy
cái bạt tai, nhưng là ngày tết nên chúng tôi chỉ nhận được
mấy câu nhắc nhở, rồi vui vẻ chúc tụng nhau. Có những lần
tôi cũng bị dính pháo của bạn, hoặc dính pháo của chính
mình do ngòi pháo cháy nhanh qúa, chưa kịp ném đi pháo đã nổ
ngay trên tay. Những lần như vậy tôi đều bị sặc khói pháo,
tức thở đến mấy ngày. Nhưng cái đó không sợ bằng tấm áo
mẹ mới mua cho khi chiều, giờ đã ám khói vàng khè. Cũng may
cho tôi, ngày têt nên mẹ vờ như không nhìn thấy, chứ ngày
thường bảo đảm thế nào tôi cũng ăn mấy roi mây.
Hết pháo, chúng tôi thường rủ nhau ra phố Nguyễn Du –
Nguyễn Thượng Hiền nơi có nhiều cây, hoặc chui vào công viên
Thống Nhất, góc đường Nguyễn Đình Chiểu để hái lộc
đầu năm (thực ra là bẻ trộm những cành non, hoặc bê trộm
những chậu hoa cảnh nhỏ - mà các bác bảo vệ đang còn mải
mê nhấc lên nhấc xuống, và ngắc ngư trong hương xuân nồng).
Chúng tôi mỗi đứa ôm mấy cành cây non về nhà xông đất. Lũ
chúng tôi nghịch như giặc, nhưng năm nào cũng được mời xông
đất. Mấy cô đầu ngõ nhà tôi rùi rắng từ mấy ngày
trước:
- Thằng Trường nhớ giao thừa sang xông đất cho cô nhé.
Còn mẹ tôi dặn đi dăn lại:
- Mày đi đâu thì đi nhớ về nhà xông đất cho mẹ.
Thật tình, lúc đó tôi không nghĩ người xông đất mang lại
may mắn cả năm cho gia đình. Tôi chỉ nghĩ, khi xông đất là
có tiền mừng tuổi, sáng mai tiếp tục mua pháo đốt chơi.
Giờ này, ở quê tôi có lẽ mọi người đang tất bật mua mua,
sắm sắm, chuẩn tốt nhất cho ngày đoàn tụ. Cha, mẹ tôi mất
đã lâu, nhưng không khí ngày tết, hình ảnh cha mẹ cứ chập
chờn, chập chờn mãi trong tôi. Trong mơ, mỗi khi được về
thăm nhà, cảm thấy bơ vơ lắm, câu thơ của một vị thiền
sư nào đó cứ văng vẳng trong tôi:
<em>„Khi mẹ còn con còn tất cả
Mẹ đi rồi, tất cả ra đi
Mẹ ơi con chẳng còn gì
Bơ vơ đến cả khi về, lúc đi."</em>
Ôi! Giấc mơ vẫn lại là những giấc mơ. Và đời người cứ
như dòng sông trôi, có đôi bờ khi bồi khi lở. Có hoa lá rất
nhiều nhưng ta cảm thấy như đồng khô, cỏ cháy. Có lẽ nào
bão tố của mùa xuân, bão tố của tình yêu biến thành dòng
suối trắng qua bao năm, tháng dài chờ đợi. Và bao lời hứa
kia cũng tan như những bọt bèo, vì đường về nhà còn xa lắm:
<em>"Anh bảo em mùa xuân
Sao chẳng thấy hoa hồng.
Anh bảo rằng yêu em
Sao chưa thấy lời hẹn.
Anh bảo sẽ có ngày
Đưa em về quê mẹ
Mà chờ hoài chẳng thấy.
Có lẽ nào tình yêu
Là đồng khô cỏ cháy
Và những lời anh hứa
Tan theo những bọt bèo.
Mái tóc dài chấm lưng
Anh thường khen thuở ấy
Hóa thành dòng suối trắng.
Em nhìn về nơi ấy
Bão tố đang thét gào.</em>
(Bão Tố - Đỗ Trường)
Ngoài kia tuyết vẫn rơi, và gió vẫn thổi, mảnh vườn sau nhà
tôi tuyết trắng xóa, cây táo, cây lê cành trơ trụi lá, nó
được khoác trên mình một chiếc áo trắng tinh trong suốt. Xem
truyền hình của Việt Nam, thấy mọi người háo hức lên Sapa
để chờ xem tuyết rơi, nhưng đợi mãi không có, lại thất
vọng trở về. Nhưng với tôi, nhìn thấy tuyết rơi là sợ
lắm, và cô độc lắm. Dường như con người càng lớn tuổi,
càng sống thiên về những hoài niệm, những ký ức đã xa
vời. Một kỷ niệm nhỏ cũng làm lòng người day dứt. Tôi
không làm thơ, nhưng không hiểu sao ký ức cứ tràn về, nàng
xuân trong tôi vội ghi lại những cảm xúc đó:
<em>Xuân đã về, sao lòng anh hờ hững
Xuân quê người, tuyết trắng xoá ngoài hiên
Bánh chưng, pháo tết, mai, đào đủ
Lòng người choáng váng tựa men say.
Anh tìm xuân từ góc của tâm hồn…
Mơ xuân về mẹ mua tà áo mới
Đêm giao thừa, cha tặng bánh cóc con
Anh muốn tìm mảnh áo xưa còn vàng mầu thuốc pháo
Kỷ niệm một thời ném pháo mừng xuân...
Chợ ngày xuân, anh cùng em đi sắm lễ
Ánh xuân hồng làm đỏ má em yêu...
Rồi anh mất một thời anh đã có
Để xuân hồng một bóng lẻ loi
Anh muốn lật những trang nhật ký
Giọt mưa buồn vẫn còn đọng y nguyên.
Anh muốn níu cả những gì còn lại
Để lòng anh đỡ trống trải, chênh vênh
Anh muốn xuân vào hồn anh như thuở ấy
Nhưng bóng xuân dần xa mãi hồn anh.</em>
ĐỖ TRƯỜNG
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/11388), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét