Trần Huy Thuận - Cái bánh Dân Chủ

Gần đây, hai từ DÂN CHỦ được khá nhiều vị lãnh đạo
nước ta nhắc đến. Đầu tiên có lẽ phải kể đến quan
điểm khá cụ thể của nguyên chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn
An khi ông đặt vấn đề về việc sửa đổi Hiến pháp:
"<em>toàn dân có được hưởng quyền lợi và làm nghĩa vụ
tham gia ý kiến và phúc quyết hay không?</em>" (trong bài trả
lời phỏng vấn Tuanvietnamnet.vn ngày 24/6/2010:
http://www.tuanvietnam.net/2010-06-24-cuu-chu-tich-quoc-hoi-ban-viec-sua-hien-phap).
Tiếp đến, là phát biểu có tính chất hứa hẹn của Chủ
tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng khi ông đến thăm Đại
tường Võ Nguyên Giáp nhân kỷ niệm 65 năm ngày Tổng tuyển
cử đầu tiên: "<em>Quốc hội Việt Nam sẽ tiếp nối truyền
thống vẻ vang trong suốt 65 năm qua, không ngừng phát huy dân
chủ, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa thực
sự của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân</em>"
(http://dantri.com.vn/c21/s20-448987/chu-tich-quoc-hoi-tham-dai-tuong-vo-nguyen-giap.htm).
Và ngay sau khi đắc cử cương vị mới, ông Tổng bí thư Đảng
Nguyễn Phú Trọng lại nhấn mạnh: "<em>đây là dân chủ thực
chất chứ không phải là "<strong>trình diễn với nhau cho có
dân chủ</strong>"</em>[1].

Vậy, thực chất DÂN CHỦ là gì và làm thế nào để DÂN
được thực thi một cách có hiệu quả QUYỀN LÀM CHỦ của
mình theo đúng nghĩa mà Hồ Chủ Tịch đã nói cách nay già nửa
thế kỷ: "<em>Mọi quyền lực đều thuộc về Nhân
dân</em>"?

DÂN CHỦ là CỤ THỂ, là THỰC TẾ, là HÀNH ĐỘNG chứ tuyệt
đối không phải là lời nói suông – là cái bánh vẽ! Nhưng
CÁI BÁNH DÂN CHỦ cũng không phải là cái bánh <strong>dễ
làm</strong>, càng không phải là cái bánh <strong>dễ ăn</strong>!

<div class="boxright300"><img
src="http://img818.imageshack.us/img818/4339/danluanorg010.jpg" /><div
class="textholder">Muốn có DÂN CHỦ trước hết DÂN phải có TỰ
DO!</div></div>
Muốn có DÂN CHỦ trước hết DÂN phải có TỰ DO. Tự do ở
tất cả mọi mặt đời sống xã hội, như đi lại, cư trú,
học hành, chăm sóc y tế; như thành lập hội đoàn, ngôn luận
(Hồ Chí Minh nói: "<em>Dân chủ là làm sao cho Dân mở
miệng</em>"), hội họp, biểu tình, tín ngưỡng,… Khuôn khổ
duy nhất của tự do chỉ là QUYỀN LỢI DÂN TỘC, LỢI ÍCH VÀ
CHỦ QUYỀN QUỐC GIA. Chỉ những gì vi phạm quyền lợi dân
tộc, quyền lợi quốc gia mới gọi là LỢI DỤNG TỰ DO để
chống lại nhân đân, chống lại tổ quốc.

DÂN CHỦ có thể được thực hiện <em>trực tiếp</em> hoặc
<em>gián tiếp</em>. Nhưng dù trực hay gián thì cũng chỉ là hình
thức. Và hình thức đó tùy thuộc bản chất cũng như mức
độ quan trọng của từng vấn đề cụ thể. Không thể khẳng
định HÌNH THỨC này dân chủ hơn HÌNH THỨC kia và ngược
lại. Ví dụ: Trong bầu cử, thường dùng phương pháp "phổ
thông đầu phiêu" – cử tri trực tiếp đi bầu. Lại có
trường hợp cử tri bầu ra "đại cử tri", đại cử tri thay
mặt cử tri đi bầu các cơ quan quyền lực… <strong><em>Vấn
đề cốt lõi là dân có thực sự được dùng lá phiếu của
mình theo đúng nghĩa của nó không?</em></strong>

Dân muốn thật sự TỰ DO, thật sự DÂN CHỦ trước
hết phải nâng cao DÂN TRÍ. Dân trí thấp, Dân thiếu hiểu
biết là trở ngại lớn nhất, trực tiếp nhất và nguy hại
nhất đối với việc thực thi tự do và dân chủ (Từ những
năm đầu thế kỷ trước, dân ta đã được dạy rằng:
"<em>Khai dân trí, hậu dân sinh</em>" [2]). Nói "Mọi quyền
lợi đều thuộc về Nhân dân" không đồng nghĩa với việc
Dân trực tiếp làm tất cả. Làm mà thiếu hiểu biết, thậm
chí không hiểu gì cả, thì còn tồi tệ và nguy hiểm hơn không
làm! Lê-nin nói: "<em>Ngu dốt công nhiệt tình cách mạng thành
phá hoại</em>". Hồ Chí Minh cũng coi sự ngu dốt là một loại
giặc, ngay những tháng đầu tiên sau Cách mạng tháng Tám,
người đã nêu cao khẩu hiệu "DIỆT GIẶC DỐT". Nghĩa là
việc NÂNG CAO DÂN TRÍ phải luôn đặt lên hàng đầu. Chỉ xét
một việc cụ thể như xây dựng LUẬT: Một đạo luật nào
đó trước khi ban hành đã được bao nhiêu cái đầu học giả,
tiến sĩ có kiến thức chuyên sâu về từng lĩnh vực nghiên
cứu soạn thảo, rồi lại được Quốc hôi thảo luận, góp ý
sửa đổi từng lời văn, từng dấu chấm câu, ấy vậy mà khi
luật đi vào cuộc sống, vẫn có những SƠ HỞ, vẫn bị lợi
dụng… Cuộc sống muôn mầu, không một ai có khả năng bao
trùm tất cả, hiểu biết tất cả. Việc Dân lựa chọn hình
thức dân chủ gián tiếp (tự lựa chọn người đại diện cho
mình, thay mặt mình, được mình uỷ quyền NÓI lên tiếng nói,
nguyện vong, tâm tư… của mình, bảo vệ quyền lợi chính
đáng cho mình) là hợp lý và nhất là trong môi trường dân trí
chưa cao thì việc lựa chọn như thế lại càng quan thiết.

Như vậy, Dân thực hiện quyền dân chủ thông qua QUỐC HỘI –
"NHỮNG NGƯỜI ĐẠI DIỆN" của mình là bình thường, thậm
chí cần thiết, trừ phi người đại diện đó có hành vi phản
bội; trừ phi Quốc hội đối lập với Nhân dân! Vậy vấn
đề cốt lõi nằm ở chỗ: Dân có thực sự được tự do lựa
chọn người đại diện của mình hay không, người đại diện
đó có thực sự hành động vì Dân hay không, Quốc hội được
hành động ĐỘC LẬP hay bị phụ thuộc?!.

Dân còn thực sự LÀM CHỦ, khi CHÍNH QUYỀN là CÔNG CỤ của
Dân. Nói rộng ra, tất cả các cơ quan Lập pháp, Hành pháp, Tư
pháp đều THỰC SỰ của Dân, do Dân, vì Dân. Nghĩa là các cơ
quan này chỉ được làm những gì có lợi cho Dân, cho Nước,
tuyệt đối không vì lợi ích nào khác. Một khi Dân không
đồng tình thì các cơ quan đó cần bình tĩnh xem xét lại toàn
bộ chính sách cũng như việc làm của mình chứ không phải
<strong>cả tiếng chụp cho Dân cái mũ "<em>lợi dụng dân
chủ</em>"</strong>. "Chụp mũ" là một hành vi CỬA QUYỀN,
LỢI DUNG CHỨC QUYỀN, LỘNG QUYỀN chống lại quyền và lợi
ích chính đáng của Dân.

Chính quyền muốn thực sự là công cụ của Dân, phải công
khai chương trình hành động trước Dân, để Dân – và người
đại diện của Dân, có thể kiểm tra giám sát hoạt động
của mình. Cán bộ chính quyền ở cấp cao đến mấy, cũng vẫn
chỉ là người LÀM CÔNG ĂN LƯƠNG CỦA DÂN, PHỤC VỤ DÂN. Tám
chục năm Dân theo Đảng làm Cách mạng, không ngoài mục đích
xoá bỏ chế độ ăn trên ngồi trốc, bóc lột, hà hiếp, đè
nén, áp bức, nhũng nhiễu Dân. Không có lý gì lại cứ để
tồn tại mãi tình trạng "hành dân là chính".

Tóm lại, nếu hình tượng DÂN CHỦ là CÁI BÁNH của chung mọi
người, thì phải hiểu rằng, cái "bánh" đó không phải là
cái bánh dễ làm, càng không phải là cái bánh dễ ăn! Việc
thực thi nó phải ở cả hai phía, Dân và Chính quyền của Dân.
Phải bằng HÀNH ĐỘNG chứ không phải bằng LỜI NÓI SUÔNG!
Dân chủ trên giấy tờ là DÂN CHỦ HÌNH THỨC. Dân chủ mà
không có TỰ DO là DÂN CHỦ GIẢ HIỆU! Chỉ hô hào DÂN CHỦ mà
không chú trọng việc NÂNG CAO DÂN TRÍ, là MỊ DÂN!

____________________________


[1] NGUỒN:
http://vietnamnet.vn/vn/chinh-tri/6772/tan-tong-bi-thu—toi-lam-khong-phai-de-danh-bong-.html

[2] Theo Phan Châu Trinh (1872–1926)

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/7634), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét