src="http://tamvong.files.wordpress.com/2010/06/ta-bo-tay-re1bb93i.jpg?w=236&h=300"
/><div class="textholder">Ta bó tay rồi!</div></div>
Cuối cùng Khổng Tử cũng không thể từ chối lời đề nghị
của Hứa Đại đành phải mở lớp "Học làm quan". Tin lan
nhanh như chớp, chẵng mấy chốc số người ùn ùn kéo đến xin
học lên đến cả nghìn người. Nhan Uyên lo lắng sức khỏe
của thầy nên có lời:
- Thưa thầy, lớp chỉ vài chục người đã chật chội nay cả
nghìn người thì lấy chỗ đâu mà học.
Phàn Trì đứng cạnh phụ họa:
- Thầy vốn bậc nho gia chứ đâu phải hàng tướng quốc. Nói
cho trăm người đã khó huống chi trước cả nghìn người.
Nghe hai học trò có lời, Khổng Tử mĩm cười:
- Sự học ở nước Vệ bệ rạc như thế mà lại có nhiều
người hiếu học như vậy. Không biết là phúc hay họa nữa.
Hai ngươi giúp ta chọn ra ba mươi người để mở lớp đầu
tiên.
Nhan Uyên giật mình nói:
- Thưa thầy! Phàm làm người khó nhất là thực hiện lẽ công
bằng. Chọn ra ba mươi người từ cả nghìn người quả thật
khó mà tránh được lời ong tiếng ve sau nầy.
Khổng Tử ôn tồn nói:
- Ngươi cứ tuần tự xét theo các tiêu chuẩn: Những ai đã có
bằng sau khi bổ quan hoặc có nhà cao cửa rộng thì không chọn.
Quả nhiên sau một ngày xem xét chỉ có hai mươi bốn người
đủ điều kiện. Hứa Đại xem danh sách xong thở phào nhẹ
nhỏm.
Hôm khai giảng, Hứa Đại được mời tới nói lời giáo huấn
trong hai canh giờ. Bên dưới, hai mươi bốn học trò quỳ gối,
trên đầu mỗi người đội một cái chậu bằng đất nung
đựng đầy nước, Hứa Đại thấy vậy lấy làm ngạc nhiên
hỏi Khổng Tử:
- Sao ngài lại bắt họ đội thứ đó trên đầu?
- Phàm làm quan, đầu tiên họ cần phải tâm niệm một điều
rằng trên đầu mình lúc nào cũng là Đất và Nước. Nếu họ
không vững vàng thì đất nước ắt đổ vỡ.
Nói xong, Khổng Tử liền đi một vòng viết lên mỗi tờ giấy
dó trước mặt họ một chữ NHÂN rất to kèm thêm một chấm
đen ở góc.
- Các ngươi nhìn thấy điều gì đặc biệt ở trước mặt
của mình?
Tất cả đồng thanh trả lời:
- Thưa thầy! Chấm đen ở góc tờ giấy.
Khổng Tử chỉ tay vào đám học trò giọng run run:
- Làm quan như các ngươi mà không thấy chữ Nhân to tướng
trước mặt, không hành xử theo chữ Nhân, mà chỉ chăm bẳm
vào góc u mê để tìm kiếm những điều nhỏ nhặt. Ta rất
tiếc nếu các ngươi về làm dân thì có lẽ tốt hơn.
Khổng Phu Tử không nói thêm lời nào rồi bước thẳng ra ngoài
lớp trước ánh mắt ngỡ ngàng của các vị học trò. Hứa
Đại thấy vậy vội bước theo:
- Khổng Phu Tử! Khổng Phu Tử! Xin ngài thư thả cho.
Không Tử nghe kêu liền bước chậm lại.
- Phu Tử biết rồi đó, dân nước Vệ từ xưa vốn quan niệm
học là để làm quan, làm quan tức là có cơ hội làm giàu. Năm
khi mười họa mới tìm được vài người nghĩ khác đi. Cái
này có một phần là lỗi của ta vì đã không dạy dỗ họ
một cách căn cơ từ thủa ban đầu.
- Ta không có ý trách Hứa Đại Nhân. Cái này là do cả một
quá trình lâu dài nên giờ đụng vào chỗ nào đều thấy hỏng
chỗ nấy.
- Còn chuyện này xin thỉnh ý Khổng Phu Tử.
- Chuyện Con Đường Phi Mã phải không?
- Dạ đúng!
- Hứa Đại nhân cứ yên tâm đi. Ta nghĩ sự tình diễn ra theo
chiều hướng như vậy là tốt lắm đó. Mấy hôm nay, ta đi
dạo vòng vòng, thấy dân tình bàn tán xôn xao chuyện con
đường này ghê lắm, nghe như trời sắp sập đến nơi.
- Trong triều đình, các quan Gián nghị đại phu cãi nhau với
mấy vị Thượng thư như mổ bò. Có vị còn nói "chỉ có
nước nào ngu mới không làm Con Đường Phi Mã này". Quan Tể
Phụ thì khăng khăng như đinh đóng cột "Con đường này không
thể không làm". Nội tình giờ rối như canh hẹ. Ta e sự
việc đi quá xa khó mà kiểm soát được.
- Vậy kết quả cuối cùng thế nào?
- Con Đường Phi Mã đã tạm thời gác lại do có không đến
phân nửa các vị đồng tình nhưng dân chúng khắp nơi lại
thở phào nhẹ nhỏm như vừa rút được gánh nặng nghìn cân.
- Đừng lo lắng! Đấy chỉ là hư chiêu, sắp tới còn phải
làm thêm nhiều việc để kết quả tốt hơn
- Làm thêm gì nữa thưa ngài?
- Tuy Con Đường Phi Mã tạm thời bị bác bỏ nhưng chỉ cần
sau một tuần im ắng là dân chúng lại quên bén nó đi và tập
trung vào cái sự học đang hồi trì trệ của nước Vệ. Ngài
phải chuẩn bị ngay những việc tiếp theo.
- Ta phải làm gì bây giờ?
- Tìm cách hướng mọi người quay về nguồn cội, tổ tiên
bằng việc phát động tổ chức lễ hội quanh năm, rải đều
khắp thôn cùng ngõ hẻm. Thậm chí có ngày tổ chức hai ba lễ
hội cũng được để mọi người tha hồ vui chơi thỏa thích
đặng tạm quên đi những cái lo trước mắt. Khi thực hiện
cần đưa vào những dấu ấn văn hóa sâu sắc để tạo sự
chú ý.
- Tạo dấu ấn bằng cách nào?
- Ví dụ như tổ chức dâng lễ lên cho ông bà tổ tiên cái
điếu cày làm bằng cây tre trăm tuổi hay bầu rượu ngâm trái
chuối hột to nhất …
- À … à … à. Cái này chắc là được đó.
- Chưa hết, ngài nhớ kết hợp để tổ chức thêm các cuộc
thi chọn quốc hoa, quốc hồn, quốc túy, xây cổng chào, tượng
đài hoành tráng… vừa để tôn vinh các biểu tượng văn hóa
của dân tộc vừa có tí… bổng lộc rủng rỉnh ra vô. Làm sao
để già trẻ bé lớn lúc nào cũng mênh mênh mang mang, ngây ngây
ngất ngất thử hỏi họ còn hơi sức đâu mà mơ tưởng tới
những chuyện hệ trọng khác chứ.
Nói xong, Khổng Tử nhìn Hứa Đại để chờ đợi một nét
mặt hân hoan thán phục như mọi khi nhưng ngài chỉ thấy một
bộ mặt ỉu xìu. Hứa Đại bỗng chùn giọng nói với vẻ
ngập ngừng:
- Ta vừa…ta vừa … bị bãi chức Thượng thư rồi. Ta không
ngờ "<em>Con Đường Phi Mã</em>" của Phu Tử giờ đã trở
thành "<em>Con Đường Quy Mã</em>" mất rồi.
Khổng Phu Tử nghe thế vội bước tới nắm chặt lấy hai bàn
tay của Hứa Đại rồi dùng hai ngón tay giữa của mình liên
tục rà tới rà lui trong lòng bàn tay của lão. Sau đó ngài nhìn
chầm chầm một hồi vào mặt của Hứa Đại rồi nói:
- Xem xét chỉ tay của ngài ta thấy đường hoạn lộ tuy có
chút gập ghềnh nhưng không tuyệt. Ấn đường của ngài vẫn
đang phát lộ cho nên có khi không được bổ nhiệm chức quan
nhỏ nhưng có thể lại được chức quan to hơn. Người ta gọi
đấy là trong họa có phúc đó.
Hứa Đại nhìn trân trân Khổng Tử một hồi rồi bất ngờ ôm
chặt ngài vào lòng thì thầm:
- Ta phục ngài quá đi.
Khổng Tử chợt nghe vai mình ươn ướt.
- Nhưng để thoát hẵn chuyện này cuối cùng ta phải giải
quyết thế nào đây?
- Bây giờ là lúc ngài nên chọn kèo trên với tuyệt chiêu
"<em>Tam Không</em>" để tạo một cú đột phá ngoạn mục.
Hứa Đại nhìn Khổng Tử rồi xua xua tay một cách dứt khoát:
- Giờ nầy ta còn lòng dạ nào để chọn kèo trên với "Tam
Không" nữa chứ? Phu Tử nỡ lòng nào đùa giỡn trên sự đau
khổ của ta?
Khổng Tử nhìn trước nhìn sau rồi nói khẽ:
- "<em>Tam Không</em>" kỳ này có khác trước một chút đó là
"<em>Đề không khó, gác không nghiêm và chấm không sâu</em>".
Rồi ngài thấy chỉ qua một đêm thôi, con dân nước Vệ bỗng
trở nên văn hay chữ tốt đến không ngờ, thử hỏi bậc cha
mẹ nào mà chẵng hài lòng. Ngài thắng mùa nầy là cái chắc.
Hứa Đại nghe xong lại tiếp tục ứa nước mắt.
Ngay đêm hôm đó không biết có việc hệ trọng gì mà thầy
trò Khổng Tử vội vã lên đường quay về nước Lỗ dưới
cơn mưa tầm tã…
<em>Theo <strong>Loạn Ngữ Tân Thư</strong></em>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/5551), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét