tộc</h2>
<div class="special_quote">Lời Tòa Soạn Tuần Việt Nam: Bàn về
việc chuẩn bị cho Đại hội Đảng XI sắp tới, TS. Mai Liêm
Trực, nguyên Thứ trưởng thường trực Bộ Bưu chính Viễn
thông nói điều băn khoăn lớn nhất là làm thế nào để các
văn kiện Đại hội sắp tới có thể thực sự tiếp nhận
được trí tuệ của mọi tầng lớp xã hội chứ không phải
làm chiếu lệ, hình thức. Đừng lạm dụng từ "nhạy cảm" hay
để lại vấn đề bức xúc cho nhiệm kỳ sau để né tránh
những trọng trách đất nước đang đặt lên vai Đảng.</div>
<em>- Một nội dung quan trọng trong Hội nghị Trung ương sắp
tới sẽ bàn về việc xây dựng các văn kiện cho Đại hội
Đảng toàn quốc. Vừa rồi, Thủ tướng Chính phủ cũng đã
"đặt hàng" báo chí chắt lọc, phản ánh những ý kiến đóng
góp của người dân cho Đảng. Cá nhân ông kỳ vọng gì vào
vấn đề này?</em>
- TS. Mai Liêm Trực: Câu hỏi này làm cho tôi nhớ lại sự kiện
Đại hội VI cách đây 25 năm. Thời kỳ đó toàn Đảng và cả
nước cũng sôi nổi thảo luận để chuẩn bị cho ĐH. Kết
quả là các văn kiện cuối cùng của ĐH so với bản dự thảo
đã khác nhau rất nhiều.
Nói cách khác là lãnh đạo ở những cấp cao nhất đã đủ
dũng khí để nhìn nhận thực tiễn khủng hoảng của đất
nước sau 10 năm được thống nhất.
Với những tư duy rất mạnh mẽ như là "Nói thẳng nói thật",
"Đổi mới hay là chết", đã khơi dậy được ý thức đóng
góp của đảng viên và nhân dân để từ đó đưa được
những tiếng nói thực tiễn đến các cấp cao nhất mà những
cấp cao nhất khi soạn Dự thảo chưa lường hết được những
sôi động của thực tiễn và trí tuệ xã hội.
<div class="boxright200"><div class="quotebody"><div class="quoteopen"><img
class="quoleft" src="/misc/quoleft.png"/></div>"Năm 1945 chỉ có 5000
Đảng viên, Đảng ta giành chính quyền, rồi lãnh đạo đất
nước trong muôn vàn khó khăn, thù trong giặc ngoài, mà nay cả 3
triệu Đảng viên, là chính Đảng duy nhất nắm quyền, lãnh
đạo đất nước đang có những bước đi lên thì sao lại
phải sợ, phải né tránh những vấn đề gọi là "nhạy
cảm"?"<img class="quoright" src="/misc/quoright.png"/> <br
class="quoteclear"></div></div>
Cần học tấm gương cố Tổng bí thư Trường Chinh, ông vốn
là người khá nguyên tắc, cứng nhắc, kinh viện, nhưng với
cái tâm với dân tộc, với trách nhiệm với Tổ quốc, ông đã
lắng nghe từ thực tế cuộc sống để mà thay đổi, để
quyết liệt đổi mới.
Chính những điều đó đã tạo nên bước ngoặt cho sự phát
triển của dân tộc chúng ta trong 25 năm đổi mới vừa qua.
Tôi hy vọng là Đại hội lần này sẽ có nhiều những thảo
luận sôi động để mỗi người với trí tuệ và khả năng
của mình được đóng góp cho việc xây dựng đường lối,
chính sách đưa đất nước phát triển giàu mạnh.
Sau 25 năm đổi mới, chúng ta đã đạt được nhiều thành
công. Chúng ta tự hào với điều đó nhưng khi nhìn lại thì
cảm thấy vẫn còn rất nhiều điều trăn trở.
Trăn trở lớn nhất là chúng ta có thể làm tốt hơn vì tiềm
năng trong đất nước của chúng ta vẫn còn rất lớn. Làm sao
và bằng cách nào khai phóng mọi nguồn lực để bứt phá trong
giai đoạn phát triển sắp tới là câu hỏi lớn nhất mà thời
cuộc đang đặt ra.
Do đó, điều tôi băn khoăn, lo lắng là: liệu các văn kiện
trong Đại hội sắp tới có thể tiếp nhận được những trí
tuệ của mọi tầng lớp nhân dân cũng như những mong mỏi đề
xuất từ cuộc sống nhất là từ cơ sở hay không? Hay chúng ta
chỉ làm chiếu lệ, hình thức, mà biểu hiện là các văn bản
dự thảo trước khi lấy ý kiến nhân dân và các văn bản sau
khi có ý kiến của nhân dân đóng góp sôi nổi, đầy trách
nhiệm mà chả khác là bao.
Làm như vậy là thiếu trách nhiệm với đất nước, với dân
tộc, nếu những cá nhân được giao nhiệm vụ chuẩn bị các
văn kiện mà làm như vậy thì cần phải kiểm điểm làm rõ
trách nhiệm.
<h2>Nhân dân cần được lãnh đạo tôn trọng</h2>
<em>- Ông vừa đề cập đến hiện tượng các văn bản dự
thảo trước khi lấy ý dân và sau khi có ý kiến của dân đóng
góp sôi nổi không khác nhau là mấy. Theo ông, làm thế nào để
Đại hội sắp tới khắc phục được tình trạng này?</em>
<div class="boxleft300"><img
src="http://www.tuanvietnam.net/assets/images/IMG26282.jpg" /><div
class="textholder">Điều tôi băn khoăn, lo lắng là: liệu các văn
kiện trong Đại hội sắp tới có thể tiếp nhận được
những trí tuệ của mọi tầng lớp nhân dân cũng như những
mong mỏi đề xuất từ cuộc sống nhất là từ cơ sở hay
không? (Ảnh Lê Dũng)</div></div>
Để các văn kiện tiếp thu được tất cả những tinh hoa và
giá trị của toàn dân tộc thì trước hết những người thực
hiện phải có năng lực để mà đưa ra những cách thức thu
hút người dân tham gia góp ý cho văn kiện. Mặt khác, những
người đó cũng phải có năng lực để tiếp nhận và xử lý
thông tin.
Nhưng tôi có cảm giác rằng hình như việc tổ chức soạn
thảo các văn kiện hiện nay vẫn là những đội ngũ đã làm
nhiều kỳ các văn kiện trước đây và sức tiếp thu những tư
duy mới có vẻ hạn chế.
Tại sao chúng ta không sử dụng những nhân lực trẻ tràn đầy
sinh lực, nhựa sống từ thực tiễn cuộc sống hôm nay, cảm
nhận được những đòi hỏi và hơi thở của cuộc sống hôm
nay?
Khi tiếp nhận ý kiến đóng góp của nhân dân, chúng ta cần
nói rõ ý kiến nào tiếp thu hay không tiếp thu và phải có
đối thoại rõ ràng. Những ý kiến nào được tiếp thu, những
ý kiến nào chưa thể sử dụng, chưa thể tiếp thu lúc này,
nêu rõ nguyên nhân.
Trong khi có bao nhiêu ý kiến tranh cãi thì lãnh đạo phải
quyết và công khai đây là ý kiến của tôi, tôi chịu trách
nhiệm trước lịch sử, trước dân tộc.
Nhân dân ta đã đi theo Đảng 80 năm nay, trao quyền lãnh đạo
đất nước cho Đảng, hôm nay vẫn đặt niềm tin vào Đảng là
chính Đảng duy nhất lãnh đạo đất nước thì nhân dân phải
được tôn trọng, phải được các cấp lãnh đạo đặt niềm
tin vào mình.
<h2>Sao phải sợ những vấn đề "nhạy cảm"?</h2>
<em>- Có nhiều vấn đề trong các văn kiện Đại hội bấy lâu
chúng ta ít được đề cập và bàn bạc vì cho rằng đó là
vấn đề "nhạy cảm". Ông nghĩ sao về vấn đề này?</em>
Tôi hơi bị dị ứng với những cụm từ như "nhạy cảm",
"phức tạp" hay "phối hợp". Những từ đấy rất bình thường
nhưng hiện nay đang bị lạm dụng để né tránh.
<div class="boxright200"><div class="quotebody"><div class="quoteopen"><img
class="quoleft" src="/misc/quoleft.png"/></div>"Nhiều việc chúng ta cứ
đổ lỗi cho cơ chế, phần nào cũng có cái lý của nó nhưng
cơ chế là của ai? là của mình tạo ra chứ ai, tại sao chúng
ta không thay đổi cơ chế ấy?!"<img class="quoright"
src="/misc/quoright.png"/> <br class="quoteclear"></div><div
class="quoteauthor">» Tiến sĩ Mai Liêm Trực</div></div>
Cái chữ "nhạy cảm" là né tránh những vấn đề đáng lý
phải giải quyết nhưng lại đẩy nó sang một bên hay làm chậm
lại việc giải quyết.
Cái chữ "phức tạp" bản chất là do anh không có giải pháp
nên anh dùng từ đó để né tránh giải pháp.
Từ "phối hợp" để nói đây là việc của nhiều người, bản
chất là để né tránh trách nhiệm,
Lạm dụng những từ nhạy cảm, phối hợp, phức tạp để
tránh phải đối diện với những vấn đề bức xúc cần giải
quyết là không thể chấp nhận được.
Nhất là trong thời điểm hiện nay thì quyết định chậm cũng
là quyết định sai vì chậm là mất thời cơ bứt phá.
Điều này cũng phụ thuộc vào bản lĩnh của người lãnh
đạo, nói như cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt là cứ nhìn xuống
chân ghế thì chẳng làm được gì cả, đất nước này giao cho
anh trọng trách như vậy, mất cái gì nữa mà sợ!
Cái nghề của lãnh đạo là phải ra quyết định, chứ chờ
đến khi mọi người đồng tình rồi mới quyết định thì nói
làm gì nữa, đâu cần đến anh lãnh đạo nữa. Cứ nói "nhạy
cảm" nhưng ở những cấp cao không ai làm thì ai sẽ làm? Tại
sao chúng ta cứ phải né tránh?
Năm 1945 chỉ có 5000 Đảng viên, Đảng ta giành chính quyền,
rồi sau đó lãnh đạo đất nước trong muôn vàn khó khăn, thù
trong giặc ngoài, mà nay cả 3 triệu Đảng viên, là chính Đảng
duy nhất nắm quyền, lãnh đạo đất nước đang có những
bước đi lên như thế này mà sao lại phải sợ, phải né tránh
những vấn đề gọi là nhạy cảm?
Nhiều việc chúng ta cứ đổ lỗi cho cơ chế, phần nào cũng
có cái lý của nó nhưng cơ chế là của ai? là của mình tạo
ra chứ ai, tại sao chúng ta không thay đổi cơ chế ấy?!
<h2>Không thể cứ vấn đề bức xúc để lại nhiệm kỳ
sau</h2>
<em>- Như ông đã nói, chúng ta đã tiến hành công cuộc Đổi
mới được gần 25 năm. Đâu là điều mà ông ưu tư cho giai
đoạn đổi mới tiếp theo?</em>
<div class="boxright200"><div class="quotebody"><div class="quoteopen"><img
class="quoleft" src="/misc/quoleft.png"/></div>Tôi cho rằng những biện
pháp để đất nước phát triển, để bảo vệ chế độ có
lẽ nên bằng hình thức xì hơi giải tỏa những bức xúc xã
hội, bằng đối thoại dân chủ hơn là siết lại làm cho quả
bóng thêm căng.<img class="quoright" src="/misc/quoright.png"/> <br
class="quoteclear"></div></div>
Nếu tự so với chúng ta 25 năm trước thì thành tích rất là
tuyệt vời nhưng so với một số đất nước cũng trong vòng 20
năm từ một nước rất nghèo nàn, lạc hậu người ta đã
thành công và bỏ rất xa chúng ta.
Sau 35 năm thống nhất đất nước, tôi cảm thấy rằng chúng ta
vẫn để mất nhiều thời cơ. Chúng ta vẫn chưa khai thác
được hết tiềm năng của đất nước, tài nguyên, truyền
thống, trí tuệ và ý chí của dân tộc.
Dân tộc mình đã theo Đảng bao nhiêu năm, Đảng của mình là
đảng duy nhất lãnh đạo và xứng đáng với điều ấy. Nhưng
đứng về tâm trạng tôi cảm thấy nguy cơ tụt hậu vẫn tiếp
tục còn.
Chúng ta đang cố gắng thoát khỏi thân phận một nước nghèo
nhưng ngay như bản thân tôi không thể tránh khỏi cảm giác có
lỗi khi những ngày gần tết mở cửa ra vẫn thấy những bà
mẹ già gánh từng bó rau đi bán, không thể không cảm thấy
xấu hổ và sốt ruột khi thấy phụ nữ Việt Nam phải xếp
hàng cho đàn ông Hàn Quốc chọn vợ.
Công cuộc Đổi mới của chúng ta có những lúc bị lựng
khựng, lúng túng và thường những vấn đề bức xúc cứ để
lại nhiệm kỳ sau làm cho sức mạnh của Đảng, của Dân tộc
chưa được phát huy hết.
Tôi cho rằng những biện pháp để đất nước phát triển,
để bảo vệ chế độ có lẽ nên bằng hình thức xì hơi
giải tỏa những bức xúc xã hội, bằng đối thoại dân chủ
hơn là siết lại làm cho quả bóng nó thêm căng.
Bằng chính việc dựa vào nhân dân, tôn trọng lắng nghe ý
kiến của quần chúng nhân dân chúng ta mới có sức mạnh, mới
có thể củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng.
<h2>Lãnh đạo phải chuyển từ tư duy "cởi trói" đến tầm
nhìn mở đường</h2>
<em>- Vậy ông nghĩ sao về những đòi hỏi phải thay đổi trong
tư duy lãnh đạo quản lý giai đoạn sắp tới để đáp ứng
đòi hỏi của thời cuộc?</em>
Vấn đề của giai đoạn hiện nay không phải là giải pháp
để thoát khỏi khủng hoảng như trước mà đây là đây là
giai đoạn chúng ta cần phải có tầm nhìn để thúc đẩy phát
triển.
Cũng như tư duy trong quản lý internet trước đây có lúc là
"Quản lý được đến đâu thì mở đến đó" rồi sau đó
được thay bằng tư duy "Quản lý phải theo kịp với yêu cầu
của phát triển".
Nhưng bây giờ, trong những điều kiện của toàn cầu hoá,
chúng ta cần tiến thêm một bước nữa đó là "Quản lý phải
thúc đẩy phát triển".
Lãnh đạo không phải chỉ để cởi trói, lãnh đạo không chỉ
cố gắng quản lý theo kịp yêu cầu phát triển mà lãnh đạo
ở giai đoạn này phải với tư duy thúc đẩy phát triển.
Nó đòi hỏi một tầm nhìn khai đường mở lối, yêu cầu đó
cũng đòi hỏi bản lĩnh của các nhà lãnh đạo, đòi hỏi một
sự lắng nghe, đòi hỏi một không khí thảo luận dân chủ.
<div class="boxright200"><div class="quotebody"><div class="quoteopen"><img
class="quoleft" src="/misc/quoleft.png"/></div>Lãnh đạo không phải
chỉ để cởi trói, lãnh đạo không chỉ cố gắng quản lý
theo kịp yêu cầu phát triển mà lãnh đạo ở giai đoạn này
phải với tư duy thúc đẩy phát triển.<img class="quoright"
src="/misc/quoright.png"/> <br class="quoteclear"></div></div>
Có làm được điều đó thì những tiềm năng của dân tộc
mới được phát huy tối đa, và lúc đó những người lãnh
đạo lại càng được tôn vinh.
Để làm sao trong 20 năm tới, đến khi chúng ta kỷ niệm 100 năm
ngày thành lập Đảng, nhìn lại bây giờ chúng ta nói rằng
những trí tuệ, tinh hoa trong các tầng lớp nhân dân đã được
đón nhận và phát huy. Chúng ta phải nói cái đó một cách dõng
dạc vì chúng ta có cơ sở và xứng đáng để làm điều đó.
Tất nhiên chúng ta không được kiêu ngạo, chủ quan nhưng chúng
ta có quyền tự hào về những điều đã làm được, ta tự tin
nói về kỷ niệm Đảng 100 tuổi.
Có người lo ngại cho rằng nói như vậy có quá viển vông
không? Liệu Đảng ta có tồn tại được 10 năm nữa không? Tôi
cho rằng chúng ta có niềm tin, có khát vọng, có trách nhiệm
với đất nước, với dân tộc, chúng ta hoạch định chiến
lược, tầm nhìn, hoạch định các bước đi cụ thể, dốc
hết tâm lực để thực hiện khát vọng đó.
Chúng ta đã ngẩng cao đầu không khuất phục trước các cuộc
xâm lược trong thế kỷ XX và đến lúc kỷ niệm 100 năm ngày
thành lập Đảng chúng ta ngẩng cao đầu với thế giới là
một đất nước giàu mạnh, văn minh.
Và nếu có cái dũng khí đó thì tất cả những việc đó có
gì đâu mà phải sợ, có gì đâu mà thấy nó nhạy cảm quá,
có gì đâu mà phức tạp quá.
<div class="special_quote">TS. Mai Liêm Trực, nguyên Tổng cục
trưởng Tổng cục Bưu điện, nguyên Thứ trưởng Bộ Bưu chính
Viễn thông được coi là người mở đường cho bùng nổ
Internet tại Việt Nam.
Mới đây ông đã được CLB Nhà báo CNTT Việt Nam bình chọn là
một trong số 10 nhân vật có đóng góp tích cực nhất cho sự
phát triển CNTT-TT thập kỷ qua
Chính ông sớm nhận thức ra xu hướng phát triển Internet, đã
thuyết phục các nhà lãnh đạo Việt Nam cho mở Internet và tạo
điều kiện về mặt quản lý nhà nước cho Internet phát triển,
với một quan điểm quản lý mang tính đột phá lúc đó là
"Năng lực quản lý phải theo kịp với yêu cầu phát
triển", thay cho tư duy quản lý cũ là "quản lý được đến
đâu, mở ra đến đó".
Cho dù từng là Tổng giám đốc của VNPT, song ông là người
ủng hộ việc phá bỏ độc quyền doanh nghiệp trong lĩnh vực
viễn thông. Ông cũng là người rất tạo điều kiện cho những
doanh nghiệp mới phát triển như Viettel hay S-Fone, phá bỏ thế
độc quyền của VNPT trong lĩnh vực này, mang lại sức phát
triển mạnh mẽ cho viễn thông Việt Nam trong những năm
qua.</div>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/4303), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét