Hữu Thọ</a> – cựu Tổng biên tập báo Nhân dân - về chuyện
khẩu hiệu, tôi xin góp đôi lời về chuyện xung quanh việc
khẩu hiệu bao giờ cũng "<em>Mừng Đảng, mừng Xuân</em>".
Trước hết, không có quy định nào, nhưng từ vô thức hoặc
giả thói quen, chữ Đảng đã được danh từ riêng hóa như là
từ để dành cho Đảng Cộng sản Việt Nam. Từ rất lâu, tôi
đã muốn dùng từ Dân viết hoa cho nó tương xứng và cho nó
đúng, bởi không lý gì Đảng thì viết hoa mà Dân lại không?
Hoặc là cả hai phải được viết hoa hoặc cả hai đều không
viết hoa. Mặt khác, trong Di chúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết
hoa từ Tổ quốc cũng là điều buộc chúng ta phải suy nghĩ.
Thứ hai, trong Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh có khá nhiều
điều bất ngờ. Ở đây tôi chỉ nhấn mạnh rằng Chủ tịch
Hồ Chí Minh luôn đặt Tổ quốc, Nhân dân trước tất cả
những vấn đề khác. Trong Di chúc có hai lần ghi rõ điều này:
"<em>muôn vàn tình thân yêu cho toàn dân, toàn Đảng</em>" và
"<em>hết lòng hết sức phục vụ Tổ quốc, phục vụ cách
mạng…</em>" (Bác viết hoa hai từ Tổ quốc trong nguyên bản).
Cách gửi gắm tư tưởng đó của Hồ Chủ tịch sẽ được
chúng ta hiểu rõ hơn nếu đọc ở câu cuối cùng khi Bác đặt
Đảng đứng trước hai chữ "nhân dân" để nói về đoàn
kết: "Điều mong muốn cuối cùng của tôi là: Toàn Đảng,
toàn dân đoàn kết phấn đấu…". Đoàn kết thì Đảng cần
phải giữ gìn, phát huy mạnh mẽ hơn, đi trước và lo trước
khi xây dựng khối đoàn kết toàn dân; nhưng tình cảm của Bác
cũng như của Nhà nước thì phải chăm lo cho dân, cho Tổ quốc
trước, cho cách mạng sau. Như vậy, lập luận cho rằng kiểu
nói "Mừng Đảng, Mừng Xuân" là theo thói quen trong trường
hợp này, thì là thói quen của ai (?). Bác Hồ có thói quen đó
đâu!
Chúng ta đã từng biết không ít lần Bác Hồ dùng từ ngữ
đến mức kỳ tuyệt. Dẫn chứng điển hình nhất là tại Hội
nghị Trung ương lần thứ VIII (10 – 19.5.1941), Bác đã đề
nghị thay <em>Mặt trận Dân tộc Thống nhất phản đế Đông
Dương</em> bằng <em>Việt Nam Độc lập Đồng minh</em>, gọi
tắt là <em>Mặt trận Việt Minh</em>. Đó là một trong những
cách "đặt tên" hay nhất, xét về cả ngôn từ, ý nghĩa và
nội dung, đối với trong nước cũng như quốc tế!
Thứ ba, trong Di chúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh nhiệm
vụ của toàn Đảng, toàn dân là <em><strong>xây dựng một
nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và
giàu mạnh</strong></em>, chứ không nhắc đến cụm từ Nước
Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Nhưng trong phần nói về thanh niên,
Người lại nói là đào tạo thanh niên thành "những người
thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội". Như thế, rõ ràng là
Bác Hồ ngầm định rằng chủ nghĩa xã hội là vấn đề của
tương lai, chứ không phải là mục tiêu ngay giai đoạn trước
mắt (?). Trong Chánh cương vắn tắt cũng không có cụm từ
trên, mà Nguyễn Ái Quốc chỉ viết rằng "Về phương diện
chính trị" là "Làm cho nước Việt Nam được hoàn toàn
độc lập", "Dựng ra chính phủ công nông binh" (HCM Toàn
tập, T. 3; tr. 3). Rất có thể là trong bối cảnh dựng nước
(1930) và trong cả sự ngặt nghèo khi giữ nước (1969), Chủ
tịch Hồ Chí Minh đều muốn tránh nhắc đến cụm từ có thể
coi là thiếu mềm giẻo trên phương diện ngoại giao cũng như
ngầm định về thực tiễn của nước ta (?)! Suy giải trên có
thể đúng nếu chúng ta thấy rằng Bác Hồ đã đặt tên Nước
là "Việt Nam Dân chủ Cộng hòa" và tên Đảng là "Đảng
Lao động Việt Nam". Sự tinh tế, cân nhắc các sự kiện,
cách dùng từ cho phù hợp với thực tiễn hàng chục, thậm chí
hàng trăm năm, phản ánh thật rõ tầm nhìn mẫn tiệp, sâu
sắc, phi thường của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Xin được bày tỏ sự cảm ơn đối với việc nhà báo Hữu
Thọ đã nói lên một điều thật nhạy cảm và thật hay. Cái
lý đã có. Sự thay đổi là cần thiết. Sẽ chẳng có gì là
không trôi chảy khi ta viết: "Mừng Đất nước, mừng Xuân,
mừng Đảng". Vừa hợp lý lại đúng tình.
Huế, 8 Tết – 21.2.2010
H.V.T
HO Mạng Bauxite Việt Nam biên tập
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/4289), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét