Nguyễn Duy Vinh - Từ văn hóa sách nhiễu đến văn hóa làm ngơ

Văn hóa là văn hóa của một nhóm người, một chủng tộc hay
một dân tộc, là cách sống của họ, là cách ăn, cách mặc,
cách đi đứng nằm ngồi và cách họ đối xử với nhau cũng
như cách họ tôn trọng và trân quý (hay không tôn trọng và
trân quý) môi trường trong đó họ sống.

Lâu đời cách sống này ăn vào tủy, vào máu, vào dòng chảy
huyết thống cha truyền con nối. Hai chữ văn hóa nói lên tính
cách đặc thù của một dân tộc. Khi văn hóa đó trở thành
thói quen, thành truyền thống, thì chúng ta dùng chữ "tập
quán". Tỉ dụ chúng ta có thể nói "tập quán văn hóa lễ
hội ở Việt Nam". Theo Wikipedia tiếng Việt, đây là cách
định nghĩa văn hóa theo UNESCO [1] mà tôi thấy đầy đủ nhất:

<blockquote> <i>"Văn hóa nên được đề cập đến như là một
tập hợp của những đặc trưng về </i><a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Linh_h%E1%BB%93n" ><i>tâm
hồn</i></a><i>, </i><a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/V%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t" ><i>vật
chất</i></a><i>, </i><a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Tri_th%E1%BB%A9c" ><i>tri
thức</i></a><i> và </i><a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/X%C3%BAc_c%E1%BA%A3m" ><i>xúc
cảm</i></a><i> của một xã hội hay một nhóm người trong xã
hội và nó chứa đựng, ngoài </i><a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/V%C4%83n_h%E1%BB%8Dc" ><i>văn
học</i></a><i> và </i><a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt" ><i>nghệ
thuật</i></a><i>, cả cách sống, phương thức chung sống, hệ
thống giá trị, </i><a
href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Truy%E1%BB%81n_th%E1%BB%91ng&action=edit&redlink=1"
><i>truyền thống</i></a><i > và đức tin"</i></blockquote>

Khi cách hành xử theo văn hóa một nước trở thành dã man
đối với nhận thức tiến bộ của nhân loại về quyền làm
người hay quyền sống của muôn loài, cách hành xử văn hóa
đó sẽ bị lên án và sẽ bị gọi là "man rợ" theo cách
gọi mới đây của nhà nước Canada.

Nhà nước Canada đang sửa soạn biểu quyết thông qua những
sửa đổi về đạo luật hình sự Canada theo đó nhà nước
Canada sẽ có quyền trục xuất những di dân với tính cách
thường trú (immigrant) mới đến Canada và chưa được vào quốc
tịch nếu những người này tiếp tục thực hành tập quán văn
hóa man rợ (pratique culturelle barbare) mang đến từ xứ sở
nguyên quán nơi họ sinh sống trước khi nhập cư vào Canada. Tuy
cách dùng chữ "tập quán văn hóa man rợ" này của đảng
cầm quyền đang còn được tranh cãi trên nhiều diễn đàn
mạng ở Canada, luật mới này ([15]) hiện nay chú trọng nhất
đến chuyện đa thê (nhiều vợ) và chuyện ép duyên gả vợ
gả chồng cho trẻ em dưới 18 tuổi. Đạo luật đề nghị sửa
đổi cũng nói đến những việc phạm pháp có tính cách bạo
cường (crimes violentes) như những vụ giết người vì danh dự
(tạm dịch từ chữ "honor killings") của một vài cộng
đồng di dân tại Canada ([13], [14]).

Đây là một tiếng chuông cảnh tỉnh cho tất cả các cộng
đồng di dân tại Canada trong đó có cộng đồng Việt Nam tuy
việc sửa đổi đạo luật hình sự này không nhắm thẳng vào
cộng đồng Việt Nam. Cũng may là những tiếng xấu về mặt
hình sự của cộng đồng người Việt tại Canada mà chúng tôi
thường hay nghe nói đến là việc trồng "cỏ" và việc buôn
bán ma túy, hay những vụ trộm cắp tại các khu buôn bán
thương mại công cộng, không liên quan đến việc du nhập văn
hóa lâu đời của dân tộc ta để có thể bị gọi là "văn
hóa man rợ". Tuy nhiên việc sửa đổi luật mới với ba chữ
"pratique culturelle barbare" làm tôi liên tưởng đến những
hành vi đối xử dã man của công an Việt Nam hiện nay.

Những đối xử này thuộc về một thứ văn hóa mới, tạm
gọi là văn hóa sách nhiễu. Văn hóa này không phải là văn hóa
chung của người Việt Nam và may quá nó cũng chưa trở thành
tập quán của người Việt. Tuy nhiên nếu tiếp tục lâu ngày,
dần dà nó có thể trở thành tập quán vì những hình ảnh
bạo cường hằng ngày đó chắc chắn sẽ có ảnh hưởng tiêm
nhiễm đầu độc tâm thức những thanh thiếu niên Việt Nam
lớn lên trong chế độ hiện tại. Và hầu như đa số những
nước độc tài trên thế giới đều dùng những phương pháp
đàn áp tương tự để "giữ ổn định" quốc gia và để
dễ dàng "cai trị" dân. Lấy ví dụ xứ Tunisie, nơi tôi đã
có dịp sống ở đó vài năm, ông Ben Ali (cựu tổng thống xứ
này nay đã bị hạ bệ) đã áp dụng những chính sách đàn áp,
sách nhiễu và tra tấn vô cùng tàn ác. Những thí dụ về cách
hành xử man rợ cũng có thể tìm thấy ở những nước đã
hoặc đang theo chủ nghĩa cộng sản như Trung Quốc, Bắc Hàn và
Cam Bốt hoặc những nước trước kia theo chủ nghĩa cộng sản
và nay đã rời bỏ chủ nghĩa này như Nga Xô. Nào là cảnh quân
đội đàn áp bắn giết cả ngàn sinh viên và những người
biểu tình ở Thiên Ân Môn năm nào. Nào là những cảnh thủ
tiêu những nhà chính trị đối lập không gớm tay dưới thời
Stalin ở Nga. Nào là cảnh giết người đồng loại ghê rợn
xảy ra dưới thời còn Pol Pot ở Cam Bốt…

Văn hóa sách nhiễu của công an Việt Nam cũng như văn hóa làm
ngơ của nhà nước Việt Nam đang được diễn ra dưới nhiều
hình thức:

1. Từ hình thức dùng mắm tôm trong văn hóa đàn áp cho đến
cách dùng côn đồ hành hung người dân:

Trong quá khứ tôi có viết một bài nói về cách dùng mắm tôm
[2] và côn đồ của công an Việt Nam để giải tán đám đông
tụ họp. Hiện nay công an Việt Nam đã leo thang lên một nấc
mới. Họ dùng côn đồ tấn công, hành hung và gây thương tích
cho những nhà kêu gọi tranh đấu cho nhân quyền và dân chủ
trong nước [3, 4]. Vụ ký giả Trương Minh Đức bị đánh gần
đây nhất là một ví dụ điển hình trong rất nhiều ví dụ
có thể tìm thấy nhan nhản trên các báo on-line về văn hóa
đàn áp man rợ đang được nhà nước Việt Nam tiếp tục thực
thi [5, 6]. Mới đây nhất, công an Việt Nam tiếp tục sử dụng
côn đồ tấn công những người theo đạo Mennonite [7]. Cách
đây hai hôm lại có tin động trời, công an dùng côn đồ hành
hung ông Tổng Lãnh Sự Pháp Emmanuel Ly Batallan tại thành phố
Sài Gòn (mời các bạn đọc bài này [ 8]).

Một bản lên tiếng về các vụ bạo hành đã được gửi
đến toàn thể đồng bào trong và ngoài nước cũng như đến
quốc hội và bộ công an Việt Nam và tất cả các chính phủ
dân chủ trên thế giới, lên tiếng thông báo cho cả thế giới
biết về "<b ><i >những đột nhiên bùng phát nhiều hành vi
đối xử tàn ác, nhiều hành động tra tấn dã man, hạ nhục
nhân phẩm giáng xuống những công dân vô tội do chính lực
lượng an ninh thực hiện" </i></b>[9]. Đây là một tiếng kêu
cứu thống thiết của những người dân hiền lành vô tội
trước những cách cai trị hà khắc của nhà nước Việt Nam và
tôi mong rằng tất cả người Việt trong nước và nhất là
hải ngoại chúng ta tiếp tục hưởng ứng lời kêu cứu này
bằng mọi cách thông báo với những dân biểu cũng như qua báo
chí truyền thông nơi chỗ mình đang ở về sự lên tiếng
thống khổ này. Cách cai trị của nhà cầm quyền Việt Nam đang
gây ra rất nhiều khổ đau cho người dân trong nước.

<center><img src="https://www.danluan.org/files/u1/sub04/image001_4.jpg"
width="450" height="253" alt="image001_4.jpg" /></center>


2. Nhà nước tiếp tục làm ngơ trước những kiến nghị đúng
đắn của người dân:

Trong một bài tôi viết và đăng trên Dân Luận trước đây,
tôi đã đề cập đến sự làm ngơ và "giả câm giả
điếc" này của nhà nước Việt Nam trước những khó khăn
của người dân [10]. Hiện nay nhà cầm quyền và quốc hội
Việt Nam tiếp tục coi thường những nguyện vọng chính đáng
của người dân. Cách cai trị độc đoán này cho thấy nhà
nước vẫn ù lì hành xử theo ý đảng gây ra rất nhiều hoàn
cảnh thương tâm.

3. Xã hội ngày càng nhiễu nhương và bất an:

Nhà nước làm ngơ và bó tay trước những hành vi đầy bạo
lực xảy ra thường xuyên dưới mái nhà trường cũng như trong
xã hội. Cảnh nữ học sinh đánh "hội đồng" một em học
sinh như hình dưới đây dẫn chứng là một trong muôn ngàn ví
dụ cho thấy xã hội Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng
Cộng Sản Việt Nam ngày càng ít nhân văn nếu không muốn nói
là nhiễu nhương và bất an. Cảnh sát và công an không làm tròn
trách nhiệm bảo vệ an toàn cho người dân [12].

<center><img src="https://www.danluan.org/files/u1/sub04/image002_1.jpg"
width="450" height="284" alt="image002_1.jpg" /></center>




4. Nhà nước cai trị thiếu nghiêm túc để những nhóm lợi ích
hoành hành gây thất thoát lớn về tài sản quốc gia và sức
khỏe người dân:

Một ví dụ cụ thể của sự thất bại nặng nề trong việc
phát triển đô thị thiếu tầm nhìn và vô kỷ luật là việc
ngập lụt nặng nề sau mỗi cơn mưa lớn tại các thành phố
như Hà Nội và Sài Gòn [12]. Ngập nước, giao thông tắc nghẽn
và ô nhiễm môi trường làm cuộc sống người dân trong những
thành phố lớn ngày càng vất vả, đó là chưa kể những bệnh
tật sinh ra ngày càng nhiều vì ô nhiễm môi trường. Trung tâm
điều hành chống ngập thành phố ở Sài Gòn gần đây đã lên
tiếng yêu cầu Ủy Ban Nhân Dân thành phố điều tra các công
trình xây cất lấn chiếm kênh rạch và bít sạch rất nhiều
tuyến cống, hầm ga và cửa xả. Các chuyên gia hiện nay đang
đặt kỳ vọng vào các cơ quan chức năng để giải quyết sự
tắc nghẽn của hệ thống thoát nước thành phố. Các quy
hoạch thiết kế cống rãnh tiêu thoát nước (như quy luật 752
và quy luật 1547 của nhà nước CHXHCNVN) được coi như lỗi
thời và không phù hợp với tình hình biến đổi khí hậu. Bề
mặt đô thị ngày càng bị bê tông hóa vì lòng tham (thi nhau
phát triển đô thị bừa bãi vì chỉ mong lấn chiếm để làm
giàu). Các nhà chuyên gia trong nước lên tiếng là cần ít nhất
9 tỉ đô la US mới mong khắc phục được nạn úng lụt hiện
nay tại thành phố Sài Gòn và tình trạng ngập lụt sẽ còn
kéo dài thường xuyên trong những năm sắp tới. Hình dưới
đây cho thấy cảnh tượng ngập lụt tại thành phố Sài Gòn
năm 2014. Việc ngập lụt nếu không được giải quyết thỏa
đáng sẽ đưa đến những hậu quả lâu dài không tốt về kinh
tế cũng như về sức khỏe của người dân. Tình cảnh người
dân nằm trong cảnh trên đe (nước tắc nghẽn) dưới búa (mưa
ngày càng to) thật đáng thương.


<center><img src="https://www.danluan.org/files/u1/sub04/image003_3.jpg"
width="600" height="418" alt="image003_3.jpg" /></center>


<h2>Tài liệu tham khảo: </h2>

[1] <a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/V%C4%83n_h%C3%B3">http://vi.wikipedia.org/wiki/V%C4%83n_h%C3%B3</a>a

[2] <a
href="http://www.danluan.org/tin-tuc/20131210/nguyen-duy-vinh-cach-dung-mam-tom-trong-van-hoa-dan-ap-o-viet-nam">http://www.danluan.org/tin-tuc/20131210/nguyen-duy-vinh-cach-dung-mam-tom-trong-van-hoa-dan-ap-o-viet-nam</a>

[3] <a
href="http://danlambaovn.blogspot.ca/2013/08/nhung-su-that-can-phai-biet-phan-15-ap.html">http://danlambaovn.blogspot.ca/2013/08/nhung-su-that-can-phai-biet-phan-15-ap.html</a>

[4] <a
href="http://www.danluan.org/tin-tuc/20141111/pham-ba-hai-nhan-dien-chu-truong-bao-hanh-tra-tan-ham-hai-gioi-bao-ve-nhan-quyen">http://www.danluan.org/tin-tuc/20141111/pham-ba-hai-nhan-dien-chu-truong-bao-hanh-tra-tan-ham-hai-gioi-bao-ve-nhan-quyen</a>

[5] <a
href="http://www.danluan.org/tin-tuc/20140909/nguyen-tho-ky-gia-truong-minh-duc-bi-tan-cong-o-ha-noi">http://www.danluan.org/tin-tuc/20140909/nguyen-tho-ky-gia-truong-minh-duc-bi-tan-cong-o-ha-noi</a>

[6] <a
href="http://www.danluan.org/tin-tuc/20141102/tin-nong-ky-gia-truong-minh-duc-bi-hanh-hung">http://www.danluan.org/tin-tuc/20141102/tin-nong-ky-gia-truong-minh-duc-bi-hanh-hung</a>

[7] <a
href="http://www.danluan.org/tin-tuc/20141103/cong-an-binh-duong-im-lang-trong-khi-con-do-tan-cong-hoi-thanh-mennonite-my-phuoc-1">http://www.danluan.org/tin-tuc/20141103/cong-an-binh-duong-im-lang-trong-khi-con-do-tan-cong-hoi-thanh-mennonite-my-phuoc-1</a>

[8] <a
href="http://www.danluan.org/tin-tuc/20141105/nong-con-do-hanh-hung-ong-tong-lanh-su-phap-tai-tphcm">http://www.danluan.org/tin-tuc/20141105/nong-con-do-hanh-hung-ong-tong-lanh-su-phap-tai-tphcm</a>

[9] <a
href="http://www.danluan.org/tin-tuc/20141106/ban-len-tieng-ve-cac-vu-bao-hanh-tra-tan-gan-day-cua-cong-an-viet-nam">http://www.danluan.org/tin-tuc/20141106/ban-len-tieng-ve-cac-vu-bao-hanh-tra-tan-gan-day-cua-cong-an-viet-nam</a>

[10] <a
href="http://www.danluan.org/tin-tuc/20131101/nguyen-duy-vinh-nha-cam-quyen-gia-cam-gia-diec-trong-khi-nguoi-dan-trong-nuoc-tiep">http://www.danluan.org/tin-tuc/20131101/nguyen-duy-vinh-nha-cam-quyen-gia-cam-gia-diec-trong-khi-nguoi-dan-trong-nuoc-tiep</a>

[11] <a
href="http://www.danchimviet.info/archives/82683/loan/2014/01">http://www.danchimviet.info/archives/82683/loan/2014/01</a>

[12] http://dothivietnam.org/2011/02/28/ngapluthcmc/

[13] <a
href="http://www.justice.gc.ca/eng/rp-pr/cj-jp/fv-vf/hk-ch/p3.html">http://www.justice.gc.ca/eng/rp-pr/cj-jp/fv-vf/hk-ch/p3.html</a>

[14] <a
href="http://www.justice.gc.ca/eng/rp-pr/cj-jp/fv-vf/hk-ch/p7.html">http://www.justice.gc.ca/eng/rp-pr/cj-jp/fv-vf/hk-ch/p7.html</a>

[15] <a
href="http://news.gc.ca/web/article-en.do?nid=900399">http://news.gc.ca/web/article-en.do?nid=900399</a>

<b ><i >Nguyễn Duy Vinh (Yaoundé, cuối mùa mưa 2014)</i></b>

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141112/nguyen-duy-vinh-tu-van-hoa-sach-nhieu-den-van-hoa-lam-ngo),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét