Luật sư T.A.M - Quả là coi thường số phận những công dân

Ngày 17/5/1998, ông Huỳnh Văn Nén, ở xã Tân Minh, nay là thị
trấn Tân Minh, Hàm Tân, Bình Thuận bị bắt tạm giam vì bị
nghi là thủ phạm giết bà Lê Thị Bông ở), đêm 23/4/1998. Trong
tù, ông Nén (khai rằng) nhận tội giết bà Bông do bị bức
cung, nhục hình; rồi khai đã cùng gia đình vợ giết bà Dương
Thị Mỹ ở cùng thôn, đêm 18/5/1993. Từ lời khai này, cơ quan
CSĐT, Công an tỉnh Bình Thuận phục hồi điều tra vụ bà Mỹ
bị giết, khởi tố 9 người trong đại gia đình vợ ông Nén.
Vụ án đó đã đi vào lịch sử tư pháp Việt Nam với tên gọi
"Vụ án vườn điều".

Ngày 31/8/2000, xét xử sơ thẩm vụ án bà Bông, TAND tỉnh Bình
Thuận nhận định bị cáo Huỳnh Văn Nén đã có công khai báo
"Vụ án vườn điều", nên tuyên phạt ông Nén mức án tù chung
thân về tội giết người, không kết án tử hình. Ngay sau đó,
một LS nhận bào chữa cho các bị cáo trong "Vụ án vườn
điều", đã gửi đơn tới các cơ quan pháp luật Trung ương
và tỉnh Bình Thuận, nêu một chứng cớ vô cùng quan trọng là
việc anh Nguyễn Phúc Thành tố cáo Nguyễn Thọ và Hồ Văn
Việt, người cùng xã, giết bà Bông. Ngày 29/9/2000 UBND xã Tân
Minh có báo cáo về tố cáo của Nguyễn Phúc Thành, LS này đề
nghị Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng VKSND Tối cao kháng
nghị giám đốc thẩm bản án vụ bà Bông, để hủy án điều
tra lại từ đầu.

Mặc dù vụ án đã được luật sư cảnh báo là oan sai từ năm
2000, song đề nghị đó không được chấp thuận. Đêm 24/2/2001,
bị cáo Nguyễn Thị Nhung, chị ruột vợ ông Nén, (một trong 9
bị cáo "vụ án vườn điều" bị bắt) bị chết do bệnh
nặng. Ngày 7/3/2001, TAND tỉnh Bình Thuận xét xử sơ thẩm
"Vụ án vườn điều", tuyên án phạt tù giam từ 2 năm đến
10 năm về tội "giết người" đối với 5 bị cáo, trong đó
ông Nén bị phạt 6 năm tù. Tháng 12/2005, các bị cáo trong
"Vụ án vườn điều" đã được đình chỉ điều tra, trả
tự do, các cơ quan pháp luật phải xin lỗi công khai và bồi
thường oan sai cho họ, trừ ông Nén vẫn bị giam tới nay đã
tròn 14 năm.

Mãi đến ngày 24/10/2014, viện trưởng VKSND Tối cao đã ký
kháng nghị giám đốc thẩm vụ án Huỳnh Văn Nén, vì bản án
sơ thẩm căn cứ vào các dấu chân để lại hiện trường,
kết quả so sánh kích thước dấu chân nhưng không tiến hành
xác định được sự đồng nhất giữa dấu chân để lại
hiện trường và dấu chân của Nén (như so sánh khoảng cách và
chiều dài các ngón chân, so sánh về diện tích, khoảng cách
các mu bàn chân, so sánh về các vân trong lòng bàn chân…). Thế
nhưng án sơ thẩm lại giải thích "do có nhiều yếu tố tác
động nên kích thước có thể bị sai lệch" để xác định
đó là dấu chân của Nén. Viện trưởng VKSND tối cao nhận
định việc giải thích này là không có cơ sở khoa học, cụ
thể, các lời khai nhận tội ban đầu của Nén đều không phù
hợp với hiện trường, biên bản khám nghiệm tử thi. Các lời
khai nhận tội sau không thống nhất, mâu thuẫn với nhau, mâu
thuẫn với lời khai của một số nhân chứng như về cách
thực hiện hành vi giết bà Bông. Ban đầu, Nén khai dùng tay bóp
cổ, lời khai sau Nén khai vòng dây qua cổ từ phía sau siết cổ
bà Bông. Có lời khai Nén vòng dây qua cổ rồi giật mạnh làm
bà Bông ngã ngửa, sau đó mới dùng dây siết xuống cổ bà
Bông. Nén khai nhiều về việc giết bà Bông ở nhà dưới nhưng
tại lời khai ban đầu lại khai giết bà Bông ở nhà trên nhưng
không phủ mền lên xác bà Bông sau khi giết, nhưng khi phát
hiện thì xác bà Bông được phủ mền. Nén khai sau khi gây án
không tắt đèn trong nhà nhưng con gái của nạn nhân khai về
nhà thấy đèn tắt nên mở. Nén khai không lục lọi đồ vật
trong nhà bà Bông nhưng khi con gái nạn nhân về thấy trong nhà
có xáo trộn ở các vị trí, nệm giường của chị bị kéo
lệch, cửa tủ giường bị mở…

Về khoảng thời gian sau khi giết bà Bông thì Nén đi đâu, làm
gì vẫn chưa được làm rõ. Về dấu vết trên cơ thể người
bị hại, CQĐT chưa làm rõ được cơ chế hình thành vết
thương. Đáng chú ý bản án sơ thẩm mô tả khi Nén vào bếp
thì thấy bà Bông đang ngủ trong khi cáo trạng lại thể hiện
khi Nén vào nhà bà Bông đang giũ giường ngủ.

Theo đó, viện trưởng VKSND tối cao quyết định kháng nghị
bản án của TAND tỉnh Bình Thuận, đề nghị TAND Tối cao xem
xét vụ án theo hướng hủy phần tội danh giết người và
cướp tài sản đối với Huỳnh Văn Nén, giao hồ sơ về cấp
sơ thẩm để điều tra lại theo thủ tục chung, bởi qua nghiên
cứu thấy rằng vụ án thiếu cơ sở khoa học, thiếu chứng
cứ nhưng tòa vẫn kết tội và xử chung thân bị cáo.

Lật lại hồ sơ, đêm 23-4-1998, bà Lê Thị Bông ở xã Tân Minh
bị hung thủ đột nhập vào nhà dùng dây dù siết cổ chết
tại chỗ và cướp đi chiếc nhẫn một chỉ vàng 24K. Ngay sau
đó, Công an tỉnh Bình Thuận đã khởi tố vụ án và cử
điều tra viên Cao Văn Hùng tiến hành điều tra.

Thời điểm trên người nào ở xã Tân Minh cũng đều biết
Huỳnh Văn Nén là kẻ tưng tửng, suốt ngày lê la ngoài chợ, ai
kêu gì làm nấy để kiếm tiền cơm rượu. Sau vụ án mạng
nói trên xảy ra, trong khi cơ quan điều tra (CQĐT) chưa tìm ra
hung thủ, rượu vô Nén thường vỗ ngực cho rằng chính mình
là người đã giết bà Bông. Không ngờ lời nói đùa của kẻ
say xỉn lại trở thành "manh mối" quan trọng để người ta
vin vào và "nhanh chóng phá án".

Gần một tháng sau ngày nạn nhân bị giết, ông Nén bị khởi
tố, bắt giam. Sau này tại tòa, ông Nén khai rằng điều tra
viên Cao Văn Hùng đã đánh đập, mớm cung, ép cung nhiều ngày
liền để buộc Nén nhận tội. Sau khi ông Nén nhận giết bà
Bông, điều tra viên Cao Văn Hùng thừa thắng xông lên, tiếp
tục buộc Nén phải khai nhận đã cùng với gia đình bên vợ
giết chết bà Dương Thị Mỹ trong vụ án "vườn điều"
đã xảy ra năm năm trước đó.

Để thoát án tử hình, theo mớm cung của điều tra viên, do
tính "tưng tửng", Nén khai một mạch chín người trong gia
đình vợ mình tham gia giết người trong vụ án "vườn
điều". Từ lời khai này, ba thế hệ trong một gia đình gồm
chín người và cả Nén bị truy tố và kết án. Tại thời
điểm vừa phá xong hai vụ án, điều tra viên Cao Văn Hùng đã
được khen thưởng về thành tích phá hai vụ án giết người
nghiêm trọng.

Sau này, cả chín người này đều được minh oan, riêng Nén
đang phải ngồi tù trong vụ án bà Bông thì chẳng ai đoái hoài
gì đến chuyện xin lỗi, bồi thường. Ông Nén còn là người
từng bị oan trong vụ án "vườn điều" vụ án oan kinh
điển nổi tiếng cả nước, từng được viết thành sách
nhưng ông chưa được minh oan. Với kháng nghị này có khả năng
ông sẽ được minh oan và là người độc nhất vô nhị trong
lịch sử tố tụng Việt Nam: Bị kết án oan đến hai lần,
trong hai vụ án khác nhau.

Ngay sau khi Viện trưởng viện kiểm sát tối cao kháng án, LS
Trần Vũ Hải, Đoàn Luật sư Hà nội đã phải thốt lên :"Có
thể nói, các thành viên Hội đồng xét xử đã có bản án bỏ
túi, bất kể cáo trạng mới cũ, bất kể Bộ luật Tố tụng
hình sự quy định, không được sử dụng lời khai của bị
cáo làm chứng cứ duy nhất buộc tội. Tôi thấy một số cán
bộ các cơ quan tố tụng tỉnh Bình Thuận đã làm việc rất
cẩu thả, coi thường số phận những công dân…".

Xin được lấy lời LS Hải để kết thúc bài viết này.

LUẬT SƯ T.A.M

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141106/luat-su-tam-qua-la-coi-thuong-so-phan-nhung-cong-dan),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!