Chủ nghĩa nhân văn hay chủ nghĩa nhân bản là một nhánh triết
học chuyên chú vào lợi ích, giá trị và phẩm cách của cá
nhân. Theo chủ nghĩa nhân văn, bao dung, bất bạo động và tự
do lương tâm là những nguyên tắc quan trọng cho sự sống của
nhân loại.
Nhân = người. Ý nói mang các đặc trưng con người, bản chất
con người.
Văn = văn hóa, văn minh
Theo đó Nhân văn: là mang những nét đặc trưng thuộc bản
chất của con người kết hợp với nó là có tri thức văn hóa,
văn minh.Những đức tính là thuộc tính của nhân văn bao gồm:
- Có trí tuệ, có tri thức và khát vọng vươn lên về tri
thức, trí tuệ.
- Có tình yêu thương đồng loại, hiểu biết và quý trọng tự
nhiên. Tình yêu thương đó có khi có lúc trở nên sâu sắc,
rộng khắp đến vô giới hạn - biểu hiện của từ bi, bác
ái.
- Có văn hóa, biết tích lũy kinh nghiệm sống và phát triển
chúng để trở thành văn minh.
Pháp quyền là không có ai ở trên luật hay ngoài luật, mà mọi
người phải tuân theo pháp luật.
Trung tâm của học thuyết nhà nước pháp quyền, là nguyên tắc
theo đó các cơ quan nhà nước chỉ có thể hành động dựa
trên một tư cách pháp lý: Mọi hành vi sử dụng sức mạnh
vật chất đều phải được căn cứ dựa trên các quy phạm
pháp luật. Việc thực thi quyền lực nhà nước được căn cứ
bởi thẩm quyền, được thiết lập và đóng khung bằng luật
pháp. Cơ quan nhà nước có nghĩa vụ tuân thủ các quy phạm
pháp luật. Nhà nước pháp quyền đòi hỏi trước tiên sự
phục tùng pháp luật bởi chính quyền: Chính quyền phải tuân
thủ các quy định vốn tạo nên nền tảng, khuôn khổ và phạm
vi hoạt động của chính quyền đó, sự tuân thủ này phải
được đảm bảo bởi sự tồn tại của một cơ chế kiểm
soát tư pháp độc lập, tức là hoặc bởi các tòa án bình
thường, hoặc bởi các tòa án đặc biệt.
Các công dân nước ngoài muốn nhập quốc tịch phải vượt qua
kỳ thi trắc nghiệm kiến thức xã hội nước Đức, trong đó
có một câu hỏi, nhà nước pháp quyền là gì, với 4 câu trả
lời sẵn sơ đẳng:
1- Nhà nước có quyền,
2- Đảng có quyền,
3- Công dân quyết định luật pháp,
4- Nhà nước phải tuân thủ pháp luật.
Những người nhìn Nhà nước bằng con mắt của kẻ nô lệ bao
giờ cũng trả lời sai, đánh vào câu số 1, trong khi chỉ mỗi
câu số 4 đúng - chính là dấu hiệu đặc trưng của một nhà
nước pháp quyền, đòi bất cứ hoạt động nào của bất kỳ
cơ quan nhà nước nào đều phải viện dẫn chuẩn mực pháp lý
của những điều khoản luật pháp điều chỉnh nó.
"Nhân văn" và "pháp quyền" là hai mặt có quan hệ khắng khít,
bổ sung cho nhau. Trong pháp luật không thể không có tình
người. Tình người đều phải căn cứ trên nguyên tắc pháp
luật và tất cả mọi tư cách pháp nhân đều bình đẳng với
nhau.
Nhà nước xây dựng nên pháp luật để quản lý xã hội và
tự đặt mình dưới pháp luật. Mọi cơ quan Nhà nước đều
phải được tổ chức và chỉ được phép hoạt động trong
khuôn khổ quy định của pháp luật. Công dân tuân thủ, thi
hành và sử dụng pháp luật. Quyền công dân được pháp luật
ghi nhận và bảo vệ.
Căn cứ trên những yếu tố vừa nêu thì ta có thể thấy xã
hội Việt nam hiện nay đều không có cả hai yếu tố nhân văn
và pháp quyền.
- Trong pháp luật luôn đặt tính ngăn đe lên hàng đầu và luôn
coi pháp luật là công cụ để bảo vệ chính quyền thì có
thể xem là không lấy "quyền sống" của con người làm trọng.
Đó là nguyên nhân dẫn đến các vụ án oan sai chồng chất kéo
dài và các nạn nhân không có cơ hội rửa oan khi đã bị áp
dụng mức án cao nhất một cách tùy tiện.
- Không có một tòa án độc lập nào để xử các cơ quan,các
cá nhân nắm quyền lực cao nhất.Do đó tinh thần "thượng tôn
luật pháp" không được coi trọng. Và các cáo buộc tham nhũng
vẫn lâm vào bế tắc" ném chuột sợ vỡ bình", rốt cuộc
nguồn gốc của bất công là quyền lực vẫn không hề được
kiểm soát.
Kết luận: cơ chế của một xã hội như vậy sẽ đẻ ra mâu
thuẫn và khi mâu thuẫn nảy sinh đến mức gay gắt sẽ hình
thành nên sự phản kháng và triệt tiêu lẫn nhau. Kết quả là
phải có một cơ chế một xã hội mới ra đời đúng theo
nguyên lý của Kinh Dịch: "Vật cùng tắc biến, biến tắc
thông".
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141008/duong-hoai-linh-nhan-van-va-phap-quyen-hai-yeu-to-can-ban-de-tao-nen-mot-xa-hoi-tot),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét