Tuấn Khanh - Của để dành của mỗi đời người

<center><img
src="http://nhacsituankhanh.files.wordpress.com/2014/08/formatfactoryp8130255.jpg?w=624"
width="560" /></center>

Chị N, kể rằng khi chị lấy chồng được một năm, thì cả
hai bàn một kế hoạch hậu sự cho đời mình bằng cách: Chồng
sẽ ở lại Quảng Ngãi để chăm sóc mảnh ruộng con, giữ nhà,
vợ thì sẽ đi vào Nam làm thêm, dành dụm để gửi về.



Đó là một trong những câu chuyện tôi được nghe ở vỉa hè,
của những con người vô danh và lương thiện trên đất nước
này. Mỗi đêm đi bán bánh tráng ở các quán nhậu trong Sài
Gòn, chị kiếm được trung bình khoảng 50.000 đồng. Sau khi
trừ tiền chỗ ở mỗi ngày 5.000 đồng và tiền ăn là 15.000
đồng, chị còn lại khoảng 30.000 đồng. Đó là khoản chị
nịt chặt bên người, để cứ 2 hay 3 tháng thì gửi về cho
chồng giữ, cũng được đâu đó khoảng 500.000 – 600.000
đồng. Phần còn lại, chị để mua quần áo, thuốc men khi đau
yếu.



Chị N, đã trãi qua 15 năm như vậy trên đất Sài Gòn. Trong
đó, có năm chị quay về nhà, đẻ con rồi lại quay vào Sài
Gòn buôn bán tiếp. Khi có con, hai vợ chồng gia đình nghèo khó
và thanh bạch đó lại càng nhọc nhằn hơn một chút vì muốn
con đầy đủ. Cắp chiếc rỗ với những món quà vặt, mà vốn
liếng không bằng một nửa bữa ăn nhậu ồn ào ở phố thị,
chị N, nói sẽ ráng đi bán thêm chừng 5 năm nữa thì về nhà.
Đôi chân có chút khuyết tật của chị đã mệt mỏi lắm rồi
khi mang vác một ước mơ nhỏ nhoi là có chút tiền, để không
để đói lúc già yếu.



Chị N, chỉ là một trong hàng trăm ngàn những con người đang
vật vã mưu sinh ở đất Sài Gòn, với ước mơ nhỏ, dành lại
chút gì cho mình trong kiếp sống mịt mờ này. Nhưng không phải
ai cũng có may mắn để hoàn thành được ước mơ nhỏ đó
của mình. Rất nhiều cụ già cầm vé số, chỉ về nhà trọ
lúc trời sắp sáng, chỉ mong có chút tiền độ thân. Những
người công nhân rất trẻ mà tôi gặp, họ cũng luôn mệt mỏi
lây lất khi bị công ty trừ lương mỗi tháng vì đủ các lý
do, chỉ đủ để sống tạm, không thể có dư. Cuộc sống của
rất nhiều con người Việt Nam đang đi qua thời kinh tế khó
khăn, với vẻ hiện sinh trần trụi nhất. Niềm tin và thụ
hưởng, chỉ còn mong đủ cho ngày hôm nay.



Sẽ không có gì là đáng nói. Nếu chúng ta là chia nhau khốn
khó này trong tình đồng bào, và cùng chung giấc mơ tương lai
cho con cháu về sau. Chẳng có gì là xa lạ với ý nghĩa này,
từ việc đối chiếu lịch sử với một nước Nhật kiệt
quệ sau 1945 hay Hàn Quốc ở thập niên 1960 mà GDP chỉ bằng
một nước Châu Phi nghèo. Từng con người cố gắng dành lại
cho mình và dân tộc, một ngày mai sau – phần cao quý nhất từ
những khổ đau mà mỗi con người tử tế còn nhận thức
được.



Tôi ước mình có thể chiếu lại những thước phim đời hiện
thực ở đường phố mà tôi được thấy, cho những quan chức
bị khám phá có những số tiền riêng hay cơ ngơi bí mật bị
phát hiện, mà giá trị không khác gì như những kho báu của
cướp biển Caribbe. Tất cả những quan chức đó vẫn luôn
tuyên bố rằng đó chỉ là của dành dụm, từ đồng lương
của mình. Nhưng chúng ta hãy cùng nhau tự hỏi, không cần
những con toán phức tạp của một vị giáo sư, bất kỳ ai
cũng có thể ngỡ ngàng việc Giám đốc Sở Tài nguyên Môi
trường Đào Anh Kiệt mất 1,6 tỷ đồng dành dụm trong "hộc
bàn" làn việc hay dinh thự trăm tỉ đồng mồ hôi nước mắt
mà ngài Trần Văn Truyền, nguyên Tổng Thanh tra chính phủ có
được. Những con số đơn giản tính toán, trừ các chi phí sang
trọng mà con cái, gia đình của các quan chức như vậy vẫn
thụ hưởng, họ sẽ để dành bằng cách nào theo chiều ước
mơ của đồng bào, hay hiện thực của tổ quốc mình?



Trong Hồi ký "Sống và chết ở Thượng Hải" nói về xã
hội Trung Quốc những ngày điên loạn của Cách mạng văn hoá,
tác giả Niệm Niệm có đề cập đến một khái niệm "Open
Secret", một sự thật – bí mật mở trong nhân dân. Tức,
chuyện nghe là biết như thế nào, dù được có những vỏ bọc
diễn ngôn rất hào nhoáng. Sự thật đôi khi không nằm ở lời
giải thích cá nhân hay kết luận trên mặt báo, mà sự thật
là sự chia sẻ im lặng – không cần nói thì ai cũng hiểu –
đôi khi nằm trong nụ cười của nhân dân.



Trong bài phát biểu về vấn nạn quốc gia của ông Lê Như
Tiến, đại biểu Quốc Hội, có ghi rằng "Vì thực tế những
kẻ tham nhũng thường có chức, quyền và lương không hề
thấp, thậm chí 'lương khủng', nhưng họ vẫn tham nhũng do
lòng tham vô đáy, không giới hạn. Lòng tham đã ngự trị thì
không biết bao nhiêu là đủ". Tài sản và "của để dành"
của nhiều quan chức ngày nay đã tinh tế hơn, thông hiểu luật
pháp hơn, như là "chuyển tài sản cho người thân, con trai, con
gái vị thành niên, gồm ô tô, biệt thự, đất đai, cổ
phiếu…" và còn có cả các khoản kê khai được tặng-cho
một cách hồn nhiên như trúng số.



Một đời người đôi khi không đủ dài để dành dụm cho mai
sau, nhưng cũng quá ngắn vì hối hả trong sự tham lam vô độ.
Có những con người dành dụm lặng lẽ và khó nhọc như nhịp
giọt mồ hôi rơi xuống, toả sáng trong cần lao. Và cũng có
những con người dành dụm bằng nhịp chạy của đôi giày
được đánh bóng, giẫy đạp trên lưng đồng loại mình, với
mưu tính và quyền lực.

Tất cả những của để dành lại trong mỗi đời người,
đều là những cuốn sách, với những chương đọc lại, vẫn
tạo nên nụ cười trân trọng hay khinh bỉ.

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140820/tuan-khanh-cua-de-danh-cua-moi-doi-nguoi),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!