<div class="boxleft300"><img
src="http://viettan.org/local/cache-vignettes/L200xH150/arton14882-8c47e.jpg"
/><div class="textholder"></div></div><em>Ngày 20/8/2014</em>
Vào đầu tháng này, Thượng Nghị Sĩ John McCain tỏ ý rằng
đã đến lúc Hoa Kỳ nên xem xét lại việc bán vũ khí sát
thương cho Việt Nam sau 30 năm cấm vận. Cuộc đối đầu ngoài
biển gần đây giữa Việt Nam và Trung Quốc về việc Trung
Quốc thăm dò dầu khí ngoài khơi bờ biển miền Trung Việt Nam
đã lộ rõ nhiều yếu kém về mặt chiến lược của Hà Nội.
Việc cung cấp cho Việt Nam những hệ thống hàng hải và bảo
vệ vùng ven biển như là bước đầu — và sau đó là hệ
thống radar, máy bay chiến đấu và phụ kiện cho những thiết
bị quân sự Mỹ còn xót lại — sẽ tăng cường khả năng
của Việt Nam và thực chất hóa mối "quan hệ toàn diện" đã
được công bố bởi Hà Nội và Washington vào năm ngoái.
Nhưng trên cả những hệ thống vũ khí hiện đại, cái mà
Việt Nam thực sự cần cho sự an ninh lâu dài là những giá
trị chính trị hiện đại. Chỉ có thể huy động sự đoàn
kết dân tộc và giàu mạnh cần thiết để bảo vệ chủ
quyền đất nước trong một xã hội tự do và cởi mở.
Vấn nạn của giới lãnh đạo Hà Nội là sự lựa chọn giữa
quyền lợi quốc gia và bảo vệ chế độ, thường dẫn tới
những hành động thiếu mạch lạc và mâu thuẫn. Từ những
năm thuộc thập niên 1950, điều đó có nghĩa là mặc nhận
những lấn chiếm đất đai của Trung Quốc bất chấp những
tổn hại vê chủ quyền đất nước. Trong những năm gần đây,
Hà Nội đã lấy lòng Trung Quốc bằng cách đàn áp những
tiếng nói phê phán trong nước về sự bành trướng của Trung
Quốc.
<b>Những mâu thuẫn cộng sản</b>
Trong thời gian chiến tranh, cộng sản Bắc Việt đã trông cậy
rất nhiều vào viện trợ quân sự từ Trung Quốc. Nhưng sự
giúp đỡ của Bắc Kinh cũng thật là đắt giá. Năm 1958, trong
một công hàm ngoại giao, thủ tướng lúc đó là Phạm Văn
Đồng đã ngầm công nhận những đòi hỏi về chủ quyền của
Bắc Kinh đối với gần như toàn bộ Biển Đông. Rồi năm 1974,
Hà Nội đã yên lặng hoàn toàn khi Trung Quốc chiếm đóng quần
đảo Hoàng Sa, lúc đó đang do Miền Nam Việt Nam quản lý.
Sau chiến tranh, Hà Nội ngã về phía Liên Sô và xâm lăng
nước láng giềng Cambodia, gây nên đổ vỡ quan hệ với Trung
Quốc mà cực điểm là cuộc chiến biên giới đẫm máu năm
1979. Nhưng tới năm 1990, khi mà Liên Sô ngưng viện trợ và các
nước Đông Âu xụp đổ hàng loạt như quân cờ, Hà Nọi lại
tái thiết lập quan hệ với Bắc Kinh.
Việc nối lại tình hữu nghị đã được thương thảo trong
một cuộc họp bí mật tại Thành Đô, một tỉnh phía nam Trung
Quốc, vào tháng chín năm 1990. Những thỏa thuận giữa lãnh
đạo cao cấp của hai đảng cộng sản cho tới nay vẫn chưa
được công bố. Căn cứ trên những tiết lộ có giới hạn
của một số viên chức đã hồi hưu, những bloggers Việt Nam
suy đoán rằng Hà Nội đã có những nhượng bộ then chốt về
biên giới đất liền và biển như là cái giá phải trả cho
việc bình thường
hóa quan hệ.
Từ sau Hội nghị Thành Đô, Hà Nội đã theo sát mô hình "Chủ
nghĩa Lenin tư bản" của Bắc Kinh mà đặc điểm là một nền
kinh tế mở nửa chừng dưới một thể chế chính trị khép
kín. Trong khi những người dân Việt bình thường lo lắng về
Trung Quốc dựa trên lịch sử hai ngàn năm chống ngoại xâm
phương Bắc, thì những thành phần cốt cán của đảng lại
thủ lợi vì những đầu tư kinh tế của Trung Quốc cũng như
sự nương tựa về mặt ý thức hệ.
Điều này giải thích tại sao Bộ Trưởng Quốc Phòng Phùng
Quang Thanh mới đây đã mô tả việc Trung Quốc xâm phạm vùng
đặc quyền kinh tế của Việt Nam (EEZ) như là một sự bất
đồng nhỏ giữa "anh em". Phát biểu tại cuộc đối thoại
quốc phòng Shangri-La ngày 31 tháng năm, Đại Tướng Thanh ngần
ngại không phê bình Bắc Kinh một cách công khai, mặc dù hải
quân Trung Quốc đang sách nhiễu những tầu tuần duyên và tầu
đánh cá Việt Nam trong vùng lân cận của giàn khoan đồ sộ
của Tổng công ty Dầu khí Hải Dương Trung Quốc.
Như là một hành động của sự tôn trọng đối với Bắc
Kinh, bộ chính trị Đảng Cộng Sản Việt Nam đã ngăn cản
chuyến đi Mỹ của Bộ Trưởng Ngoại Giao Phạm Bình Minh trong
thời gian diễn ra sự đối đầu trên biển giữa hai quốc gia.
Chỉ sau khi Trung Quốc di dời giàn khoan, Hà Nội mới cử một
lãnh đạo cấp cao của đảng đi Mỹ, mặc dầu điều đáng
ngạc nhiên là người này không phải là bộ trưởng ngoại giao
được xem là thân thiện với Hoa Kỳ.
Cũng không rõ ràng là tại sao Việt Nam vẫn còn chưa tiến
hành một hành động pháp lý tại Liên Hiệp Quốc, giống như
Phi Luật Tân đã làm trong việc tranh chấp về biển đảo với
Trung Quốc. Mặc dù theo hầu hết các nhà quan sát quốc tế,
Việt Nam chiếm ưu thế đối với Trung Quốc, nội bộ Hà Nội
lại có nhiều mâu thuẫn trong việc có nên quốc tế hóa sự
tranh chấp hay không. Kết quả là Trung Quốc vẫn còn có thể
định nghĩa cuộc tranh chấp là song phương và có lợi thế
nước lớn trong tương tác một đối một.
Cho tới khi lãnh đạo đương thời Hà Nội có ý chí thoát
khỏi ảnh hưởng Trung Quốc, việc tháo bỏ lệnh cấm vận vũ
khí của Hoa Kỳ sẽ không giải quyết sự yếu kém của Việt
Nam, sự yếu kém về chính trị chứ không phải là quân sự.
<b>Lộ đồ nhân quyền</b>
Thượng Nghị Sĩ McCain đã đúng khi gắn liền viện trợ quân
sự với nhân quyền: "Chúng ta có thể làm nhiều tới đâu về
vấn đề này, cũng như với những mục tiêu thương mại và an
ninh đầy tham vọng, tùy thuộc rất nhiều vào những hành
động thêm nữa của Việt Nam về nhân quyền."
Đúng vậy, bây giờ chính là thời điểm mà Hoa Kỳ xác định
những điều kiện cụ thể và hợp lý để tháo bỏ lệnh cấm
vận vũ khí. Qua việc nhấn mạnh những điều kiện mà tối
hậu sẽ củng cố sự an ninh của Việt Nam, các nhà hoạch
định chính sách của Hoa Kỳ có thể nâng cấp quan hệ đôi
bên lên một mức cao hơn.
Điều kiện trước nhất là phải thả vô điều kiện tất
cả các tù nhân chính trị. Thật là nghịch lý khi Hà Nội vừa
thúc đẩy Hoa Kỳ phải có lập trường mạnh mẽ hơn về vấn
đề Biển Đông, đồng thời lại tiếp tục bắt giữ những
công dân Việt Nam lên tiếng một cách ôn hòa chống lại sự
xâm lăng của Trung Quốc.
Điều kiện thứ hai là phải hủy bỏ những điều khoản mơ
hồ về an ninh quốc gia, được sử dụng một cách có hệ
thống để hình sự hóa tự do ngôn luận và những hành động
chính trị ôn hòa. Cho tới khi nào nhà cầm quyền Việt Nam còn
coi việc viết blog hay cổ vũ cho dân chủ là một đe dọa đối
với an ninh quốc gia, họ không thể nào tập trung một cách
đúng mức vào mối đe dọa sống chết từ một Trung Quốc ngày
một hung hăng.
Điều kiện thứ ba là nhiệm vụ của Quân Đội Nhân Dân
Việt Nam (QĐND) chỉ tập trung vào một mục tiêu duy nhất là
phòng thủ ngoại xâm. Hiện này nhiệm vụ của QĐND gồm ba
mục tiêu: bảo vệ chế độ, phòng thủ ngoại xâm, phát triển
kinh tế. Vũ khí từ Hoa Kỳ không bao giờ nên giao cho một quân
đội sẵn sàng đàn áp những bất đồng ý kiến nhân danh an
ninh nội tại.
<b>Thách thức ngoại giao</b>
Một cuộc thăm dò ý kiến do BBC Tiếng Việt thực hiện vào
tháng bảy đã hỏi thính giả của đài là muốn Việt Nam làm
đồng minh của quốc nào. Hoa Kỳ là nước mà 87% những người
trả lời đã chọn, trong khi chỉ có 1% chọn Trung Quốc.
Kết quả của cuộc thăm dò đã xác nhận sự nhận xét của
hầu hết những người theo dõi về tình hình Việt Nam: Người
dân Việt Nam muốn có quan hệ gần gũi hơn với Hoa Kỳ và
khoảng cách ngoại giao với Trung Quốc xa hơn. Đáng buồn thay,
kết quả thăm dò cũng nói lên một thực tế khắc nghiệt
khác: đa số công dân Việt Nam hiện thời không có tiếng nói
trong những vấn đề quốc gia dưới chế độ độc tài hiện
tại.
Vần đề cung cấp vũ khí sát thương cho Việt Nam có lẽ sẽ
được chính quyền Obama và Quốc Hội xem xét trong tương lai
gần. Lo lắng về sự trỗi dậy của Trung Quốc, một số nhà
hoạch định chính sách Hoa Kỳ có thể có quan điểm là việc
cấm vận vũ khí là trở ngại chính cho quan hệ gần gũi hơn
giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.
Nhưng vũ khí của Hoa Kỳ sẽ không làm cho Việt Nam mạnh hơn
cũng như không khiến cho quan hệ chiến lược giữa hai nước
sâu hơn. Cuộc tranh luận sắp tới cũng nên được hướng dẫn
bởi sự đánh giá đúng mức cái gì làm tăng cường sức mạnh
cho nước Việt Nam và người dân Việt Nam. Đó là sự cải
thiện nhân quyền và gia tăng tự do dân sự.
<strong>
Nguồn: <a
href="http://www.atimes.com/atimes/Southeast_Asia/SEA-01-200814.html">Asia
Times Online</a></strong>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140821/asia-times-online-hoang-tu-duy-nhan-quyen-phai-di-truoc-vu-khi-cho-viet-nam),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét