Các phụ huynh cần nắm rõ những hiểm hoạ để sát sao khi con
cái đi du học. Không phải vì chúng đi Tây về mà muốn làm gì
cũng được.
Với tất cả phụ huynh, khoảnh khắc lên ô tô ra sân bay tiễn
con đi du học nước ngoài là một khoảnh khắc đặc biệt vô
cùng. Mừng vui lẫn với lo âu. Vừa sung sướng và tự hào về
thành quả của mình sau 12 năm chạy đua trường chọn lớp
chuyên, nhưng cũng vừa lo lắng về chặng đường sắp tới.
Những lo lắng của các bậc cha mẹ là dễ hiểu, tuy nhiên các
phụ huynh cần lo cái đáng lo, bởi đi Tây du học tiềm ẩn
nhiều hiểm họa lớn, chứ không phải mấy chuyện lẻ tẻ ăn
uống đầy đủ, mặc quần áo ấm. Sau đây là 5 rủi ro cơ
bản mà tôi đúc kết được qua các kinh nghiệm của bạn bè,
họ hàng, đồng nghiệp cũng như trải nghiệm của bản thân.
<h2>1. Sao nhãng học hành</h2>
Nguy cơ này thường hay phát sinh vào năm thứ 2 hay thứ 3, nhưng
không phải là vì các cô các cậu sau mười mấy năm được bao
bọc, nay được xổ lồng thì bỗng nhiên đổ đốn ra rượu
chè hay cờ bạc. Mà là vì khác với ở Việt Nam, trong môi
trường ĐH Tây, con cái chúng ta rất dễ quan tâm tới những
chuyện bên ngoài xã hội không đáng quan tâm hoặc thậm chí có
hại cho sự nghiệp sau này. Con của một đồng nghiệp của
tôi, lúc ở Việt Nam thì chỉ biết toán với lý, sau hai năm ở
châu Âu bỗng quay ra tìm hiểu về nạn phá rừng ở Amazon, rồi
trăn trở về cuộc sống của công nhân dệt may ở Bangladesh,
nghĩa là mấy thứ vô bổ vô cùng.
Một đứa bạn của nó thậm chí còn theo sinh viên bản xứ
xuống đường ủng hộ cho quyền của động vật. Sếp của
tôi kể là khi con về phép thì phát hiện ra là nó có hai tập
thơ của một nhà văn da đen nào đó ở trong cặp, lo quá là nó
sa vào đọc thơ với tiểu thuyết thì lấy đâu ra thời gian mà
học, tới lúc nó bảo đấy là sách nhà trường yêu cầu đọc
thì mới hơi yên tâm, tuy vẫn bán tin bán nghi. Một người bạn
tôi thì hè vừa rồi được cô con gái báo tin đã tới một khu
ổ chuột ở châu Phi làm từ thiện, thế là phải tức tốc
gọi điện bắt nó về ngay, "nếu như không muốn nhiễm HIV".
<center><img
src="http://imgs.vietnamnet.vn/Images/vnn/2014/08/22/10/20140822102918-20140811151118-dich-vu-du-hoc1.jpg"
/></center>
<center><em>Học tập ở một môi trường sư phạm và văn hóa
khác lạ sẽ mang lại nhiều thay đổi mà phụ huynh và học sinh
phải chuẩn bị tâm lý.</em></center>
<h2>2. Lệch lạc trong suy nghĩ?</h2>
Một vấn đề khác thường không được các phụ huynh để tâm
đúng mức là môi trường phương Tây hay làm tụi trẻ trằn
trọc về đường đi và ý nghĩa của cuộc sống.
Một anh bạn tôi tình cờ đọc được thằng con trai viết trong
nhật ký "Tôi là ai? Mục đích của tôi là gì?" Hôm sau, anh
đổi cho nó cái iPhone đời mới rồi rủ rỉ "Con là con của
bố. Con đừng làm gì để bố phải xấu hổ." Rồi anh nói
thêm, "Mục đích của con là làm thế nào để trở nên giầu
có và thành đạt, có thế mới mở mày mở mặt được con
ạ."
Một người họ hàng của tôi rất lo vì đứa con gái đã sắp
tốt nghiệp rồi mà còn tâm sự là nó muốn "đấu tranh với
những bất công trong xã hội". Thế là chị phải giải thích
ngay cho nó là nó không làm được gì đâu, đừng có dại,
nhiều người giỏi bằng chán vạn nó đã thử rồi, "cho nên
chỉ cố vun vén cho gia đình mình thôi, đừng có va chạm gì mà
chuốc thiệt vào thân."
Nói chung, khá nhiều phụ huynh lo lắng là tụi trẻ đi Tây về
gà tồ quá, gặp gì chướng tai gai mắt là phản ứng liền,
không biết cách nịnh trên, nạt dưới, lấy lòng kẻ mạnh và
trấn áp kẻ yếu.
Nhiều đứa mãi vẫn cứ ngố mà tâm niệm với những điều
như "Phải đi bằng đôi chân của mình", mà không hiểu là có
khi đi bằng đầu gối mới đi xa được. Cứ máy móc như bên
Tây thì nguy to.
<h2>3. Học một ngành vô dụng</h2>
Theo quan sát của tôi, nguy cơ này đã tăng đột biến trong dăm
bảy năm trở lại đây.
Trước kia phần lớn du học sinh đều học những ngành danh giá
và có tương lai như kinh tế, y, tin học, marketing hay ngoại
thương, thì gần đây, do những yếu tố nhiễu mà tôi vừa nêu
bên trên, cộng với việc phụ huynh thiếu thông tin để giám
sát, nhiều cô cậu xoay ra học những ngành rất oái ăm như
triết học, lịch sử văn học, hay phê bình nghệ thuật.
Có ngành nghề còn chưa có tên tiếng Việt, con cái giải thích
mãi bố mẹ không hiểu. Thế thì làm sao mà khoe với họ hàng
và bạn bè được?
Một chị bạn tôi phàn nàn là đứa con gái ở Mỹ về để
làm luận án thạc sĩ về "Những dịch chuyển tâm sinh lý của
tầng lớp người giúp việc" và xấu hổ vô cùng vì bị hàng
xóm mách là nó đi phỏng vấn mấy ô-sin cùng phố về chuyện
riêng tư.
Một đồng nghiệp khác của tôi cương quyết bắt con phải
đổi ngành học, tên cụ thể là gì thì không rõ, chỉ thấy
loáng thoáng có chữ "hậu hiện đại", vì theo anh ấy thì
"'hiện đại' còn chả ăn ai huống hồ là 'hậu hiện đại'".
Theo tôi, khi con cái đã nằng nặc đòi đi học mấy thứ viển
vông như ngôn ngữ học hay nhân chủng học thì hoạ đã rồi -
nên phải định hướng thật sớm để chúng hiểu là cái gì
đáng giá cho tương lai của chúng.
<h2>4. Không chịu lập gia đình</h2>
Thật sự đáng lo ngại là ngày càng nhiều các cô các cậu
không chịu lập gia đình mặc dù học hành đã xong và tuổi
thì đã 24, 25, nghĩa là cũng không còn trẻ trung gì nữa. Đây
là một mối kinh hoàng của nhiều gia đình.
Con nhà tử tế bằng cấp đàng hoàng mà độc thân vò võ thì
thật là bất thường, chỉ tổ cho người ta dị nghị là có
chuyện gì. Mà kể cả có chồng rồi nhưng không có con thì
thật là vô phúc, làm cho gia đình Tết nhất không dám gặp họ
hàng nữa, lúc đó thì Har-vớt, Har-viếc gì thì cũng là vô
nghĩa thôi.
Rõ ràng đây là một sự tai hại mà các phụ huynh cần bắt con
em mình tránh xa, bởi theo tôi đọc được thì bên Tây một
nừa là sồng độc thân, và nửa còn lại thì mãi tận ngoài 30
mới lập gia đình.
Nhà chị bạn có cô con gái học về ô-sin mà tôi kể lúc
trước, từ mấy năm nay như ngồi trên than hồng, vì cô này
đã 26 mà chưa dẫn ai về nhà, không những thế lại còn cứ
đòi học tiếp lên. Nhân đây cũng phải nhắc tới một điểm
mà các phụ huynh nhiều khi không để ý tới: con gái thì không
nên học cao quá - có bằng tiến sĩ thì đứa nào nó rước đi
cho? Đấy là chưa kể có cô còn dửng mỡ lên xăm thêm cái
hình vào gáy hay vào vai, thì có mà bằng bêu riếu bố mẹ
trước bàn dân thiên hạ.
<h2>5. Không nghe lời bố mẹ</h2>
Tất cả những hiểm hoạ nói trên thực ra chỉ là những hiện
tượng bệnh lý của một nguyên nhân sâu xa hơn, đấy là sự
ương bướng. Sau khi con em học xong xách va li về nước, nhiều
phụ huynh mới ngã ngửa ra là các cô cậu trước kia vốn ngoan
ngoãn, nghe lời, thì nay bỗng trở thành cứng đầu cứng cổ.
Vì sao lại vậy?
Chúng ta phải hiểu là mục tiêu của nền giáo dục phương Tây
là tạo ra những con người cứng đầu cứng cổ? Tôi được
sáng mắt tỉnh ngộ về điều này sau khi tham dự một buổi
lễ trao bằng tốt nghiệp của con trai hai anh chị bạn ở châu
Âu vào mùa hè năm nay. Hôm đó, mọi người tề tựu trong hội
trường 300 năm tuổi nghiêm trang và lộng lẫy của trường, âm
nhạc du dương nổi lên, rồi ông hiệu trưởng đọc lời chúc
mừng. Lúc đầu không để ý vì mải chụp ảnh, nhưng tôi
giỏng tai lên khi ông ấy nói "Các em hãy hứa là không bao giờ
ngừng đặt câu hỏi". Hừm, tôi gãi cằm. "Và các em hãy hứa
là không bao giờ hài lòng với các câu trả lời kể cả khi
chúng là của bố mẹ các em."
Tôi tá hoả, dịch vội sang tiếng Việt cho hai anh chị bạn
vẫn đang mơ màng vì không hiểu tiếng. Ngay sau buổi lễ, anh
bạn tôi nói với con "Trứng thì không thể khôn hơn vịt
được." "Cả đời bố mẹ làm mọi thứ là vì con," chị bạn
tôi đế thêm, "bố mẹ biết rõ nhất là cái gì tốt cho con."
Tổng kết lại, có thể nói là phương Tây vẫn là lựa chọn
ưu tiên cho đường học hành của con em chúng ta, không những
để chúng có một tấm bằng danh giá, mà còn để chúng nó
thành người văn minh, ăn nói lịch sự, xả rác đúng chỗ,
không chen lấn khi xếp hàng, dừng xe trước đèn đỏ kể cả
ban đêm vân vân. Nhưng văn minh không thể quá trớn.
Các phụ huynh cần nắm rõ những hiểm hoạ để sát sao khi con
cái đi du học; không phải vì chúng đi Tây về mà muốn làm gì
cũng được. Đặc biệt là đừng để chúng tưởng là sau này
chúng có thể trái ý bố mẹ để nuôi dạy con cái theo ý của
bản thân mình.
<em><strong>Đặng Hoàng Giang</strong></em>
<em>* TS Đặng Hoàng Giang tốt nghiệp kỹ sư công nghệ thông
tin, ĐH Kỹ thuật llmenau (Đức), và có bằng tiến sĩ trong lĩnh
vực kinh tế phát triển của ĐH Công nghệ Vienna, Áo. Từng ở
châu Âu gần 20 năm, quốc tịch Áo, ông có nhiều kinh nghiệm
nghiên cứu trong các lĩnh vực xã hội và kinh tế Việt Nam. Các
lĩnh vực chuyên môn của ông gồm kinh tế trong thời kỳ
chuyển đổi, quản trị nhà nước và minh bạch, cùng khía
cạnh văn hóa của công nghệ.</em>
<em>Từ 2008, TS Đặng Hoàng Giang là Phó Giám đốc Trung tâm
Nghiên cứu phát triển và Hỗ trợ cộng đồng (CECODES).</em>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140824/dang-hoang-giang-nhung-hiem-hoa-bat-ngo-khi-gui-con-du-hoc),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét