Tôi sinh vào đúng giữa thế kỷ XX. Năm 1956, tôi đến lớp
"vỡ lòng". (Lúc đó tôi là thằng bé nhất lớp; bọn bạn
học có "đứa" tôi phải gọi bằng "chú", xưng
"cháu", vì "nó" hơn tôi trên chục tuổi.)
Thời tôi học cấp I, nội dung học thật đơn giản. Tập
viết, tập tính cộng trừ nhân chia (kể cả số thập phân và
phân số) cho thạo.
Học thuộc lòng những bài cả văn xuôi và văn vần khá dài.
Thêm vài bài đọc về luân lý, đơn giản mà trong sáng, vài
bài về thế giới cung quanh, và vài câu chuyện cổ tích. Chỉ
có thế.
Lên cấp II thì khác. Lúc bấy giờ, bộ máy tuyên giáo bắt
đầu vận hành với cường độ ngày càng tăng. Chúng tôi bắt
đầu được dồi những lời dạy về sự vĩ đại của lãnh
đạo, về sự đúng đắn tuyệt đối của "chủ nghĩa" và
về tương lai rực rỡ của dân tộc khi đi theo "chủ nghĩa"
đó. Lúc đầu, có một số đứa bạn tôi tỏ ra không mặn mà
với những điều được nghe. Nhưng rồi cái thứ đó cứ ngấm
dần. Đến lúc chúng tôi tin tuyệt đối.
Khi tôi vào đại học, tôi được học cùng lớp với những
đứa là con cái của những vị quan chức rất-rất to, những
vị mà chỉ nghe đến tên thôi thì trong lòng tôi đã thấy dâng
trào sự kính phục rồi. Nhưng rồi tôi nghe những đứa con
của vài vị này nói xấu vị kia. "Lão X nghe báo chí nói thì
như thế, kỳ thực chẳng ra cái quái gì. Thả nổi cho vợ con
hạch sách đòi cấp dưới cúng…" "Lão Y lên đài nói mọi
người bình đẳng mà mỗi lần về đến cổng nhà, thấy tay
bảo vệ chưa kịp ra mở cổng để xe lão đi vào luôn là lão
chửi mắng sỉ nhục ầm ầm…" "Tay lái xe của lão Z chuyên
chở bà vợ lão này đem hàng nhà nước ra ngoài giao cho bọn tay
sai ở các nơi bán với giá cao gấp cả chục lần giá "cung
cấp"…"
Khi nghe những chuyện như vậy, tôi khó chịu vô cùng. Tôi không
thấy các "lão" ấy là xấu. Tôi chỉ nghĩ các vị ấy bận
việc nước quá, không có thời gian bảo ban con cái nên chúng
đổ đốn.
Cho đến khi tôi bỗng nhận ra hình như có gì đó ngày càng
bất ổn trong tư duy của các vị ấy. Hoặc các vị ấy quá cao
siêu, loại người thường như tôi không thể nào hiểu nổi.
Mặt khác, tôi cũng có điều kiện kiểm chứng một số thông
tin kiểu như những chuyện nghe qua mồm con cháu các vị.
Càng sống lâu dưới chính thể của các vị, càng chứng kiến
kết quả những chính sách của các vị, và càng để ý đến
đời sống của những người bà con làm nghề nông ở quê
hoặc đi làm ở các khu công nghiệp, tôi càng thấy loại dân
như mình không hợp (hoặc không xứng đáng) với hàng ngũ
"lãnh đạo" như các vị ấy. Chúng tôi cần một dàn lãnh
đạo kiểu khác.
Trong những ngày gần đây, khi chủ quyền quốc gia bị đe dọa,
những quyết sách và cách tỏ thái độ của các vị ấy càng
làm tôi nhận ra hố sâu ngăn cách trong nhận thức giữa các
vị ấy và chúng tôi. Không phải vì tôi không chịu nghe các
vị ấy dạy. Ngược lại, giá tôi đừng nghe thì có khi vẫn
còn cho rằng họ nghĩ không khác loại như mình quá xa. Đặc
biệt, quan niệm thông thường về sự vinh nhục của một dân
tộc khi bị ngoại bang đe dọa, về lòng yêu nước, về "tình
hữu nghị",… đã thấm vào tôi qua gần hết một đời
người, thấm dần từ những bài học về lịch sử, từ hàng
trăm tác phẩm văn học bất hủ của nhân loại, từ những câu
chuyện và những va chạm hàng ngày,… hiện không còn có gì
chung với những điều các vị ấy "dạy" nữa.
Một điều trở nên rõ ràng: cái "đạo đức" của "con
người mới" mà các vị ấy "dạy" cho dân trong mấy chục
năm qua về cơ bản phủ nhận những giá trị "lạc hậu"
đã được thừa nhận hàng ngàn năm!
Trong lúc đó, tôi được nghe những phát ngôn gây chấn động
của thủ tướng Nhật Shinzo Abe, thể hiện một lập trường
không khoan nhượng trước thái độ hung hăng của tên hàng xóm
ngông cuồng. Rồi những công việc chuẩn bị sẵn sàng đối
phó với kẻ gây hấn. (Có lẽ về tính cách, ông Abe gần
giống danh tướng Lý Thường Kiệt của Đại Việt ta ngày xưa.
Nếu không e ngại những phản ứng dây chuyền khó lường trong
thời đại hạt nhân, có thể ông Abe đã tiến đánh trước
để răn đe.) Tôi nghĩ chính thái độ dứt khoát đó của lãnh
đạo Nhật mới là sự bảo đảm để người dân Nhật được
sống trong hòa bình.
Từ phía trời Tây, tôi nghe khẩu khí của một vị nguyên thủ
khác: ông Petro Poroshenko, tổng thống vừa đắc cử cách đây
chưa đầy hai tháng của Ukraina. "Bán đảo Krym, hiện bị Nga
chiếm đóng, đã, đang, và sẽ là đất Ukraina. Hôm qua, trong
cuộc gặp ở Normandie, tôi đã nói với ngài Putin: Krym là
đất của Ukraina. Chấm hết!" – ông nói trong diễn văn
nhậm chức. Một thái độ rõ ràng, không úp mở. Ngay sau đó,
ông Poroshenko đã ra lệnh tiến quân dẹp loạn ly khai ở các
tỉnh miền đông. Những tưởng sự cứng rắn của Poroshenko là
quá đáng và sẽ làm cho Putin tức giận, và Ukraina sẽ phải
hứng chịu sự trừng phạt từ Nga. Nhưng không! Chính thái độ
cứng rắn đó đã làm chính quyền Putin phải chùn tay.
Tôi bỗng nhận ta chúng ta đang cần những nhà lãnh đạo kiểu
gì, nhất là vào lúc này. Và, tưởng tượng ra đang đứng
trước những người dân Nhật, dân Ukraina, tôi thấy xấu hổ
muốn lủi đi chỗ khác.
............................
P.S. (1) Cứng rắn, nhưng tất nhiên phải tránh làm những việc
lèm nhèm như rêu rao chửi bới làm nhục nước khác, hoặc
những việc nhẫn tâm như đem ngoại kiều đến biên giới
hoặc hải cảng rồi tống cổ người ta đi,…
(2) Cái giàn khoan ấy vừa rút rồi, chắc sẽ có những vị
chuẩn tính công cho mình, hi hi!
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140716/nguyen-tran-sam-toi-muon-lanh-dao-cua-toi-giong-ai),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét