<div class="special_quote"><strong>Tin liên quan:</strong>
<ul>
<li><a
href="http://nghiencuuquocte.net/tag/one-mans-view-of-the-world/">Các phần
khác của cuốn One Man's View of the World</a> </li>
</ul></div>
Tôi tin rằng trái đất đang dần nóng lên do chính những hoạt
động của con người. Điều này xem ra cũng nhận được sự
nhất trí rộng rãi của các nhà khoa học đang nghiên cứu về
vấn đề trên.
Có nhiều quan điểm bất đồng, bao gồm quan điểm cho rằng
sự gia tăng nhiệt độ có thể là một phần chu kỳ bình
thường mà trái đất thi thoảng trải qua trong quãng thời gian
4,5 tỉ năm của nó và vì thế không liên quan gì đến sự phát
thải khí cacbon của con người. Nếu điều này đúng, chúng ta
không nên làm gì cả ngoại trừ ngồi yên và chờ đợi nhiệt
độ giảm xuống khi chu kỳ này dần qua. Nhưng xét cho công
bằng, tôi tin có bằng chứng thuyết phục cho thấy không có gì
là "bình thường" với những gì chúng ta đang gặp phải
ngày nay. Sự nóng lên đang diễn ra quá nhanh chóng. Những tảng
băng đang tan chảy trước mắt chúng ta. Đường bờ biển phía
Bắc Canada, Alaska và Nga trước đây bị chặn bởi băng, bây
giờ đang được mở ra để phát triển giao thông hàng hải
trong những tháng hè. Điều này chưa từng xảy ra trước đây.
Biến đổi khí hậu và nóng lên toàn cầu đe dọa sự tồn
tại của con người. Nó đòi hỏi chính phủ các nước phải
cùng nhau hành động để cắt giảm tổng lượng khí thải một
cách đáng kể. Thật đáng tiếc là dường như việc này sẽ
không được thực hiện. Năm 2009, Hội nghị về biến đổi
khí hậu của Liên Hiệp Quốc ở Copenhagen (Thủ đô Đan Mạch)
đã kết thúc mà không đạt được một thoả thuận ràng buộc
nào mặc dù đã tụ họp các nhà lãnh đạo của tất cả
những quốc gia quan trọng. Các hội nghị tiếp theo cũng không
đạt được kết quả ngoạn mục, và tôi cũng sẽ không nín
thở chờ những hội nghị trong tương lai đạt được kết
quả như vậy.
Cốt lõi của vấn đề được nhận thấy là sự đánh đổi
không thể tránh khỏi giữa việc cắt giảm lượng khí thải
và phát triển nền kinh tế. Khi một chính phủ ngồi vào bàn
đàm phán, họ biết rằng họ không thể đi quá xa sự chấp
thuận của người dân trong nước nếu đưa ra những sự
nhượng bộ. Nếu (sự nhượng bộ) gây nên những thiệt hại
cho thu nhập và việc làm quá mức không thể chấp nhận được
thì họ sẽ có nguy cơ bị thất cử.
Một vài xã hội cảm thấy lo lắng hơn về tác động của sự
nóng lên toàn cầu và sẵn sàng trả bất cứ giá nào cho sự
xanh sạch của môi trường. Những người Châu Âu có khuynh
hướng rơi vào nhóm này. Tôi đã sống ở Anh trong 4 năm ngay sau
Chiến tranh Thế giới lần thứ hai. Nó có khí hậu tương đối
ôn hòa và dễ dự đoán, tương tự như ở Châu Âu lục địa.
Thế nhưng điều đó đã thay đổi. Từ Địa Trung Hải tới
Bắc Âu, những người dân từng quen thuộc với khí hậu ôn
hòa giờ đây phải đối mặt với lũ lụt, lốc bão và những
đợt nắng nóng làm chết người và phá hoại tài sản. Người
Châu Âu vì vậy đã cảm nhận được sự cấp bách trong việc
giải quyết vấn đề trên.
Người Mỹ có truyền thống ít bị đe dọa bởi thời tiết
xấu. Họ đã luôn luôn đối mặt với những cơn lốc xoáy và
bão, dù số lượng có gia tăng trong những năm gần đây. Nhưng
đó không phải là vấn đề lớn đối với họ: Bạn chỉ cần
tuyên bố đó là khu vực thảm họa, sau đó các nguồn lực
của liên bang được đưa đến để cứu trợ, các công ty bảo
hiểm sẽ trả tiền và bạn mua một căn nhà mới. Có thể
nhận thấy rõ ràng rằng Mỹ sẽ tiếp tục không phê chuẩn
Nghị định thư Kyoto. Tổng thống Barack Obama đã tuyên bố
rằng biến đổi khí hậu là một ưu tiên hàng đầu nhưng
chính quyền của ông không thúc đẩy việc ban hành một đạo
luật toàn diện về biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, tôi nhận
thấy người Mỹ đang bắt đầu từ từ nhận ra vấn đề.
Chắc hẳn sẽ mất một thời gian dài để họ đạt được
lập trường như Châu Âu hiện giờ, nhưng họ đang dịch
chuyển dần theo hướng đó. Các cuộc cách mạng khí đá
phiến<em>(shale gas – khí gas kẹt giữa những phiến đá ngầm
dưới lòng đất – NHĐ)</em> ở Mỹ đang khích lệ sự chuyển
hướng khỏi than đá vốn là nhiên liệu hóa thạch gây ô
nhiễm nhất. Người Mỹ là một trong những nguồn tiêu thụ
năng lượng lớn nhất trên thế giới và điều đó đặt kỳ
vọng rất nhiều trên vai họ. Họ phải đi đầu nêu gương.
Trung Quốc, Ấn Độ và các nền kinh tế đang nổi lên khác đã
đưa ra lời biện minh rằng lượng khí thải họ đang chịu
trách nhiệm thật sự là thấp hơn so với các nước công
nghiệp phát triển nếu tính bình quân theo đầu người thay vì
tính trên cơ sở toàn quốc gia. Họ cũng khao khát tăng trưởng,
và chỉ ra rằng có điều gì đó không trung thực ở các nước
giàu vốn đã đạt đến mức độ phát triển hiện tại của
họ dù theo các biện pháp làm hại đến môi trường nhưng bây
giờ lại tìm cách áp đặt các mục tiêu xử lý khí thải
nặng nề lên những nước đang cố gắng bắt kịp họ. Nhiều
tình trạng ô nhiễm đến thời điểm hiện tại đã được
tích tụ thông qua các hoạt động của những nước phát
triển, không phải những nước đang phát triển như họ nêu ra.
Do các lập trường này, tôi cũng không hy vọng gì về việc
vấn đề này sẽ được giải quyết.
Tình trạng ngày càng tồi tệ hơn khi dân số toàn thế giới
tiếp tục gia tăng đều đặn. Nó vượt quá 7 tỷ người trong
năm 2012 và dự kiến sẽ đạt đến 9 tỷ vào năm 2050. Mặc dù
đúng là tiến bộ công nghệ có thể nâng cao năng lực sản
xuất thực phẩm và khả năng cung cấp chỗ ở cho nhiều
người hơn trong những không gian nhỏ gọn, nhưng tới một
thời điểm nào đó, chúng ta chắc chắn sẽ đi đến giới
hạn. Trái Đất chỉ có thể chứa nhiều người nếu không có
thiệt hại nghiêm trọng nào cho môi trường sống và đa dạng
sinh học. Làm thế nào chúng ta có thể chấm dứt sự gia tăng
dân số này? Theo tôi, chìa khóa nằm trong việc giáo dục phụ
nữ, điều khiến họ muốn sinh ít con cái hơn. Càng sớm làm
được điều này, chúng ta sẽ càng sớm có một thế giới ít
đông đúc hơn.
Vậy điều gì cần được thực hiện trong lúc này?
Thứ nhất, sẽ là lựa chọn khôn ngoan hơn cho các nước nếu
họ dành nhiều thời gian và sức lực để chuẩn bị cho các
thảm họa của con người có thể xảy ra trong vài thập kỉ
tới, thay vì khiến cho các nước khác phải cắt giảm lượng
khí thải. Đã có kế hoạch nào để đối phó với sự gia
tăng mực nước biển, thời tiết ngày càng khắc nghiệt, thức
ăn và nước uống khan hiếm dần, và các vấn đề khác hay
chưa? Ví dụ, nếu các sông băng ở Trung Á và Trung Quốc tan
chảy, các thành phố ở hạ lưu có thể đầu tiên sẽ phải
hứng chịu lũ lụt, sau đó là hạn hán vì nguồn cung cấp
nước cạn kiệt khi không còn băng để tan chảy nữa. Các lưu
vực sông sẽ không còn khả năng cung cấp nơi ở cho nhiều
người.
Hơn nữa, khi mực nước biển tăng lên, con người sống ở
những vùng trũng thấp sẽ không có lựa chọn nào khác ngoài
việc chuyển đi. Một nghiên cứu cho thấy một mét mực nước
biển tăng lên có thể khiến 145 triệu người toàn cầu phải
chuyển chỗ ở và làm ô nhiễm nguồn nước uống của hàng
triệu người nữa. Những dải đất rộng lớn – thực tế là
là toàn bộ diện tích của nhiều thành phố – có thể bị
nhấn chìm dưới nước. Kế sinh nhai sẽ bị đe dọa, vì trong
nhiều trường hợp, di chuyển tới địa thế cao hơn sẽ liên
quan tới việc từ bỏ đất phù sa mà con người cần để
trồng trọt.
Các nước giàu hơn sẽ tìm ra cách để đối phó với điều
này. Ví dụ như ở Luân Đôn đã có Đập chắn sông Thames, vì
thế nước có thể bị chặn lại khi thủy triều dâng cao. Và
sẽ không quá khó khăn trong việc nâng các đập chắn lên cao
hơn nữa. Nhưng đối với các thành phố nằm cạnh bờ biển,
hay các hòn đảo như Singapore và Maldives, các giải pháp cho vấn
đề này sẽ không đơn giản như vậy. Di cư trong phạm vi một
quốc gia cũng gây ra ít vấn đề hơn di cư qua biên giới. Ví
dụ, nếu các khu vực ven biển của Trung Quốc bị ảnh hưởng,
người dân có quyền lựa chọn di chuyển vào trong nội địa.
Sẽ có những hậu quả về mặt kinh tế, nhưng hậu quả chính
trị thì ít nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, trong trường hợp của
Bangladesh, nơi có nhiều vùng trũng thấp, con người có thể
buộc phải di chuyển đến Ấn Độ. Các đường biên giới dài
và dễ xâm nhập có nghĩa là không phải lúc nào nó cũng có
thể ngăn cản họ vượt biên. Dẫu gì đi nữa, bạn cũng không
thể ngăn được dòng người khi họ đang cố chạy thoát để
cứu lấy mạng sống của mình. Những hệ lụy vì vậy là rất
lớn. Nếu có quá đông người di cư, nguy cơ xung đột sẽ tăng
đáng kể.
Thứ hai, điều đáng chú ý là một số hành động có thể
khả dĩ bất chấp sự do dự tại các cuộc hội nghị quốc
tế bởi vì bảo vệ môi trường không phải lúc nào cũng
đồng nghĩa với việc xem trọng lợi ích của các quốc gia
khác mà làm tổn hại mình. Làm giảm sự ô nhiễm giúp cải
thiện môi trường địa phương và cuộc sống của những
người dân bình thường trong đất nước của bạn. Cắt giảm
lượng cacbon thải ra cũng là đúng đắn về mặt kinh tế trong
một vài trường hợp, nhất là khi việc thải khí bắt nguồn
từ việc năng lượng được sử dụng không hiệu quả hoặc
lãng phí. Người Nhật bỏ ra nhiều thời gian nghiên cứu làm
thế nào họ có thể giảm thiểu lượng năng lượng dùng cho
việc chế tạo từng sản phẩm vì họ hiểu rằng điều này
sẽ chuyển thành tiết kiệm chi phí như thế nào. Một ví dụ
khác là trợ cấp nhiên liệu. Khi bạn trợ cấp, chắc chắn là
người ta sẽ có xu hướng tiêu thụ nhiều hơn mức tối ưu.
Đó là sự lãng phí. Việc xóa bỏ trợ cấp vàthậm chí đánh
thuế sử dụng nhiên liệu để phản ánh chi phí thực sự của
nó với toàn xã hội do vậysẽ là điều đúng đắn phải làm
về cả mặt kinh tế lẫn lợi ích môi trường.
Chính vì những lý do này, nhiều quốc gia đã hành động đơn
phương. Điều này giải thích cho việc nâng cao ý thức bảo
vệ môi trường ở Trung Quốc. Họ biết rằng nếu họ tiếp
tục sản xuất ở mức hiệu suất năng lượng như hiện tại,
họ sẽ không bao giờ chạm được mức GDP bình quân đầu
người của Mỹ bởi vì đơn giản là không có nhiều năng
lượng có sẵn cho họ. Hơn nữa, họ có thể thấy rằng
người dân đang chịu thiệt hại từ ô nhiễm không khí và
nguồn nước, và môi trường của họ đang thay đổi theo những
chiều hướng khủng khiếp. Các bệnh lý hô hấp đang tăng
dần. Bão cát trở nên thường xuyên hơn. Các sông băng ở cao
nguyên Tây Tạng đang rút xuống mỗi năm. Trong thời gian diễn
ra Thế vận hội mùa hè năm 2008, họ đã giảm một nửa
lượng xe trên đường và cho ngừng hoạt động một số nhà
máy xung quanh – và kết quả đã quá rõ ràng. Khi con người
nhận thấy những gì là có thể thì theo thời gian, khi chất
lượng cuộc sống tăng lên, chính phủ sẽ phải hành động
dưới nhiều áp lực để tạo nên những thay đổi cần thiết
cho việc cải thiện môi trường.
Ấn Độ có thể mất thời gian dài hơn một chút để phát
triển một phong trào môi trường xanh vì nước này ít đô thị
hóa và công nghiệp hóa hơn so với Trung Quốc và họ cũng gặp
ít vấn đề về môi trường hơn – nhưng họ không ở phía sau
quá xa. Tuy nhiên đối với mỗi quốc gia, người dân sẽ nhận
ra vấn đề khi họ nhìn thấy được những hậu quả của
hiện tượng nóng lên toàn cầu và cảm nhận được mối đe
dọa thật sự lên cuộc sống của họ – cũng giống như ở
Châu Âu vậy. Điều này cũng chỉ là một vấn đề về mặt
lý thuyết cho đến khi nó tấn công bạn.
Trong khi đó, các phát triển trong ngành năng lượng có thể
giúp chúng có thêm chút ít thời gian. Công nghệ mới cho phép
khai thác khí đá phiến đã khai phá ra những nguồn dự trữ
khổng lồ tại Mỹ và các nơi khác. Điều này đã được mô
tả một cách chính xác như là một cuộc cách mạng và đã thay
đổi đáng kể cuộc chơi trên nhiều phương diện.
Khí đá phiến là một dạng năng lượng sạch hơn than đá, và
có thể giúp giảm tổng lượng khí thải một cách đáng kể.
Tổng trữ lượng năng lượng hóa thạch trên thế giới cũng
đã được tăng lên (đủ dùng cho) thêm vài thập kỷ, thậm
chí có thể lâu hơn nữa. Đặc biệt, khí đá phiến hứa hẹn
sẽ làm cho Bắc Mỹ có một nguồn năng lượng độc lập –
một thành tích chưa từng có. Các cảng và trạm tiếp nhận
khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) được xây dựng ở Mỹ nhằm
chuẩn bị cho nhu cầu nhập khẩu sẽ được chuyển sang dùng
cho xuất khẩu. Khí đá phiến sẽ không thể thay thế dầu ở
tất cả các lĩnh vực. Ví dụ như bạn vẫn sẽ cần dầu cho
máy bay. Nhưng nhu cầu sử dụng dầu sẽ giảm đi một phần
nào đó do một số sẽ chuyển sang khí đá phiến. Kết quả
là, Trung Đông sẽ không còn giữ vai trò sản xuất dầu quan
trọng nữa và mất đi quyền lực. Mối đe dọa giá dầu leo
thang gây nên suy thoái kinh tế toàn cầu mà thế giới đã phải
đối mặt rất nhiều lần trong quá khứ ngày nay đã giảm đi
nhiều.
Thế nhưng, các nhóm về môi trường có vẻ như không khích
lệ. Họ muốn thế giới phải tự chấm dứt sử dụng năng
lượng hóa thạch và phát triển các nguồn năng lượng tái
tạo để thế chỗ cho nó. Tuy nhiên, tôi không tin có bất kì
nước nào có thể phụ thuộc trên thực tế vào các nguồn
năng lượng tái tạo để đáp ứng tất cả hoặc phần lớn
các nhu cầu năng lượng của mình. Có những lĩnh vực mà mà
dầu mỏ sẽ tiếp tục là nhiên liệu cần thiết trong thời
gian dài – ví dụ như vận chuyển bằng đường hàng không và
đường bộ. Bạn có thể chuyển sang xe điện, nhưng sẽ không
thể làm được như vậy nếu bạn phải đi một quãng đường
xa và đương nhiên là không thể đối với xe tải vốn phải
chuyên chở một lượng hàng nặng.
Tôi tham gia ban tư vấn quốc tế của Total, một công ty dầu
khí Pháp. Công ty thực hiện một đánh giá thường xuyên về
các nguồn năng lượng thay thế như gió, năng lượng mặt
trời, thủy điện và các nguồn năng lượng khác. Kết luận
ở mỗi lần là như nhau: Trong khi các khu vực trên thế giới
có thể thấy rằng họ có những điều kiện thuận lợi để
tận dụng một nguồn năng lượng thay thế đặc thù thì sự
đóng góp tổng thể cũng không đáng kể. Các nguồn năng
lượng này có thể đóng một vai trò bổ sung, nhưng chúng sẽ
không bao giờ có thể thay thế các nguồn năng lượng truyền
thống bởi vì chúng quá ít và cũng không chắc chắn.
Vài năm trước đây, một người bạn của tôi từ Trung Quốc
đã nói cho tôi nghe về việc sử dụng ngày càng phổ biến
những tấm pin năng lượng mặt trời trong những gia đình ở
Trung Quốc, đặc biệt là dùng làm nóng nước tắm. Tôi đã
gửi một bức thư tới Bộ Tài nguyên Nước và Môi trường
để hỏi tại sao Singapore không xem xét việc mua các tấm pin
này từ Trung Quốc nếu thực sự chúng đã có sẵn với giá
rẻ. Câu trả lời tôi nhận được là công nghệ chưa đạt
hiệu quả kinh tế. Trung Quốc đã trợ cấp cho các tấm pin và
chi nhiều tiền cho việc nghiên cứu chúng vì họ đã xác định
mục tiêu cuối cùng sẽ trở thành quốc gia đi đầu thế giới
trong sản xuất (các tấm pin này). Là một nước lớn, họ có
đủ khả năng làm điều đó. Ngược lại, Singapore phải chờ
giá giảm xuống – chúng ta phải tuân theo kết quả phân tích
lợi ích – chi phí.
Như vậy chúng ta chỉ còn lựa chọn năng lượng hạt nhân,
một nguồn thay thế dầu khí mà không làm trái đất nóng lên.
Sau sự cố Fukushima ở Nhật, một số nước, trong đó có
Đức, đã quyết định hoặc là đóng cửa các nhà máy hoặc
là hoãn kế hoạch xây dựng các nhà máy mới. Những nước
khác như Trung Quốc và Hàn Quốc vẫn tiếp tục với kế hoạch
của mình. Bản thân Nhật Bản dường như đã đưa ra quyết
định thiết thực là vẫn tiếp tục ngành năng lượng hạt
nhân. Trong thế giới lý tưởng, tất cả đều muốn trở thành
các quốc gia phi hạt nhân bởi vì các rủi ro đi kèm và các
vấn đề chưa được giải quyết liên quan đến xử lý chất
thải phóng xạ. Nhưng trong thực tế, quyền lựa chọn của
chúng ta là rất hạn chế. Về lâu dài, tôi tin rằng nhiều
nước sẽ từ từ bắt đầu nhận thấy năng lượng hạt nhân
hấp dẫn hơn. Cuộc cách mạng khí đá phiến có thể đã làm
chậm việc này, nhưng thị phần của năng lượng hạt nhân
trong tổng sản lượng điện của thế giới nhiều khả năng
sẽ gia tăng.
Rốt cuộc, tất cả các nước phải công nhận rằng những gì
thế giới có thể chống đỡ được là có giới hạn. Chúng ta
phải sống trong những giới hạn đó để có một cuộc sống
thoải mái. Chúng ta cùng sống trên một hành tinh và số phận
của chúng ta gắn bó cùng nhau. Việc ai là người chiến thắng
trong các cuộc tranh luận không mấy quan trọng. Nếu thế giới
này bị phá hủy, tất cả chúng ta sẽ gặp rắc rối nghiêm
trọng như nhau. Tất nhiên, vào thời điểm mà những hậu quả
hủy diệt ghê gớm nhất của việc nóng lên toàn cầu được
biểu hiện – có khi khoảng từ 50 tới 150 năm nữa tính từ
bây giờ – tôi cũng như nhiều người hôm nay sẽ không còn
sống vào thời điểm đó nữa. Tuy nhiên, chúng ta có trách
nhiệm đối với con cháu trong việc trao cho chúng một thế
giới tràn đầy hy vọng và sức sống, như thế giới chúng ta
đã được nhận.
<strong>Hỏi – Đáp</strong>
...
<strong>Download toàn bộ văn bản tại đây: <a
href="http://nghiencuuquocte.net/wp-content/uploads/2014/06/Nghiencuuquocte.net-187-Ly-Quang-Dieu-ve-nang-luong-va-bien-doi-khi-hau.pdf">Ly
Quang Dieu ve nang luong va bien doi khi hau.pdf</a>
<strong>Nguồn:</strong> Lee Kuan Yew (2013). "Engergy & Climate
Change: Prepare for the Worst", in L.K. Yew, <em>One Man's View of the
World</em> (Singapore: Straits Times Press), pp. 280-293.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140721/ly-quang-dieu-viet-ve-van-de-nang-luong-va-bien-doi-khi-hau),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét