Police Officer, Sheriff, Trooper: Cấu trúc của hệ thống Cảnh sát Hoa kỳ

Trong <a href="http://usaerklaert.wordpress.com">blog này </a> chúng ta
đã tới nhiều vấn đề đơn giản, bây giờ chúng ta đã đến
điểm phải vật lộn với những vấn đề phức tạp hơn. Một
trong những vấn đề đó chính là cấu trúc của hệ thống
Cảnh sát Hoa kỳ.

Vấn đề không chỉ ở chỗ bản thân nó quả thực là phức
tạp. Mà còn ở chỗ, chúng ta ở đây rất tiếc là không có
một hệ thống nào được biết, không có một nhà nước nào
khác tương tự để có thể đưa ra tham khảo làm ví dụ. Cộng
đồng châu Âu EU là mô hình đến nay chúng ta vẫn tạm chấp
nhận làm ví dụ so sánh không còn thích hợp nữa và sự so
sánh với cấu trúc của hệ thống tại nước mẹ [nước Anh]
chỉ dẫn đến sự hiểu lầm bởi vì chẳng có mấy sự giống
nhau giữa một sheriff ở Anh với một sheriff ở Hoa Kỳ. Bởi
vậy phải chấp nhận một cuộc hành trình tìm hiểu khó nhọc.

Thêm vào đó là việc luôn nhìn thấy cảnh sát Hoa Kỳ và
sheriff xuất hiện trên mà ảnh đã làm cho nhiều người Đức
bắt buộc phải tự lập nên cho mình một lý thuyết để giải
thích cho sự hoạt động của hệ thống cảnh sát Hoa Kỳ. Khi
một viên sheriff chuyên ăn hối lộ, đút lót của các bang miền
Nam rượt đuổi những người hùng dọc ngang Hoa Kỳ, khán giả
Đức coi đó là một hành động hợp pháp mà không thấy rằng
những nhân viên cảnh sát đó hoàn toàn là một lũ mất trí.
Ở Đức, những khái niệm ví dụ như FBI vẫn thường được
mọi người hiểu là <em>"cảnh sát liên bang"</em>, điều này
chí ít cũng đã gây nên một sự hiểu lầm: Federal Bureau of
Investication (FBI) thực ra có nhiều nhiệm vụ khác nhau, nhưng
như tên của nó cho thấy nhiệm vụ chính của nó là một cơ
quan điều tra. Ở Hoa kỳ không hề có một cơ quan tương tự
như cơ quan "Cảnh sát liên bang Đức" (deutsche Bundespolizei -
hoặc như bộ CA VN -ND).

Trong bài này chúng ta sẽ đưa ra cái nhìn bao quát về cấu trúc
của hệ thống cảnh sát Hoa Kỳ. Những điều chi tiết như
kiểu: FBI chính xác ra nhiệm vụ của nó là gì hoặc tại sao
cảnh sát Hoa Kỳ lại đeo biển họ tên... sẽ được bàn trong
các bài viết khác. Chúng ta cũng sẽ không bàn đến những
điều thực sự lạ ví dụ như quy chế đặc biệt của các
trường đại học dành cho Cảnh sát học đường (Campus) hoặc
tình trạng của các bộ lạc da đỏ, là những điều chỉ còn
có thể miêu tả được nhờ cách sử dụng các biểu mẫu.

Chúng ta bắt đầu với một nguyên tắc rất chung, điều làm
nên sự khác biệt lớn nhất: ở Hoa Kỳ cảnh sát được tổ
chức ở cấp địa phương, không ở cấp quốc gia hoặc cấp
liên bang.

Điều này có nghĩa là: mỗi một thành phố, bất kể lớn
nhỏ, có bộ phận cảnh sát độc lập, riêng biệt. Bộ phận
này được thành phố trang bị, trả lương và điều hành.
Phạm vi trách nhiệm của chúng giới hạn trong biên giới thành
phố. Cả thống đốc bang cũng như Tổng thống không có quyền
hành điều khiển gì đối với các quan chức này. Cảnh sát
trưởng là viên chức của thành phố.

Hãy thử tưởng tượng điều kinh khủng sau, rằng giả như
Đức là một bang của Hoa kỳ. Lúc này thành phố Essen sẽ có
một bộ phận cảnh sát độc lập, riêng biệt và thành phố
Bochum cũng vậy. Bộ phận cảnh sát của Essen (Essen police
Department-EDP) nhận được nhiều tiền từ thành phố của mình.
Do vậy cảnh sát ở đây đi xe BMW đeo súng Magnum 45; lực
lượng tổng cộng gồm 2500 người hay là khoảng 50 cảnh sát
cho 10000 dân; lương khởi điểm là 5000 euro/tháng. Biệt thự
Hügel được sửa sang lại thành trụ sở chính của cảnh sát
và tất cả mọi đồn cảnh sát đều được lát đá hoa
cương.

Trong khi đó hội đồng thành phố Bochum cho rằng như vậy là
không cần thiết. Bộ phận cảnh sát Bochum (Bochum police
department-BPD) sử dụng lại xe Trabi [xe có vỏ bằng bìa carton
ép của Đông Đức cũ - ND]đã bị loại bỏ và được trang
bị súng ngắn Mauser. Cứ mỗi 10000 dân thì có 15 cảnh sát
phục vụ; lương khởi điểm là 1500 euro/tháng. Trụ sở chính
là một góc của bảo tàng hầm mỏ được trang sửa lại - dĩ
nhiên là nằm ở phần ngầm.

Như vậy trong phần khái quát [trong bài dịch trước-ND] chúng ta
đã nói về sức mạnh quyền lực của chính quyền địa
phương ra sao và sự quan trọng của các chính sách của địa
phương - bây giờ ta hiểu tại sao lại thế. Chúng ta cũng đã
từng giải thích, rằng địa phương có quyền tự quyết định
một phần của thuế thu nhập gia tăng - và bây giờ ta thấy
họ đã sử dụng số tiền thu được đó như thế nào.

Các vấn đề khác nữa cũng đều do địa phương quyết định,
ví dụ quyết định về vũ khí, trang bị cho cảnh sát. Ở
những bang với mức độ dân chủ trực tiếp mạnh người dân
sẽ quyết định mức lương của cảnh sát là bao nhiêu, như ví
dụ sau tại West Linn thuộc vùng Oregon hoặc ở Lawrence thuộc
Kansas, một thành phố với 80000 dân:


<blockquote>In August of 1990, Lawrence voters approved a second half-cent
sales tax for hiring new police officers, fire fighters and reducing property
tax in the city. As a result of that vote, the department hired 27 new
officers (…).

[Vào tháng 8 năm 1990, các cử tri đã bỏ phiếu phê duyệt
nửa xu thứ 2 cho thuế bán hàng để thuê thêm các nhân viên
cảnh sát mới, nhân viên cứu hỏa và để giảm thuế bất
động sản của thành phố. Kết quả cuộc bỏ phiếu đã đem
lại việc thuê thêm được 27 nhân viên cảnh sát
mới]</blockquote>

(Trong việc này cũng có sự tài trợ từ phía liên bang, bởi
vậy vấn đề tiền nong cho cảnh sát không chỉ quan trọng
đối với địa phương mà cũng có vai trò quan trọng trong tranh
cử ở cấp liên bang. Nguồn thu tài chính cho toàn bộ hệ
thống cảnh sát và tư pháp Hoa kỳ, ở cả ba cấp cộng lại
vào năm 2001 được phân bố theo sau: 50% từ địa phương, 35%
từ bang và 15% từ liên bang)

Sự việc dễ hiểu hơn nếu chúng ta quan sát những gì xảy ra
ở những địa phương nhỏ. Chính vì thế chúng ta hãy đến
Minnesota gần biên giới Canada, nơi mà mùa đông có khi lạnh
tới -50 độ, sâu trong vùng đất "Fargo". Nơi đây có một làng
tên là Tower (479 dân) và một làng bên cạnh tên là Breitung, cả
hai chung nhau lập nên một trụ sở cảnh sát.

Hội đồng làng Tower muốn biết: tại sao chi tiêu cho cảnh sát
trong năm lại tăng vọt lên tới 23000 dollar? Quả rõ ràng rằng
ngoài chi phí bảo hiểm y tế cho hai (viết bằng số: 2) cảnh
sát viên làm việc toàn bộ thời gian thì chi phí cho hai [viết
bằng số: 2]ô tô cảnh sát của họ cũng tăng lên. Việc giá
xăng tăng cũng đã góp phần không nhỏ vào đó. Tìm hiểu vấn
đề qua công an trưởng (vâng ở đây cũng vẫn phải có thứ
bậc) Jim Hill chúng tôi được biết vấn đề tài chính mới
minh bạch ra sao:


<blockquote>Hill estimated the costs for running the police department in
2007 at a total of $252,932, with $151,532 in salary costs and $101,400 in
other costs including $44,000 for benefit costs for health, dental and life
insurance for the full-time officers. The department does receive $7,000 in
state police aid and $2,000 in training reimbursement.

[Hill ước tính chi phí cho cảnh sát hoạt động trong năm
2007 tổng cộng là 252932 dollar, trong đó tiền lương là 151532
dollar, các chi phí khác tổng cộng là 101400 dollar gồm có 44000
dollar cho bảo vệ sức khỏe, răng và bảo hiểm nhân thọ cho
cảnh sát viên làm việc toàn bộ thời gian. Bộ phận cảnh sát
nhận được 7000 dollar phụ trợ từ cảnh sát bang và 2000 dollar
tiền thù lao luyện tập.] </blockquote>

Ví dụ trên cho chúng ta thấy rằng địa phương có thể cùng
nhau quyết định việc thành lập và nuôi dưỡng một bộ phận
cảnh sát chung. Thay vì Essen và Bochum [hai thành phố thuộc vùng
Ruhr của Đức] mỗi nơi có một bộ phận cảnh sát riêng, ở
vùng Đức thuộc Mỹ này có lẽ tốt hơn là nên lập một bộ
phận cảnh sát chung cho cả hai thành phố vùng Ruhr, Ruhr
Metropolitan Department (RMPD).

Ở các thành phố lớn tầm cỡ sẽ khác. Chẳng gì thì lực
lượng cảnh sát với 37000 người của New York Police Department
(NYPD) cũng phải được điều hành khác so với việc điều
hành hai viên chức (sắp tới là ba) ở hai làng Tower và Breitung.
Tuy nhiên về nguyên tắc thì vẫn thế: thành phố lớn cũng tự
quyết định lấy số lượng cảnh sát tuyển dụng, quyết
định về trang thiết bị, quyết định về quyền hạn của
họ.

Và như vậy có nghĩa là ngay cả ở trong cùng một bang thì
điều kiện cũng sẽ rất khác nhau. San Diego có 17 cảnh sát cho
mỗi một 10000 dân, Los Angeles 24 và San Francisco 30 (ở Washington
lên tới 65). Tại San Francisco Police Department (SFPD) lương khởi
điểm vào khoảng 65000 dollar/năm và thành phố quảng cáo tuyển
dụng cả những người đồng tính.

Việc tự do tuyển dụng và xây dựng lực lượng cảnh sát tùy
theo nhu cầu và ý tưởng của địa phương là một trong những
nền tảng cấu trúc của địa phương: một mặt có sự chuyên
môn hóa dịch vụ, mặt khác việc phục vụ sẽ tốt hơn. Cảnh
sát có nhiệm vụ bảo vệ địa phương - đi tuần, săn bắt
tội phạm, cứu mèo mắc kẹt trên cây - chứ không thể bị
bắt phải tham gia vào những việc như bảo vệ đoàn vận
chuyển chất thải hạt nhân chẳng han.

Trong chủ trương tổng thể thì lực lượng cảnh sát do địa
phương thiết lập cũng là một bức tường thành vững chắc
ngăn cản sự hình thành một nhà nước độc tài toàn trị.
Tổng thống điều hành quân đội, thống đốc bang điều hành
quân đội của bang [national guard] và chính quyền địa phương
điều hành lực lượng cảnh sát. Điều này phù hợp với
nguyên tắc của Federalist Papers đã chỉ rõ, rằng để bảo vệ
người dân quyền lực nhà nước nên tách ra thành nhiều yếu
tố riêng lẻ có thể.

Với hiểu biết này bây giời chúng ta có thể xem xét vấn để
tại vùng nông thôn.

Trước hết ở phạm vi huyện về nguyên tắc cũng như vậy
quyền lực của các cơ quan bảo vệ luật pháp được giới
hạn trong phạm vi địa phương của mình. Ở đây cũng có cùng
một quá trình quyết định về số lượng viên chức cảnh
sát, về việc họ được đi loại xe nào, được trả lương ra
sao v.v...

Tuy nhiên có một điểm khác biệt quan trọng, là xếp cảnh sát
(nhưng không phải lúc nào cũng vậy) được bầu chọn và
thường (nhưng không phải lúc nào cũng vậy) được gọi là
"sheriff". Đừng có để bị ảnh hưởng của phim Western rồi
tưởng tượng rằng có một văn phòng bụi bặm trong đó có
một cảnh sát say bét nhè cùng với hai nhân viên miệng ngậm
cọng cỏ đang ngồi chờ rình tụi trộm bò. Đồn sheriff ở Los
Angles County (LASD) có 16000 nhân viên và được trang bị như
những đồn cảnh sát khác.

Bắt đầu từ đây vấn đề mới trở nên thực sự phức
tạp. Chính xác một sheriff phải làm gì phụ thuộc và các
điều luật của bang. Vâng đây cũng chính là câu mà độc giả
có kinh nghiệm của blog này chỉ trông mong nó xuất hiện.

Trên thực tế đối với mỗi một bang người ta phải đề ra
một mục riêng giống như trong Wiki tiếng Anh đã thử làm. Có
trụ sở sheriff có nhà giam trong đó, lại có những trụ sở
khác thì không, có những trụ sở sheriff có quyền hạn cả
trong thành phố giống như bên cảnh sát (concurrent jurisdiction),
nhưng những trụ sở khác thì không. Ở Connecticut thậm chí
sheriff không còn tồn tại.

Và bây giờ sự việc lại phức tạp thêm một bước nữa,
bởi tại các bang ở đó người ta có thể lập nên những cấu
trúc mà ở Đức thực sự không có kiểu tương tự, và chính
vì thế mà giới báo chí thường hay giọi đại là "dân vệ"
hoặc "dân quân".

Ví dụ như ở Arizona có một vùng gọi là Sun City West, được
lập nên cho người hưu trí. Chính thức nó không phải là một
thành phố, mà chỉ là một phần của Maricopa County. Và như
vậy nó nằm trong phạm vi trách nhiệm của sheriff vùng Maricopa
County. Nếu vậy sự việc cũng bình thường, không có gì.

Tuy nhiên dân chúng ở Sun City West lại tuyển dụng thêm một
đội sheriff' posse, mà các thành viên của nó được phân thành
hai nhóm tóc trắng và tóc ngả bạc. Những thành viên tình
nguyện này sau một kỳ huấn luyện sẽ tham gia vào công việc
tuần tra trên những xe chuyên dụng, trả lời các cuộc gọi
cấp cứu hoặc canh chừng nhà cho những người đi vắng xa. Các
thành viên đều mặc đồng phục và có thể được phép mang
theo vũ khí nếu học qua một khóa học để trở thành người
được đào tạo về quân sự (qualified armed person). Chi phí toàn
bộ cho nó chủ yếu từ nguồn đóng góp của cộng đồng địa
phương chứ không từ tiền thuế.

Nhiệm vụ của sheriff' posse không chỉ để giảm bớt gánh
nặng cho sheriff. Khác với những người ở độ tuổi 25 các
thành viên của nó hiểu rõ những vấn đề và quan điểm của
những người đồng tuổi hơn hết. Ngoài ra posse còn cung cấp
những dịch vụ đặc biệt: một trong những nhiệm vụ của nó
đó là chương trình WAY (where are you) chuyên tìm kiếm những
người mắc bệnh mất trí đi lạc.

Tuy nhiên bây giờ một cảnh sát không thể chỉ có hoạt động
trong nội bộ địa phương. Cuối cùng phải có ai đó trông coi
việc đảm bảo an ninh cho các tuyến đường liên tỉnh, không
lẽ mỗi một đoạn lại do một bộ phận cảnh sát của địa
phương nó chạy qua cai quản.

Chính vì thế các bang đều có một lực lượng giữ gìn trật
tự: gọi là cảnh sát bang (state police). Đôi khi lực lượng
cảnh sát bang này còn được gọi là trooper hoặc như ở
california từ lý do lịch sử người ta lại gọi nó là highway
patrol. Điều này dĩ nhiên đối với những người làm việc
dịch thuật quả là cơn ác mộng, khi thì "cảnh sát bang", khi
thì "cảnh sát xa lộ", khi thì "cảnh sát liên bang"... thật rắc
rối.

Bây giờ chúng ta quan sát lực lượng 7000 nhân viên của
California Highway Patrol (CHP) ta thấy ngay rằng Thống đốc bang
Arnold Schwarzenegger trong tay chỉ có số nhân viên bằng nửa so
với lượng nhân viên dưới quyền Sheriff vùng Los Angeles County.
Chỉ riêng con số này đã chỉ ra một cách rõ ràng ở đâu là
trọng điểm. Nếu như vậy chưa đủ thuyết phục thì nên nhớ
rằng thống đốc bang trong trường hợp khẩn cấp có thể trao
thêm nhiệm vụ cảnh sát cho quân đội của bang (national guard) -
california có khoảng 20000 binh lính.

CHP có tránh nhiệm bảo vệ đường liên tỉnh, đào tạo cảnh
sát và bảo vệ các tòa nhà và viên chức của bang, như người
ta vẫn trông đợi. Ngoài ra nó còn trợ giúp cho những trường
hợp vượt quá sức của cảnh sát địa phương, bởi vì phạm
vi trách nhiệm hoạt động của nó là toàn bộ bang. Hai cảnh
sát của chúng ta ở Tower và Breitung có lẽ là những cảnh sát
dũng cảm, tuy nhiên công việc điều tra tội phạm giết người
sẽ quá sức của họ. Ngay cả ở Wien trong những trường hợp
nhưng vậy ai cũng biết rằng ít ra cũng phải điều đến thêm
một chú chó nghiệp vụ.

Cảnh sát địa phương có thể kêu gọi lập tức sự trợ giúp
của liên bang, nơi nguồn nhân lực của nó lớn hơn nhiều
lần. Và như vậy chúng ta lại trở lại chỗ mà ta bắt đầu,
đó là sở điều tra liên bang FBI.

Tuy nhiên việc này ta sẽ bàn đến sau. Số người mà ta chỉ
trong một ngày đã lấy đi niềm tận hưởng thú vui điện ảnh
của họ đã trở nên quá nhiều rồi.

Nguồn:

http://usaerklaert.wordpress.com/2007/03/26/police-officer-sheriff-trooper-der-aufbau-der-us-polizei/

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140617/police-officer-sheriff-trooper-cau-truc-cua-he-thong-canh-sat-hoa-ky),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!