<div class="boxright200"><img src="http://www.rfavietnam.com/files/huynh thuc
vy.jpg" width="200"></div>
<i>Một tổ chức độc lập, ra đời trong hoàn cảnh chế độ
độc tài sợ hãi bất cứ sự tập hợp nào của người dân
Việt Nam, tất nhiên gặp phải nhiều trở ngại... Nhưng bất
chấp những khó khăn, chúng tôi tin tưởng rằng sự làm việc
tận tụy và công tâm sẽ mang lại uy tín; chứ không phải
ngược lại.</i>
<a
href="http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/2014/04/140426_huynhthucvy_thoughts.shtml">Huỳnh
Thục Vy</a>, thành viên Tổ Chức Phụ Nữ Nhân Quyền Việt
Nam
Khi đã bước vào lúc xế chiều, tôi mới bắt đầu
tin hơi ngờ ngợ rằng đời người (dám) đều "có
số" hết trơn chớ không phải chuyện giỡn chơi đâu nha.
Và tôi, than ôi, tôi có số xa nhà!
Ở một nơi xa xôi diệu vợi, có hôm, tôi nhận được
thư nhà. Thư của mẹ hiền gửi từ cố lý. Ý trời,
đất, qủi thần, thiên địa ơi – ai mà dè má tôi biết
viết! Chớ trước giờ có thấy bà má cầm bút hồi
nào đâu cà?
Báo chí, sách vở, phim ảnh, truyền hình cũng không luôn.
Có chăng chỉ là vài ba cuốn kinh, đều đã long gáy,
bằng tiếng Phạn mà bà cụ đọc làu làu (nghe cứ như
hát) nhưng hoàn toàn không hiểu nghĩa, và chắc cũng
khỏi cần hiểu làm gì.
Mẹ tôi không viết, không đọc, và cũng mấy khi nói năng
bình luận về bất cứ chuyện chi trên cõi đời này.
Chỉ có mỗi lần, duy nhất, vào lúc sớm – tôi nhớ
hoài – khi loa đài vừa oang oang: "Đây là tiếng nói
của nhân dân tỉnh Lâm Đồng" thì bà bỗng khó chịu
lầu bầu: "Tụi nó đặt điều nói hết chuyện này
tới chuyện khác, từ sáng tới tối, chớ tao có dám
nói gì đâu mà biểu là tiếng nói của nhân dân!"
Mẹ tôi (rõ ràng) là một người ít học, hay chính xác
hơn là thất học. Bà sinh năm một ngàn chín trăm... hồi
đó – lâu lắc rồi – đâu khoảng hai mươi, hai mươi hăm,
hay hai mươi sáu... tôi không nhớ rõ.
Những phụ nữ cùng thế hệ với mẹ tôi mà biết
đọc và biết viết (chắc) không nhiều đâu. Riêng bà Tôn
Nữ Thu Hồng thì là một trường hợp ngoại lệ – theo
<a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%C3%B4n_N%E1%BB%AF_Thu_H%E1%BB%93ng">Wikipedia</a>:
<i>"Bà sinh ngày 19 tháng 7 năm 1922 tại Tourane (</i><a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%C3%A0_N%E1%BA%B5ng" ><i>Đà
Nẵng</i></a><i>), nhưng quê quán gốc là làng Thần Phù, huyện
</i><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C6%B0%C6%A1ng_Th%E1%BB%A7y"
><i>Hương Thủy</i></a><i>, tỉnh Thừa Thiên (nay là </i><a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%ABa_Thi%C3%AAn_-_Hu%E1%BA%BF"
><i>Thừa Thiên-Huế</i></a><i>).Bà thuộc dòng dõi Hoàng tộc
</i><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%C3%A0_Nguy%E1%BB%85n" ><i>nhà
Nguyễn</i></a><i>, trước học ở Tourane, sau vào học tại </i><a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Trung_h%E1%BB%8Dc_ph%E1%BB%95_th%C3%B4ng_Hai_B%C3%A0_Tr%C6%B0ng,_Hu%E1%BA%BF"
><i>trường Đồng Khánh (Huế)</i></a><i>.</i>
<i>Năm 18 tuổi (1940), bà cho xuất bản tập thơ đầu tiên (và
cũng là duy nhất): <b>Sóng thơ</b>. Tập thơ in đẹp (chưa rõ
tên nhà xuất bản), có tựa của </i><a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BA%A1m_Ph%C6%B0%C6%A1ng"
><i>Đạm Phương</i></a><i> nữ sĩ, và tranh vẽ bìa của nữ họa
sĩ Mộng Hoa.Năm 1941, bà và thơ của bà được </i><a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ho%C3%A0i_Thanh" ><i>Hoài
Thanh</i></a><i>-Hoài Chân giới thiệu trong quyển </i><a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Thi_nh%C3%A2n_Vi%E1%BB%87t_Nam" ><i>Thi
nhân Việt Nam</i></a><i> (xuất bản năm 1942).</i>
<i>Năm 1968, bà lại được Nguyễn Tấn Long-Nguyễn Hữu Trọng
giới thiệu trong bộ sách Việt Nam thi nhân tiền chiến (quyển
trung), xuất bản tại </i><a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_H%E1%BB%93_Ch%C3%AD_Minh"
><i>Sài Gòn</i></a><i>. Và theo sách này, thì nữ sĩ Tôn Nữ Thu
Hồng đã chết trong một trường hợp bi đát vào năm 1948, khi
mới 26 tuổi."</i>
Nhà nghiên cứu văn học <a
href="http://trannhuong.com/tin-tuc-16345/nhung-cai-chet-tuc-tuoi-cua-nha-van-chuyen-bay-gio-moi-ke-ky-1.vhtm">Thái
Doãn Hiểu</a> coi đây là một trong những cái chết
"không minh bạch, vô cùng bất công," và cần được công
luận minh oan:
<i>Thu Hồng là trí thức nói tiếng Pháp thành thạo, nhà cô
thường tụ tập các thanh niên trí thức. Cô bị nghi ngờ làm
gián điệp cho Tây, bị công an bắt, giam giữ và tra khảo mấy
tháng trời, không lấy được cung. Cuối cùng, giết nhầm còn
hơn bỏ sót, cô bị thủ tiêu giữa rừng Thừa Thiên. </i>
<i>Kể lại chuyện đau lòng này, ông Đào Hữu Thiết cán bộ
an ninh người chứng kiến vẫn nhớ như in vóc dạc cao to như
gấu, khuôn mặt dữ dằn, rậm râu sâu mắt của tên sát nhân
Trừng. Trên đường giải cô lên Ty công An Thừa Thiên – Huế,
hắn đã bắn lén cô từ đằng sau lưng... Nàng thơ ra đi ở
tuổi 26. Năm đó là tháng chạp năm 1948.</i>
Theo tôi thì thà bị "bắn lén từ sau lưng" chết
"không minh bạch" vẫn đỡ hơn là sống dở và chết
dở trong nhà giam (suốt những năm tháng thanh xuân) cũng
vì tội danh "gián điệp" sau một phiên toà cũng chả
"minh bạch" tí nào – như trường hợp của bà Thụy An,
một người đồng thời với thi sĩ Tôn Nữ Thu Hồng.
<center> <img src="http://www.rfavietnam.com/files/ThuyAnpage_432(2).jpg"
width="432"></center>
<center> <em>Một trang báo trích lời văn sĩ Thụy An. </em><a
href="http://www.rfi.fr/actuvi/articles/119/article_5538.asp">Ảnh:DR</a></center>
"Thụy An là ai?
"Là phụ nữ duy nhất, không viết bài cho NVGP, nhưng tên bà
bị nêu lên hàng đầu trong 'hàng ngũ phản động', bà bị
quy kết là 'gián điệp quốc tế', lãnh án 15 năm tù cùng
với Nguyễn Hữu Đang. Những lời thoá mạ nhơ bẩn nhất dành
cho bà '<i>Con phù thủy xảo quyệt'</i> cùng những lời lẽ
độc địa nhất: '<i>Như vắt ngửi thấy máu, Thụy An như
rắn bò tới các câu lạc bộ Hội Nhà văn phun nọc độc mạt
sát chế độ ta bần cùng hoá nhân dân"</i> (Bàng Sĩ Nguyên,
BNVGPTTADL, trang 120).
Tại sao lại có sự căm thù ghê gớm đối với nhà thơ, nhà
văn, nhà báo phụ nữ tiên phong của Việt Nam? Người đầu
tiên thực hiện nữ quyền bằng ngòi bút và hành động.
Người chủ trương giải phóng phụ nữ không bằng lý thuyết
mà bằng việc làm. Người xác định vị trí phụ nữ như một
công dân tự do, thấm nhuần tinh thần dân chủ." (Thụy Khuê.
<a href="http://www1.rfi.fr/actuvi/articles/119/article_5538.asp"><i>Nhân
Văn Giai Phẩm & Vấn Đề Nguyễn Ái Quốc</i></a>.
Westminster, CA: Tiếng Quê Hương, 2012).
Câu hỏi nghe như một tiếng kêu (thảng thốt) của Thụy
Khuê "tại sao có sự căm thù ghê ghớm" mà Đảng Cộng
Sản Việt Nam dành cho Thụy An, hay Thu Hồng (bao nhiêu năm
trước) vẫn có thể lập lại hôm nay cho trường hợp
của <a
href="http://taphongtan.wordpress.com/2010/08/30/m%E1%BB%97i-blogger-hay-la-m%E1%BB%99t-nha-bao-cong-dan/">Tạ
Phong Tần</a> – một trong những phụ nữ Việt Nam đầu
tiên chủ trương dân báo:
<i>"Đã qua rồi cái thời người dân chỉ được biết những
gì nhà cầm quyền muốn cho họ biết, và không được biết
những gì nhà cầm quyền muốn bưng bít, giấu nhẹm bằng cách
quản lý chặt chẽ toàn bộ hệ thống báo chí trong nước..."
"Khi bạn đưa thông tin lên blog của bạn, tức bạn đã đem
sự hiểu biết của bạn truyền tải cho người khác để mọi
người cùng được biết, qua đó, mọi người cùng bàn luận,
cùng kiểm tra xem, dùng quyền công dân của mình đòi hỏi công
chức Nhà nước phải thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn mà luật pháp quy định." </i>
<i>"Có thể sự hiểu biết của bạn chỉ là một phần nhỏ
nào đó trong đời sống xã hội, nhưng nhiều người góp lại
sẽ tạo nên một bức tranh hiện thực xã hội hoàn chỉnh. Khi
tự mình làm một nhà báo công dân, chính bạn đã góp phần
công khai, minh bạch hóa xã hội, cùng chung sức xây dựng một
xã hội dân sự cho đất nước chúng ta." </i>
Tạ Phong Tần viết những dòng chữ thượng dẫn vào
ngày 1 tháng 1 năm 2008. Đến ngày 4 tháng 10 năm 2012, bà
bị tuyên án 10 năm tù (với tội danh "tuyên truyền
chống Nhà Nước") sau một phiên toà cũng chả "minh
bạch" chút nào.
Mà không cần phải là nhà thơ, nhà văn, nhà báo, nhà
hoạt động xã hội hay blogger (gì ráo trọi) như Tôn Nữ
Thu Hồng, Thụy An, Dương Thị Tân, Tạ Phong Tần, Lê Thị
Công Nhân, Phạm Thanh Nghiên, Đỗ Thị Minh Hạnh, Huỳnh Thục
Vy, Nguyễn Hoàng Vi, Trần Thị Nga, Bùi Thị Minh Hằng,
Trần thị Hài, Nguyễn Thị Lụa, Hồ Thị Bích Khương,
Phương Bích, Đoan Trang, Mẹ Nấm... cuộc đời mới te tua
hay bầm dập đâu nha. Một bà già thất học, không đọc,
không viết, cũng không phát biểu (linh tinh) bao giờ như má
tôi mà cũng đâu mấy khi được sống an lành.
Năm 1954, bà bỏ hốt hoảng bỏ hết ruộng vườn nhà
cửa bồng con chạy một mạch từ Bắc vào Nam. Hai mươi
mốt năm sau – vào tháng 4 năm 1975 – trong lúc cả triệu
người hân hoan đón chào cách mạng thành công thì bà lui
hui dốc hết nước mắm từ chai vô nồi rồi đun cho keo
lại thành mắm quẹt: "Để dành ăn dần con ơi, chứ họ
vào đây mà thấy nhà mình có hơn chục chai nước mắm
thì chết chứ chả bỡn đâu."
Mẹ tôi (e) có hơi quá lời về sự hà khắc của
"họ" nhưng thời gian đã chứng minh rằng mọi dự
liệu của bà về cuộc sống mới trong XHCN – nói chung
– hoàn toàn không... trật. Dân Việt, quả nhiên, cứ
"chết" đều đều – dù có vượt biên, vượt biển,
hay không.
Hồi cuối thế kỷ trước, trên trang thư tòa soạn của
tạp chí <i>Thế Kỷ 21</i> – số 103, phát hành vào tháng 11 năm
97– nhà báo Vương Hữu Bột đã tường thuật đôi ba
trường hợp chết đói xảy ra ở Việt Nam. "Có người chết
đói ngay tại chợ Bến Thành. Chết đói vì không có gì để
ăn!" Ông ghi lại theo lời kể của một người bạn, một doanh
nhân vừa từ Sài Gòn sang Mỹ lo việc kinh doanh.
Có lẽ sợ rằng viết lách theo kiểu (nghe nói) như vậy
không thuyết phục, ông Vương Hữu Bột còn trích dẫn thêm
một câu chuyện khác, từ báo Thanh Niên. "Tờ báo loan tin một
thiếu phụ ở Sài Gòn đã giết hai con rồi thắt cổ tự tử.
Chị ta còn đủ bình tĩnh viết lá thư để lại, giải thích
vì không có cách nào kiếm sống nên chọn cái chết."
Cuối thư, tác giả (bùi ngùi) kết luận:
"Chắc mỗi người chúng ta không thể gánh trách nhiệm về
hạnh phúc và an lạc của tất cả mọi nguời khác. Nhưng tất
cả chúng ta, với tính cách một chủng loại, phải chia sẻ
trách nhiệm khi còn những đồng bào khổ đau, cùng quẫn. Một
xã hội văn minh phải thu xếp với nhau đừng để cho những
cảnh cùng quẫn đó xảy ra mới phải."
Qua đến đầu thế kỷ này, chuyện "thu xếp" để
đừng đẩy tha nhân (hay nhân dân) vào những cảnh đời
"cùng quẫn" – xem ra – vẫn chưa được ổn thoả gì
cho lắm. Từ Sài Gòn, blogger Phạm Chí Dũng có bài
tường thuật ("Vô Cảm Quan Chức Và Cái Chết Vì
Nghèo") đọc được qua <a
href="http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/2013/06/130611_caichetnguoingheo.shtml">BBC</a>
– vào hôm 11 tháng 6 năm 2013. Xin trích dẫn một đoạn
ngắn:
"Tự tử vì nghèo đã trở thành một hiện tượng mãn tính
trong xã hội được mô tả là chịu ăn chơi bậc nhất thế
giới. Một bà mẹ xấu số nguyện dùng tiền phúng viếng của
mình để trả nợ và nộp học phí cho con… Hai cô gái đang
tuổi xuân xanh rủ nhau uống thuốc diệt cỏ tự vẫn vì không
có tiền nộp phạt vi phạm giao thông…
Báo chí và người dân hẳn cũng chưa quên câu chuyện của
chị Lê Thị Ngọc N. cũng xảy ra tại TP. Cà Mau cách đây không
quá lâu. Trước khi chết, N. đã từng thổ lộ muốn tìm đến
cái chết vì nghèo khổ quá."
Những thảm trạng "mãn tính" xẩy ra cho phụ nữ –
như trên – đã kéo dài gần hai phần ba thế kỷ, ở
Việt Nam. Sự kiện này đã khiến cho tiến sĩ <a
href="http://bolapquechoa.blogspot.fr/2014/03/bao-gio-anh-thoi-song-hen.html?utm_source=BP_recent">Nguyễn
Thị Từ Huy</a> (vô cùng) sốt ruột và sốt tiết. Bà
đặt (và đẩy) vấn đề cho nam giới ở xứ sở này:
<i>"Bao giờ các anh sẽ thôi tán phét trong các quán nhậu? Bao
giờ các anh quyết định thôi sống hèn?"</i>
<img src="</i>/files/phu nu 1.jpg" width="443">
Ủa, tôi tưởng chuyện này đã có một vị mày râu xứ
Việt (ông <a
href="http://buituluc.com/index.php?option=com_content&view=article&id=405%3Abui-minh-quc&Itemid=39">Bùi
Minh Quốc</a>) nêu ra và giải quyết xong xuôi lâu rồi mà:
<em> </em><i>Bao nghẹn uất Nguyệt Nga xé trời kêu chẳng thấu
Giữa chợ đời biệt dạng Lục Vân Tiên
Hảo hớn bận giang hồ quán nhậu
Thi nhau bốc phét để quên hèn</i>
Cách "giải quyết" (theo kiểu nói coi như huề vốn)
của Bùi Minh Quốcy tuy chưa được hoàn toàn rốt ráo
nhưng theo Chủ Nghĩa Nam Nữ Bình Quyền thì đàn ông và
đàn bà đều bình đẳng về quyền lợi cũng như nghĩa
vụ. Đèn nhà ai, nhà nấy sáng. Chuyện phái nào phái
ấy (phải) lo chớ bộ.
Và nhờ Trời là chúng ta không phải "lo" lâu. Vào
ngày 28 tháng 11 năm 2013 vừa qua, thông tín viên <a
href="http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/vn-women-for-human-rights-ta-11272013235245.html">Tường
A</a>n (RFA) đã long trọng loan tin "Xã hội dân sự Việt Nam
vừa có thêm một thành viên mới: đó là một nhóm có tên gọi
là: "Phụ Nữ Nhân Quyền Việt Nam." Xin được ghi lại đôi
dòng về tôn chỉ của tổ chức xã hội dân sự <b>
</b>(<a href="http://vnwhr.net/">http://vnwhr.net/</a>) này để rộng
đường dư luận:
- Gắn kết các cá nhân phụ nữ chịu thiệt thòi và dễ bị
tổn thương từ các vụ việc vi phạm Nhân quyền.
- Lên tiếng và có những hành động bảo vệ thiết thực
đối với những người phụ nữ đã và đang bị xâm phạm
phẩm giá và các quyền con người cơ bản.
- Chia sẻ và tuyên truyền những kiến thức nhằm nâng cao
trình độ hiểu biết của phụ nữ Việt Nam về quyền con
người và về vai trò của phụ nữ trong một xã hội tôn
trọng nhân quyền.
<img src="http://www.rfavietnam.com/files/phu nu3.jpg" width="305">
<b>Các vận động viên và thành viên của nhóm "Phụ Nữ Nhân
Quyền Việt Nam". Courtesy vnwhr.ne</b>
Ngay sau đó, không ít tổ chức, đoàn thể, cũng như vô
số qúi vị thức giả đã lên tiếng hoan hô và ủng hộ
sự ra đời (dù muộn màng) của Tổ Chức Phụ Nữ Nhân
Quyền Việt Nam. Là một thường dân, tôi không đủ tư
cách để "lên tiếng" theo cùng cung cách đó nên chỉ
mong được phép thay mặt mẫu thân (nhân ngày giỗ của
bà) xin gửi lời chào trân trọng và thân ái đến các
chị, các em – những người vừa mở đầu một trang
sử mới cho phụ nữ Việt Nam.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20140505/sttd-tuong-nang-tien-xin-chao-cac-chi-cac-em),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
.jpg){kind=link}
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét