Trần Nhật Phong - UPR: Bất thắng, bất bại

<blockquote><strong>Dân Luận:</strong> Khác với cuộc chiến tranh
đổ máu, bên nào thắng thì nhân dân cũng bại, trong một cuộc
tranh luận công khai, đặc biệt là vấn đề quyền con người
như UPR này, thì bên nào bại nhân dân cũng là người chiến
thắng.

Cuộc kiểm điểm nhân quyền định kỳ phổ quát này này là
cơ hội để các phe phái chính trị trong và ngoài nước tranh
luận với nhau về việc thực thi quyền con người ở Việt Nam,
và nó tạo ra một dư luận bàn bạc xung quanh nó, đem hiểu
biết về nhân quyền tới nhiều người dân Việt Nam trong
nước hơn. Đó là một chiến thắng!</blockquote>

Cuộc khảo sát nhân quyền định kỳ phổ quát Liên Hiệp Quốc
gọi tắt là UPR diễn ra tại Geneva hôm 5 tháng 2 vừa qua, có
vẻ đã gây chú ý cho dư luận ở hải ngoại khá nhiều, đặc
biệt là sự có mặt của một số cá nhân đáng chú ý trong
phong trào tranh đấu cho nhân quyền tại Việt Nam. Tuy cuộc
khảo sát đã chấm dứt, nhưng dư âm vận còn dù rằng hiện
vẫn chưa có kết luận sau cùng đánh giá về tình hình nhân
quyền tại Việt Nam.

<h2>"BÊN THẮNG CUỘC"</h2>

Dường như cả 2 phía nhà nước Việt Nam lẫn những người
tranh đấu cho nhân quyền và dân chủ tại Việt Nam cũng như
một số người Việt hải ngoại đều tự ca ngợi phe mình
chiến thắng trong cuộc khảo sát vừa qua.

Phía những người tranh đấu cho dân chủ và nhân quyền và
một số người Việt hải ngoại cho rằng họ đã chiến thắng
vẻ vang.

Thứ nhất đánh động được dư luận các nước chú ý hơn
đến tình hình nhân quyền tại Việt Nam, kể cả những quốc
gia được xem là đồng minh của Việt Nam như Nga Sô, cũng nhấn
mạnh đến thái độ xử dụng những điều luật mơ hồ để
buộc tội những người tranh đấu cho nhân quyền của phía an
ninh Việt Nam.

Thứ hai phía này cũng cho rằng mình thành công qua việc vạch ra
những chiến thuật mà nhà nước Việt Nam thông qua bộ ngoại
giao thường áp dụng để đối phó với những chỉ trích về
nhân quyền như lần khảo sát năm 2009, Người giúp cho phía
tranh đấu nhân quyền vạch ra chiến thuật là nhân vật tên
Đặng Xương Hùng, người từng phục vụ trong bộ ngọai giao
Việt Nam và rời khỏi đảng Cộng Sản năm 2012.

Thứ ba là cuộc tường trình từ những nhân vật tranh đấu cho
nhân quyền trong nước đặt biệt là trường hợp ông Phạm
Chí Dũng, người vào giờ chót bị công an Việt Nam ngăn chặn
không cho lên máy bay, nhưng vẫn có bản tường trình qua hình
ảnh video, cho thấy họ vẫn chiến thắng trước sự ngăn cản
của nhà nước Việt Nam.

Trong khi đó phía nhà nước Việt Nam cũng cho rằng họ chiến
thắng vẻ vang trước cuộc khảo sát và tạo ra hình ảnh tốt
trước sự chứng kiến của cộng đồng quốc tế.

Thứ nhất qua lời phát biểu của phó Thủ Tướng kiêm Bộ
Trưởng Ngoại Giao Phạm Bình Minh, khi ông này khẳng định
những chỉ trích đến từ "thế lực xấu" để vô hiệu hóa
chính nghĩa của cuộc tranh đấu nhân quyền tại Việt Nam, tuy
không nêu rõ, nhưng ai cũng hiểu ông Phạm Bình Minh muốn nói
đến tổ chức chính trị Việt Tân, một tổ chức luôn tìm
cách trở thành đảng đối lập tranh quyền cai trị với đảng
Cộng Sản, nhưng chưa bao giờ được chính thể quốc gia nào
thừa nhận. Phía Việt Nam cho rằng họ đã chiến thắng khi
vạch ra động cơ chính trị đằng sau cuộc vận động khảo
sát UPR lần này.

Thứ hai phía nhà nước Việt Nam cho rằng họ đã gây bất ngờ
cho phía chỉ trích, khi đem tất cả những bộ, ban ngành liên
hệ đến tường trình và ghi nhận ở Thụy Sĩ, bao gồm luôn
bộ công an, bộ thông tin truyền thông, bộ kế hoạch và đầu
tư v.v... Điều này phía Việt Nam cho rằng họ chiến thắng vì
thuyết phục được cộng đồng quốc tế qua sự giải thích
của các ban ngành chuyên môn, và phá vỡ "âm mưu chính trị
của những thông tin thiếu khách quan" từ phía chỉ trích.

Thứ ba nhà nước Việt Nam cho rằng họ chiến thắng với
những lời khen ngợi của một số quốc gia về những phát
triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo cũng như nâng cấp đời
sống dân chúng v.v... Phía Việt Nam cho rằng họ đã thàn h công
khi đưa được các thông tin này ra trước sự chứng kiến của
nhiều quốc gia, để xác định về ý nghĩa rộng rãi hơn của
2 chử nhân quyền mà không bị đóng khung thuần túy trong các
quyền ngôn luận, đi lại hay tôn giáo.

<h2>"BÊN THUA CUỘC"</h2>

Tuy các phía đều cho rằng họ chiến thắng trong cuộc khảo
sát định kỳ phổ quát nhân quyền UPR hôm 5 tháng 2 vừa qua,
nhưng dư luận bên ngoài vẫn cho rằng các phía đều đã thua
tơi tả, và dư luận đánh giá rằng cuộc khảo sát lần này
kết quả cũng chỉ là tuyên cáo chung chung, sẽ không có một
kết quả cụ thể nào.

Phía những người tranh đấu cho dân chủ nhân quyền và một
số nhân sự, tổ chức ở hải ngoại cũng bị đánh giá là
thua trận, do chủ quan, định hướng và chiến thuật.

Cái thua thứ nhất là bên cạnh những tổ chức NGO, những cá
nhân tranh đấu cho công bằng xã hội, dân chủ và nhân quyền,
sự có mặt của một số tổ chức chính trị đã khiến cho ý
nghĩa và chính nghĩa họ đã bị mất, vì họ đã trở thành
công cụ cho những tổ chức chính trị dùng để đả kích
đảng cầm quyền ỡ Việt Nam, với mục tiêu là lật đổ chế
độ đang cầm quyền, không còn ý nghĩa tranh đấu nhân quyền
nên tiếng nói không được chú ý nhiều và tác động lớn.

Cái thua thứ hai là thiếu sự định hướng, nên bên cạnh
cuộc khảo sát lại xuất hiện cuộc biểu tình với cờ Vàng
Ba Sọc Đỏ, điều này có thể có ý nghĩa quan trọng đối
với những người Việt từng phục vụ dưới lá cờ đó và
sự thiêng liêng, nhưng nếu đem đến những nơi như trụ sở
LHQ thì xem như trật lất, vì trụ sở LHQ sẽ không kiếm ra lá
cờ đó biểu tượng cho quốc gia nào trong hiện tại, và phía
nhà nước Việt Nam lại khẳng định, những người tham gia
cuộc chỉ trích chỉ muốn lật đổ chế độ hiện nay để
tái lập thể chế VNCH đã không còn hiện hữu chứ không phải
tranh đấu cho nhân quyền gì cả.

Cái thua thứ ba chính là chiến thuật, thay vì tranh thủ cơ hội
tiếp cận với những ban ngành do phía nhà nước Việt Nam đưa
ra, để trực diện tranh đấu thì những tổ chức, cá nhân
lại chọn thái độ tránh né vì sợ mang tiếng "tiếp xúc với
Cộng Sản", và chỉ nhắm vận động vào các quốc gia tham dự,
điều này với cái nhìn từ bên ngoài thì có vẽ là chiến
thuật gây áp lực hữu hiệu, nhưng với cái nhìn của những
người trong nước, thì chính là cầu viện ngoại bang hay "cỏng
rắn cắn gà nhà", khiến cho những người tranh đấu nhân
quyền và dân chủ càng bị đẩy ra xa hơn với người dân trong
nước.

Phía nhà nước Việt Nam cũng bị đánh giá là thua thê thảm
trong lần này, xem như những cố gắng tham gia vào hội đồng
nhân quyền LHQ không còn giá trị gì cả.

Thứ nhất, việc ngăn chặn cá nhân ông Phạm Chí Dũng tham gia
cuộc khảo sát UPR của an ninh Việt Nam, đã trở thành bằng
chứng rõ ràng nhất về quyền tự do đi lại bị xâm phạm
trước con mắt của cộng đồng quốc tế, cho thấy nhà nước
VN đã làm ngược lại với bản hiến pháp mà họ vừa tu chính
cách đây không lâu.

Cái thua thứ hai khi bị truy vấn đến quyền tự do báo chí,
Việt Nam vẫn không thuyết phục được mọi giới khi khung
luật pháp của họ khẳng định không cho phép tư nhân được
ra báo chí, ngược lại với qui định của hiến pháp về
quyền tự do ngôn luận, và không cho phép người dân được
sở hữu đất đai, một cái quyền mà bất cứ người nào trên
trái đất cũng có.

Cái thua thứ ba là các giải thích đều lái vấn đề qua phát
triển xã hội, khiến cho nhiều quốc gia nhìn thấy chính quyền
Việt Nam đang cố gắng biện minh cho các hành động bị xem là
vi phạm nhân quyền, mà không chứng minh được thiện chí cải
tổ về khung luật pháp, thái độ ứng xữ, để người dân
cảm thấy họ được bảo vệ quyền làm người như các quốc
gia khác, cái thua chính là cộng đồng quốc tế nhìn thấy tại
Việt Nam nhân quyền được ban phát chứ không phải được tôn
trọng.

<h2>ĐÁNH MẤT CƠ HỘI</h2>

Dù có nhiều dư luận trái chiều về thắng và thua của các
phía, nhưng cũng có những ý kiến khác cho rằng các phía đã
đánh mất cơ hội tốt lần này để giải quyết những khác
biệt.

Nhiều dư luận cho rằng phải chi thay vì đưa ra những lý luận
bảo vệ quan điểm của kẻ cầm quyền, phía nhà nước nước
VN nên dùng cơ hội này chủ động thăm hỏi những người tranh
đấu cho dân chủ nhân quyền, tổ chức buổi gặp gở bên lề
UPR, lắng nghe tâm tư của những người chống đối hay khác ý
kiến về việc điều hành đất nước, không chỉ đối với
những người Việt hải ngoại mà cả với những cá nhân như
Đặng Xương Hùng, Phạm Chí Dũng, Đoan Trang, mẹ của Lê Quốc
Quân hay thân phụ của Trần Huỳnh Duy Thức, thì có lẽ kết
quả sẽ đẹp hơn nhiều, ít nhất có thể đối thoại và
giải quyết trong tin thần xây dựng.

Ngược lại đối với những tổ chức NGO, hay những cá nhân
tranh đấu cho công bằng xã hội, nhân quyền và dân chủ,
định hướng rõ mục tiêu sau cùng của họ, sẳn sàng tiếp
cận và trực diện với những viên chức của nhà nước Việt
Nam khi đôi bên có cơ hội gặp nhau trực tiếp ở Thụy Sĩ,
thẳng thắn vạch ra những tiêu cực và những điều chưa đúng
của nhà nước Việt Nam về quan điểm nhân quyền, đừng để
những tổ chức chính trị hay những cá nhân có động cơ chính
trị ảnh hưởng thì có lẽ mục tiêu của họ sẽ dễ dàng
đạt được nhiều hơn, thay vì sự chỉ trích và khát vọng
nhân quyền của họ bị biến thành công cụ chính trị.

Đáng tiếc những điều ghi nhận ở trên đều không xảy ra,
và cài mọi người nhìn thấy chỉ là những con dân Việt Nam,
những người nói tiếng Việt của cả hai phía đang tìm cách
triệt hạ nhau trước cặp mắt của những trọng tài quốc tế
không bao giờ đưa ra kết quả chung cuộc.

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20140207/tran-nhat-phong-upr-bat-thang-bat-bai),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét