<div class="boxright300"><img
src="https://fbcdn-sphotos-d-a.akamaihd.net/hphotos-ak-prn2/1466182_585008194881863_1868183545_n.jpg"
/><div class="textholder">Án tại hồ sơ, nàng công lý đành đứng
ngoài mà ngó!</div></div>
Sáng 21-11, trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội
về án oan, trong đó nóng bỏng vụ ông Nguyễn Thanh Chấn, Chánh
án TANDTC Trương Hòa Bình phân bua, đại ý: khi vụ án được
chuyển sang giai đoạn xét xử thì nếu hồ sơ (do công an, VKS
lập) đã khép kín thì cũng khó trách tòa án (nếu có oan sai)!
Là người có nghiên cứu về luật pháp và qua 10 năm tham gia
xét xử, tôi không đồng tình quan điểm này của người đứng
đầu hệ thống tòa án cả nước.
Không ít người biết, trước khi có chủ trương thực hiện
cải cách tư pháp, tư duy "án tại hồ sơ" là câu nói cửa
miệng, thống lĩnh nghiệp vụ tố tụng. Nhưng một trong những
nội dung rất cơ bản và quan trọng trong chủ trương cải cách
tư pháp là đặc biệt coi trọng và đề cao tranh tụng tại
tòa. Đối với những người làm công tác tố tụng "thấm"
được nội dung cơ bản này của cái cách tư pháp, tuy duy "án
tại hồ sơ" là hết sức lỗi thời và sai lầm, xem nó cũng
tệ hại tương tự "tư duy bao cấp" một thời trong quản lý
kinh tế.
Thậm chí, theo phương châm trên của cải cách tư pháp, nhiều
tòa án đã thay đổi vị trí của công tố viên, từ trên bục
cao ngang với Hội đồng xét xử, xuống mặt bằng ngang hàng
với luật sư. Tại tòa, chứng minh có tội hay vô tội là việc
của công tố viên, luật sư, bị cáo, bị hại, nhân chứng…
Hội đồng xét xử chỉ "ngồi giữa", tập trung làm tốt vai
trò "cầm cân nảy mực". Tuân thủ nguyên tắc đề cao tranh
tụng tại tòa, nhiều Hội đồng xét xử (bao gồm thẩm phán
và hội thẩm nhân dân) xem các chứng cứ, tình tiết đã có
trong hồ sơ chỉ có giá trị tham khảo và kết hợp với các
chứng cứ thu thập tại tòa. Các chứng cứ ấy lại phải
được xem xét, đánh giá kết hợp logic tranh biện của các bên
tham gia tố tụng… Nhờ đó mà ra được phán quyết khách quan,
chính xác, nhiều trường hợp đảo ngược so với cáo trạng
và hồ điều tra.
Rõ ràng, chủ trương đề cao tranh tụng tại tòa là rất đúng
đắn, là một trong những yếu tố góp phần giảm đáng kể oan
sai trong tố tụng hình sự.
Trở lại vụ oan sai Nguyễn Thanh Chấn, nếu trong khâu xét xử,
Hội đồng xét xử thực hiện tốt chức năng của mình, xem
xét nghiêm túc ý kiến của luật sư về chứng cứ ngoại phạm
của ông Chấn (bấm điện thoại ở quán nhà trong thời gian
xảy ra vụ án ở nơi khác), về thiếu sót cơ bản trong thu
thập chứng cứ của khâu điều tra (không lấy dấu vân tay còn
dính lại rất nhiều tại hiện trường…), không vô cảm
trước lời bị cáo rập đầu kêu oan, tố cáo bị bức cung…
chắc chắn tránh được vụ oan sai tày đình này.
Tòa án là nơi xét xử, là khâu cuối cùng để tuyên bị cáo
có tội hay vô tội? tội gì? hình phạt nào?… Nếu nói hồ sơ
đã khép kín thì khó trách tòa án thì không lẽ, tòa án chỉ
là cơ quan có chức năng "gật đầu", "hợp thức hóa"
các các khâu trước của cơ quan điều tra và viện kiểm sát?
Nếu xét xử mà chỉ dựa vào hồ sơ đã thu thập và ý chí
của công tố viên, liệu có cần thiết để phải biên chế
cả hệ thống tòa án với quy mô như hiện nay cho uổng phí
tiền dân nộp thuế?
<em>Tác giả gửi Quê Choa, bài viết thể hiện văn phong và quan
điểm riêng của tác giả</em>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20131122/vo-van-tao-toa-con-nghi-the-con-nhieu-oan-sai),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét