Innova - Việt phủ Thành Chương

Tuần vừa qua, dư luận trong nước xôn xao về vấn đề xử
phạt vi phạm hành chính trong xây dựng đối với tòa phủ của
họa sĩ Thành Chương, nhà của ca sĩ Mỹ Linh và một số cá
nhân khác trên diện tích đất rừng ở ngoại vi Hà Nội. Đối
với trường hợp Mỹ Linh và các cá nhân khác, vì không nắm
rõ nên không lạm bàn. Tuy nhiên, đối với Việt phủ Thành
Chương, người viết đã có cơ hội ghé thăm nên muốn trình
bày một số suy nghĩ xung quanh vấn đề này.

Sự phát hiện vi phạm ở vào thế đã rồi này, đặt chính
quyền Hà Nội vào tình huống rất khó xử. Một mặt, họ
khẳng định các công trình xây dựng này là không giấy phép.
Mặt khác, họ không giải thích được tại sao một công trình
khá có tiếng như vậy có thể tồn tại hơn mười năm trời
mà các cấp quản lý không hề hay biết. Câu hỏi hiện nay
buộc Hà Nội phải quyết định là nên phá bỏ công trình này
hay cấp giấy phép cho nó tồn tại. Nếu đập thì nó sẽ tạo
ra một tai tiếng đối với cách ứng xử với các công trình
mang tính văn hóa. Nếu giữ thì nó sẽ tạo tiền lệ hợp
thức hóa cho một loạt các vi phạm tương tự. Chưa kể, trong
mọi tình huống, họ phải xử lý sự vô trách nhiệm trong bộ
máy của mình. Sau cùng cũng không thể không tự vấn, chẳng
lẽ chủ nhân của tòa phủ trị giá hàng chục triệu đô này,
ông Thành Chương dám nhắm mắt làm liều với khoản đầu tư
của mình? Ai đã bật đèn xanh cho ông, khoản đầu tư lớn đó
đến từ đâu, và liệu đó là niềm đam mê của ông với
nghệ thuật hay đó là một bài toán kinh doanh?

<center><img
src="http://vnexpress.net/Files/Subject/3b/be/44/36/Phu-thanh-chuong-14.jpg"
width="450" /></center>
<center><em>Thiết kế khá hài hòa với thiên nhiên của tòa
phủ</em></center>

Trước hết về câu hỏi "Giữ hay đập". Bỏ qua các vấn
đề về giá trị văn hóa của tòa phủ này cộng thêm với sự
hài hòa tương đối với thiên nhiên thì câu hỏi đặt ra là
liệu chúng ta nên chấp nhận bao nhiêu tòa phủ như vậy trên
một ngọn đồi. Một mình tòa phủ Thành Chương đứng thì
khung cảnh sẽ đẹp, nhưng nếu mười tòa phủ tương tự mọc
trên một ngọn đồi thì đó là thảm họa. Đây là vấn đề
thường gặp trong ngành du lịch mà Đà Lạt là ví dụ đắt
giá. Khởi đầu thường một công ty đến xây dựng nhà nghỉ,
khách sạn tại một địa điểm đẹp. Nhưng dần dần các công
ty khác kéo đến cùng xây dựng rồi sau cùng thì che phá hết
cảnh quan tự nhiên. Tất nhiên một ngọn đồi ở Sóc Sơn
không thể nào đi so sánh với Đà Lạt, nhưng câu hỏi đặt ra
là tại sao cái quyền xây dựng một tòa phủ tại địa điểm
đẹp như vậy chỉ nên thuộc về họa sĩ Thành Chương. Tại
sao những người khác không có quyền đến xây dựng tiếp theo
sau.

Để trả lời câu hỏi đầu tiên này, giải pháp đặt ra
thường là quy hoạch giới hạn số công trình tại những địa
điểm đẹp, và đấu giá quyền sử dụng đất tại các điểm
đó. Ví dụ, để bảo tồn sự hoang sơ của thiên nhiên, chính
quyền Hà Nội có thể giới hạn cấp phép duy nhất 3 công
trình tại ngọn đồi trên. Khi đó ai muốn chiếm địa điểm
đẹp phải tham gia đấu giá công khai. Người thắng không chỉ
trả giá cao nhất mà còn phải trình bày một dự án xây dựng
có sự hòa hợp với môi trường thiên nhiên. Rất tiếc, phần
lớn các thành phố du lịch ở Việt Nam như Đà Lạt, Vũng Tàu,
Nha Trang, Đà Nẵng đều bị ít nhiều phá hỏng bởi lối quy
hoạch vô cảm phá hoại tự nhiên. Vấn đề giới hạn xây
dựng chưa bao giờ được đặt ra một cách nghiêm túc khi
đứng trước các dự án đầu tư du lịch hay cá nhân lắm
tiền.

Nói đến tiền , chúng ta không thể ngây thơ bỏ qua câu hỏi
liên quan đến kinh tế của công trình trên. Trước hết phải
giới thiệu diện tích đất của công trình trải rộng trên
10000 m². Thứ hai, mục đích sử dụng đất ban đầu
là trồng rừng. Nhờ đó, chi phí chuyển nhượng đất cho tòa
phủ là khá rẻ mạt so với giá đất xây dựng ở Hà Nội.
Nói cách khác, nếu muốn xây dựng đúng phép thì lẽ ra ông
họa sĩ phải trả tiền đất gấp hàng trăm, thậm chí hàng
ngàn lần so với cái giá phải trả ở khu đất đồi trồng
rừng kia. Chỉ cần lách luật xây dựng, ông vừa giảm giá
đất đầu tư cho công trình mình hàng trăm, hàng ngàn lần.
Trong khi đó, ông lại được một địa điểm đắc địa xây
dựng tòa phủ của mình. Đi xa hơn nữa, từ vài năm trở lại
đây, khu Việt phủ Thành Chương còn bán vé tham quan như một
địa điểm du lịch: 100 ngàn đồng đối với khách tham quan và
4 triệu đồng đối với các đôi uyên ương chụp ảnh cưới.
Tức ông họa sĩ đã đi một mạch âm thầm từ đất rừng sang
đất ở và sau cùng là đất kinh doanh. Nếu so sánh khu Việt
phủ này với các khu du lịch khác như khu Đại Nam ở Bình
Dương thì đích đến của cả hai đều như nhau. Nhưng cách làm
của khu Việt phủ Thành Chương thì lắc léo hơn.

<center><img
src="http://vnexpress.net/Files/Subject/3b/be/44/36/Phu-thanh-chuong-6.jpg"
width="450" /></center>
<center><em>... đến nơi lưu giữ những góc đẹp rất
Việt...</em></center>

Một cách công bằng, không thể không khen ngợi trình độ mỹ
thuật của ông họa sĩ Thành Chương khi xây dựng tòa phủ
trên. Cũng không thể không khen ngợi tầm nhìn kinh doanh văn hóa
du lịch của ông, từ hơn mười năm trước. Tuy nhiên không
thể lấy mục đích biện minh cho phương tiện. Chính quyền Hà
Nội phải suy nghĩ về hình thức xử phạt thích đáng. Xét
yếu tố hài hòa tự nhiên lẫn kinh tế thì công trình trên
không đáng bị đập bỏ. Vấn đề quan trọng là phân chia lợi
ích như thế nào giữa ông họa sĩ và lợi ích nhà nước. Bên
cạnh đó, hai câu hỏi phụ nhiều người quan tâm là tại sao
chính quyền không phát hiện sai phạm sớm hơn và nguồn gốc
vốn đầu tư của ông nghệ sĩ.


***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20130510/innova-viet-phu-thanh-chuong), một
số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời độc
giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận
có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng
dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!