Nguyễn Văn Đài - Điều 4 Hiến Pháp và Quyền Con Người

Trong Hiến pháp của tất cả các nước trên thế giới đều
qui định quyền lực tối thượng của quốc gia <strong>thuộc
về nhân dân</strong>. Và tất cả những gì có liên quan đến
tự do đều thuộc về Hiến pháp. Hiến pháp không chỉ là văn
kiện pháp lý cao nhất qui định hình thức hay thể chế chính
trị quốc gia, mà còn là một văn kiện pháp lý cao nhất bảo
đảm quyền của người dân chống lại mọi trường hợp lạm
quyền của chính phủ. Bổn phận của mọi quyền lực quốc gia
là bảo vệ và kính trọng phẩm giá con người.

Quốc hội Việt Nam bắt đầu đưa bản dự thảo Hiến pháp
1992 sửa đổi ra lấy ý kiến nhân dân. Mục đích của việc
lấy ý kiến của nhân dân là để cho bản dự thảo Hiến pháp
sửa đổi sẽ hoàn thiện hơn trước khi được Quốc hội
thông qua. Tất cả mọi người dân Việt Nam đều mong muốn có
một bản Hiến pháp mới tôn trọng và bảo đảm nhân phẩm và
các quyền con người. Và Hiến pháp mới phải định định
hình nên một thể chế dân chủ để cho mọi người dân đều
có quyền ngang nhau trong việc xây dựng một xã hội dân chủ,
công bằng và văn minh. Bởi quyền và trách nhiệm của mỗi
công dân, chúng ta có nghĩa vụ phải góp ý vào bản dự thảo
Hiến pháp sửa đổi.

<div class="boxright320"><img
src="http://vietnamhumanrightscommitte.files.wordpress.com/2013/01/nhc3a2n-dc3a2n-vc3a0-c491e1baa3ng.jpg?w=300&h=237"
/></div>
Trong bài viết này, tôi chỉ đề cập đến sự xung đột, mâu
thuẫn giữa điều 4 Hiến pháp với các quyền con người về
chính trị.

Điều 2 bản dự thảo Hiến pháp sửa đổi qui định "<em>Nhà
nước là của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Tất cả
quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân</em>". Điều này
được hiểu là đa số người dân có toàn quyền quyết định
về thể chế chính trị, kinh tế, đối ngoại, an ninh, quốc
phòng,… thông qua trưng cầu dân ý. Đa số người dân có
quyền lựa chọn đảng cầm quyền, người đứng đầu quốc
gia thông qua cuộc bầu cử tự do và công bằng. Tức là đa số
người dân có quyền quyết định đảng nào là lực lượng
lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Tóm lại là đa số người
dân có quyền quyết định về mọi vấn đề của đất nước.
Các tổ chức, đảng phái chính trị có trách nhiệm đưa ra các
ứng cử viên, cương lĩnh, đường lối của mình để nhân dân
lựa chọn và quyết định. Trong khi đó điều 4 của bản dự
thảo Hiến pháp sửa đổi qui định "<em>đảng Cộng sản
Việt Nam là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã
hội</em>". Điều này đã phủ nhận quyền lực của nhân dân
trong việc lựa chọn đảng cầm quyền thông qua bầu cử cũng
như phủ nhận quyền lực của nhân dân trong các lĩnh vực khác
của đời sống xã hội. Qui định của điều 4 trái với
nguyên tắc của một thể chế Nhà nước dân chủ. Như vậy
rất rõ ràng là điều 4 đã mâu thuẫn và xung đột với điều
2. Nếu Quốc hội giữ điều 4 qui định quyền lãnh đạo Nhà
nước và xã hội là của đảng Cộng sản thì điều 2 phải
sửa lại là "<em>Nhà nước là của đảng Cộng sản, do
đảng Cộng sản và vì đảng Cộng sản. Tất cả mọi quyền
lực Nhà nước thuộc về đảng Cộng sản.</em>" Hoặc là
ngược lại, Quốc hội muốn giữ điều 2 qui định "<em>tất
cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân</em>" thì phải
sửa đổi toàn bộ điều 4.

Điều 6 của bản dự thảo Hiến pháp sửa đổi qui định
"<em>Nhân dân thực hiện quyền lực Nhà nước bằng các hình
thức dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện thông qua Quốc
hội, Hội đồng nhân dân và thông qua các cơ quan khác của
Nhà nước.</em>" Điều này được hiểu là mọi công dân
Việt Nam không phân biệt dân tộc, đảng phái, quan điểm chính
trị, tôn giáo,… đều có quyền ứng cử trực tiếp vào vị
trí lãnh đạo trong các cơ quan Nhà nước, chính quyền từ trung
ương đến địa phương. Nhưng điều 4 lại chỉ cho phép những
công dân là đảng viên đảng Cộng sản có quyền lãnh đạo
Nhà nước và xã hội. Điều 4 đã bóp chết quyền của những
công dân không phải đảng viên đảng Cộng sản thực hiện
quyền lực Nhà nước bằng hình thức dân chủ trực tiếp. Như
vậy điều 4 đã mâu thuẫn và xung đột với điều 6.

Điều 17 qui định "<em>Mọi người đều bình đẳng trước
pháp luật; không ai bị phân biệt đối xử trong đời sống
chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội</em>". Điều
này được thể hiện là nhu cầu của một chủ thể tự nhiên
với tư cách một con người cần phải có và buộc phải có.
Trong xã hội sẽ không có tự do nếu không có sự bình đẳng
thực sự giữa các thành viên trong xã hội với nhau. Quyền
bình đẳng còn là một giá trị nhân bản của xã hội loài
người. Quyền bình đẳng trước pháp luật là quyền không bị
pháp luật phân biệt đối xử do sự khác nhau về chủng tộc,
giới tính, tôn giáo, quan điểm chính trị,… Trong đời sống
chính trị, quyền bình đẳng trước pháp luật được hiểu là
mọi công dân Việt Nam đều bình đẳng, có quyền và cơ hội
ngang nhau trong việc tự do tham gia ứng cử vào các vị trí lãnh
đạo Nhà nước và xã hội. Trong khi đó theo tinh thần của
điều 4 thì chỉ những công dân Việt Nam là đảng viên đảng
Cộng sản mới có quyền và cơ hội tham gia ứng cử vào các
vị trí để lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Hiện nay, ở
Việt Nam chỉ có hơn 3 triệu công dân là đảng viên đảng
Cộng sản, trong khi có hơn 80 triệu công dân không phải đảng
viên đảng Cộng sản. Như vậy, thật rõ ràng là hơn 3 triệu
đảng viên đảng Cộng sản đã tước đoạt quyền và cơ hội
của hơn 80 triệu công dân khác. Như vậy điều 4 đã phủ
nhận quyền bình đẳng trước pháp luật của công dân. Điều
4 đã mâu thuẫn và xung đột với điều 17 và trái với nguyên
tắc mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, không phân
biệt quan điểm chính trị, đảng phái,…

Điều 29 của bản dự thảo Hiến pháp sửa đổi qui định
"<em>Công dân có quyền tham gia quản lý Nhà nước và xã
hội</em>". Theo tinh thần của điều này thì mọi công dân
Việt Nam không phân biệt dân tộc, nam nữ, thành phần xã hội,
đảng phái, quan điểm chính trị, tôn giáo, nghề nghiệp, thời
gian cư trú,…đều có quyền tham gia quản lý, lãnh đạo đất
nước một cách trực tiếp hoặc thông qua đại diện mà họ
lựa chọn trong việc tham gia ứng cử hay bầu cử. Nhưng theo qui
định của điều 4 thì chỉ những công dân Việt Nam là đảng
viên đảng Cộng sản mới có quyền và cơ hội để tham gia
quản lý, lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Một lần nữa,
điều 4 lại phủ nhận quyền và cơ hội của những công dân
không phải đảng viên đảng Cộng sản trong việc tham gia quản
lý Nhà nước và xã hội. Như vậy điều 4 đã mâu thuẫn và
xung đột với điều 29.

Qua các phân tích trên, chúng ta thấy rằng các điều 2, điều
6, điều 17 và điều 29 có mối liên hệ mật thiết với nhau,
bổ sung cho nhau nhằm khẳng định các quyền con người về
chính trị của công dân là bất khả xâm phạm. Qui định của
điều 4 thể hiện nguyên tắc phản dân chủ, nó trái với
nguyên tắc của một thể chế chính trị dân chủ. Điều 4 đã
vô hiệu hóa việc công dân thực hiện quyền lực Nhà nước
bằng hình thức dân chủ trực tiếp. Điều 4 đã xóa bỏ
quyền bình đẳng và quyền tham gia quản lý Nhà nước và xã
hội của hơn 80 triệu công dân Việt Nam không phải là đảng
viên đảng Cộng sản.

Trong một Nhà nước dân chủ và tôn trọng các quyền con
người thì quyền lực, quyền lãnh đạo của một đảng chính
trị phải do đa số người dân trao cho thông qua một cuộc bầu
cử tự do và công bằng. Một đảng chính trị chân chính, trí
tuệ, đạo đức và bản lĩnh sẽ nhận được sự ủng hộ
của đa số người dân để nắm quyền lãnh đạo Nhà nước
và xã hội mà không cần qui định quyền lãnh đạo của mình
trong Hiến pháp.

Trong thực tế, từ khi quyền lãnh đạo Nhà nước và xã hội
của đảng Cộng sản đã được qui định trong điều 4 Hiến
pháp 1980 đã không làm cho đảng Cộng sản mạnh hơn. Ngược
lại đã làm cho đảng Cộng sản ngày càng suy yếu về đạo
đức, năng lực lãnh đạo và quản lý. Trước hiện trạng tham
nhũng trở thành quốc nạn, giặc nội xâm của dân tộc, sự
suy đồi về đạo đức và lối sống của các đảng viên.
Hầu hết những lãnh đạo cao cấp của đảng Cộng sản đều
thừa nhận một thực tế hiển nhiên là họ ngày càng đánh
mất uy tín và niềm tin của nhân dân. Họ đã thừa nhận nguy
cơ đảng Cộng sản bị mất quyền lực trong một cuộc cách
mạng xã hội do nhân dân tiến hành.

Quan điểm của tôi cho rằng khi đảng Cộng sản Việt Nam từ
bỏ quyền lãnh đạo trong điều 4 Hiến pháp thì sẽ tạo ra
thách thức thực sự cho đảng Cộng sản. Từ đó, họ sẽ có
động lực để chỉnh đốn đảng và xây dựng một đội ngũ
những nhà lãnh đạo có đạo đức, năng lực, uy tín để
giới thiệu với nhân dân. Thách thức đó sẽ làm cho đảng
Cộng sản mạnh lên chứ không yếu đi nếu họ dám loại bỏ
những thành phần cơ hội, tham nhũng ra khỏi đảng. Đảng
Cộng sản cần phải thể hiện bản lĩnh, trí tuệ, đạo đức
và năng lực lãnh đạo Nhà nước và xã hội trong một thể
chế chính trị dân chủ đa đảng. Muốn vậy, đảng Cộng sản
phải tôn trọng quyền lực của nhân dân, tôn trọng các quyền
con người, quyền bình đẳng của mọi công dân trong xã hội.

Hà Nội, ngày 17 tháng 1 năm 2013.

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20130118/nguyen-van-dai-dieu-4-hien-phap-va-quyen-con-nguoi),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!