Nguyễn Huỳnh Khôi Nguyên - Trời KHÔNG tạo ra người đứng trên người!

<em><strong>Viết vài dòng suy nghĩ sau khi đọc xong phần một
cuốn sách kinh điển: KHUYẾN HỌC</strong></em>

Mình bắt đầu ngưỡng mộ tinh thần người Nhật Bản, từ
sau vụ sóng thần năm 2011. Lên google search "cả thế giới
khâm phục..." thì dấu 3 chấm không phải là Mỹ, không phải
Việt Nam, mà chỉ duy nhất là <em><strong>Nhật Bản</strong></em>.
WHY? Điều gì khiến dân Nhật được cả thế giới khâm
phục? Họ được giáo dục đạo đức như thế nào? Chính vì
chưa biết nhiều về người Nhật mà lại nể tinh thần họ,
nên cũng có tình cảm với cuốn sách <a
href="http://danluan.org/thu-vien/20090219/fukuzawa-yukichi-khuyen-hoc">Khuyến
học</a>. Tác giả là Fukuzawa Yukichi, người được dân Nhật
Bản ví như một bật khai quốc công thần, được in trên
đồng tiền có mệnh giá cao nhất ở Nhật, tờ mười nghìn
yên, là người khai sáng tinh thần quốc dân Nhật Bản.

Bài viết này viết những suy nghĩ, cảm nhận của mình sau khi
đọc phần một sách Khuyến học. Cách mà Fukuzawa Yukichi giúp
cho người Nhật hiểu ra <strong>TẠI SAO CẦN HỌC, HỌC CÁI GÌ
CHO ĐÚNG</strong> mang tới mình nhiều suy nghĩ và cảm hứng
nhất

<h2>1) Mọi người sinh ra đều bình đẳng, nếu có khác biệt
là do học vấn.</h2>

Chợt nghĩ trước khi Fukuzawa Yukichi viết "<em>Trời không tạo
ra người đứng trên người và cũng không tạo ra người đứng
dưới người</em>", ông có biết gì về não bộ chưa nhỉ?
Ông sinh trước <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Tony_Buzan">Tony
Buzan</a> mà, điều gì khiến ông lại có niềm tin như vậy
nhỉ?

Và những vấn đề mà ông đặt ra để kích thích người dân
Nhật Bản phải học ngay lập tức. Tại sao lại có khoảng
cách giữa người thông minh và kẻ đần độn, giữa giàu và
người nghèo, giữa tầng lớp quý tộc và tầng lớp hạ
đẳng.

Người Nhật lúc này đang ở trong chế độ phong kiến Mạc
Phủ, chính vì thế, họ giữ khư khư niềm tin "<em>nồi nào
vung nấy</em>", việc giàu là do sinh ra trong gia đình quý tộc,
giỏi là do sinh ra trong gia đình có học thức… chính vì thế,
những lời của Fukuzawa Yukichi đã tác động mạnh tới những
người vô học, những người nghèo khổ, ông mang tới họ một
nhận thức mới, vấn đề không phải họ dở, họ ngu dốt,
họ nghèo khổ... mà do <strong>HỌ ĐANG BỊ ĐỐI XỬ THIẾU CÔNG
BẰNG TRONG XÃ HỘI PHONG KIẾN, HỌ KHÔNG CÓ ĐIỀU KIỆN
HỌC</strong> mà thôi. Hay nhỉ, hay thiệt… Fukuzawa Yukichi… dù
mình không phải người Nhật nhưng viết những dòng và đặt
mình ở tâm thế người bị nghèo khổ, bóc lột thời Mạc
Phủ... thấy cảm hứng lây lan, muốn học ngay để được
đối xử công bằng... haha...

<h2>2) Học những môn thiết thực cho cuộc sống.</h2>

Tác giả đặt vấn đề ở phần này bằng cách đưa ra dẫn
chứng về những nhà dạy Hán văn. "<em>Trong cuộc sống, tôi
hầu như không thấy thầy dạy Hán văn nào có được tài sản
đáng kể, cũng như các thương gia giỏi thơ phú vừa thành công
trong kinh doanh lại càng hiếm</em>".

Chính vì thế, thông điệp của Fukuzawa Yukichi muốn truyền ở
đây chính là <strong>HỌC NHỮNG MÔN THIẾT THỰC</strong>… Ôi
trời ơi, bao lâu nay, và bây giờ mình mới hiểu THỰC HỌC là
như thế nào. Trong tài liệu của thầy Giản Tư Trung có câu
<strong>TÔN VINH GIÁ TRỊ THỰC HỌC</strong>… băn khoăn mãi..
giờ mới ngộ ra: <strong>Thực học = học những môn thực
dụng cần thiết cho cuộc sống.</strong>

<center><img src="/files/u1/sub03/aaa.png" width="600" height="152"
alt="aaa.png" /></center>

<h2>3) Tự do không phải chỉ biết có tôi, cho riêng
tôi.</h2>

Fukuzawa Yukichi giúp người dân Nhật hiểu đúng từ <strong>TỰ
DO</strong>. Vì nếu hiểu sai từ tự do, sẽ tự làm hỏng họ.
Ai cũng có quyền tự do nhưng nếu "<em>Tiền tôi, thích uống
rượu tôi uống, đó là quyền tự do của tôi, chứ động
chạm gì tới ai</em>"… Sao lại không ảnh hưởng, lôi kéo
bạn bè uống rượu nè, làm ảnh hưởng tới quyền tự do
người khác.

Vậy, tự do đúng là như thế nào?

Có quyền tự do, thích uống rượu thì uống, nhưng xin
<strong>ĐỪNG</strong> làm ảnh hưởng vợ con, gia đình, bạn bè,
hay cả quốc gia, đừng lôi kéo họ vào con đường sa ngã…

Tự do đúng là phải <strong>VÌ LẼ PHẢI, HỢP LÒNG
NGƯỜI</strong>… Tác giả viết: "<em>Chúng ta phải tận tâm
làm hết sức mình trong quan hệ quốc tế sao cho đúng ý Trời,
hợp lòng người. Nếu đúng đạo lý thì cần phải chuộc lỗi
với Phi châu cũng phải làm, còn để bảo vệ lập trường
chính nghĩa dù là pháo hạm Anh hay Mỹ, chúng ta cũng không
sợ.</em>"

Cụm từ <strong>HỢP LÒNG NGƯỜI</strong> khiến mình khá mơ hồ,
làm sao mà thỏa lòng hết tất cả mọi người. Timothy Ferris
(tác giả cuốn tuần làm việc 4 giờ) có viết: <em>Thất bại
lớn nhất chính là cố gắng làm hài lòng tất cả mọi
người</em>. Nên thiết nghĩ, hợp lòng người ở đây chính là
làm những gì trong khuôn khổ đạo đức con người. Có lẽ
vậy?

<h2>4) Học để nói lên chứng kiến của mình và bổn phận
với đất nước</h2>

Người dân Nhật trong chế độ phong kiến Mạc Phủ hầu như
bị cướp quyền tự do, rất sợ hãi. Một phần cũng chính
bản thân họ không có học thức, dẫn đến tự ti, không dám
nói lên chứng kiến riêng, không có chứng kiến riêng nên răm
rắp hay cưỡng ép nghe theo, hệ quả sẽ là không góp được
những "<em>ý kiến trái chiều</em>" để đất nước phát
triển.

Fukuzawa Yukichi hiểu được trăn trở này của người dân, và
bức xúc với chế độ phong kiến. Tác giả đã chỉ ra cái
hậu quả của việc không học thức cho người dân biết, và
ông "<em>tạo cảm hứng cho người dân</em>" bằng <strong>SỰ
CÔNG BẰNG</strong>: từ nay trở đi, địa vị xã hội của cá
nhân sẽ được quyết định tùy theo tài năng, phẩm cách và
vai trò mỗi người. "<em>Bất mãn thì kháng nghị lên chính
quyền, đường đường chính chính. Những kháng nghị hợp lòng
dân, đúng đạo trời, đổi cả tính mạng chúng ta cũng phải
tranh đấu.</em>"

Ngôn từ của người dịch mạnh mẽ ghê, đọc nổi gai ốc…
những từ tưởng chừng dùng trong đấu võ: tranh đấu, tính
mạng… toàn từ cảm giác mạnhhhh…

<h2>5) Học để hiểu rõ trách nhiệm bản thân.</h2>

Phần này đọc siêu cảm hứng. Tác giả nêu ra những vấn đề
để khiến người dân tự cảm thấy đụng chạm tới quyền
tự do, lòng tự tôn dân tộc. Mục đích của Fukuzawa Yukichi là
hướng người dân Nhật phải <strong>THỰC HỌC</strong> một
cách "Just do it"

Đụng chạm tới quyền tự do, tác giả dùng luật lệ để
"truyền cảm hứng". "<em>Dân ngu tự chuốc lấy chính sách
tàn bạo</em>", tức là khi nào dân ngu, luật sẽ bị thắt
chặt, còn dân khôn, tử tế thì chính phủ cũng tử tế, công
bằng. Có thể hiểu tóm tắt là "<em>nếu con biết tự học
thì ba mẹ không quản lý chặt nữa đâu</em>".

Đụng chạm tới lòng tự tôn dân tộc… "<em>Có người dân
nào lại mong cho nước mình bị ngoại bang khinh miệt?</em>"
Giả dụ Fukuzawa Yukichi hỏi mình: "<em>Nguyên, con có muốn nước
mình bị ngoại bang khinh miệt, con có muốn ra nước ngoài mà
người ta khinh bỉ, xa lánh, tẩy chay</em>"… có lẽ là dừng
viết bài này và học tiếp thôi… học, học, học, học…

Tóm lại, nhận ra 4 lý do mà Fukuzawa Yukichi khuyên người Nhật
nên học ngay tức khắc:

1) Ai sinh ra đều được <strong>ĐỐI XỬ CÔNG BẰNG</strong> như
nhau, dựa vào <strong>HỌC THỨC</strong> mỗi người.

2) Học để dũng cảm chiến đấu <strong>VÌ LẼ PHẢI</strong>.

3) Học để được <strong>TỰ DO</strong>, thoát khỏi sự
"nghẹt thở" của luật lệ chính phủ

4) Học vì <strong>LÒNG TỰ HÀO DÂN TỘC</strong>, để ngoại bang
không còn khinh miệt.

Nể ngài Fukuzawa Yukichi quá… thay đổi được tới cả
<strong>NHẬN THỨC VỀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA VIỆC HỌC</strong> cho
người Nhật.

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20121113/nguyen-huynh-khoi-nguyen-troi-khong-tao-ra-nguoi-dung-tren-nguoi),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét