Chính quyền Hưng Yên nói họ đã không sai khi tổ chức cưỡng
chế 70 hecta đất của 160 hộ dân Văn Giang. Chưa có cơ sở
để tin rằng Thủ tướng sẽ nói quyết định này của Hưng
Yên là sai như ông đã làm với chính quyền Hải Phòng. Nhưng,
cho dù bên thua trận là nhân dân thì hình ảnh hàng ngàn cảnh
sát chống bạo động, "khiên-giáo" tua tủa, đối đầu với
vài trăm nông dân cuốc xẻng trong tay không chỉ phản ánh mối
quan hệ Chính quyền – Nhân dân hiện nay mà còn có tính dự
báo không thể nào xem thường được.
Làm luật cũng là Chính quyền, giải thích luật cũng là Chính
quyền, chỉ có người dân là thiệt. Kể từ năm 1993, Luật
Đất đai theo tinh thần Hiến pháp 1992 đã được sửa đổi 5
lần. Chỉ riêng các điều khoản thu hồi, nếu như từng
được quy định khá chặt chẽ trong Luật 1993, đã trở nên
rắc rối và dễ bị lũng đoạn hơn trong Luật 2003.
Điều 27, Luật Đất đai 1993, quy định rằng: "Trong trường
hợp thật cần thiết, Nhà nước thu hồi đất đang sử dụng
của người sử dụng đất để sử dụng vào mục đích quốc
phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng thì người
bị thu hồi đất được đền bù thiệt hại". Điều Luật
tiếp theo còn đưa ra những điều kiện ràng buộc nhằm tránh
sự lạm dụng của Chính quyền. Luật sửa đổi 1998 gần như
giữ nguyên tinh thần này. Nhưng, đây là thời điểm mà các
đại gia bắt đầu phất lên nhờ đất. Tiến trình ban hành
chính sách bắt đầu có sự can dự của các nhóm đặc lợi,
đặc quyền.
Luật Đất đai 2003 đã đặt rất nhiều rủi ro lên người dân
khi điều chỉnh mối quan hệ này thành một chương gọi là
Mục 3. Trong phần "Thu hồi đất", Luật gần như đã đặt
những mục tiêu cao cả như "lợi ích quốc gia" ngang hàng
với "lợi ích của các đại gia". Điều 39 định nghĩa
những "lợi ích quốc gia" chủ yếu là những "dự án
đầu tư có nhu cầu sử dụng đất phù hợp với quy hoạch,
kế hoạch sử dụng đất được cơ quan nhà nước có thẩm
quyền xét duyệt". Dự án Ecopark đã được Thủ tướng phê
duyệt, nếu chiểu theo Luật 2003, việc nông dân Văn Giang không
chịu bị thu hồi nên bị cưỡng chế là hoàn toàn phù hợp
với Điều 39.
Việt Nam không có một tối cao pháp viện để nói rằng Luật
2003 ở những điều khoản nói trên đã vi Hiến; Việt Nam cũng
không có tư pháp độc lập để nông dân có thể kiện các
quyết định của chính quyền. Chỉ vì không có niềm tin Hệ
thống có thể mang công lý đến cho mình mà gia đình anh Đoàn
Văn Vươn, hôm 5-1-2012, và 160 hộ dân Văn Giang, hôm 24-4-2012,
phải chọn hình thức kháng cự chịu nhiều rủi ro như thế.
Cho dù "đất đai thuộc sở hữu toàn dân", người dân chỉ
có các quyền của người sử dụng. Nhưng, sở dĩ ai cũng gắn
bó với mảnh đất mà mình đang cắm dùi là bởi: Đất ấy
không phải được giao không từ quỹ đất công như những quan
chức có đặc quyền, đặc lợi; Đất ấy họ đã phải mua
bằng tiền; Đất ấy họ phải tạo lập bằng nước mắt, mồ
hôi; Đất ấy là của ông cha để lại.
Không thể nói một thứ có thể quy đổi thành tiền mà không
phải là tài sản. Không thể bỗng dưng một khối tài sản có
khi phải đánh đổi cả cuộc đời lại có thể bị thu hồi.
Không thể nhìn đất ấy đang làm lợi cho các đại gia qua
quyết định hành chính của một cấp chính quyền, thường
chỉ là, hàng huyện.
Đất đai của các doanh nghiệp, của nông dân, vì thế, phải
được coi là "tài sản hợp pháp của cá nhân, tổ chức".
Trong bài "Ba khâu Đột phá của Thủ tướng" tôi có đề
nghị đa sở hữu hóa đất đai, công nhận quyền sở hữu đã
có trên thực tế của người dân. Nhưng, sau gần một năm, tôi
nghĩ là, những người lạc quan chính trị nhất cũng không còn
hy vọng ấy. Cho dù chưa có những thay đổi về mặt ngôn từ
thì việc tuân thủ Hiến pháp 1992 là điều không nên bàn cãi.
Điều 18 Hiến pháp 1992, nói: "Nhà nước giao đất cho các tổ
chức và cá nhân sử dụng ổn định lâu dài". Nghĩa là việc
giao đất cho dân là vô thời hạn. Khi bình luận về các điều
khoản quy định thời hạn giao đất, chính một trong những tác
giả chính của Luật Đất đai 1993, ông Tôn Gia Huyên, cũng cho
rằng, Luật đã có "một bước lùi so với Hiến pháp".
Hiến pháp đã cho "chuyển quyền sử dụng" có nghĩa là công
nhận quyền ấy như một tài sản của người dân. Nghĩa là,
thay vì "thu hồi đất" như các quy định trong Luật Đất
đai, "trong trường hợp thật cần thiết vì lý do quốc phòng,
an ninh và vì lợi ích quốc gia", Nhà nước nên chiểu theo
Điều 23 của Hiến pháp mà "trưng mua, trưng dụng". Luật
trưng mua – trưng dụng cũng nên định nghĩa minh bạch "lợi
ích quốc gia" để phân biệt với "lợi ích của các đại
gia". Và khi trưng mua thì nên lấy giá giao dịch trên thực tế
chứ không phải là giá hành chánh được nghĩ ra trong các phòng
máy lạnh.
Với những dự án lớn, dụng chạm xã hội, như Ecopark, cho dù
là tư nhân đầu tư, thì cũng nên đòi phải minh bạch trong
từng bước đi. Phải buộc kiểm toán để thấy rằng, đất
đai của nông dân chiếm bao nhiêu phần trăm trong tổng vốn
đầu tư và mời nông dân tham gia bằng cách góp vốn và chia
lãi theo tỉ lệ vốn bằng quyền sử dụng đất.
Vì sao trong trường hợp vì lý do quốc phòng, an ninh và lợi
ích quốc gia mà Hiến pháp vẫn yêu cầu phải trưng mua theo giá
thị trường? Vì sao các nhà nước của dân vẫn đền bù thỏa
đáng cho các trường hợp rủi ro ví dụ như bồi thường cho ai
đó đang đi dưới hè đường bị một cành cây rơi trúng. Cái
cành cây ấy, mọc ở ven đường, mang lại phúc lợi bóng mát
cho hàng vạn con người nên khi nó gãy không thể để một
người chịu thiệt.
Người dân Văn Giang không chống lại dự án Ecopark, người dân
chỉ không đồng ý với giá và cách mà Chính quyền đền bù.
Nếu con số 90% nông dân Văn Giang đã nhận đền bù là đúng
thì cũng không thể coi 10% phản ứng là sai. Trước anh Đoàn
Văn Vươn đã có những người cam chịu lệnh thu hồi đất
của chính quyền Tiên Lãng.
Đừng nghĩ những người chân lấm tay bùn không biết tính
toán. Đừng nghĩ nông dân không biết xót xa khi nhận chưa tới
150 nghìn đồng/ m2 rồi nhìn đất của họ được đem bán với
giá hàng chục triệu đồng. Chính quyền nói, "chỉ có 30%
diện tích được phục vụ vào mục đích kinh doanh, tức là
phần chủ đầu tư làm nhà để bán, còn lại là diện tích
đất dành cho phát triển giao thông, công trình phúc lợi, cây
xanh". Tất nhiên phải có phần hạ tầng và cây xanh này thì
người ta mới đến Ecopark mua nhà. Nhưng, cho dù nó thực sự
là phúc lợi thì cũng không thể đòi hỏi 1.500 hộ dân ở Văn
Giang phải chịu thiệt cho các đại gia đến hưởng.
Sáng 17-4-2009, khi bị cưỡng chế thu hồi đất, chính người
thân của Thủ tướng đương nhiệm cũng đã kháng cự. Cho dù
185 hecta đất cao su mà những người này có được ở huyện
Bến Cát, tỉnh Bình Dương, nhẹ nhàng hơn cách mà thường dân
có được vài nghìn mét ruộng nương. Đất ấy họ được
địa phương bán với giá bình quân 50 triệu/ hecta và sau đó
khi thu hồi lại, Bình Dương đã đền bù mỗi hecta gần một
tỉ. Tôi nhắc lại điều này chi để đề nghị tất cả ai
quan tâm nên đặt mình trong vị trí của người dân Văn Giang.
Từ các quan chức ra lệnh cho đến những cảnh sát đã đánh
vào đầu dân đều phải nghĩ đến ngày đất đai của nhà
mình bị Chính quyền cưỡng chế.
Đừng nghĩ Đoàn Văn Vươn hay Văn Giang là đơn lẻ. Không nên
coi một chính sách luôn giữ kỷ lục trên dưới 80% tổng số
người khiếu kiện trong suốt hơn 20 năm qua là không có gì sai.
Cho dù quyết tâm cưỡng chế 160 hộ dân ở Văn Giang có thể
chỉ vì lợi ích của một số cá nhân; có thể sau thất bại
trong vụ Đoàn Văn Vươn, Chính quyền muốn cứng rắn để dập
tắt khát vọng đòi đất của những nông dân muốn noi gương
anh Vươn. Thì, hình ảnh cuộc cưỡng chế hôm 24-4-2012 đã trở
thành một vết nhơ trong lịch sử.
Một chế độ luôn lo sợ mất ổn định không nên nuôi dưỡng
quá nhiều những mầm mống đang làm mất ổn định. Một chế
độ rất sợ các thế lực thù địch không nên tạo quá nhiều
thù địch ngay chính trong lòng mình. Đất nước này tao loạn
quá nhiều rồi, hơn ai hết người dân cũng cần ổn định.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/12429), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét