Thành phố cảng cạnh Thái Bình Dương, tiền đồn ở Viễn
Đông của Moscow, cách 9289 kilômét đường sắt, có những vịnh
đẹp và đường đi ngắn – đến Tokio, Bắc Kinh hay Pyongyang.
Nhưng ngược lại, nó quay lưng lại với nước Nga khổng lồ.
Những gì gây xáo động trong miền Tây của đất nước thì
trong Vladivostok lại nghe giống như một tiếng vang từ nơi xa
xôi.
Những lời phỉ báng chống Putin, phản đối gian lận
trong bầu cử? Trong những cuộc biểu tình ở Moscow người ta
đã "nhìn thấy nhiều áo khoác bằng lông thú", ít nhất thì
điều đấy cũng đã đồn đại cho đến tận Vladivostok, Larissa
Belobrova, 46 tuổi, chế nhạo: "Những người đấy nên ra khỏi
Moscow một lần và giúp quét đường phố hay giúp đỡ người
già – thay vì đi nghỉ đông ở Courchevel." Phu nhân thị
trưởng và là nữ diễn viên Belobrova không mang áo khoác bằng
lông thú. Chỉ một chiếc nhẫn đính kim cương là hé lộ rằng
bà đã đi qua kỷ nguyên của Putin một cách không đến nỗi
tệ cho lắm. Thu nhập của bà năm 2010 là vào khoảng 27 triệu
euro – gấp đôi những gì mà diễn viên Hollywood nổi tiếng
Angelina Jolie kiếm được, giới báo chí khổ nhỏ đã tính như
thế.
<center><img src="http://danluan.org/files/u1/sub02/image001_17.jpg"
width="491" height="335" alt="image001_17.jpg" /></center>
<center><em>Larissa Belobrova, 46 tuổi, phu nhân thị trưởng
Vladivostok. Ành: Der Spiegel</em></center>
Bà ít quan tâm đến những thứ "rác rưởi" được phổ biến
xung quanh bà, cô đào chánh của nhà hát Gorki trong Vladivostok. Bà
ấy có những việc tốt hơn để làm. Bà chỉ huy, ít nhất là
trên giấy tờ, thêm vào đấy là cả một vương quốc của
những doanh nghiệp cộng với một đoàn tàu đánh cá. Và hỗ
trợ, theo giấy khai thuế, người chồng tương đối nghèo Sergej
Darkin của bà, thị trưởng và là người có quyền lực nhiều
nhất của vùng này.
Từ năm 2001, Darkin là vị chúa tể ở tỉnh
nhờ vào lòng khoan dung của Putin. Mười một năm sau đấy, nếu
như người ta tin vào tiếng nói của người dân, thì ông ấy
sẽ là người đầu tiên bị bỏ phiếu truất phế, nếu như
người ta lại tiến hành bầu cử trực tiếp thống đốc. Trong
thời gian này thì Darkin vẫn giữ chức vụ đấy trong
Vladivostok, mặc cho tất cả những lời buộc tội tham nhũng.
Bắt đầu từ lúc đổi thời, thành phố cảng nổi tiếng
khắp nước Nga như là thành trì của kinh tế đen. Chính Darkin
đã đặt nền móng cho sự thăng tiến của mình với một công
ty mà trong Bộ Nội vụ của Moscow người ta cho nó là "tổ ong
của tội phạm hình sự có tổ chức". Phu nhân ngày nay của
ông ấy vẫn còn kết hôn với đàn anh Igor "Cá chép" Karpow của
giới tội phạm mà cả thành phố đều biết đến. Sau khi "Cá
chép" bị thiện xạ bắn chết trên đường phố, Belobrova đã
đồng ý kết hôn với ông thị trưởng.
"Những gì đang diễn ra ở chỗ chúng tôi trong Viễn Đông là
đặc trưng một cách kỳ lạ cho cả nước Nga", giáo sư Vitalij
Nomokonov của Đại học Vladivostok nói, tác giả của một tác
phẩm kinh điển về "Tội phạm hình sự có tổ chức ở Viễn
Đông": "Tội phạm ở chúng tôi trước hết là kinh doanh lớn,
vùng lẽ ra phải trong sạch nhất vì nó gần với chính trị."
Vì thế mà hoàn toàn không có tranh cãi, theo Nomokoniv, rằng
những người có trách nhiệm ở Moscow đều biết những gì
đang xảy ra ở đây, và mặc dù vậy vẫn giữ chặt Darkin –
vì có thể tống tiền ông ấy bởi quá khứ của ông ấy; ông
ấy bảo đảm "otkat", tiền hoa hồng cho các quan chức cao cấp.
Trong thời của Putin, tiền dùng để hối lộ trong nước Nga
đã tăng từ 33 tỉ lên đến hiện nay là 400 tỉ. "Ngay tổng
thống Medvedev cũng thừa nhận rằng không có tiến bộ", giáo
sư Nomokonov nói: "Tại sao lại như vậy? Vì nhà cầm quyền
thiếu quyết tâm chính trị."
Ngay cả khi thỉnh thoảng có một phó thị trưởng hay một sếp
hải quan bị bắt vì nghi ngờ tham nhũng: ở Vladivostok vẫn còn
có nhiều thứ cho dân tìm vàng. Trong tháng 9 năm 2012, Hội nghị
thượng đỉnh APEC của các quốc gia Thái Bình Dương sẽ diễn
ra trên hòn đảo Russki nằm ở trước đó. Cho tới lúc đó,
chỉ riêng vì lý do này thôi dự định sẽ có 15 tỉ dollar
được rót vào cho cầu, nhiều công trình xây dựng mới và hạ
tầng cơ sở.
Khi Thị trưởng Darkin nhìn xuống Vladivostok từ văn phòng làm
việc của ông ấy trong "Tòa Nhà Trắng", ông ấy không chỉ
nhìn thấy một thành phố đang đánh bóng mình theo đúng truyền
thống của Potjomkin cho sự kiện lớn lao đó với một vài con
đường được cải thiện dọc theo đoạn đường đi đến
cảng hàng không trong biên bản nghi thức và với mặt tiền
mới được quét vôi của những căn nhà ở cạnh đó.
Ông ấy cũng nhìn thấy những con tàu chở nặng hàng đang phá
tuyết ở gần cây cầu xây chưa xong bắc qua vịnh Sừng Vàng.
Ở bên kia, trên một hòn đảo, hòn đảo mà cho tới mới đây
vẫn còn chưa có đủ nước uống, người ta đang làm việc
với cường độ cao nhờ vào 15.000 công nhân xây dựng từ
khắp nơi trên thế giới, để dựng lên một nền sân khấu cho
Hội nghị Thượng đỉnh mà Barack Obama, Hồ Cẩm Đào và các
lãnh tụ quốc gia khác phải kính nể ba ngày liền.
<center><img src="http://danluan.org/files/u1/sub02/image003_9.jpg"
width="600" height="399" alt="image003_9.jpg" /></center>
<center><em>Xây cầu qua vịnh Sừng Vàng trong Vladivostok: nền sân
khấu thượng đỉnh mà Barack Obama và Hồ Cẩm Đào cần phải
kính nể. Ảnh: Der Spiegel.</em></center>
Một dự án, hết sức Nga trong sự pha trộn từ nghị lực và
khoa trương của nó, đang thành hình: trong khi những cái ly uống
rượu sâm banh cho gia đình Obama đã được đặt sẵn trên bàn
ăn của phòng tổng thống thì cách đấy một vài kilômét,
người sỹ quan quân đội về hưu Gennadij Pastokin buồn phiền
với cái "townhouse" mà người ta đã bán cho ông ấy. Vì dự án
xây dựng mà ông ấy phải rời khỏi căn hộ trước đây của
mình. Bây giờ thì ông ấy đang dùng một cái thước đo góc
để kiểm tra lại căn hộ 57 mét vuông mới của mình với toàn
bộ các bức tường của nó xem có nơi nào không thẳng không.
Công ty xây dựng đưa cho nhà nước hóa đơn thanh toán 150000
euro cho căn hộ đền bù không kín gió này – "chuyện hài", như
Pastokin nhận thấy, người phải sống qua ngày với số tiền
hưu sỹ quan ít ỏi.
"Toàn bộ hệ thống của chúng tôi đều tham nhũng không thể
tưởng được,", một cán bộ của đảng Putin trong Vladivistok
nói, "tới mức mà chỉ có thể cứu được nó nếu như người
ta được phép bắn chết cán bộ như ở Trung Quốc."
<center>*</center>
Dường như những tình trạng hư hỏng như ở Vladivostok cuối
cùng cũng đã vào đến nhận thức của Putin. Vì trong các
chương trình tranh cử của ông ấy có những câu đáng ngạc
nhiên. "Chúng tôi sẽ bảo đảm trách nhiệm tường trình của
quyền lực nhà nước trước xã hội, xã hội mà quyền lực
nhà nước làm việc cho nó", có thể đọc ở đấy như thế.
Từ tháng 1, ông Thủ Tướng đã cho công bố mỗi tuần một
bài luận văn chỉ hướng đi tới. Ông ấy bất thình lình nói
về "những gì còn lại của hệ thống tư pháp Xô Viết" hay
về việc rằng chỉ có "cạnh tranh chính trị" mới mang nền
dân chủ tiến lên phía trước. Ông ấy còn muốn tự do hóa
cả những luật bầu cử nữa.
Gleb Pavlovski, 60 tuổi, một người đàn ông có mặt tròn và mái
tóc bàn chải, là người đã tiến hành thành công những lần
tranh cử của Putin năm 2000 và 2004. Vào thời Xô Viết, ông ấy
là một nhà bất đồng chính kiến, sau đấy ông ấy đã giúp
Boris Jelzin vượt qua được những người Cộng sản. Pavlovski
đã cãi nhau với Putin, sau khi ông ấy công khai ủng hộ một
nhiệm kỳ thứ hai của Medvedev.
Lúc đọc xong những bài viết của Putin, ông ấy đặt ra một
câu hỏi quan trọng: "Tại sao cùng đội ngũ đấy bây giờ lại
quan tâm đến việc làm trong sạch những gì do chính họ đã
đưa ra?" Bất cứ người nào chắc cũng phải có ấn tượng
rằng Putin đã sống ở một đất nước khác trong những năm
vừa qua.
Ai đọc kỹ những bài viết của Putin và muốn loại trừ tâm
thần phân liệt như là triệu chứng bệnh ở ông thủ tướng,
đều nhận thấy: ứng cử viên này lừa bịp và nói dối. Vì
trong một bài viết khác Putin yêu cầu "tái lập uy quyền và
sức mạnh của nhà nước" – từ nhà nước xuất hiện 14
lần, từ nhân dân xuất hiện ở hai nơi.
Việc người dân trong tương lai sẽ được phép tham gia vào
chính trị thì không hề được nói đến. Nhưng Putin đã phàn
nàn ở nhiều đoạn văn, rằng các "thế lực phá hoại" với
những biện pháp bạo lực của họ đang "cố gắng xuất khẩu"
dân chủ sang nước Nga như thế nào và qua đó đe dọa sự ổn
định của đất nước. Và rằng việc "một phần của giới
tinh hoa đấu tranh cho những thay đổi mang tính cách mạng" là
nguy hiểm, vâng, và nhân dân không được phép để cho "những
câu khẩu hiệu hoa mỹ" đánh lạc hướng.
"Đó là quan điểm của một người muốn bảo quản", Pavlovski
nói, không phải là của một người muốn thật sự thay đổi
một cái gì đó.
Phe diều hâu đã tiếp nhận ban tham mưu tranh cử của Putin. Từ
khi Surkov phải ra đi, họ dựa trên một giới người đi bầu
dễ bị tác động đến hơn là phong trào chống đối ở Moscow.
Hàng ngày, họ để cho sếp của họ đốt cả một lễ pháo hoa
của những lời hứa hẹn.
Người này tuyên bố tăng gấp đôi tiền lương cho nhà giáo và
các khoa học gia. Tiền nuôi con và học bổng cần phải được
tăng lên, thêm ngày nghỉ cho lễ tháng 5, độ cồn 0 phần nghìn
[trong máu] do Tổng Thống Medvedev đưa ra sẽ được thu hồi
lại, phụ nữ tiếp tục được phép về hưu với 55 tuổi và
đàn ông với 60. Sẽ có thêm mười triệu việc làm mới trong
công nghệ cao.
Đấy – đối diện với năng suất thấp và thiếu lao động
trầm trọng – cũng là lừa dối. Chính Đảng Cộng sản Liên
bang Xô Viết, khi họ hứa hẹn Chủ nghĩa Cộng sản cho người
dân, cũng nói đến những con đường đi đến mục tiêu cao cả
đó, tờ nhật báo "Moskovski komsomolez" lấy làm buồn cười. Igor
Nikolajev của công ty tư vấn doanh nghiệp FBK đã tính toán rằng
nền kinh tế phải tăng trưởng hàng năm 20% thì mới có thể
thực hiện được các hứa hẹn lúc tranh cử.
Ban tham mưu tranh cử của Putin đặc biệt phỉ báng phe đối
lập. Tuy những người lãnh đạo của họ được Tổng Thống
mời gặp, nhưng blogger Navalny, đối với những người Nga trẻ
tuổi là nhân vật nổi tiếng nhất của phong trào chống đối,
lại xuất hiện hết sức hòa đồng trong một tấm ảnh ghép
với oligarch người Do Thái Boris Beresovski đã bỏ trốn sang
London. Phe đối lập do những kẻ xấu điều khiển, đấy là
thông điệp.
Nhưng nhiều người không còn muốn cứ để cho Putin thao túng
giới truyền thông, ở Siberia cũng không.
(Còn tiếp)
Walter Mayr, Christian Neef, Matthias Schepp
Phan Ba dịch từ Der Spiegel số 09/2012
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/11889), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét