Việt Nam nhưng giờ lại đâm ra làm biếng. Trời bão tuyết
kiểu này chỉ trùm mền sip whiskey đọc Lưu Hương Ký là ấm
thôi... hehe. Ghi lại cái đoạn kết ở đây, mai mốt hết làm
biếng sẽ viết tiếp phần đầu.</em>)
Ngay cả những người lãnh đạo cao nhất của Đảng Cộng sản
Việt Nam lúc này cũng phải nhìn nhận rằng đảng của họ
đang suy thoái. Sự suy thoái này đã xảy ra từ lâu. Nhưng, cũng
như với các tiến trình suy thoái chính trị xưa nay trong lịch
sử, người ta chỉ nhận ra chúng ở giai đoạn cuối. Tâm lý
phủ nhận suy thoái nằm trong bản năng xã hội của con người,
cho đến khi khối ung thư tràn lan…
Có hai dấu hiệu, và cũng là lý do, đưa đến suy thoái chính
trị trong lịch sử nhân loại, theo Fukuyama, viết trong cuốn
<em>Những Nguồn gốc của Trật tự Chính trị</em>.
Dấu hiệu thứ nhất của suy thoái là ở sự đổ vỡ của các
định chế cũ, biểu hiện qua các quan hệ giữa nhà nước và
xã hội dân sự, và sự thất bại trong việc thiết lập những
định chế mới phù hợp với điều kiện xã hội mới.
Dấu hiệu thứ hai của suy thoái là ở tiến trình mà Fukuyama
gọi là "tái thân tộc hóa" (repatrimonialization) các vị trí
quyền lực trong chính quyền.
Cả hai hiện tượng này đang xãy ra ở Việt Nam và càng lúc
càng gia tăng cường độ.
Lấy định chế sở hữu đất đai làm ví dụ. Hàng chục năm
nay, số dân oan đi khiếu kiện việc đất đai của họ bị
tước đoạt ngày càng tăng. Trường hợp Đoàn Văn Vươn mới
đây chỉ là một trong chuỗi những sự kiện liên tục của
hiện trạng đổ vỡ của các định chế nhà nước sở hữu
đất đai đã trở nên lạc hậu và phản động. Cũng theo
Fukuyama, đằng sau sự tồn tại của một định chế cố hữu
nào đó là một nhóm đặc quyền. Lý do chính mà những người
lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam vẫn dây dưa trong việc
xác định quyền tư hữu đất đai không phải là vì lý tưởng
"chủ nghĩa xã hội" gì đó của họ. <strong>Lý do chính, và
lý do quyết định, là nhóm đặc quyền trong Đảng, hoặc cấu
kết với Đảng, sẽ không từ bỏ một công cụ tước đoạt
tài sản công dân mà Đảng, thông qua nhà nước, đã trao cho
họ.</strong> Khi cần, những người lãnh đạo của Đảng đã
không ngần ngại chia tay với những nguyên tắc nền tảng nhất
của chủ nghĩa Mác-Lênin; đi theo kinh tế thị trường hoặc
cấu kết với các thế lực tư bản nước ngoài để bóc lột
công nhân chẳng hạn. Việc Đảng không muốn từ bỏ "sở
hữu toàn dân" về đất đai chắc chắn không phải là vì
trung thành với lý tưởng đã chọn của thế hệ công thần.
Tương tự, những định chế khác trong các lãnh vực như giáo
dục, truyền thông, quản lý kinh tế,… đều đã phơi bày
những dấu hiệu đổ vỡ vì không thể chuyển hóa được do
sức ì của các nhóm đặc quyền.
Thân tộc hóa là một hiện tượng chính trị có nguồn gốc
từ trong bản năng xã hội của con người. Con người, khi có
quyền lực trong tay, có khuynh hướng đưa thân nhân và những
người có quan hệ mật thiết với họ vào nắm các vị trị
quan trọng trong chính quyền. Hiện tượng thân tộc hóa xuất
hiện trong tất cả các xã hội và hệ thống chính trị khác
nhau. Nó lập đi lập lại trong lịch sử. Khi một chính quyền
đang lên, nó có khuynh hướng biến mất, thay vào đó là một
hệ thống tuyển chọn nhân sự làm việc trong các cơ chế công
quyền dựa trên những tiêu chuẩn khách quan, như hệ thống
tuyển chọn quan lại mà Tần Thủy Hoàng đã dùng, và được
tiếp tục bởi Nhà Tiền Hán, chẳng hạn.
Nhưng cùng với thời gian, và trong sự thiếu vắng các định
chế tiến bộ để tuyển chọn nhân sự của chính quyền một
cách khách quan, hiện tượng thân tộc hóa dần dần phục hồi.
Đây là dấu hiệu của suy thoái. Các thế lực thân tộc này
cấu kết thành một lực lượng đặc quyền phản động, ngăn
cản sự chuyển hóa và phát triển của các định chế xã hội
mà họ đang được hưởng lợi, đưa đến suy thoái và sụp
đổ. Sự suy thoái và sụp đổ của nhà Đông Hán, đưa đến
loạn Vương Mãn, của Vương triều Louis XVI, đưa đến Cách
mạng Pháp, đều có lý do này. Sự suy thoái hiện nay của
Đảng Cộng sản Việt Nam cũng vì lý do này.
Một người ngày trước không thể vào đại học vì lý lịch
của cha anh thì ngày nay có thể trở thành đảng viên Đảng
Cộng sản. Đây là một ví dụ cho thấy các tiêu chuẩn chính
thống, dựa vào nguồn gốc xuất thân chẳng hạn, có thể coi
là một tiêu chuẩn "khách quan", đã không còn được ủng
hộ nữa. Ngày nay cơ chế tuyển người vào các vị trí công
quyền hoàn toàn dựa trên quan hệ thân tộc và quan hệ cá
nhân. Hiện tượng mua bán chức quyền, từ những vị trí rất
cao trong chính quyền như bộ trưởng, được mặc nhận như
một thực tế. Hiện tượng tái thân tộc hóa xãy ra ở những
vị trí quyền lực nhất của nhà nước Việt Nam.
Các định chế xã hội không chuyển hóa và phát triển để
phù hợp với điều kiện mới được là vì sự khống chế
của các nhóm đặc quyền. Sự hình thành các nhóm đặc quyền
là từ trong tiến trình tái thân tộc hóa cơ chế nhà nước. Do
đó, để thoát ra khỏi suy thoái chính trị, những người có
tâm huyết trong Đảng Cộng sản (những người tâm huyết chứ
không không phải những người lãnh đạo vì những người lãnh
đạo đã là một bộ phận không tách rời của tiến trình tái
thân tộc hóa và nhóm đặc quyền phản động) cần có bãn
lĩnh chính trị để giải quyết cùng một lúc hai vấn đề:
- Chặn đứng tiến trình tái thân tộc hóa các cơ cấu quyền
lực của nhà nước.
- Dũng cảm bước ra khỏi sự chi phối của các nhóm đặc
quyền để vận động thay đổi các định chế đã trở nên
lạc hậu.
Sự suy thoái chính trị của Đảng và của nhà nước sẽ tiếp
tục cho đến khi sụp đổ nếu hai vấn đề này không được
giải quyết thỏa đáng.
Đó là lối thoát duy nhất để Đảng Cộng sản có thể tiếp
tục cầm quyền. Tiếng nổ Đoàn Văn Vươn có thể là lời
cảnh báo cuối cùng về sự đổ vỡ của định chế và về
mối nguy từ các thế lực đặc quyền trong việc ngăn chặn
tiến trình chuyển hóa của các định chế nhằm đáp ứng nhu
cầu thực tiễn của xã hội.
Đảng Cộng sản cũng chỉ có một cửa sổ cơ hội rất hẹp
để thực hiện những điều này. Lúc này đây, chỉ còn một
lực lượng rất nhỏ của thế hệ công thần còn sống. Họ
là những người có đủ bãn lĩnh chính trị và thẩm quyền
đạo đức trong nội bộ Đảng để giúp Đảng vượt ra khỏi
suy thoái. Một khi thế hệ công thần này ra đi thì Đảng Cộng
sản không còn ai có khả năng làm điều này nữa. Các thế hệ
sau của Đảng, thế hệ con cha cháu ông, sản phẩm của tiến
trình tái thân tộc hóa, không có sự chính đáng và thẩm
quyền đạo đức để thực hiện một cuộc chuyển hóa chính
trị để cứu Đảng.
Sự suy thoái, lúc đó, sẽ đưa đến sụp đổ. Hoàn tất một
cuộc cách mạng khứ hồi.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/11299), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét