nhưng tâm trí thì mơ mộng về... nhà.
Hôm nay tớ đi nghe thuyết trình về 10 năm sự kiện 11/9 và
luật chống khủng bố ở các nước tự do dân chủ (1). Các
chuyên gia chỉ trích luật của họ vi phạm nhân quyền mà
chẳng giúp tăng cường an ninh (2). Các thẩm phán nói lên vai
trò của tư pháp độc lập trong việc bảo vệ quyền tự do
của người dân trong thời đại chính quyền nhìn đâu cũng
thấy khủng bố (3).
Không biết diễn đạt cảm giác của tớ thế nào cho mọi
người hiểu.
Thứ nhất, chuyên gia nước mình ko có cái quyền xa xỉ ngồi
chỉ trích nhà nước một cách tự do độc lập (4).
Thứ hai, về mặt vi phạm quyền và coi thường quy trình pháp
luật bảo vệ quyền, luật chống khủng bố của họ ăn thua
gì so với luật hình sự Việt Nam về an ninh quốc gia. Thường
các luật chống khủng bố với các điều khoản khắt khe, trao
nhiều quyền cho hành pháp và cảnh sát hành động theo ý họ,
được coi là ngoại lệ. Việt Nam ta thì tuy được coi là "ổn
định chính trị" và sống trong thời bình, nhưng luật về an
ninh quốc gia và các tội liên quan đến an ninh quốc gia thì
vẫn trao nhiều quyền độc đoán cho Viện kiểm sát và chính
phủ, và các luật đó tồn tại thường trực, chứ không phải
ngoại lệ. Ơ hay, vậy dân ta đang sống trong thời gì? Sao ta
vẫn tự khen "ổn định chính trị" mà lúc nào cũng lo sợ nơm
nớp còn hơn mấy anh đế quốc sợ khủng bố?
Thế nhưng, thứ ba, cái này đau khổ nhất: nhà mình không có
tư pháp độc lập để bảo vệ nhân quyền trong các vụ án
riêng biệt. Pháp luật chống khủng bố thường được thông
qua một cách vội vã, giữa không khí căng thẳng ngay sau một
vụ tấn công khủng bố, vì vậy thường không được thảo
luận thấu đáo và có xu hướng coi nhẹ quyền con người vì
lý do an ninh. Thế nhưng, các luật đó sau này có thể bị thách
thức trước Tòa án Tối cao hoặc Tòa án Hiến pháp khi một
vụ án cụ thể được đưa ra trước tòa. Các Tòa án này có
thể vô hiệu hóa luật, hoặc đề nghị Lập pháp sửa luật,
hoặc giải thích điều luật theo hướng thân thiện với quyền
con người. Nghe bà Chánh án Canada nói chuyện rất hay về nguyên
tắc proportionality (tỷ lệ giữa mục tiêu và biện pháp) trong
việc áp dụng và phán xử các luật chống khủng bố, mặt tớ
méo xẹo: chưa có tòa án độc lập thì không thể có due process
(quy trình tố tụng bảo đảm nhân quyền), lại càng không thể
đôi co về nguyên tắc án lệ proportionality với ông chính phủ
được.
Mà ai cũng biết, để có được một hệ thống tòa án độc
lập là cả một quá trình đấu tranh chính trị, nâng cao khả
năng và đạo đức nghề nghiệp của ngành pháp lý, và một ý
thức tôn trọng quyền tự do của con người. 2 điểm sau tớ
không lo lắm. Còn điểm đầu tiên, quá trình đấu tranh chính
trị - bao nhiêu người sẵn sàng chơi cuộc chơi này đây? Nói
"đấu tranh chính trị" không nhất thiết phải đối đầu về
chính trị, nhưng tư duy và thái độ chính trị phải rõ ràng,
nhất là với những người làm việc trong ngành luật: Không
thể có tòa án độc lập và nhân quyền được bảo vệ trong
thể chế độc đảng.
Và, ai cũng đã thấy, an ninh quốc gia đã chẳng khá hơn mặc
dù các luật vi phạm nhân quyền với lý do an ninh quốc gia
được thông qua ngày càng nhiều. Các thứ luật vì an ninh quốc
gia đã không giúp ta lấy lại biển đảo, mà trái lại còn
tiếp tay cho những hành động đàn áp những người lên tiếng
vì an ninh quốc gia! Vì vậy, viện dẫn luật an ninh quốc gia
nhiều khi cũng là trò đùa, trò giễu cợt coi thường nhân dân.
Nói an ninh quốc gia trong chế độ độc đảng này thực ra là
bảo đảm quyền lực của thế lực lãnh đạo mà thôi. Quân
tử không lập lờ, chịu chơi thì hãy nói thẳng: an ninh đảng,
bảo vệ đảng.
Nhưng nói vậy thôi, nếu lãnh đạo Việt Nam mà còn có người
quân tử, chắc ta đã có dân chủ đa nguyên lâu rồi. Vì quân
tử không bịt miệng những người không cùng chính kiến.
09/09/2011
_________________
(1) (Úc, Canada, Mỹ, Anh - từ tự do dân chủ dịch từ liberal
democracies).
(2) Hội thảo này được tổ chức bởi các học giả độc
lập từ các trường đại học hay Tòa án ở Úc.
http://law.anu.edu.au/cipl/Conferences&SawerLecture/2011/PLW/web.htm
(3) Khách mời có cả Chánh án tòa án tối cao Canada (Chief Justice
McLauchlin)
http://law.anu.edu.au/cipl/Conferences&SawerLecture/2011/Sawer_Flyer.pdf
(4) Vụ IDS và nghị quyết 97 là ví dụ điển hình của việc
coi khinh giới trí thức và ngăn cản sự độc lập trong nghiên
cứu học thuật.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/9906), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét