src="http://danluan.org/files/u1/sub02/reuters-vietnam-china-protest-4801.jpg"
/><div class="textholder">Hình: REUTERS </div></div>
Thông báo ngày 18-8 của Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội cấm
biểu tình «<em>tự phát</em>» được đông đảo người dân
thủ đô cho là một thông báo lạ. Lạ vì không có tên, chức
vụ, chữ ký của người chịu trách nhiệm, của người ra
thông cáo. Lạ vì không có số công văn vào sổ đăng ký văn
bản theo quy định hành chính.
Bản thông báo ấy được những người yêu nước biểu tình
chống bành trướng xâm lược coi là không có giá trị vì vi
phạm Hiến pháp. Hiến pháp hiện hành ban bố năm 1992 ghi rõ
công dân có quyền biểu tình theo hướng dẫn của pháp luật.
Từ đó đến nay, vẫn chưa có luật biểu tình để hướng
dẫn công dân thực hiện quyền hiến định của mình, đó là
lỗi của Nhà nước, của Quốc hội, nhưng thiếu sót đó không
thể xóa bỏ, trì hoãn quyền vốn có của công dân. Vì lẽ
đó, bản thông báo ngày 18-8 của Ủy ban nhân dân Hà Nội hoàn
toàn không có giá trị pháp lý, hoàn toàn không có giá trị
cưỡng chế.
Huống hồ trên bản thông báo lạ kỳ này còn có một tính từ
lạ. Đó là từ "<em>tự phát</em>"được dùng nhiều lần.
Bản thông báo khuyết danh lên án và ngăn cấm các cuộc biểu
tình <em>tự phát</em>. Tại sao lại <em>tự phát</em>? Thế nào
là <em>tự phát</em>? thế nào là biểu tình <em>tự phát</em>?
Trong khi nhiều bạn blogger trong và ngoài nước vẫn tiếp tục
bàn tán, phân tích, mổ xẻ về bản thông báo không bình
thường này, đây cũng là một điểm cần trao đổi thêm.
Tôi muốn được hỏi nhà văn, nhà ngôn ngữ học – blogger
Nguyễn Hưng Quốc, theo bạn thế nào là cuộc biểu tình <em>tự
phát</em>? Trong thông báo nói trên, người thảo công văn này có
ý nghĩ thế nào là một cuộc biểu tình <em>tự phát</em>, và
theo họ nó sai trái, nguy hiểm ra sao mà phải bị ngăn cấm?
Thiển nghĩ, từ <em>tự phát</em> nói lên ý nghĩ, não trạng
của giới cầm quyền độc đảng, rất nên đi sâu phân tích,
lý giải, khi họ nói đến những cuộc biểu tình gần đây
của những người yêu nước. Tôi phán đoán có nhiều khả
năng không sai là chính Bí thư thành ủy đảng CS Hà Nội - Ủy
viên Bộ Chính trị Phạm Quang Nghị và Chủ tịch Ủy ban Nhân
dân Hà Nội Nguyễn Thế Thảo đã tiếp nối nhau phê duyệt
bản thông báo này, nhưng không ai muốn ghi rõ tên vì e ngại,
vì sợ trách nhiệm, niềm e ngại và nỗi sợ dễ hiểu. Vì theo
nguyên tắc đảng lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện, thường
xuyên và liên tục thì một quyết định quan trọng như thế
không thể không qua phê duyệt của những người có chức vụ
cao nhất.
Theo nếp nghĩ đã ăn sâu trong tiềm thức của nhà cầm quyền
độc đảng, trong một nước xã hội chủ nghĩa do đảng CS
độc quyền lãnh đạo, chỉ có những cuộc biểu tình tuần
hành theo lệnh của đảng, tức là những cuộc biểu tình có
chủ trương lãnh đạo của đảng, còn ngoài ra đều là những
hành động <em>tự phát</em>, không có chủ trương lãnh đạo
của đảng, là phạm nguyên tắc, là sai trái, phải bị cấm.
Đây là nếp nghĩ đã hằn sâu trong não của giới lãnh đạo
và trong não của một bộ phận nhân dân thiếu óc tự chủ,
theo đó công dân chỉ được làm những gì đảng chỉ bảo, cho
phép, không ai được làm điều gì tuy tự mình cho là đúng
nhưng chưa được đảng cho phép, nếu cứ làm là phạm tội
<em>tự phát</em>, từ chối sự dạy bảo, dạy dỗ, chăn dắt,
lãnh đạo của đảng.
Trong một xã hội dân chủ, khái niệm <em>tự phát</em> hình như
mang một ý nghĩa khác. Do đó khi dịch bản thông cáo của Ủy
ban Nhân dân Hà Nội cho các nhà báo Pháp, tôi lúng túng, không
biết dịch sao cho rõ nghĩa. <em>Tự phát</em> có khi mang ý nghĩa
là suy nghĩ vội vàng, chưa chín, theo bản năng, nhẹ dạ, chưa
có cân nhắc cẩn trọng,trái với tự giác, thường có nghĩa
là qua suy nghĩ, cân nhắc kỹ. <em>Tự phát</em> cũng có nghĩa là
tức thời, ngay lập tức. Do đó dịch sang tiếng Pháp có thể
dịch là "d'instinct », "à la légère "hay là "spontané »,
đều không đúng nghĩa, không lột tả nội dung của người ra
bản thông báo. Có bạn dịch ra tiếng Anh là «self-initiated».
Trong khi đó, theo ý nghĩ của người thảo và phổ biến bản
thông báo thì <em>tự phát</em> có nghĩa là không nghe theo lãnh
đạo, tự ý hành động một cách lộn xộn, tự do vô tổ
chức, có hại, cần phải ngăn chặn cấm đoán và nghiêm trị.
Cần giải thích rõ như thế cho các bạn nước ngoài.
Có thể nói lãnh đạo độc đảng và những người yêu nước
biểu tình tuần hành chưa có cùng chung một ngôn ngữ, do không
cùng chung một não trạng, rất khó có thể nói chuyện, đối
thoại với nhau để đi đến thống nhất nhận thức, chữ
nghĩa và hành động.
Một bên, những người yêu nước chống bành trướng coi
việc sử dụng quyền biểu tình để biểu thị quyền tự do
yêu nước vốn có của mỗi người công dân, không do ai sai
khiến, giật dây, cũng không phải chờ khi có lệnh hay có luật
biểu tình, tự mình vẫy gọi nhau tỏ thái độ mạnh mẽ dứt
khoát cảnh cáo kịp thời bọn bành trướng là hành động
chính nghĩa, chính đáng, theo đúng Hiến pháp, không một ai có
quyền ngăn cản.
Trong khi đó nhóm lãnh đạo luôn giữ não trạng thâu tóm quyền
lực trong tay, lại do đã trót ngầm cam kết với nhóm trùm bành
trướng là ngăn chặn mọi cuộc đấu tranh mang tính chất quần
chúng để chỉ dành cho việc thương lượng hòa bình song
phương, nên buộc phải có bản thông báo lạ với khái niệm
lạ lùng "<em>tự phát</em>», rất lạ lẫm với người ngoài
cuộc.
Do đó việc tìm hiểu khái niệm <em>tự phát</em> có ý nghĩa
rất quan trọng và lý thú để xác định rõ rệt thêm đâu là
lẽ phải, đâu là chân lý và chính nghĩa, đâu là lòng yêu
nước, ở phía kẻ ban hành bản thông báo kỳ lạ, hay ở phía
những người bị bản thông báo kết tội một cách phi lý.
Bùi Tín
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/9803), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét