Hillary Clinton rằng "chúng tôi đã trở lại" (tại Bangkok
ngày 21-7-2010) và tiếp đó là khẳng định Mỹ có "quyền
lợi quốc gia" tại biển Đông cũng như việc "Hoa Kỳ ủng
hộ Tuyên bố ứng xử về biển Đông của ASEAN-Trung Quốc
2002" (tại Hà Nội ngày 23-7-2010)? Còn gì nữa, nếu đó không
là thái độ tiếp cận mới của Mỹ tại châu Á đối với
chính sách bành trướng của Trung Quốc? Với thái độ hung hăng
coi thiên hạ chẳng ra cái đinh gì của Trung Quốc tại biển
Đông, Mỹ đã bắt đầu thấy ngứa mắt và bắt đầu đối
đầu trực diện Bắc Kinh sau một thập niên gần như vắng
bóng châu Á - Thái Bình Dương…
<h2>Xin cho thôi một chữ "hòa hài"!</h2>
Một tuần sau tuyên bố "gây hấn" đầy tính "tấn công
trực tiếp Trung Quốc" với "mục đích quốc tế hóa" vấn
đề biển Đông của Hillary Clinton tại Hà Nội, người phát
ngôn Quân đội giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA), đại tá
Cảnh Nhạn Sanh, đã giận dữ tái khẳng định rằng Trung Quốc
có "chủ quyền không thể tranh cãi" tại biển Đông với
diện tích 3.367.000 km2, cùng "đầy đủ tài liệu lịch sử và
pháp lý hỗ trợ", và rằng Mỹ đừng có mà lý này cớ nọ
"can thiệp nội bộ" Đông Nam Á, cũng như đừng có dựng
đứng chuyện Trung Quốc muốn thao túng biển Đông để mà kích
động gây chia rẽ tình đoàn kết các nước láng giềng. Nói
cách khác, Mỹ khôn hồn đừng dây vào các cuộc tranh chấp
pháp lý về chủ quyền biển đảo khu vực biển Đông với
Trung Quốc, kẻo mang họa chứ chẳng đùa. Mỹ không thấy PLA
lớn mạnh từng ngày hay sao? Mỹ thiển cận đến mức cứ nghĩ
hải quân Trung Quốc của thế kỷ 21, dù vẫn chưa tự đóng
nổi một hàng không mẫu hạm để có dịp so với những chiếc
mẫu hạm của Nhật thời thập niên 1930, vẫn còn chèo thuyền
chiến ra trận như thời Tam Quốc hay sao? Mỹ ấu trĩ ngộ nhận
rằng Trung Quốc không đủ sức chế tạo chiến đấu cơ tàng
hình (dù động cơ máy bay phải mua của Nga) à? Thế thì nghe
này…
Trong 8 năm tính đến 2002, Trung Quốc đã mua 12 tàu ngầm Kilo
của Nga đồng thời liên tiếp nâng cấp thiết kế để dàn
tàu ngầm hải quân PLA có khả năng chiến đấu xa bờ cũng như
mang đầu đạn hạt nhân. Hải quân PLA hiện có 66 tàu ngầm,
nhiều nhất thế giới, chỉ sau Mỹ; và đến năm 2030, theo Tổ
chức Kokoda (cơ quan nghiên cứu độc lập của Úc), Trung Quốc
có thể có đến 85-100 tàu ngầm (so với 71 hiện nay của Mỹ).
Năm 2007, một tên lửa đạn đạo phóng từ Trung tâm không gian
Tây Xương (Tứ Xuyên) đã làm nổ tung một vệ tinh thời tiết
như ngọn pháo hoa hân hoan chào đón một cột mốc thăng thiên
của kỹ thuật quân sự Trung Quốc. Và theo <em>Trung tâm đánh
giá ngân sách và chiến lược</em> (một viện nghiên cứu Mỹ),
hỏa lực Trung Quốc hoàn toàn có thể đe dọa các căn cứ quân
sự Mỹ tại châu Á. Quân đoàn hai pháo binh ("Đệ nhị pháo
binh bộ đội"), nơi kiểm soát các đơn vị tên lửa chiến
lược Trung Quốc, có thể dạy cho Mỹ một bài học đích đáng
bằng khả năng dập tơi tả toàn bộ hệ thống phòng không,
đường băng cũng như dàn chiến đấu cơ và tàu chiến của
Mỹ tại khu vực. Nhật đang nằm gọn trong tầm bắn tên lửa
Trung Quốc và không lâu sau nữa sẽ là Guam. Còn về năng lực
hải chiến? Hệ thống tên lửa hành trình chống tàu ngầm của
hải quân PLA bây giờ đã đủ khả năng đe dọa hàng không
mẫu hạm Mỹ, có thể bắn hạ mẫu hạm địch từ khoảng
cách 1.600km (dù cho đến nay trên thế giới chưa có kỹ thuật
quân sự tiên tiến nào được biết có thể làm được điều
này)… (1). Tất cả thành tích trên có được nhờ sự quan tâm
đúng mực của đảng và nhà nước Trung Quốc, với hầu bao cho
ngân sách quốc phòng tăng dần (tăng 12,7% năm 2011, lên 601 tỉ
tệ, tức 91,5 tỉ USD – Tân Hoa Xã 4-3-2011).
Năm 2009, một báo cáo của RAND (<em>Research ANd Development</em> –
tổ chức nghiên cứu độc lập uy tín nhất nhì Mỹ) cho biết,
vào trước năm 2020, Mỹ sẽ không còn có thể bảo vệ nổi
Đài Loan nếu Trung Quốc tấn công (chết chửa!). Nghiên cứu
viết rằng, Trung Quốc, thời điểm đó, hoàn toàn có thể
đánh gục Mỹ trong một cuộc chiến tại eo biển Đài Loan, ngay
cả khi Mỹ có chiến đấu cơ F-22, hai hàng không mẫu hạm và
vẫn có thể được viện binh từ căn cứ không quân Kadena
(Okinawa) ào ạt đến ứng cứu! Trung Quốc có lợi điểm là
chỉ cách Đài Loan 160km trong khi nguồn cung cấp hỏa lực Mỹ
cách xa họ đến nửa vòng Trái đất... Tóm lại, Trung Quốc
bây giờ không chỉ là cường quốc kinh tế (hạng hai thế
giới chứ ít gì!) mà còn là siêu cường về quân sự, với
những khả năng và tiềm lực không thể ngờ có thể gây
khiếp đảm kể cả đối với "đế quốc Mỹ". Và như
vậy, nếu muốn rắn, Trung Quốc sẵn sàng chơi rắn và đến
lúc đó đừng trách là không báo trước! Dù thế, Trung Quốc,
trong chính sách ngoại giao thế kỷ 21, luôn thể hiện họ là
một quốc gia luôn chủ trương "hòa hài thế giới"
(和谐世界 – thế giới thuận hòa), lấy tiêu chí tinh thần
hòa khí với bàn tay giang rộng "tứ hải giai huynh đệ" làm
đường lối chủ đạo, xuyên suốt và nhất quán, như được
thể hiện trong nhiều diễn văn đó đây của giới lãnh đạo
Bắc Kinh. Chỉ kẻ hạ lưu mới cần đến nắm đấm. Trung
Quốc thì chẳng cần! Và Trung Quốc cũng không vì sự lớn
mạnh "vượt trội" mà ngạo mạn nói rằng mình có thể
đối đầu Mỹ về quân sự - như phát biểu đầy nhún nhường
của Tổng tham mưu trưởng PLA Trần Bỉnh Đức trong chuyến
công du Mỹ trung tuần tháng 5-2011.
<h2>Thế nhưng chú Sam vẫn trở lại…</h2>
Vấn đề ở chỗ, thái độ "ngôn hành bất nhất" khiến
mức độ khả tín của Trung Quốc đối với giới ngoại giao
thế giới đã và tiếp tục bị đặt dấu hỏi. Người ta nghi
ngờ. Người ta lo ngại. Và người ta hành động. Chưa bao giờ
mà khu vực châu Á - Thái Bình Dương trở nên sôi sùng sục
cuộc chiến chạy đua vũ trang bằng lúc này, với cường độ
mạnh nhất kể từ sau Chiến tranh lạnh, trong nỗ lực cân
bằng quyền lực quân sự. Súng ống bắt đầu khua động. Với
Mỹ, họ đã thay đổi quan điểm 180o, bằng một chính sách
tiếp cận mới đối với châu Á - Thái Bình Dương, trái với
tuyên bố ban đầu khi mới nhậm chức tổng thống của Barack
Obama rằng, Mỹ tôn trọng quyền "tự xử" của các nước
châu Á và không can thiệp các cuộc tranh chấp chủ quyền. Mỹ
bắt đầu thiết kế chương trình cho "phiên bản châu Á kiểu
Obama", như một cách khẳng định lại lời nhắc nhở của
cựu Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu tại cuộc hội đàm Nhà
trắng cuối năm 2009, rằng: "Nếu không đặt chân vào Thái
Bình Dương, các anh không thể được xem là lãnh đạo thế
giới" (2). Thứ trưởng ngoại giao Mỹ James Steinberg bắt đầu
lên tiếng: "Chúng tôi đã thật sự nhận thấy điều này –
vai trò chúng tôi tại Đông Á – sẽ là tối quan trọng đối
với tương lai chúng tôi". Vậy là chuyến kinh lý đầu tiên
của Hillary Clinton với tư cách ngoại trưởng là đến Đông Nam
Á. Sự trở lại của Mỹ có thể thấy rất rõ ở sân khấu
ngoại giao. Tại cuộc họp thượng đỉnh ASEAN (ngày 7 và
8-5-2011) ở Jakarta, Mỹ đã lần đầu tiên cho "chào sân" vị
đại sứ ASEAN Hoa Kỳ đầu tiên, David Lee Carden (Tổng thống
Obama thành lập Văn phòng đại sứ ASEAN Hoa Kỳ vào tháng
11-2010). Trước đó, sau cuộc họp giữa Ngoại trưởng Hillary
Clinton với đồng cấp các nước hạ Mekong (Campuchia, Lào, Thái
Lan và Việt Nam) tổ chức tại Phuket ngày 23-7-2009, Washington
cũng giúp thành lập <em>Sáng kiến hạ Mekong</em> – động thái
mà báo chí Trung Quốc diễn giải là một phương án tiếp cận
của Mỹ nhằm mục đích can thiệp sâu nội bộ khu vực để
Đông Nam Á giảm bớt ảnh hưởng Trung Quốc…
Viết trên <em>Wall Street Journal</em> (3), Daniel Blumenthal (nguyên
viên chức Phòng an ninh quốc tế thuộc Bộ quốc phòng Mỹ) nói
thẳng rằng Trung Quốc không hề chơi đúng luật đối với
vấn đề biển Đông, bằng thái độ "bắt nạt" nước
nhỏ, và "Washington đang đặt dấu chấm hết cho chiến lược
chia cắt-chinh phục của Trung Quốc tại Đông Nam Á"; khi
"Mỹ không thể nói Trung Quốc hành xử có trách nhiệm khi
để những vụ quấy nhiễu Việt Nam xảy ra mà không lên
tiếng". Rõ ràng, chuyển động phản ngược với tinh thần
"hòa hài thế giới" của Trung Quốc đã, một phần, gián
tiếp mở cửa đưa Mỹ trở lại khu vực, sau một thập niên
chính sách ngoại giao bỏ ngỏ châu Á của George W. Bush bởi
chiến lược sai lầm trong việc nhận dạng bạn-thù trong cuộc
chiến chống khủng bố. Nước Mỹ của Obama bắt đầu nói
nhiều đến vai trò Trung Quốc hơn, có khi chẳng bằng ngôn ngữ
đẩy đưa mà huỵch toẹt hẳn, rằng Trung Quốc đã là cường
quốc thì cần phải hành xử cho ra tư cách đàng hoàng, rằng
vấn đề biển Đông cần phải được giải quyết trên tinh
thần đàm phán chứ không phải đe nẹt, rằng Mỹ cực lực
phản đối sử dụng vũ lực hoặc đe dọa vũ lực tại biển
Đông – như tuyên bố của Bộ ngoại giao Hoa Kỳ ngày 31-5-2011
trước câu trả lời của phóng viên TTXVN tại Mỹ về sự
kiện tàu hải giám Trung Quốc đột nhập hải phận Việt Nam
và làm "nhiệm vụ" cắt cáp tàu Bình Minh 02 thuộc Tập
đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam.
Song song hiện diện ngoại giao, Mỹ cũng bắt đầu tăng cường
quân sự tại Thái Bình Dương. Các cuộc tập trận giữa Mỹ
với Hàn Quốc, Nhật, Malaysia… rộn rịp tiến hành vài năm
gần đây (có khi vài tháng một vụ) hẳn nhiên không phải là
những cuộc lau chùi để súng ống khỏi han gỉ. Vài cuộc tập
trận còn được bắn đạn thật để anh em binh sĩ lên tinh
thần! Dấu hiệu tăng cường khả năng tác chiến của lực
lượng Hạm đội 7 Hoa Kỳ ngày một đậm đặc. Tướng tư
lệnh trưởng Hạm đội 7 Scott Van Buskirk thậm chí có lúc đã
"tế nhị" gửi một "tin nhắn" đến Bắc Kinh qua "tổng
đài" (hãng tin) AP, khi "tiết lộ" kế hoạch trang bị dàn
máy bay không người lái chuyên dụng cho mẫu hạm hoạt động
ở Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương (4). Cần biết, Hạm
đội 7, với "siêu hàng không mẫu hạm" (super carrier) USS
George Washington (từng cập gần cảng Đà Nẵng và đón phái
đoàn viên chức Việt Nam tham quan tháng 8-2010), là hạm đội
mạnh nhất hải quân Mỹ. Luôn đi cùng USS George Washington là
khoảng 60 tàu chiến, 80 chiến đấu cơ và lực lượng thủy
thủ-binh sĩ chừng 4.000 người…
<h2>PLA đã đủ mạnh để quét sạch Mỹ khỏi biển Đông?</h2>
"Với chiến thuật hải quân đang thay đổi, chúng ta sẽ đi
từ việc bảo vệ bờ biển ("duyên hải phòng ngự") chuyển
sang bảo vệ vùng biển xa ("viễn dương phòng ngự")" -
tướng Trương Hoa Thần, hạm đội phó hạm đội Đông Hải,
nói với <em>Tân Hoa Xã</em> vào năm 2010 (5). Tháng 4-2010, hạm
đội Đông Hải – binh đoàn hải quân chịu trách nhiệm bảo
vệ "lợi ích cốt lõi" của Trung Quốc tại biển Đông –
đã tổ chức tập trận rầm rộ, với tổng cộng 10 tàu chiến
và tàu ngầm trong đó có khu trục hạm được trang bị tên
lửa Sovremenny. Đông Hải đã làm dậy sóng biển Đông với màn
tập trận trên diện rộng từ khu vực Nam Trung Quốc đến
quần đảo Okinawa và eo Miyako rồi ra ngoài khơi quần đảo
Okinotori (điểm cực Nam của Nhật). Cuộc diễu võ của hạm
đội Đông Hải là một sự cụ thể hóa chiến lược ba bước
của hải quân PLA, như được nêu trong Sách trắng 2008 ("Trung
Quốc quốc phòng bạch bì thư"). Đó là:
<div class="special_quote">1/ Phát triển lực lượng hải quân hiện
đại có khả năng hoạt động trong phạm vi chuỗi đảo thứ
nhất (第一岛链, đệ nhất đảo liên), tức dãy đảo kéo dài
từ bán đảo Triều Tiên, quần đảo Kuril (Nga), Nhật đến
Đài Loan rồi Philippines;
2/ Phát triển lực lượng hải quân ở tầm khu vực có thể
hoạt động vượt khỏi chuỗi đảo thứ nhất để vào hải
phận "đệ nhị đảo liên" gồm Guam, Indonesia và Úc;
và bước 3 là phát triển lực lượng hải quân rộng khắp
toàn cầu vào giữa thế kỷ 21.
</div>
Tuy nhiên, cái gọi là bức tường "đệ nhất đảo liên"
của Trung Quốc, theo cách nói của James Holmes và Toshi Yoshihara
thuộc Đại học chiến tranh hải quân Hoa Kỳ, thật ra chẳng
khác gì một "Vạn Lý Trường Thành lộn ngược", bởi
chuỗi dài các nước đồng minh Mỹ trong khu vực (Nhật, Hàn
Quốc, Úc, Philippines…) đã trở thành một thứ tháp canh giám
sát và khi cần có thể chặn đứng ngõ vào Thái Bình Dương
của Trung Quốc (6). Và một trong những điểm canh chắc chắn
nhất của Mỹ không thể không đề cập là Đài Loan, như
tướng Mỹ Douglas MacArthur từng nhận định: "Đài Loan là
một hàng không mẫu hạm không thể bị đánh chìm". Ngoài ra,
"chốt biên phòng" cực kỳ quan trọng đối với Mỹ còn là
Guam, nơi cách Bắc Triều Tiên bốn giờ bay và cách Đài Loan hai
ngày hải hành. Căn cứ không quân Andersen của Mỹ tại Guam
hiện là đồn tiền trạm chỉ huy quan trọng bậc nhất đối
với tất cả chiến dịch động binh của Mỹ tại bất kỳ nơi
nào thế giới. Với 100.000 quả bom và tên lửa cùng kho xăng
249,8 triệu lít nhiên liệu phản lực, Guam là trạm tiếp nhiên
liệu chiến lược lớn nhất của không quân Mỹ. Những hàng
dài vận tải cơ C-17 Globemaster và chiến đấu cơ F/A-18 Hornet
luôn đậu kín các đường băng Guam. Guam cũng là nơi đồn trú
của hạm đội tàu ngầm Mỹ và đang được mở rộng để
thành một căn cứ hải quân. Tính toàn cầu, Mỹ hiện có hơn
1.000 căn cứ quân sự đặt tại hơn 46 quốc gia, từ châu Âu,
châu Phi đến châu Á (7), từ đất liền đến biển xa…
Giới tình báo quân sự Trung Quốc hẳn còn biết nhiều hơn về
sức mạnh quân sự Hoa Kỳ so với những gì báo chí biết
được (*). Việc có thể hạ gục Mỹ hay không, ít nhất ở
thời điểm này, trong bất kỳ cuộc chiến qui ước nào, từ
hải chiến, không chiến đến địa chiến, họ hẳn hiểu rõ
hơn ai hết, nếu không kể các "chiến lược gia" diều hâu
quá khích mắc phải chứng hoang tưởng đặc biệt trầm trọng!
Mạnh Kim
(*) Để biết thêm về nội lực thật sự của quân đội Trung
Quốc, xin xem lại hồ sơ "<a href="http://danluan.org/node/8271">Thực
lực sức mạnh quân sự Trung Quốc</a>" dài 5 kỳ, khởi đăng
trên Năng Lượng Mới từ ngày 21-3-2011; hoặc xem website Anh Ba
Sam hay Dân Luận.
(1) A special report on China's place in the world, The Economist (2-12-2010)
(2) U.S. is reaching out to East Asia's powerful nations, John Pomfret,
Washington Post (7-11-2009)
(3) The U.S. Stands Up to China's Bullying, Daniel Blumenthal, Wall Street
Journal (27-7-2010)
(4) US Navy drones: Coming to a carrier near China?, Eric Talmadge, AP
(16-5-2011)
(5) PLAN East Sea Fleet Moves Beyond First Island Chain, Russell Hsiao, China
Brief (29-4-2010)
(6) The Geography of Chinese Power, Robert Kaplan, Foreign Affairs (May/June
2010)
(7) Bring War Dollars Home by Closing Down Bases, Christine Ahn và Sukjong
Hong, Foreign Policy In Focus (31-3-2011)
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/8972), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét