công tác lập pháp; nhiều việc làm hợp lòng dân đã bị
Luật Tổ chức Quốc hội chận đứng; Vai trò giám sát của
Quốc hội vẫn còn bị lu mờ; Việc "<em>quyết định các
vấn đề quan trọng của quốc gia, nhiều việc Quốc hội vẫn
chưa kiểm soát được.</em>"
Đó là những điều ưu tư của Đại biểu Quốc hội Việt
Nam, Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn minh Thuyết, đơn vị Lạng Sơn,
trong Cuộc phỏng vấn bằng thư riêng của tôi trong thời gian
gần đây.
Cuộc phỏng vấn này cũng được tôi cho phổ biến trong Chương
trình hàng tuần "<em>Những Vấn Đề Việt Nam</em>" của Bản
tin Hoa Thịnh Đốn do tôi phụ trách trên Hệ thống Truyền hình
SBTN (Saigon Broadcasting Television Network).
Lý do tôi thực hiện Cuộc phỏng vấn Đại biểu Thuyết là
nhằm làm sáng tỏ ba điểm:
Thứ nhất, tìm hiểu tại sao sau 8 năm làm Đại biểu Quốc
hội của hai nhiệm kỳ Khóa XI và XII, ông là một trong số
rất ít Đại biểu -- trong tổng số 493 người -- đã để
lại nhiều gương tốt của một Nhà lập pháp và được dự
luận trong và ngoài nước ca ngợi là người can đảm, dám đưa
ra những đòi hỏi hợp lòng dân nhưng trái ý đảng, không
thuận lòng nhà nước lại không ra ứng cử vào Quốc hội
Khóa XIII sẽ bầu vào ngày 22/05 (2011)?
Thứ hai, căn cứ vào đâu mà Ủy ban Thường vụ Quốc hội
lại có quyền bác bỏ những đề nghị của ông Thuyết yêu
cầu Quốc hội cần "thẩm tra" Dự án khai thác Bauxite và
thành lập Ủy ban lâm thời điều tra trách nhiệm của các
thành viên Chính phủ trong vụ con tầu chìm phá sản Vinashin
để sau đó "<em>bỏ phiếu tín nhiệm Thủ tướng và một
số thành viên Chính phủ có liên quan</em>"?
Thứ ba, tại sao kế hoạch làm đường tầu xe lửa xuyên Á
của Trung Hoa đi qua lãnh thổ Việt Nam mà Quốc hội không có ý
kiến gì, nhất là trong tình hình liên lạc ngoại giao giữa hai
nước có nhiều điều phức tạp không thuận lợi cho quyền
lợi và an ninh của Việt Nam?
Trước hết, hãy nghe ông nói sau câu hỏi: "<em>Sau 8 năm làm
Đại biểu Quốc hội, những việc gì đã làm ông vui và liệu
có những công tác lập pháp nào đã làm cho ông buồn?</em>"
Ông nói: "<em>Điều làm tôi vui nhất là sinh hoạt của Quốc
hội ngày càng dân chủ hơn, có hiệu quả hơn, được người
dân quan tâm hơn, đồng tình hơn. Dân chủ là xu thế không thể
đảo ngược vì đó là đặc trưng quan trọng nhất của cơ quan
đại diện cho quyền làm chủ của nhân dân, là xu thế của
thời đại và đã được khẳng định trong đường lối đổi
mới của Đảng Cộng sản Việt Nam. </em>
Tôi muốn mở dấu ngoặc ở đây để đóng góp với Đại
biểu Thuyết rằng, căn cứ vào những việc làm của đảng và
nhà nước từ Khóa đảng VIII đến bây giờ thì đảng chỉ
muốn có "dân chủ trong đảng", như đã được chứng minh
trong kỳ bầu cử Ban Chấp hành Trung ương đảng khóa XI diễn
ra tại Hà Nội ngày 19 tháng 1 (2011). Nhưng Đảng lại dứt
khoát mạnh tay với những cán bộ, đảng viên nào có tư
tưởng "tự diễn biến" và "tự chuyển hóa" không chịu
xếp hàng theo lệnh đảng, nhất là không muốn tiếp tục
kiên định Chủ nghĩa Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh.
Đặc biệt nếu trong dân có người đòi bỏ Điều 4 Hiến pháp
để xóa quyền độc tôn lãnh đạo đất nước của đảng,
đòi dân chủ đa nguyên, đa đảng thì lập tức bị trù dậy,
bị bắt bỏ tù như đã xẩy ra cho Tiến sỹ Luật Cù Huy Hà
Vũ, Linh mục Nguyễn Văn Lý, ông Vi Đức Hồi và những thanh
niên trí thức trẻ như Trần Huỳnh Duy Thức (44 tuổi), Nguyễn
Tiến Trung, Luật sự Lê Công Định (42 tuổi) và Lê Thăng Long
(43 tuổi) v.v…
Do đó nếu nói xu thế dân chủ của thời đại cũng đã
được "khẳng định trong đường lối đổi mới của Đảng
Cộng sản Việt Nam" thì tôi thấy chưa phù hợp với tình
hình thực tế khi quyền làm chủ đất nước của người
dân vẫn tiếp tục bị nhà nước vi phạm trong nhiều lĩnh
vực, nếu không muốn nói là tòan diện ở Việt Nam.
Nhưng cũng có thể vì Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết là người
trong cuộc nên ông đã nhìn thấy rõ hơn người ngoài cuộc
về những diễn biến theo xu thế dân chủ đang diễn ra trong
nội bộ đảng chăng?
Còn điều buồn của Tiến sĩ Thuyết, sau hai khóa làm Đại
biểu Quốc hội Đơn vị 1 của tỉnh Lạng Sơn thì sao?
Ông trả lời: "<em>Điều tôi buồn nhất là đóng góp của
mình chưa nhiều, hiệu quả hoạt động của mình chưa cao, mặc
dù đã hết sức cố gắng thực hiện bổn phận với cử tri.
Còn nói về công việc chung thì trong xây dựng pháp luật, Quốc
hội vẫn chưa khắc phục được tình trạng luật thiếu quy
định cụ thể, nhiều quy định chưa phù hợp với thực tế,
luật đã có hiệu lực thi hành vẫn phải chờ nghị định
hướng dẫn thi hành của Chính phủ. Trong công tác giám sát,
hiệu quả, hiệu lực giám sát của Quốc hội vẫn không cao.
Trong việc quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia,
nhiều việc Quốc hội vẫn chưa kiểm soát được. Tôi mong
trong nhiệm kỳ tới, các đại biểu thấy rõ những hạn chế
của chúng tôi trong khóa XII này, có nhiều nỗ lực để phát
huy quyền năng của Quốc hội trong việc thực hiện quyền làm
chủ của nhân dân.</em>"
<h2>LÝ DO KHÔNG TRANH CỬ NỮA</h2>
Nhưng tại sao một người năng động và có nhiều uy tín,
được lòng cử tri như ông lại không ra tranh cử nữa?
Ông nói lý do: "<em>Quốc hội VN có đại biểu chuyên trách
(chiếm khoảng 30%) và đại biểu không chuyên trách. Quyền hạn
của hai nhóm đại biểu này như nhau, nhưng đại biểu chuyên
trách được biên chế vào Văn phòng Quốc hội và về hưu theo
chế độ công chức (nam 60 tuổi, nữ 55 tuổi). Nếu đại biểu
đến tuổi về hưu mà chưa hết nhiệm kỳ hoạt động của
khóa Quốc hội đương nhiệm thì tiếp tục làm việc cho đến
hết nhiệm kỳ. Là đại biểu Quốc hội chuyên trách, tôi
thuộc biên chế của Văn phòng Quốc hội, không còn ở trường
đại học nữa. Quốc hội khóa XII sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào
cuối tháng 7 sắp tới, lúc đó tôi đã trên 63 tuổi nên
được nghỉ theo chế độ. Về nguyện vọng cá nhân, sau hai
khóa liên tục hoạt động ở Quốc hội, tôi cũng muốn được
nghỉ, nhường chỗ cho người trẻ hơn. Trong trường hợp Quốc
hội có yêu cầu, tôi có thể tiếp tục đóng góp với tư cách
một chuyên gia ở Viện Nghiên cứu lập pháp của Quốc hội
(vì theo quy định hiện hành, tôi có học hàm giáo sư, có thể
được kéo dài thời gian công tác nhưng không được giữ chức
vụ quản lý).</em>"
Theo tài liệu phổ biến, Giáo sư, Tiến sĩ ngôn ngữ học
Nguyễn Minh Thuyết sinh năm 1948, tại Gia Lâm, Hà Nội, hiện là
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu
niên và Nhi đồng của Quốc hội.
Ông từng là Phó Hiệu trưởng Đại học Khoa Học Xã Hội và
Nhân Văn.
Nhưng tại sao ông lại là Đại biểu Quốc hội của Tỉnh
tuyến đầu Lạng Sơn, là nơi từng bị Quân Tầu đánh phá
bình địa trong Cuộc chiến tranh biên giới giữa hai nước năm
1979?
Ông tiết lộ với Phóng viên Đoan Trang của báo Tuần Việt Nam
(đăng ngày 16/07/2009) vì đó là do "<em>Cơ cấu ứng viên của
mỗi địa phương do Hội nghị hiệp thương của Mặt trận Tổ
quốc làm.</em>"
Lối bầu cử Quốc hội của Việt Nam là như vậy. Mọi chuyện
đều do đảng và Mặt trận Tổ quốc sắp đặt hết, có chối
cũng không xong nên người dân mới có câu: "Đảng chọn, dân
bầu", mặc dù Nhà nước đang tuyên truyền Cuộc bầu cử năm
nay (ngày 22 tháng 5/2011) phải thật dân chủ !
Tôi hỏi ông: "<em>Vậy sau hai nhiệm kỳ làm Đại biểu cho
tỉnh tuyến đầu biên giới với Trung Hoa là Lạng Sơn, ông đã
làm được những việc gì cụ thể để giúp cải thiện cuộc
sống cho đồng bào tỉnh này kể từ sau cuộc chiến biên
giới đã gây thiệt hại nặng nề về người và của cho
đồng bào tỉnh nhà năm 1979?</em>"
Đại biểu Thuyết đáp: "<em>Từ sau năm 1979 đến nay, Lạng
Sơn khôi phục và phát triển với tốc độ rất nhanh. Năm 2002,
khi tôi bắt đầu nhận nhiệm vụ đại biểu Quốc hội của
tỉnh, tổng thu ngân sách của tỉnh mới đạt trên dưới 600
tỷ đồng; nay, đã đạt 2000 tỷ đồng. Giao lưu kinh tế phát
triển, đời sống của người dân nhìn chung được cải thiện
rõ rệt. Đó là kết quả của đường lối, chính sách chung,
trong đó có đường lối, chính sách đối ngoại, và là kết
quả lao động cần cù, sáng tạo của đồng bào các dân tộc
tỉnh Lạng Sơn. Về phần mình, tôi không có đóng góp gì cụ
thể vào sự phát triển nói trên của tỉnh mà chủ yếu làm
nhiệm vụ đại diện cho cử tri góp phần xây dựng chính sách
chung ở Quốc hội, trong đó có chính sách phát triển miền
núi, chính sách đặc thù đối với vùng đồng bào dân tộc
thiểu số, vùng biên giới, hải đảo v.v… Tôi cho rằng Nhà
nước còn phải có những chính sách, giải pháp hữu hiệu hơn
nữa để phát triển miền núi, nhất là phát triển giao thông,
công nghiệp để hỗ trợ sản xuất, giao lưu hàng hóa và cải
thiện đời sống người dân.</em>"
Cũng nên biết, trong số 6 Tỉnh dọc biên giới bị Quân Tầu
tấn đánh năm 1979 mà Đặng Tiểu Bình, Lãnh tụ Trung Hoa lúc
bấy giờ gọi là "dạy cho Việt Nam một bài học" hai tỉnh
Cao Bằng và Lạng Sơn đã chịu số thương vong và thiệt hại
tài sản nặng nề nhất.
Trên 40 ngàn thường dân và quân lính Việt Nam được ước
tính thiệt mạng hay mất tích và trăm ngàn người khác bị
thương. Nhiều khu vực cho đến nay, 32 năm sau, vẫn chưa được
tái thiết.
<h2>ÍT NGƯỜI PHÁT BIỂU</h2>
Tôi hỏi tiếp: "Thưa ông, Quốc hội Khóa XII có 493 Đại
biểu mà tôi chỉ thấy có chừng vài chục Đại biểu, nhiều
khi ít hơn số này (nhưng luôn luôn có ông và Đại biểu Dương
Trung Quốc của tỉnh Đồng Nai) đã lên tiếng về những vấn
đề "gai góc" mà người dân quan tâm, đặc biệt là các vấn
đề:
- Khai thác bauxite trên Tây Nguyên.
- Vấn đề cho người ngoại quốc thuê đất trồng rừng kỹ
nghệ ở ít nhất 8 tỉnh đầu nguồn.
- Dự án làm đường sắt cao tốc Bắc – Nam.
- Vụ thua lỗ của Tập đoàn Công nghiệp tầu thủy Vinashin.
Câu hỏi của chúng tôi với ông là: Tại sao lại có quá it
Đại biểu lên tiếng về những vấn đề dư luận quan tâm và
quan trọng đối với đất nước và đời sống người dân như
thế? Có phải họ "không dám nói" hay vì "sợ trách nhiệm" mà
không lên tiếng?
Giáo sư Thuyết trả lời: "<em>Ngoài những vấn đề Ông đã
nêu, còn nhiều vấn đề bức xúc khác đã được các đại
biểu đặt lên bàn nghị sự ở Quốc hội, như: vấn đề thu
hồi đất của dân làm các công trình giao thông, kinh tế, sân
golf; giá thu mua lúa gạo ở đồng bằng sông Cửu Long; ô nhiễm
môi trường; lạm phát v.v… Thường thì mỗi đại biểu tùy
môi trường sinh sống, làm việc, tiếp xúc cử tri của mình mà
lên tiếng về những vấn đề mình quan tâm và có hiểu biết
sâu. Những vấn đề khác, tuy đại biểu không lên tiếng nhưng
họ có thể tỏ thái độ của mình khi biểu quyết. Việc phần
lớn đại biểu Quốc hội biểu quyết không thông qua Dự án
xây dựng đường sắt cao tốc Bắc – Nam là một ví
dụ.</em>"
Trong cuộc bỏ phiếu cùa Quốc hội ngày 19/06/2010, có tới 208
đại biểu không tán thành, 185 đại biểu tán thành và 34 đại
biểu không biểu quyết. Do đó kế họach này phải tạm hoãn.
Nhưng đảng, đứng đấu bởi Nguyễn Sinh Hùng, Ủy viên Bộ
Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực vẫn có ý đưa kế
họach làm đường cao tốc trở lại Quốc hội sau khi bầu xong
Quốc Hội Khoá XIII ngày 22/05 (2011).
Trong cuộc thảo luận tại Quốc hội ngày 08/06/2010, ông Thuyết
là một trong số Đại biểu đã nghiêm khắc lên án dự án này
không thực tế, tốn phí vô ích.
Ông nói: "<em>Thứ nhất, về sự cần thiết xây dựng đường
sắt cao tốc Bắc - Nam, đọc Báo cáo của Chính phủ, các Tờ
trình và những văn bản kèm theo, tôi có nhận thức là âm
hưởng chủ đạo của tất cả văn bản ấy là bác bỏ mọi
giải pháp phát triển giao thông, mọi giải pháp phát triển
đường sắt để áp đặt vị trí độc tôn của dự án
đường sắt cao tốc Bắc - Nam. Nhưng những lập luận trong các
Tờ trình và các báo cáo đó theo tôi rất nhiều lập luận
thiếu sự thuyết phục….</em>"
Ông nói tiếp: "<em>Chúng ta cũng thấy đồng bào ở nhiều nơi
còn gặp rất nhiều khó khăn về giao thông đường bộ, trong
đó có đồng bào Kom Tum còn phải đánh đu qua sông để đi qua
con sông Pôcô chảy siết rất nguy hiểm. Tôi không biết những
người viết những báo cáo và tờ trình này ngồi ở đâu,
sống ở đâu, có sống ở đất nước Việt Nam không mà nhận
định là chúng ta đã quá tập trung về phát triển đường
bộ.</em>"
<h2>ĐƯỜNG SẮT XUYÊN Á</h2>
Vậy còn đường sắt xuyên Á của Trung Hoa đi qua lãnh thổ
Việt Nam thì sao?
Tồi hỏi ông: "Căn cứ theo báo chí Trung Quốc thì một
đường tàu cao tốc xuyên qua lãnh thổ Việt Nam để nối với
Kampuchea trong kế hoạch hệ thống đường sắt xuyên Đông Nam
Á của Bắc Kinh sẽ được thực hiện trong tường lai không xa.
Vậy, với tư cách một thành viên của Quốc hội, ông có
biết chuyện này không? Nếu có thì từ bao giờ? Nếu không thì
tại sao một việc trọng đại có liên quan đến chủ quyền
quốc gia mà Chính phủ lại không trình với Quốc hội?"
Đại biểu Thuyết trả lời: "<em>Theo tôi biết thì đường
tàu xuyên Á đó không phải đường sắt cao tốc. Báo chí Việt
Nam dẫn lời ông Phó cục trưởng Cục Đường sắt VN cho biết
đây là đường sắt nối 7 nước ASEAN với Trung Quốc được
thống nhất tại Hội nghị Bộ trưởng Giao thông – Vận tải
các nước ASEAN năm 2000 và đã được Chính phủ phê duyệt
trong Chiến lược phát triển đường sắt đến năm 2020. Để
nối vào hệ thống đường sắt này, Việt Nam sẽ xây dựng
thêm hai tuyến mới là:</em>
<em>- Tuyến TP. HCM - Lộc Ninh nối với Kampuchea, chiều dài
khoảng 130km, khổ đường sắt 1m.
- Tuyến Vũng Áng - Mụ Gia nối với Lào, chiều dài khoảng
119km, khổ đường 1m.</em>"
Tôi vẫn thắc mắc nên hỏi tiếp: "Nhưng Thưa Ông, dù
đường xe lửa xuyên Á này không phải là "đường tầu cao
tốc" chăng nữa, nhưng một khi đã băng qua lãnh thổ của
Việt Nam thì Quốc hội cũng phải có quyền được biết và có
ý kiến phải không ạ?"
Ông giải thích: "<em>Tôi được biết từ thời Pháp thuộc
đã có đường sắt nối Việt Nam với Trung Quốc. Sau năm 1954,
nước ta có đường sắt liên vận Hà Nội – Bắc Kinh –
Moscow. Việc kết nối hệ thống đường giao thông, trong đó có
đường sắt giữa các nước là một việc phổ biến trên thế
giới, giúp phát triển giao lưu kinh tế – văn hóa – du lịch.
Cho nên, theo tôi, kế hoạch kết nối đường sắt giữa các
nước ASEAN và Trung Quốc không có gì là đặc biệt. Theo quy
định của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Đường sắt
Việt Nam thì thẩm quyền phê duyệt chiến lược phát triển
đường sắt thuộc Chính phủ.</em>"
<h2>THƯỜNG VỤ QUỐC HỘI</h2>
Về câu hỏi tại sao Quốc hội là Cơ quan quyền lực cao nhất
nước mà không thể quy trách nhiệm, hay có khả năng bất tín
nhiệm Chính phủ hoặc cách chức các Bộ trưởng dù biết họ
có trách nhiệm liên quan đến sự mất mát tài sản của nhân
dân như trong vụ con tầu chìm Vinashin bị tiêu tán 86,000 tỷ
đồng bạc, và có thể cao hơn nhiều?
Ông Thuyết giải thích: "<em>Cho đến kỳ họp cuối cùng của
Quốc hội vừa rồi, tôi và một số đại biểu khác vẫn
tiếp tục đề nghị lập Ủy ban lâm thời của Quốc hội để
điều tra về trách nhiệm của các thành viên Chính phủ trong
vụ làm ăn thua lỗ của Vinashin. Tuy nhiên, đề nghị của chúng
tôi không được Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành. Đúng
như Ông nói, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ là cơ quan
thường trực và điều phối hoạt động của Quốc hội, nhưng
theo quy định của pháp luật hiện hành, đại biểu cũng không
có điều kiện đề nghị Quốc hội xem xét, quyết định về
ý kiến của UBTV. Theo Điều 23, Luật Tổ chức Quốc hội thì
"khi xét thấy cần thiết, Quốc hội thành lập Ủy ban lâm
thời để nghiên cứu, thẩm tra một dự án hoặc điều tra về
một vấn đề nhất định". Nhưng Luật không quy định cụ
thể trình tự, thủ tục lập Ủy ban lâm thời thế nào. Thành
thử, mọi việc phụ thuộc vào quyền tổ chức, chủ trì,
đảm bảo việc thực hiện chương trình kỳ họp của UBTV theo
quy định tại Điều 8 (Luật Tổ chức Quốc hội). Ngay việc
bỏ phiếu tín nhiệm (thực ra là bỏ phiếu bất tín nhiệm)
đối với những người giữ các chức vụ do Quốc hội bầu
hoặc phê chuẩn cũng khó thực hiện. Theo Điều 50 của Luật
Tổ chức Quốc hội, đại biểu Quốc hội chỉ có quyền
"kiến nghị với Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét trình
Quốc hội" việc này. Và theo Luật thì UBTV chỉ trình Quốc
hội xem xét, quyết định "khi có kiến nghị của ít nhất hai
mươi phần trăm tổng số đại biểu Quốc hội hoặc kiến
nghị của Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội".</em>
<em>Về lý do bác đề nghị của chúng tôi, trong cả hai lần,
UBTV Quốc hội đều nói rằng đang có những cơ quan khác điều
tra việc này.</em>"
À thì ra thế. Chính Luật của Quốc hội đã bó tay các Đại
biểu Quốc hội. Nhưng mà cũng oái oăm thay, chính các Đại
biểu đã thông qua Luật này, dù chưa chắc đã do các Nhà Lập
pháp soạn ra mà lại do Đảng đem qua cho Quốc hội bỏ phiếu
chấp thuận để đến lúc chính mình bóp cổ mình mới biết
mình hớ thì đã qúa muộn!
<h2>BAUXITE CÓ LỢI KHÔNG?</h2>
Ngoài những điều trao đổi với Đại biểu Thuyết, ai cũng
biết ông còn là một trong số nhỏ nhoi Đại biểu đòi làm cho
ra nhẽ Dự án khai thác Bauxite tại hai Tỉnh Lâm Đồng và Đắk
Nông tại phiên họp Kỳ 5 của Quốc hội ngày 26/05/2009.
Ông chỉ trích Nhà nước đã cố ý chia Dự án tốn phí qúa
lớn ra làm nhiều dự án nhỏ để "lách luật" và qua mặt
quyền kiểm soát của Quốc hội.
Ông nói: "<em>Trước hết tôi xin khẳng định là tôi hoàn
toàn nhất trí với chủ trương phát triển công nghiệp khai
khoáng bauxite và chế tạo nhôm kim loại. Tuy nhiên đọc báo cáo
của chính phủ thì tôi thấy chưa tự giải đáp được ba vấn
đề mà dư luận nhân dân đang rất quan tâm. Đó là hiệu quả
kinh tế, tác động đến môi trường tự nhiên và xã hội và
đảm bảo an ninh- quốc phòng. </em>
<em>Có thể nói dự án khai thác Bauxite ở Tây Nguyên là một
đại dự án liên quan đến rất nhiều vùng và liên quan đến
rất nhiều ngành, với số tiền rất là lớn. Theo quyết định
167 của Chính phủ thì dự án này từ đây đến năm 2025 sẽ
cần huy động vốn đầu tư là 190 nghìn cho đến 250 nghìn tỉ
đồng Việt Nam. Và có hàng loạt cụm mỏ, cụm nhà máy. Riêng
Đak nông là có đến 4 nhà máy Alumin đánh số từ 1 cho đến 4,
các nhà máy này trải dài ra ở tất cả 4 tỉnh Lâm Đồng, Gia
Lai, Đắc Nông và Bình Phước.</em>
<em>Thêm vào đó thì có rất nhiều công trình phụ trợ. Chúng
ta phải xây dựng một đường xe lửa dài vào khoảng 300 km- 270
km, với độ chênh của các điểm là đến 700m, với địa hình
hết sức phức tạp, quanh co. Tính ra là phải tiêu tốn 3,1 tỷ
đô la Mỹ.</em>
<em>Tôi cũng không biết là cái đường xe lửa như thế thì xe
lửa sẽ đi như thế nào. Nếu ô tô còn có thể đi được,
còn xe lửa thì không biết đi thế nào. Và nếu được mời đi
trên đường xe lửa chênh vênh như thế thì tôi cũng không
biết mình có đủ dũng cảm để đi không. Nhưng mà tiền thì
rất là tốn. Đồng thời chúng ta phải làm cái cảng ở Hòn
Kê Gà hoặc là Hòn Gió.</em>"
Đại biểu Thuyết cảnh giác tiếp: "<em>Nếu như tiền này mà
tính vào sản phẩm Alumin thì giá rất cao, và như thế hoàn
toàn không lãi. Còn nếu như không tính vào sản phẩm Alumin mà
coi là công trình dân dụng thì có thể nói: vô hình trung chúng
ta đã lấy tiền thuế của dân để làm lợi cho doanh nghiệp.
Chỗ này chúng tôi cho là phải hết sức là tính toán.</em>
<em>Hiệu quả rất là thấp, giá Alumin chỉ bằng 12% của giá
nhôm thành phẩm thôi. Chúng tôi cũng xin lưu ý là Đại hội
(Đảng) X cũng xác định: hạn chế xuất khẩu khoáng sản thô,
mà Alumin là khoáng sản thô. Giá Alumin và nhôm đang xuống rất
là thấp, các đồng chí cũng biết cả rồi, chúng tôi xin không
nói nhiều.</em>
<em>Tại sao chúng ta lại phải đi vay vài đến trăm triệu đô
la để làm những cái nhà máy như ở Tân Rai hay Nhân Cơ trong
khi mà nền kinh tế của chúng ta đang gặp rất nhiều khó khăn
mà lãi thì chưa nhìn thấy đâu?</em>
<em>Ngay đồng chí chủ tịch hội đông quản trị TKV (Công ty
Than Khoáng sản Việt Nam) cũng nói là năm mươi ăn, năm mươi
thua. Nếu mình bỏ tiền túi mình ra, có bao giờ mình kinh doanh
theo cái kiểu: chưa nhìn thấy lãi mà đã kinh doanh không? Cho
nên chúng tôi xin đề nghị hết sức cân nhắc chuyện này.</em>
<em>Bây giờ xử lý như thế nào? Tôi xin đề nghị phải coi
đây là công trình quan trọng quốc gia. Bởi vì nó tiêu một
số tiền… cả cái cụm ấy nó tiêu một số tiền gấp 10
lần tiêu chí tiền cho một công trình quan trọng quốc gia.</em>
<em>Chúng tôi đề nghị phải đưa vào công trình quan trọng
quốc gia, Quốc hội thẩm tra và cuối năm nay chúng ta sẽ xem
xét quyết định.</em>
<em>Nếu chúng ta không tính cả cụm dự án mà làm như Khí
điện trạm Cà Mau, cứ tách từng dự án ra để nói rằng nó
chưa đến số tiền quốc hội yêu cầu đưa vào công trình
trọng điểm quốc gia, chúng tôi cho như thế là lách
luật.</em>"
Sau kỳ họp 5, Quốc hội cũng cử vài phái đòan đi xem hai
Nhà máy ở Tân Rai (Lâm Đồng) và Nhân Cơ (Đắk Nông) làm ăn
ra sao, nhưng họ đi làm việc mà như đi "cưỡi ngựa xem
hoa" nên không nên cơm cháo gì.
Nhà nước vẫn làm việc của nhà nước còn Quốc hội khoá XII
sắp hết nhiệm kỳ vào tháng 7 (2011), nhưng hai Nhà máy khai
thác Bauxite vẫn tiếp tục công việc của họ, cho dù những cam
kết bảo vệ an tòan các hồ chứa chất độc bùn đỏ chưa
làm ai an lòng.
Ông Thuyết cũng đã cảnh cáo trong bài phát biểu của ông:
"<em>Vấn đề thứ hai là bùn đỏ. Xin báo các đồng chí:
với lượng Alumin chúng ta sản xuất ra thì từ 2015 mỗi năm nó
thải ra 10 triệu tấn bùn đỏ, hết đời dự án này sẽ thải
ra 1,5 tỉ tấn. Và đấy là những quả bom bùn … những quả
bom bùn…treo trên cao - trên đồng bằng Nam Bộ và Nam Trung Bộ.
Chỗ này phải tính.</em>"
Nhưng ai sẽ tính? Người đòi tính là ông thì ông sẽ không
làm Đại biểu Quốc hội nữa.
Đại biểu Thuyết cũng đã nói với tôi: "<em>Tôi mong trong
nhiệm kỳ tới, các đại biểu thấy rõ những hạn chế của
chúng tôi trong khóa XII này, có nhiều nỗ lực để phát huy
quyền năng của Quốc hội trong việc thực hiện quyền làm
chủ của nhân dân.</em>"
Nhưng liệu lời kêu gọi chí tình của ông có được ai trong
số 494 Đại biểu Quốc hội khoá XIII nghe không, hay cũng lại
như nước đổ lá khoai như trăm chuyện của các Khóa Quốc
hội đã yêu cầu Nhà nước phải làm mà họ có làm đâu?
Bằng chứng như trong Kết luận của Bộ Chính trị đối với
vụ làm ăn thua lỗ của con tầu chìm Vinashin đã được
Nguyễn Sinh Hùng, Phó Thủ tướng thường trực báo cáo tại
kỳ họp thứ 9 của Quốc Hội khai mạc ngày 21/03/2011.
Báo cáo viết: "<em>Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng và
một số thành viên Chính phủ đã kiểm điểm nghiêm túc trách
nhiệm trong công tác quản lý nhà nước và thực hiện quyền,
nghĩa vụ, trách nhiệm của chủ sở hữu đối với Tập đoàn
Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam. Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã
kết luận và kiến nghị với Bộ Chính Trị: các đồng chí
nêu trên có thiếu sót, khuyết điểm nhưng đã nghiêm túc kiểm
điểm, rút kinh nghiệm và xét thấy chưa đến mức phải thi
hành kỷ luật…</em>"
<em>Với chức năng là chủ sở hữu và chức năng quản lý nhà
nước đối với Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam,
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, một số thành viên Chính
phủ đã có những thiếu sót khuyết điểm, Bộ Chính Trị đã
thảo luận, cân nhắc kỹ trên nhiều mặt và bỏ phiếu việc
thi hành kỷ luật đối với tập thể và cá nhân các đồng
chí có liên quan. Căn cứ kết quả kiểm phiếu và theo quy
định của Điều lệ Đảng, Bộ Chính Trị đã quyết định
không xử lý kỷ luật đối với các tập thể và cá
nhân…</em>"
Trước quyết định "khôi hài" không làm ai cười nổi này,
Đại biểu Thuyết đã đòi Quốc hội cần phải "lập Uỷ ban
lâm thời để điều tra về trách nhiệm của các đồng chí
trong Chính phủ và có một kết luận để cho nhân dân tán
thành, người ta được yên tâm."
Rất tiếc, đề nghị chính đáng này của Đại biểu Thuyết,
một lần nữa đã bị Ban Thường vụ Quốc Hội vứt vào sọt
rác như tuyên bố ngày 28/03/2011 của Phó Chủ tịch Quốc Hội
Uông Chu Lưu: "<em>Thường vụ QH đã họp, thảo luận và cân
nhắc đề xuất của một số ĐB về việc thành lập ủy ban
lâm thời điều tra, xử lý các sai phạm ở Vinashin. Theo đó,
"vấn đề này đã và đang được các cơ quan có trách nhiệm
của Đảng và Nhà nước xem xét xử lý giải quyết theo thẩm
quyền. Vì vậy, Ủy ban Thường vụ QH đề nghị QH không lập
ủy ban lâm thời để điều tra</em>".
Như vậy cái vòng luẩn quẩn giữa Quốc hội và Hành pháp của
Việt Nam là như thế này: Cơ quan Lập pháp chỉ có quyền trên
giấy còn thực quyền vẫn nằm trong tay Đảng, Nhà nước và
Ban Thường vụ Quốc Hội.
Giấc mơ và kỳ vọng đặt vào Quốc hội khóa XIII của Đại
biểu nghỉ hưu Nguyễn Minh Thuyết sẽ có thành sự thật không
là điều chỉ có tương lai mới trả lời được.
Nhưng trước khi ông Thuyết vào Quốc hội khoá XI năm 2002 thì
đã có Đại biểu nghỉ hưu nào có giấc mơ giống như ông
bây giờ không, hay cũng có người đã thất vọng về những
người đến sau như ông sẽ thất vọng sau này?
Phạm Trần
(04/011)
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/8508), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét