Hội Việt Nam kiến nghị về dự án Bauxite nhưng không nhận
được trả lời. Trong bức thư này, nói tới chính sách thực
dân mới của Trung Quốc trong phạm vi khu vực và toàn cầu, Ngô
Bảo Châu cảnh báo "<em>nếu làm sai thì không sửa được,
phần có hại thì cầm chắc, phần có lợi thì mong manh</em>".
Tiếp theo, sau khi Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ký quyết định
về quản lý khoa học, dẫn tới việc tự giải thể của Viện
Nghiên cứu Phát triển độc lập (IDS), Ngô Bảo Châu nói
"<em>một xã hội mà không biết lắng nghe các ý kiến phản
biện là một chuyện tương đối dở</em>", "<em>bởi vì chỉ
muốn nghe những ý kiến mà mình muốn nghe thì không bao giờ có
thể làm đúng được</em>".
Từ hai sự việc trên đây tôi bắt đầu quý trọng Ngô Bảo
Châu, một nhà nghiên cứu toán học quan tâm đến tình hình
của đất nước. Tôi vẫn thường lấy nhận định của Adam
Michnik, một trong những nhà tranh đấu dân chủ hàng đầu của
Ba Lan, khi nói về lương tri của người trí thức: "<em>Với
người trí thức, quan tâm đến chính trị là đạo
đức</em>". [1]
Cũng vì lòng quý trọng và hiểu được bản chất của chế
độ cộng sản, tôi đã viết bài "<em>Tâm sự cùng giáo sư
Ngô Bảo Châu: Đừng dây với hủi!</em>", trong đó có đoạn:
"<em>Hơn 20 năm sống ở nước ngoài, giáo sư trẻ Ngô Bảo
Châu có thể chưa hiểu hết bản chất trí trá, đổi trắng
thay đen và luôn luôn thù nghịch với tất cả những ai có tư
tưởng khác với mình và tâm địa bạc như vôi của giới lãnh
đạo Đảng Cộng sản Việt Nam. Biết bao trí thức yêu nước,
dại dột về nước cung phụng họ để rồi đến cuối đời
ôm theo hận xuống mồ</em>".
"<em>Hãy cảnh giác, giáo sư Ngô Bảo Châu! Ông hãy chú tâm duy
nhất vào công việc khoa học của mình. Hãy dấn thấn cho xã
hội bằng những công trình khoa học ở nơi nào ông thấy có
nhiều cơ hội và điều kiện phát huy nhất (…). Ở đâu trên
trái đất này ông vẫn là người Việt, vẫn mang lại tự hào
cho Việt Nam</em>". [2]
Thế rồi, trước và sau khi Ngô Bảo Châu nhận Huy chương
Fields, tại Việt Nam đã có một bầu không khí tự hào, vui
sướng, phấn hứng như phát cuồng, tựa như cảnh tượng lên
đồng tập thể.
Còn nhà nước CHXHCN Việt Nam tổ chức một buổi lễ vinh danh
Ngô Bảo Châu trên sân vận động Mỹ Đình với nhiều ngàn
người tham dự. Một buổi lễ long trọng và có quy mô lớn
bất thường, nên đã bốc mùi chính trị và đạo đức giả.
Nguyễn Tấn Dũng, người đã nhấn chìm con tàu Vinashin khiến
đất nước mang nặng món nợ hơn 4 tỷ đôla, còn hào phóng chi
số tiền lớn hơn 40 lần giá trị Huy chương Fields lấy từ
tiền thuế của dân để mua căn hộ tặng Ngô Bảo Châu, cùng
với những hứa hẹn đầy cám dỗ khác.
Huân chương Fiels là giải thưởng uy tín dành cho các nhà toán
học dưới 40 tuổi có những công trình nghiên cứu xuất sắc,
nhưng không đến mức phải sủng ái như ở Việt Nam. Giá trị
của Huân chương Fields là 15 ngàn đôla Canada, được mô tả
như là giải "Nobel Toán học", nhưng thực ra một giải toán
học khác có tên Abel, gần gũi trực tiếp với Giải Nobel hơn,
có giá trị khoảng 1 triệu đô la Mỹ.
Cùng lúc với Ngô Bảo Châu, 3 người khác trong năm 2010 cũng
giành được Huân chương Fields gồm Elon Lindenstrauss (Israel),
Stanislav Smirnov (Thuỵ Sĩ) và Ce'dric Villani (Pháp). Thế nhưng
không quốc gia nào có cách thức chào đón người chiến thắng
rùm beng, xa hoa và ồn ào quá lố như việt Nam. Báo chí của
họ đưa tin cũng không thấy gì đặc biệt, ngoài lời chúc
mừng của người đứng đầu nhà nước hay chính phủ.
Năm 1996 tôi được chứng kiến Giải Nobel Văn học dành cho nhà
thơ Ba lan Wieslawa Szymborska. Dĩ nhiên, dân chúng Ba Lan cũng hồ
hởi, tự hào, báo chí ngợi ca, trích đăng một số bài thơ
của bà, nhưng về mặt nhà nước cũng chỉ dừng ở mức Tổng
thống tiếp và tặng hoa tại Văn phòng Tổng thống khi bà mang
giải thưởng từ Na Uy trở về.
Mark Twain (1835-1910), nhà văn Mỹ, đã có lý khi nói rằng
"<em>những người nổi tiếng thường tạo ra cho chúng ta cảm
giác bản thân chúng ta cũng nổi tiếng</em>". Với người
Việt, cái cảm giác thấy mình nổi tiếng trong nhiều dịp lễ
hội, ăn mừng chiến thắng các loại còn được đẩy lên
đỉnh điểm của sự vĩ cuồng, tưởng mình là cái rốn của
vũ trụ (vì "đã đánh thắng ba đế quốc to"?). Còn giới
cầm quyền nhanh chóng nắm bắt nó, khuấy động đám đông cho
những toan tính tuyên truyền của chế độ. Tôi không bao giờ
tin rằng, nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đánh giá Ngô Bảo
Châu quá cao để yêu Ngô Bảo Châu. (Immanuel Kant, nhà triết
học Đức: "<em>Đôi khi người ta đánh giá ai đó quá cao,
để có thể yêu người đó</em>").
Tất cả mọi thứ trên đây đã biến đổi nhanh chóng Ngô Bảo
Châu, từ một nhà khoa học hiền lành, thuần tuý, thành con
người của công chúng (public figure), thần tượng và ước mơ
của một bộ phận đông đảo giới trẻ Việt Nam.
Lẽ ra chẳng có gì phải ầm ĩ, huyên náo về một bài viết
ngắn trên blog cá nhân của Ngô Bảo Châu hôm mồng 6 tháng 4,
nhận định về phiên toà xét xử Cù Huy Hà Vũ.
Theo tôi, nhận định này không có gì sắc sảo, độc đáo,
dưới góc độ ngữ nghĩa cũng như lập luận. Nhưng nếu đánh
giá, tôi cho rằng, nhận định của giáo sư Ngô Bảo Châu là
chừng mực, rất khôn khéo và mang tính tích cực cho xã hội
Việt Nam hiện tại.
Gọi một người được xem là kẻ thù của chế độ vừa lãnh
án 7 năm tù giam và 3 năm quản chế về tội chống phá nhà
nước là "một con người không tầm thường, như Hector
người thành Troy, như Turnus người Rutuli, hay như Kinh Kha người
nước Vệ" và "<em>nhân vật huyền thoại này đã làm mọi
thứ để được đối mặt với số phận, để hoàn thành sứ
mệnh của mình trong cuộc đời này</em>", đủ để thấy Ngô
Bảo Châu đứng về phía Cù Huy Hà Vũ.
Mặt khác, lời khuyên "<em>không thể lấy sự cẩu thả và
sự sợ hãi làm phương pháp bảo vệ chế độ</em>", cũng
đủ để phản ánh thái độ bất bình của Ngô Bảo Châu
trước bản án dành cho Cù Huy Hà Vũ, đồng thời phê phán
(nhẹ nhàng) chính quyền.
Chịu trách nhiệm về những gì mình viết, người cầm bút
phải ý thức nhận được những lời khen, tiếng chê, đôi khi
phải hứng chịu cả búa rìu của dư luận, vì không phải ai
cũng đồng quan điểm với mình trước một vấn đề.
Trong trường hợp Ngô Bảo Châu, nhiều người Việt quá hâm
mộ ông mà quên đi rằng ông là người của công chúng. Ngoài
thân phận giống như người cầm bút, dân chúng cho mình được
quyền đòi hỏi ông nhiều hơn. Bởi vì người ta hay quan niệm
những hành vi, lời nói của các nhân vật có tài, nổi tiếng,
như giáo sư Ngô Bảo Châu, thường là chuẩn mực, cành vàng lá
ngọc. Mặc dù trong thực tế không phải lúc nào cũng đúng như
thế. Cho nên sự phê phán, đòi hỏi của dân chúng nên được
chia sẻ và tiếp nhận với thái độ bao dung, kể cả những
đòi hỏi quá quắt vì không hiểu hết ông hay vì bất kỳ lý
do nào khác.
Dựa trên logic trên, tôi bình thản đọc các bài phản biện,
những chỉ trích, lướt qua cả cả những ý kiến mang tính mạ
lỵ, xúc xiểm rất đáng bị lên án.
Tôi không ngạc nhiên chút nào, thậm chí thích thú khi cô Huỳnh
Thục Vy "bắt" giáo sư Ngô Bảo Châu phải nhắm "sự cẩu
thả" và "sợ hãi' vào Bộ Chính trị Đảng CS Việt Nam
chứ không phải vào các vị quan toà. Thục Vy có lý khi cho
rằng chính quyền cộng sản chẳng bao giờ cẩu thả trong các
vụ án chính trị, trái lại vụ án đã được suy tính, chuẩn
bị rất kỹ (tuy rất kém tay nghề). Bằng không họ đã chẳng
cần có một lực lượng công an chìm, nổi chưa từng có ở
thủ đô, với mục đích bao bọc, ngăn chăn, xua đuổi, bắt
bớ tất cả những ai có nguyện vọng chứng kiến một phiên
toà được gọi là công khai.
Tôi cũng thấy không có gì thái quá khi nhà văn Đào Hiếu đưa
ra nhận xét Ngô Bảo Châu thể hiện vị trí "đứng giữa",
mặc dù tôi không thích phần mở đầu bài viết với cách so
sánh nặng nề, thô bạo. Hơn nữa, nội dung bài viết trên blog,
cùng với những động thái khác trước đây, cho thấy Ngô Bảo
Châu không phải là người trí thức "phi chính trị".
Tuy nhiên, Ngô Bảo Châu đứng ở vị thế khó khăn. Ông đang
mang ơn huệ của nhà cầm quyền Hà Nội, bởi vì muốn hay
không, "<em>của biếu là của lo, của cho là của nợ</em>".
Ông còn có nguyện vọng hàng năm về nước giúp đỡ đào tạo
giới trẻ và phát triển ngành toán của Việt Nam. Cho nên, nếu
ông phải ứng xử khôn ngoan, chọn cách đứng giữa làm thế an
toàn thực sự đi chăng nữa, có lẽ chúng ta cũng nên cảm
thông.
Cho đến nay chúng ta chưa biết Ngô Bảo Châu phản ứng xử ra
sao trước công luận, mới chỉ thấy ông tạm đóng blog của
mình, một động tác tôi cho là bi quan, gây nên sự hoài nghi
không cần thiết, mặc dù ông hoàn toàn có quyền làm như vậy.
Tuy nhiên tôi không nghĩ ông đóng blog vì sợ hãi điều gì đó,
mà có lẽ vì thấy khó chịu, phiền toái.
Rất tiếc, khi chưa thấy phản ứng của giáo sư Ngô Bảo Châu,
thì vài người có vẻ như muốn thay vai trò của ông tấn công
những người đã nêu ra ý kiến xung quanh bài viết của ông,
bằng thái độ võ đoán, vô trách nhiệm, thậm chí ngổ ngáo,
hung hăng, xúc phạm những người có khát vọng dân chủ, và
cả tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ. Điển hình là ông Trương Duy Nhất.
Trong bài viết trên blog của mình, ông Trương Duy Nhất trên cơ
sở comments của những ai đó như ông mô tả là "<em>mắng xả
thóa mạ bằng thứ ngôn từ hàng chợ, chửi xỉa một vị giáo
sư khả kính vừa đoạt giải Nobel toán học là "giáo sư cừu
gặm cỏ</em>", rồi ông gộp tất cả mọi người khác vào
một cái rọ "<em>khoác danh dân chủ</em>". [3]
Xin thưa với ông Nhất rằng, những kẻ kém văn hoá kia có thể
"khoác danh dân chủ", nhưng cũng không có cơ sở nào chứng
mình họ "khoác danh dân chủ", đơn giản họ chỉ là những
kẻ kém giáo dục và vô ý thức trong sinh hoạt công cộng. Đám
người này nếu xuất hiện, và nếu mạo danh, sẽ bị lột
mặt, bị đào thải ngay lập tức khỏi đội ngũ những người
đang tham gia hoạt động dân chủ và nhân quyền với chính danh
và sẵn sàng chịu trách nhiệm trước công luận.
Trong thế không gian điện tử mênh mông với hàng triệu gương
mặt ảo, cách suy diễn của ông cho phép tôi xem đây có thể
là lực lượng đen tối mà công an mạng tung ra để bôi nhọ,
phá hoại. Tại sao không?
Trương Duy Nhất đã dùng món trùm bao tải đánh hội đồng
bằng hàng loạt những cú đấm đá cào bằng thiện và ác,
thật và tà. Nào là "<em>chạm vào sự sùng tín, chọc tức
các "nhà dân chủ" đang dựng tôn thần tượng Cù Huy Hà Vũ
như... lãnh tụ!", "những tổ hội phe nhóm khoác danh "dân
chủ", " vẫn chỉ toàn là thứ "dân chủ sùi bọt mép";
nào là "trông đợi gì ở những "nhà dân chủ" mà mở
miệng là chửi bậy, "đừng mơ gì một hiệu ứng hoa nhài hay
hoa... cứt lợn!</em>"…
Dân chủ là khái niệm mang tính phổ quát, có giá trị nhân
văn, và là mục tiêu của nhân loại, trong đó có thể chế mà
ông Nhất đang hết lòng phụng sự, lúc nào cũng giương cao
khẩu hiệu xây dựng một xã hội "<em>dân chủ, công bằng và
văn minh</em>". Ông có thể xấu hổ về những con người kém
văn hoá kia, thấm chí phỉ nhổ, khinh bỉ, nhưng ông đã rất
lạm dụng ngôn từ, vô trách nhiệm và hồ đồ khi cho rằng,
"<em>núi comment quất chửi Ngô Bảo Châu trên mạng</em>" là
"<em>từ làn sóng dân chủ</em>", để mỉa mai hai tiếng
"<em>Dân chủ</em>" cao đẹp!
Xin hỏi ông Nhất, ông có thể cho biết cụ thể ai, tổ chức
nào "<em>khoác danh dân chủ, đòi đấu tranh cho dân chủ</em>"
mà có hành động khiếm nhã với giáo sư Châu khiến ông nổi
giận được không? Nếu ông không chỉ đúng mặt, điểm đúng
tên, để chúng ta cùng xác định họ thực sự là ai, thì mục
đích rõ ràng của ông là tận dụng cơ hội để cố tình xiên
xẹo, thoá mạ những nhà tranh đấu, hoạt động dân chủ chân
chính, minh bạch với tên họ thật, những người đã và đang
hoạt động công khai hay ngồi tù với những bản án nặng nề.
Đúng ra, cái vương miện "Dân chủ sùi bọt mép" mà ông
Nhất phát hiện ra nên được đội lên đầu một con người
thật, cụ thể, là bà Nguyễn Phương Nga. "Khoác danh dân
chủ" thay mặt cho nhà nước CHXHCN Việt Nam, chính bà Nga liên
tiếp chỉ biết "sùi bọp mép" mỗi lần Trung Quốc xâm lấn
lãnh hải và cũng "sùi bọp mép" phản đối các chỉ trích
vi phạm nhân quyền từ phía cộng đồng quốc tế, nhưng lại
dựng lên một phiên toà xử tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ "lưu manh
và ô nhục".
Hiên ngang, dám thách thức trực diện với bạo quyền vì sự
công bằng xã hội và quyền bình đẳng trước pháp luật của
công dân, ông cho là "ngông cuồng" khiến Cù Huy Hà Vũ "lâm
vào tâm thái ảo tưởng" ư? Không! Đây là sự ngông nghênh
rất đáng khâm phục trong cái xã hội bao trùm văn hoá nô lệ
và sợ hãi.
Và câu tuyên bố hùng hồn "<em>Tổ quốc và nhân dân Việt Nam
nhất định phá án cho tôi</em>", chứng minh rằng, Cù Huy Hà
Vũ đã rất tỉnh táo, tin tưởng vững chắc vào sự thật và
công lý. Người nào mỉa mai Cù Huy Hà Vũ vì câu này sớm muộn
cũng sẽ lãnh tác động ngược lại!
Một câu nói đã trở thành danh ngôn của Mark Twain, thiết nghĩ
là món quà tốt cho ông Nhất: "Tốt hơn không nên lên tiếng
và làm như một kẻ ngốc, còn hơn là nói và mở rộng những
hoài nghi".
<h2>Kết luận</h2>
Là Tiến sĩ luật của trường đại học Sorbon danh tiếng, con
của một vị khai quốc công thần, Cù Huy Hà Vũ nếu muốn đã
có thể có rất nhiều thứ trong cái xã hội chạy theo chủ
nghĩa thực dụng và cơ hội. Nhưng anh đang đối mặt với số
phận không may mắn, bằng một bản án bất nhân, phi lý, "làm
mất thể diện quốc gia" của những người cầm cán cân công
lý của CHXHCN Việt Nam.
Là một học sinh giỏi toán, Ngô Bảo Châu đã may mắn được
đào tạo ở Pháp, rồi Hoa Kỳ và giành được Huân chương
Fields. Số phận của Ngô Bảo Châu còn may mắn hơn khi chính
cái nhà nước cầm tù Cù Huy Hà Vũ lại đi vuốt ve ánh hào
quang khoa học của Ngô Bảo Châu với hy vọng tìm được chút
ánh sáng dưới đám mây đen tham nhũng và những vấn nạn kinh
tế-xã hội khác.
Cùng là những người tài, có bậc thang xuất phát tuy không
hoàn toàn giống nhau nhưng đều rất tốt đẹp cho con đường
danh vọng, Cù Huy Hà Vũ đã không may mắn như Ngô Bảo Châu.
Tại sao?
Albert Einstein (1879 -1955), một trong những nhà vật lý vĩ đại
nhất của nhân loại, Giải thưởng Nobel năm 1921, đã đưa ra
một phương trình cho sự may mắn như sau:
"<em>Nếu "a" là may mắn, thì a = x + y + z, trong đó x - công
việc, y – vui chơi, giải trí, z - khả năng giữ cái lưỡi sau
hàm răng</em>".
Chỉ cần nhìn nhận ẩn số "z", đã cho thấy ngay Tiến sĩ
luật Cù Huy Hà Vũ không thể nào có nghiệm số may mắn như
Giáo sư Ngô Bảo Châu. ■
© 2011 Lê Diễn Đức – RFA Blog
____________________
[1]: Adam Michnik: Một trong những nhà tổ chức chính của phong
trào dân chủ Ba Lan, cựu tù nhân chính trị, nằm trong danh sách
"50 anh hùng của tự do báo chí" do Viện Báo chí Quốc tế (IPI)
tuyên bố ngày 03/05/2000 và trong danh sách "20 nhà báo có ảnh
hưởng nhất của thế giới " theo công bố của "Financial Times".
Hiện ông là Tổng biên tập nhật báo tri thức hàng đầu Ba Lan
"Gazeta Wyborcza".
[2]: "Tâm sự cùng giáo sư Ngô Bảo Châu: Đừng dây với
hủi!", Lê Diễn Đức: http://danluan.org/node/6093
[3]: "Ngô bảo Châu và sự sợ hãi", Trương Duy Nhất:
http://www.truongduynhat.vn/2011/04/ngo-bao-chau-va-su-so-hai.html
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/8499), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét