dưới chế độ độc tài hà khắc của cựu tổng thống Ben
Ali.
Dân chúng ở đất nước Bắc Phi này đã phải chịu đựng bao
nhiêu áp bức, bất công và đã đến lúc không còn chịu đựng
được nữa, tất cả những người dân Tunisia cùng nhau xuống
đường, cất lên tiếng nói phản đối chính phủ. Và chưa
đầy một tháng, họ đã làm nên cuộc cách mạng, lật đổ
chế độ độc tài của cựu Tổng thống Ben Ali. Ngọc Trân
trình bày tiếp.
<h2>Cuộc cách mạng không có lãnh tụ</h2>
Đây là lần đâu tiên, một cuộc cách mạng ở đất nước
Ả-Rập thành công mà không có bàn tay của quân đội, hay sự
nhúng tay của một đất nước nào bên ngoài, mà tất cả đều
do chính người dân Tunisia làm nên. Ông Muhammad al-Asi, lãnh tụ
Hồi giáo thuộc Trung tâm Hồi giáo ở Washington D.C., cho biết:
"<em>Đây là lần đầu tiên, tôi lặp lại, đây là cuộc cách
mạng đầu tiên ở 22 nước Ả-Rập, từ Iraq đến Moroco. Đây
là lần đầu tiên người dân tự động xuống đường bày tỏ
ý nguyện của họ để lật đổ một chính phủ độc
tài</em>".
<div class="boxright200"><div class="quotebody"><div class="quoteopen"><img
class="quoleft" src="/misc/quoleft.png"/></div>Về cuộc cách mạng
internet, các trang web đã đóng một vai trò quan trọng, là nền
tảng giúp người dân Tunisia nhận ra rằng, có các kênh thông
tin khác có thể vượt qua sự kiểm soát của chính phủ.<img
class="quoright" src="/misc/quoright.png"/> <br class="quoteclear"></div><div
class="quoteauthor">» Ông Kusai Kedri</div></div>
Không do quân đội trong nước hay sự ủng hộ của một chính
phủ nước ngoài, mà cuộc cách mạng này cũng không có sự
hiện diện của một lãnh tụ nào đứng ra lãnh đạo, bởi
trong suốt giai đoạn cầm quyền, do chính sách độc tài, không
một lực lượng đối lập nào ở Tunisia có cơ hội tồn tại
hay phát triển.
Bất kỳ tiếng nói bất đồng hay ý kiến đối lập nào cũng
đều bị dập tắt từ trong trứng nước, thế nhưng không vì
thế mà người dân không dám đứng lên. Ông Seifeddine Ferjani,
một nhà hoạt động nhân quyền, cho biết: "<em>Sau 23 năm bị
đàn áp, sau 23 năm hủy hoại nhân phẩm của những công dân
Tunisia, sau 23 năm kiểm soát mọi lĩnh vực đời sống của
người dân Tunisia về mặt xã hội, chính trị, kinh tế, cuối
cùng người dân Tunisia đã nổi dậy.</em>
<em>Phải chăng đó là bối cảnh của một cuộc đảo chính hay
có nên gọi là một cuộc đảo chính nội bộ hay không, tôi
nghĩ rằng không thể gọi đây là một cuộc đảo chính, vì lý
do đơn giản là quân đội không có đủ sức mạnh để thực
hiện một cuộc đảo chính nếu như không có sự nổi dậy
của đa số người dân. Vì vậy, vấn đề là ở chỗ, người
dân của chúng tôi ở Tunisia đã nổi dậy, họ đã bị bắn,
họ đã bị xịt hơi cay, họ đã bị đàn áp, và có tin tức
về những trường hợp bị hãm hiếp xảy ra ở Kasserine. Cho
đến nay, có khoảng hơn 200 người chết. Vì vậy, đây là một
cuộc tổng nổi dậy, không phải là một cuộc đảo chính mang
ý nghĩa bình thường</em>".
Người dân Tunisia bị đàn áp, bị khủng bố, bị nhũng nhiễu,
cùng với nạn nghèo đói, thất nghiệp, lạm phát gia tăng, và
nhất là tệ nạn tham nhũng, hối lộ hoành hành, là những
nguyên nhân khiến cho sự bất mãn trong dân chúng đạt đến
cực điểm. Và vụ tự thiêu hôm 17 tháng 1, của Mohamed Bouazizi,
một thanh niên 26 tuổi, đã trở thành giọt nước cuối cùng
làm tràn ly, thổi bùng ngọn lửa bất mãn trong dân chúng.
Các cuộc biểu tình ở Tunisia đã biến thành những cuộc nổi
dậy của người dân. Và như chúng ta đã biết, sau những lần
liên tục xuống đường của người dân Tunisia, chưa đầy một
tháng, kể từ vụ tự thiêu của Mohamed Bouazizi, vào ngày 14
tháng 1, ông Ben Ali đã cùng gia đình trốn chạy khỏi Tunisia.
Nhiều người ngạc nhiên về sự thành công của cuộc cách
mạng ở Tunisia bởi không có sự lãnh đạo của quân đội hay
một lực lượng đối lập ở trong cũng như ngoài nước. Cô
Selma Beji, người Tunisia, hiện đang học cao học ở một
trường ĐH tại Mỹ, nói với đài CNN rằng, cô rất ngạc
nhiên khi các cuộc biểu tình chủ yếu bắt đầu từ các nhóm
thanh niên và mạng xã hội, có thể dẫn đến một cuộc nổi
dậy, lật đổ tổng thống Tunisia cầm quyền suốt 23 năm.
<h2>Mạng xã hội đóng vai trò quan trọng</h2>
<div class="boxright220"><img
src="http://danluan.org/files/u1/facebook250.jpg" width="250" height="160"
alt="facebook250.jpg" /><div class="textholder">Nhiều thiết bị có
thể kết nối Facebook. Photo courtesy of Facebook.</div></div>
Cuộc cách mạng ở Tunisia thành công phải kể đến vai trò
của các mạng xã hội như Twitter, Facebook và cả WikiLeaks.
Facebook và Twitter đã kết nối những người Tunisia lại với
nhau, thực hiện thành công các cuộc xuống đường lớn trên
cả nước.
Ông Kusai Kedri cho biết: "<em>Về cuộc cách mạng internet, các
trang web đã đóng một vai trò quan trọng, là nền tảng giúp
người dân Tunisia nhận ra rằng, có các kênh thông tin khác có
thể vượt qua sự kiểm soát của chính phủ. Trong 23 năm qua,
Ben Ali đã cố kềm kẹp người dân Tunisian bằng cách chuyển
cho họ những thông tin sai lệch, như cho các đài TV mở nhạc
suốt cả ngày. Đột nhiên, người dân nhận ra rằng họ có
thể liên lạc với nhau. Họ có thể sử dụng Twitter, họ có
thể sử dụng Facebook, họ có thể đăng tải những đoạn video
lên YouTube.</em>
<em>Và điều này đã giúp, như là virus lan truyền, cơ bản là
làm cho người dân nhận ra rằng, thực tế ở thế giới bên
ngoài có nhiều điều ngoài những điều mà chế độ này,
chính phủ này muốn họ biết. Tất cả điều này đã giúp và
sẽ giúp dân Tunisia làm cho thế giới biết về đời sống của
họ và tôi hy vọng, hôm nay những công cụ này sẽ duy trì sự
tự do mà họ đã chiến đấu để giành lấy</em>".
Đây không phải là lần đầu tiên các nhà báo tự do đóng vai
trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin và hình ảnh, cũng
như cộng tác với các phương tiện truyền thông chính thống
để đưa tin về các cuộc biểu tình. Năm 2009, sau cuộc bầu
cử tổng thống ở Iran, các trang mạng xã hội đã trở thành
một trong những phương tiện quan trọng, huy động hàng trăm
hàng ngàn người Iran xuống đường, chống lại kết quả bầu
cử bị cho là gian lận.
<h2>Đàn áp, nhưng không thể dập tắt tiếng nói</h2>
Trở lại vấn đề Tunisia, những ngày đầu khi người dân
xuống đường, chính phủ Ben Ali đã thẳng tay đàn áp với
những người biểu tình, ra lệnh cho cảnh sát tấn công đám
đông, cho phép cảnh sát bắn vào bất cứ người biểu tình
nào không nghe theo lệnh, đóng cửa các cơ quan truyền thông và
các trang web. Các blogger cũng đã bị chính phủ tấn công vào
tài khoản, lấy cắp mật mã, xóa thông tin, nhằm ngăn chặn
những thông tin, hình ảnh về cuộc nổi dậy của người dân
ở Tunisia đến với thế giới bên ngoài.
Ông Evan Hill, một nhà báo mạng cho biết: "<em>Có một cuộc
chiến tranh mạng diễn ra giữa chính phủ Tunisia và các nhà
hoạt động. Tunisia luôn kiểm duyệt các trang web tin tức và
các trang mạng như Facebook. Chính phủ cũng xóa các trang Facebook
mà họ cho là ảnh hưởng đến chế độ. Rất nhiều người
Tunisia nói rằng, có ai đó thường xuyên truy cập vào trang
Facebook và các tài khoản Gmail, đánh cắp mật khẩu của họ.
Và nếu như họ nhận được mật khẩu trở lại, hầu hết
các thông tin của họ đã bị xóa.</em>
<div class="boxright200"><div class="quotebody"><div class="quoteopen"><img
class="quoleft" src="/misc/quoleft.png"/></div>Nhưng sức mạnh của
internet, sức mạnh của truyền thông đã nhân lên, cho phép
chúng tôi vươn tới số lượng quần chúng vô cùng lớn.<img
class="quoright" src="/misc/quoright.png"/> <br class="quoteclear"></div><div
class="quoteauthor">» Phóng viên Ayman Mohyeldin</div></div>
<em>Twitter hiện không gặp những vấn đề trục trặc kỹ
thuật tương tự như vậy. Có nhiều người dùng internet ở
Tunisia đã sử dụng phương pháp trèo tường lửa, và họ có
thể lén ra ngoài, thoát khỏi các công cụ giám sát của chính
phủ và họ có thể truy cập vào các trang tin tức quan trọng
để nhận thông tin</em>".
Các nguồn thông tin, dữ liệu được cung cấp từ các blogger
trên Facebook, Twitter, và video trên YouTube đã hỗ trợ rất lớn
trong cuộc cách mạng ở Tunisia và các nước Arab. Các trang
mạng xã hội này không chỉ chia sẻ thông tin giữa những
người dân Tunisia mà còn với thế giới bên ngoài. Hình ảnh
những người biểu tình đã được những người Ả Rập, cũng
như các nhà lãnh đạo chính trị trong và ngoài nước quan sát
và theo dõi chặt chẽ.
Ông Marc Lynch, Giám đốc Viện Nghiên cứu Trung Đông, thuộc
trường ĐH George Washington, cho biết: "<em>Một bài học khác
đó là, họ muốn làm bất cứ điều gì họ có thể, để cấm
không cho các phương tiện truyền thông lên tiếng, để ngăn
chặn việc đưa tin về các cuộc biểu tình, để các cuộc
biểu tình không thể bắt đầu gia tăng ngoài tầm kiểm soát.
Tôi nghĩ rằng các nhà lãnh đạo Ả Rập vô cùng lo sợ trước
những gì họ đã thấy ở Tunisia, nhưng tôi muốn nghĩ rằng
phản ứng của họ sẽ thay đổi theo hướng cởi mở hơn thay
vì ngược lại</em>".
Mối liên hệ giữa các trang mạng xã hội và các phương tiện
truyền thông chính thống cũng đóng vai trò quan trọng trong các
cuộc biểu tình chống chế độ độc tài ở Tunisia và các
nước Ả Rập. Ông Ayman Mohyeldin, phóng viên Đài Truyền hình Al
Jazeera, cho biết:
"<em>Những gì họ muốn chúng tôi làm là thực sự liên lạc
với những người bạn khác, các thân nhân ở các thành phố
khác bên trong Tunisia. Nhưng sức mạnh của internet, sức mạnh
của truyền thông đã nhân lên, cho phép chúng tôi vươn tới
số lượng quần chúng vô cùng lớn. Cuối cùng là, nó trở
thành một công cụ kết nối cho phong trào này, một công cụ
kết nối cho cả nước và có lẽ cho toàn bộ khu vực trong
những năm tới</em>".
Cuộc cách mạng ở Tunisia thành công trong việc lật đổ chế
độ độc tài, đã chứng minh với thế giới rằng, mọi chế
độ độc tài, đi ngược lại nguyện vọng của đa số dân
chúng, sẽ bị chấm dứt khi người dân bị dồn tới đường
cùng. Một khi sự chịu đựng những bất công trong xã hội
của dân chúng lên tới đỉnh điểm thì chắc chắn các nhà
lãnh đạo độc tài sẽ phải ra đi.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/7693), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét