Bài học về sự thành công của cuộc cách mạng ở Tunisia (Phần 1)

<div class="boxleft300"><img
src="http://danluan.org/files/u1/tunisia-305.jpg" width="305" height="237"
alt="tunisia-305.jpg" /><div class="textholder">Bộ trưởng Ngoại giao
Slim Amamou tuyên thệ nhậm chức với sự bất mãn cao độ của
dân chúng hôm 18/1/2011 (AFP photo)</div></div>
Người dân Tunisia đã thành công trong cuộc cách mạng lật đổ
chế độ độc tài của tổng thống Ben Ali, cai trị đất
nước Bắc Phi hơn 23 năm qua, bằng bàn tay sắt.

Câu hỏi được đặt ra là, nguyên nhân nào gây ra sự sụp
đổ của chế độ Ben Ali? Tổng thống Tunisia bị lật đổ, có
phải do "diễn biến hòa bình" hay các "thế lực thù
địch" tạo ra? Và đâu là nguyên nhân dẫn đến sự thành
công của người dân Tunisia? Mời quý vị cùng Thông tín viên
Ngọc Trân tìm hiểu.

<h2>Chống khủng bố, nhưng trở thành khủng bố</h2>

Cựu tổng thống Ben Ali đã cai trị đất nước Tunisia kể từ
năm 1987 bằng chế độ độc tài, thiếu tự do, dân chủ. Mặc
dù ông Ben Ali và chính phủ của ông thường bị các tổ chức
bảo vệ nhân quyền lên tiếng chỉ trích, thế nhưng bản thân
cựu tổng thống Tunisia luôn nhận được sự ủng hộ của
chính phủ Pháp, Mỹ và một số nước phương Tây.

Trả lời phỏng vấn báo "The Real News", ông Shehata Samer, Phụ
tá Giáo sư, nghiên cứu về chính trị Ả Rập, thuộc trường
Đại học Georgetown, cho biết: "<em>Ông ta rất gần gũi với
Tổng thống Sarkozy. Ông ta đã có chuyến thăm chính thức Nhà
Trắng dưới thời Tổng thống George W. Bush và cựu Ngoại
trưởng Condoleezza Rice cũng đã đến thăm Tunisia hồi năm
2008.</em>

<div class="boxright200"><div class="quotebody"><div class="quoteopen"><img
class="quoleft" src="/misc/quoleft.png"/></div>Nhưng trên thực tế,
người đàn ông này đã tra tấn những người dân. Ông ta không
tham gia vào một cuộc tranh luận dân chủ với họ. Ông ta không
cho họ cất tiếng nói.<img class="quoright" src="/misc/quoright.png"/>
<br class="quoteclear"></div><div class="quoteauthor">» Phóng viên báo
chí Kusai Kedri</div></div>
<em>Ông ta được xem là một đối tác quan trọng trong cuộc
chiến chống khủng bố của Mỹ. Ông ta là người rất cởi
mở, thân thiện với chính sách thị trường của Ngân hàng
Thế giới, Quỹ Tiền tệ Quốc tế. Ông ta tin rằng Hồi giáo
là kẻ thù và ông ta kềm kẹp đạo Hồi rất khốc liệt mà
không chú ý gì đến vấn đề nhân quyền hay tiến trình dân
chủ, kể từ khi ông ta lên nắm quyền cho đến bây giờ. Ông
ta là một đồng minh lớn của phương Tây như: Pháp và châu
Âu, cũng như Hoa Kỳ</em>".

Do chính sách chống các phần tử khủng bố Hồi giáo cực
đoan, cùng với chính sách tăng trưởng kinh tế của ông Ben Ali,
được Hoa Kỳ và phương Tây xem như là một mô hình kinh tế
tuyệt vời, cho nên Ben Ali đã trở thành một đồng minh trung
thành của Mỹ và các nước Tây phương. Thế nhưng, viện lý do
chống khủng bố, ông Ben Ali đã thẳng tay đàn áp, khủng bố
những người Hồi giáo vô tội khác, dẫn đến việc vi phạm
nhân quyền trầm trọng.

Nhờ khéo che đậy, cho nên hầu hết phản đối của dân chúng
Tunisia, liên quan đến các vấn đề vi phạm nhân quyền của
chính quyền Ben Ali, cũng như các vấn đề chính trị và xã
hội của đất nước, không nhận được sự chú ý từ chính
phủ các nước bên ngoài.

<div class="boxright300"><img
src="http://danluan.org/files/u1/colinpowellbenali250.jpg" width="250"
height="228" alt="colinpowellbenali250.jpg" /><div class="textholder">Cựu
Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Colin Powell và cựu Tổng thống
Tunisia Ben Ali chụp năm 2004. Photo courtesy of Wikipedia.</div></div>
Trả lời phỏng vấn đài truyền hình PressTV, ông Kusai Kedri,
phóng viên báo chí Tunisia cho biết: "Cựu độc tài Ben Ali có
mối quan hệ tốt với Pháp và Mỹ, bởi vì trong bối cảnh
chính trị ở Pháp, ông ta là một nhà lãnh đạo Ả Rập có
thể bảo vệ các nước Tây Âu từ hiểm họa Hồi giáo. Thực
tế, ông ta là người kích động quần chúng chống lại những
người Hồi giáo và các phong trào Hồi giáo ở Bắc Phi, trấn
an phương Tây rằng ở Tunisia có một con tốt để xử lý và
giải quyết các vấn đề theo ý của họ.

Nhưng trên thực tế, người đàn ông này đã tra tấn những
người dân. Ông ta không tham gia vào một cuộc tranh luận dân
chủ với họ. Ông ta không cho họ cất tiếng nói. Cho nên
người châu Âu, và đặc biệt là người Pháp bày tỏ thái
độ rằng, họ không thực sự quan tâm nhiều về việc ông ta
trừ khử những người đối lập gốc Hồi giáo như thế nào,
hoặc sự quan tâm của các nước này chỉ đơn giản chú ý
đến thực tế là các mối đe dọa Hồi giáo vẫn còn ở Bắc
Phi".

Do không bị Hoa Kỳ và các nước phương Tây chú ý đến vấn
đề vi phạm nhân quyền, do chính sách cai trị độc tài, và
nhất là do dưới thời Ben Ali, nền kinh tế Tunisia phát triển
và ổn định so với các nước láng giềng, cho nên các cuộc
biểu tình hay nổi dậy của người dân trên đất nước này,
hiếm khi xảy ra.

<h2>Có áp bức, tất sẽ có đấu tranh</h2>

Cũng như Việt Nam, tuy nền kinh tế Tunisia ổn định và phát
triển, thế nhưng đại đa số người dân Tunisia đều không
được hưởng lợi từ sự tăng trưởng kinh tế, mà hầu hết
của cải làm ra chỉ tập trung trong tay một nhóm thiểu số,
đó là những người nắm quyền lực trong bộ máy chính phủ,
trong khi đa số người dân Tunisia đều nghèo khổ và khốn
cùng.

Cuộc sống nghèo khổ của người dân chỉ là một trong nhiều
nguyên nhân dẫn đến sự nổi dậy ở Tunisia vừa qua. Một
nguyên nhân sâu xa hơn nữa đã khiến chế độ Ben Ali sụp
đổ, đó là sự đàn áp, khủng bố chính trị của chính
quyền. Do cai trị người dân bằng chính sách độc tài, cho nên
ông Ben Ali không chấp nhận đa đảng, không chấp nhận tự do
bầu cử và tất cả các đảng phái đối lập ở Tunisia đều
bị đặt ra ngoài vòng pháp luật.

Mặc dù cai trị người dân bằng chính sách độc tài, thế
nhưng Ben Ali muốn chứng minh với dân chúng và thế giới rằng
Tunisia có dân chủ, và ông là vị tổng thống do dân bầu ra.
Cho nên, mặc dù tổ chức bầu cử, nhưng mọi cuộc bầu cử,
Ben Ali đều thắng, và những chiến thắng này, không phải do
sự tín nhiệm của người dân, mà do sự gian lận trong chính
sách bầu cử của ông ta.

Ông Shehata Samer cho biết: "Tunisia được xem như một đất
nước của cảnh sát, bên cạnh chế độ Saddam Hussein ở Iraq
trước đây. Đạo Hồi chính thức bị cấm. Rất nhiều nhà
lãnh đạo chính trị ở Tunisia phải sống lưu vong ở Paris và
London.

Bầu cử là chuyện khôi hài. Ben Ali đã nhiều lần thay đổi
hiến pháp, cho phép ông ta ra tranh cử tổng thống. Thực tế,
người ta tin rằng ông ta chuẩn bị sửa đổi hiến pháp một
lần nữa để loại bỏ giới hạn tuổi tác bởi vì ông ta
hiện 74 tuổi, trong khi giới hạn tuổi tác của tổng thống
trong hiến pháp là 75. Và như vậy, ông ta có thể ra tranh cử
tổng thống một lần nữa vào nhiệm kỳ kế tiếp, năm 2014.
Đây là một chính phủ độc tài toàn trị, không có tự do báo
chí, không đảng phái chính trị nào tham gia".

Để củng cố sự cai trị của mình, ông Ben Ali đã ngăn chặn
tự do thông tin bằng một chế độ kiểm duyệt gắt gao tất
cả các phương tiện truyền thông chính thống, cũng như các tin
tức trên internet. Mọi phát biểu của người dân có nội dung
phản đối chính quyền đều bị cấm và bị đàn áp, và kết
quả là, người dân không còn nơi nào để bày tỏ sự bất
bình đối với chính phủ. Ông Samer nói tiếp:
<div class="boxright200"><div class="quotebody"><div class="quoteopen"><img
class="quoleft" src="/misc/quoleft.png"/></div>Tunisia gần như là một
đất nước của cảnh sát. Không có kênh nào an toàn để
người dân có thể bày tỏ sự thất vọng của mình. Bầu cử
luôn là chuyện khôi hài.<img class="quoright"
src="/misc/quoright.png"/> <br class="quoteclear"></div><div
class="quoteauthor">» Ông Shehata Samer</div></div>

"<em>Tunisia gần như là một đất nước của cảnh sát. Không
có kênh nào an toàn để người dân có thể bày tỏ sự thất
vọng của mình. Bầu cử luôn là chuyện khôi hài. Các đảng
phái chính trị hợp pháp thực sự không còn tồn tại. Lãnh
đạo các đảng phái đối lập đã phải sống lưu vong ở
nước ngoài. Giống như các nước Ma-rốc, Jordan, Ai Cập, Tunisia
là một chế độ toàn trị thuộc loại mềm dẻo. Họ là
những kẻ du côn nắm quyền, họ cũng cho phép bầu cử nhưng
ở mức độ gian lận khác nhau</em>".

Ngoài chính sách cai trị cứng rắn, tình trạng tham nhũng, hối
lộ ở Tunisia cũng tương tự như Việt Nam, đã trở thành quốc
nạn, và chính sự bất công do nạn tham nhũng, hối lộ hoành
hành đã trở thành một trong những nguyên nhân chính dẫn đến
sự sụp đổ của chế độ Ben Ali.

Tham nhũng, hối lộ đã được bảo kê bởi gia đình cựu tổng
thống và gia đình vợ ông ta, tạo điều kiện cho tệ nạn này
phát triển, có mặt khắp mọi cấp chính quyền, từ trung ương
đến địa phương, trong suốt thời gian Ben Ali nắm quyền 23
năm qua. Lực lượng cảnh sát không phải để giám sát việc
thi hành luật pháp, mà là thành phần nhũng nhiễu, hạch sách
người dân và là công cụ bảo vệ chính quyền của nhà lãnh
đạo độc tài.

Ông Kusai Kedri cho biết: "<em>Tham nhũng ở Tunisia là trường
hợp đặc biệt và khác thường ở Bắc Phi và thế giới Ả
Rập. Gia đình vợ của tổng thống có một kỷ lục nổi
tiếng về sự lạm quyền để tham nhũng đất đai, cho nên về
cơ bản, sự bất mãn ở Tunisia đã tồn tại trong một thời
gian dài kể từ khi Ben Ali lên cầm quyền</em>".

Độc tài lãnh đạo, đàn áp chính trị, bóp nghẹt tự do, dân
chủ cùng với nạn tham nhũng, hối lộ của chính quyền là
những nguyên nhân chính, khiến người dân nổi dậy lật đổ
chế độ độc tài của cựu tổng thống Ben Ali. Ngoài các
nguyên nhân kể trên, những nguyên nhân nào đã giúp người dân
thành công trong cuộc cách mạng này? Đó sẽ là nội dung của
bài kế tiếp.

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/7686), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét