Ngô Nhân Dụng - Tranh cử tự do, dù bẩn còn hơn không!

Một ứng cử viên vào hội đồng một thị xã ở phía Nam
California nhận được cú điện thoại của người bạn hỏi:
Tại sao anh lại dùng bích chương vận động bằng tiếng Á
Rập? Ngạc nhiên, ứng cử viên cực lực cải chính mình không
bao giờ biết tiếng Á Rập. Rồi ông đi tìm coi. Có một tấm
bích chương in hình ông với hàng chữ, đại ý, "Ðây là
người lãnh đạo Á Rập mà thành phố chung ta đang cần!" Bên
cạnh đó là mấy chữ Á Rập ngoằn ngoèo không ai hiểu
được.

Tại sao lại có tấm bích chương như vậy? Ai cũng đoán là
những người chống vị ứng cử viên này đã in và đem trưng
khắp nơi, với mục đích để nhiều cử tri hiểu lầm rằng
ông ta, với cái tên Kalasho nghe lạ tai, là một người gốc Á
Rập. Ai cũng biết, sau vụ 11 tháng 9 năm 2001 hiện nay nhiều
dân Mỹ không có thiện cảm với người Á Rập. Gây ra vụ
hiểu lầm như thế có thể làm cho ông Kalasho mất một số
phiếu. Trong cuộc tranh cử nào cũng vậy, các ứng cử viên
không những tìm cách đi kiếm từng lá phiếu ủng hộ mà còn
cố làm sao cho đối thủ mất phiếu, mất một lá phiếu nào
cũng đều tốt cả! Ông Kalasho phải nhắc cho mọi cử tri trong
thị xã biết ông là người gốc Ba Lan. Ðối với nhiều
người thì tên gốc Ba Lan, Ấn Ðộ, hay Ukraine đều khó đọc
như tên Á Rập cả!

Không một cuộc tranh cử nào tránh được những "đòn bẩn"
như vụ in bích chương vu vạ này. Các nhà chính trị "thiết
tha muốn làm đại biểu cho dân" thường dùng nhiều thủ
đoạn để "làm xấu" lẫn nhau. Chúng tôi viết hai chữ
"làm xấu" cho nhẹ, không hàm ý phê phán dạy đời. Thông
thường mọi người gọi đó là những thủ đoạn "bôi
bẩn." Theo một tổ chức nghiên cứu về bầu cử ở Mỹ, từ
đầu năm 2010 đến tháng 10 này, các ứng cử viên ở khắp
nước Mỹ đã in 900,000 tài liệu cổ động tranh cử, mà trong
đó có 20% nhắm bới móc đời tư đối thủ. Tỷ lệ này đã
tăng vọt vì hai năm trước đây, chỉ có 14% các bài quảng cáo
nhắm bôi bẩn cá nhân mà thôi.

Khi cần "đánh" đối thủ để giành chức đại biểu cho
dân, người ta "bới móc" coi trong cuộc đời bên kia có cái
gì đáng "bêu xấu" hay không. Một ứng cử viên dân biểu
ở Florida bị phe địch tố cáo là đã "không trả tiền nợ
khi dùng thẻ tín dụng" cho đến lúc bị ngân hàng tố cáo.
Ở một nước tự do, đi tìm các tin tức như vậy rất dễ.
Hồ sơ tín dụng của mọi cá nhân đều được các ngân hàng
lưu trữ và trao đổi cho nhau, cái gì cũng được công khai hóa
dễ dàng. Nhưng ứng cử viên bị tố cáo "trốn nợ" trên
đã có dịp thanh minh. Quả nhiên có lần ông dùng thẻ tín
dụng rồi quên không trả tiền nợ đúng hạn đến nỗi bị
nhà băng truy tố. Ông giải thích, trong thời gian đó ông đang
đi lính đánh nhau ở Afghanistan, gia đình ông ở nhà lơ là
không coi hết các lá thư ngân hàng đòi nợ! Thế là các cử
tri được nhắc nhở thành tích của ông trong quân ngũ, và
đối thủ bôi nhọ ông bị mang tiếng "quấy hôi bôi nhọ!"

Tại California, vừa rồi ông Thống Ðốc Arnold Schwarzenegger mới
gặp cả hai vị đang muốn kế vị ông, trên đài truyền hình.
Trước ống kính ti vi, ký giả điều khiển chương trình bất
ngờ đề nghị hai ứng cử viên Cộng Hòa và Dân Chủ hãy cam
kết kể từ nay không tấn công nhau về cá nhân nữa, mà chỉ
cãi nhau trong những chuyện đứng đắn về đường lối, chính
sách mà thôi. Ông Schwarzenegger ủng hộ ý kiến đó. Ứng cử
viên Jerry Brown nói sẵn sàng cam kết như thế nếu bên kia cũng
chịu. Bà Meg Whitman đồng ý sẽ không đả kích nhau về đời
tư, nhưng sẽ tiếp tục tấn công cá nhân đối thủ về những
điều liên quan đến việc công. Thế là vụ cam kết không
thành. Trong tuần lễ cuối cùng trước ngày bỏ phiếu, quý vị
sẽ tiếp tục nhận được những truyền đơn của hai ứng cử
viên này nói về tiểu sử của nhau! Chắc số tài liệu về
ông Brown sẽ nhiều hơn, vì bà Whitman chi số tiền tranh cử
gấp bẩy lần địch thủ (tổng cộng bà dùng đến gần 46
triệu Mỹ kim cho cuộc chạy đua này, trong đó 39 triệu là
tiền túi bà bỏ ra). Ông Brown cũng không ngại ngần bới móc
đời tư của bên địch. Trong một tờ truyền đơn in rất
đẹp trên giấy cứng gửi tới nhà mọi người dân California,
người ta thấy hình bà Whitman với bao nhiều đồng đô la $100
bay trước mặt. Cả tờ truyền đơn chỉ cốt gây cảm tưởng
là bà Whitman đại diện cho giới đại phú ở Wall Street chứ
không phải cho người dân bình thường. Truyền đơn này chỉ
đưa ra một sự kiện: Bà đã bị tòa phạt vì dùng tin mật mua
bán cổ phiếu kiếm lời gần 2 triệu đô la, phải trả lại
hết.

Lịch sử tranh cử ở nước Mỹ ngay từ thời lập quốc đã
có những vụ bôi bẩn lẫn nhau. Một vị tổng thống lớn như
Thomas Jefferson từng bị nghi là đã trả tiền cho một người
viết lời vu cáo, ám chỉ đối thủ John Adams là người "ái
nam ái nữ." Tổng Thống Martin Van Buren đã bị tố cáo là
người thích mặc quần áo lót phụ nữ! Và Tổng Thống James
Buchanan từng bị đối thủ bới móc là ông có lúc đã định
treo cổ nhưng không thành công! Tất nhiên, nước Mỹ không
chiếm độc quyền về nạn bêu xấu nhau trong mùa tranh cử. Các
nhà chính trị Pháp, Anh hay Ðức cũng không ngần ngại dùng
"mọi phương tiện trong vòng hợp pháp" để hạ lẫn nhau,
không mấy quan tâm đến đạo lý, miễn là mình thắng cử.

Chính vì sống trong những xã hội mở, có tự do thông tin và
tự do phát biểu nên những "đòn bẩn" đó mới bị phơi
bầy cho công chúng thấy và phán đoán về các nhà chính trị
muốn đại diện cho họ! Ở những nước độc tài, mọi quyết
định chính trị đều diễn ra trong phòng kín. Chỉ có các ông
bà trong Bộ Chính Trị hay Trung Ương Ðảng được dự họp,
người ngoài không thể biết được các quan đã dùng những
đòn bẩn như thế nào để hạ thủ nhau. Ở các nước cộng
sản, các lãnh tụ có thể giết đối thủ, gây ra những tai
nạn bất ngờ, vừa kín đáo lại vừa rẻ tiền hơn các cuộc
tranh cử trong các nước dân chủ! Lâu lâu những tin mật nới
bị tiết lộ, cho thấy chẳng hạn Lê Duẩn, Lê Ðức Thọ đã
vu cáo Võ Nguyên Giáp làm tay sai mật thám Pháp như thế nào
để hạ Giáp trước kỳ đại hội đảng. Chỉ đến khi các
lãnh tụ cộng sản viết hồi ký người ngoài mới biết các
thủ đoạn nhơ bẩn mà họ dùng để đánh nhau. Ông Ðoàn Duy
Thành, cựu phó thủ tướng, đã kể nhiều thủ đoạn bẩn mà
Ðỗ Mười dùng để hạ ông suốt mấy năm, vì Thành từng
được Lê Duẩn nhắm cho lên kế vị, chặn đường không cho
Lê Ðức Thọ lên. Sau khi Duẩn chết, các con ông có lúc lo sợ
đã hỏi thẳng Ðoàn Duy Thành không biết "họ có giết chúng
cháu không?"

Nếu phải chọn lựa, chúng ta sẽ chọn những cuộc tranh đấu
công khai (sạch và bẩn) hay chọn những trận đấu đá ngầm
trong bí mật, và các vụ ám sát? Hai cách tổ chức chính trị
dân chủ và độc tài đó, phương cách nào dễ tạo cơ hội cho
người dân tuyển lựa được những người cai trị hợp với
ý muốn của đa số hơn? Tất nhiên, cha con ông Kim Chính Nhật,
Kim Vĩnh Ân sẽ chọn lối tuyển chọn trong vòng bí mật! Ở
những nước quen sống tự do dân chủ thì người ta không thể
chấp nhận để cho một nhóm người họp nhau bí mật quyết
định tất cả vận mạng toàn dân. Thà rằng cho tranh cử công
khai; dù có lúc có người dùng thủ đoạn nhơ bẩn, nhưng cuối
cùng chính người dân bỏ phiếu sẽ quyết định ai là người
cai trị.

Chế độ Dân Chủ không phải là phương cách hoàn hảo để
tổ chức xã hội loài người, điều này ai cũng biết. Nếu
như loài người biết trước được tất cả mọi điều sẽ
xẩy ra trong tương lai, đời sống không có rủi ro bất trắc
nào cả, thì chúng ta hy vọng nghĩ ra được một cách tổ chức
xã hội hoàn hảo!

Chúng ta cũng biết chỉ khi đem so sánh với các chế độ khác
đã thí nghiệm trên trái đất này thì nhân loại mới thấy
rằng thể chế dân chủ là đỡ sai lầm hơn tất cả! Ngay
việc bỏ phiếu của người dân cũng không nhất thiết bảo
đảm lúc nào họ cũng chọn được những người có chính sách
tốt đẹp nhất. Các cử tri có thể lầm lẫn khi lựa chọn.
Nhưng chính vì người dân có quyền lựa chọn cho nên mọi nhà
chính trị đều biết phải tự kiềm chế mình, không để xẩy
ra những sai lầm lớn. Mà khi lầm lẫn thì chính mình phải
sửa ngay, kẻo đến kỳ bỏ phiếu tới sẽ bị dân lật đổ!

Chế độ Dân Chủ là một hình thức mua bảo hiểm cũng giống
như khi lái xe, để khi tai nạn xẩy ra thì người dân, chủ
nhân của xã hội, sẽ được bồi thường, chỉ thiệt hại
chút đỉnh! Còn các chế độ độc tài thì người dân hoàn
toàn không được bảo hiểm, tất cả phó cho bọn chuyên
quyền, may nhờ, rủi chịu!

Nhưng ai là người yêu tự do dân chủ cũng rất lấy làm buồn
khi chứng kiến những "đòn bẩn" mà các ứng cử viên tung
ra để giành lá phiếu. Người ta tự hỏi tại sao trong một
thể chế chính trị được coi là tử tế nhất, một niềm
hãnh diện của nhân loại, mà những người muốn cai trị dân
lại làm những việc không ai có thể hãnh diện như vậy?

Sở dĩ nhiều nhà chính trị trong xã hội dân chủ tự do không
giữ được đạo lý thuần khiết như chúng ta muốn, có lẽ
bởi vì chính những người sẽ đi bỏ phiếu bầu họ, tức là
tất cả chúng ta, cũng không hoàn hảo!

Có thể nào bảo đảm là mọi cử tri lúc nào cũng chỉ thích
nghe các cuộc tranh luận về các vấn đề trọng đại, như
phương pháp cân bằng ngân sách, về nhu cầu cải tổ hệ
thống nhà tù, về những cách đối phó với quỹ hưu bổng
đang lâm nguy, hay về kế hoạch kích thích kinh tế tạo thêm
công việc làm? Có phải người dân không ai muốn nghe chuyện
xấu về các ứng cử viên hay không?

Nghi lắm. Loài người không phải ai cũng chỉ thích nghe những
chuyện trừu tượng và nghiêm trọng. Họ cũng nhiều khi thích
thú nghe những chuyện tầm phào, bá láp. Ðó là một thứ
quyền tự do phải được hiến pháp bảo đảm! Nếu không thì
những tờ báo chuyên đăng tin giật gân và chuyện tầm phào
làm sao sống được? Những tờ báo đó cũng đáp ứng một nhu
cầu tự nhiên trong xã hội, mà khi xã hội có tự do thì các
nhu cầu đó được đáp ứng. Chỉ trong các xã hội chuyên chế
độc tài thì nhà nước mới bắt mọi người dân lúc nào cũng
phải "Nghiêm Văn Túc!" (Nhân vật Nghiêm Văn Túc do nhóm Nhân
Văn Giai Phẩm đặt ra để chế nhạo các cán bộ cộng sản
lúc nào cũng giả dối, che đậy mọi thói hư tật xấu của
mình bằng bộ mặt nghiêm túc).

Nếu trong xã hội còn có người thích đọc chuyện đời tư
các ca sĩ hoặc tài tử, thích đọc chuyện cướp ngân hàng hay
băng đảng giết nhau, thì tự nhiên trong các cuộc tranh cử có
những ứng cử viên bới lông tìm vết để bêu xấu lẫn nhau!
Loài người không hoàn hảo như các thiên thần. Chính vì thế
mà những cuộc tranh cử cũng không hoàn toàn lương hảo!

Nước Nga mới tập đi bầu tự do được vài chục năm nay,
nhưng các thủ đoạn bôi nhọ đã đầy dẫy. Một nhóm các nhà
báo làm mạng (web site) ở vùng Saratov mới thú nhận hồi tháng
2 năm 2010, rằng họ đã được thuê tiền để bêu xấu các
đối thủ của ông Vyacheslav Volodin, đại biểu Duma vùng này.
Ở Liên Bang Xô Viết ngày xưa không bao giờ có những vụ bôi
nhọ nhau trong các cuộc bầu cử Duma như vậy! Thậm chí nhiều
ứng cử viên không cần phải nói một câu nào với cử tri mà
vẫn đắc cử với 90% số phiếu. Có người Nga nào muốn quay
trở lại sống như vậy hay không?

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/6864), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét