src="http://phapluattp.vcmedia.vn/Images/Uploaded/Share/2010/09/07/7xe.jpg"
/><div class="textholder">Chiếc xe máy và thi thể người trộm chó
bị thiêu chết tại xã Hưng Đông, TP Vinh - Ảnh: Vũ Toàn (Tuổi
Trẻ)</div></div>
Câu chuyện được kể thật nhiều trong những ngày gần đây
là chuyện mấy thanh niên câu trộm chó ở huyện Nghi Lộc,
Nghệ An và ở thành phố Vinh <a
href="http://tuoitre.vn/Chinh-tri-Xa-hoi/399206/Kinh-hoang-cac-vu-giet-nguoi-trom-cho.html">bị
người dân bắt được và đánh đến chết</a>, đốt cả xe và
xác người.
Câu chuyện dã man ấy không xa xôi. Nó xuất hiện trong truyện
kể của cha tôi từ những ngày tôi còn rất bé, ở ngay ngôi
làng của ông. Cha tôi kể, thằng ăn trộm đi vào làng, chỉ
cần một tiếng tri hô của bà con là cả làng xách cuốc, xách
gậy ra đuổi. Làng xóm ngày xưa đủ ngóc ngách như vậy chứ
thằng trộm khó có thể nào thoát được. Tên trộm bị tóm có
thể bị làng đánh đến chết, không ai thương.
Đó là chuyện của cha tôi, hồi ông còn bé tí và nghe người
làng hể hả đi về sau các cuộc "đánh trộm" kể lại.
Thời ấy ắt là đã lâu lắm, cũng cách đây hơn 50 năm rồi.
Câu chuyện của mấy ngày nay như một cái vĩ thanh kéo dài
những tưởng tượng của người ta từ xa xưa đến tận bây
giờ.
Nhưng cái làng thời ấy là cái làng tự nhiên mọc lên trong
một đời sống mà pháp luật được dựng ra từ những niềm
tin lỏng lẻo và ít nhiều sơ khai của mọi người. Ở làng
thời ấy, cái ăn mặc khốn khó, của cải thì nhà ai nấy
phải giữ. Chuyện lệ làng dày đặc hơn chuyện lề thói phép
tắc.
Còn hôm nay, cái làng cũng đã là một đơn vị hành chính. Mỗi
con người trong làng cũng là một công dân – nghĩa là được
ghi tên từ thuở khai sinh, chú dẫn, theo dõi cho đến lớn thì
có chứng minh nhân dân. Cái làng bây giờ là cái làng có pháp
luật, có người của pháp luật – ăn trên đồng tiền thuế
của người dân – và làm cái nhiệm vụ bảo đảm cho cuộc
sống của những người đã trả tiền ấy được an bình làm
ăn và sinh sống.
Nhưng cũng chẳng hiểu vì sao, cái nền nếp ấy bị bẻ gẫy
một cách ngấm ngầm từ trong cái làng bé nhỏ đến cái thành
phố lớn một cách không thương tiếc. Người dân đóng rất
nhiều thuế, rất nhiều khoản chi, ở nông thôn thì có lúc
đóng tiền nhiều tới nỗi... được lên báo. Nhưng người
bảo vệ trị an – được trả tiền - không biết đã và đang
bận rộn những gì, mà bẻ gẫy cả niềm tin của người dân
vào chính cái người mà họ đã trả tiền và trao cho thiên
chức bảo vệ trị an ấy.
Ngày hôm nay ở trên báo Thanh Niên có một câu chuyện khác.
Một cô bé nhỏ xíu 6 tuổi bị một anh chàng 16 tuổi hiếp
dâm. Bà mẹ cô bé, chỉ mới hỏi đến chuyện này, đã <a
href="http://www.thanhnien.com.vn/News/Pages/201037/20100907000601.aspx">bị
cả nhà anh chàng cho người đến đánh đập đến thương
tích</a>, ép viết cả một lá đơn tuyên bố rằng bà là kẻ
hàm hồ chứ quyết không có chuyện anh chàng kia hiếp dâm con
gái bà.
Chuyện chưa kể hết, nhưng bóng dáng của người bảo vệ trị
an, những anh công an xã, trật tự huyện... vẫn bất thần
xuất hiện để túm bắt người dân vi phạm từ đồng tiền
thuế chưa đóng, xe chạy ẩu, bán hàng chiếm lề đường nay
lại hoàn toàn im hơi lặng tiếng. Cả xóm của bà mẹ biết bà
bị người ta đánh đập dã man nhiều giờ liền. Cả cái xóm
ấy cũng biết cô bé bị anh chàng hiếp dâm. Nhưng có vẻ các
anh công an không hề biết có một cuộc hành hung – ít ra là
có thể nhìn thấy ngay trước mắt – đang diễn ra ngay gần
cái nơi mình làm nhiệm vụ trị an ấy. Họ trả lời báo Thanh
Niên thế này: ông Nguyễn Văn Phú, Chủ tịch UBND xã Hương
Thủy. Theo ông Phú: "<em><strong>Vì chưa làm rõ sự việc lại
chuyện trẻ con nên không muốn thông báo cho UBND huyện
biết</strong></em>".
Tôi vừa tóm tắt lại hai câu chuyện khác nhau, thậm chí là
xảy ra ở khác tỉnh, thành phố. Nhưng trong ấy, có một thứ
rất chung đang hiện hữu: Niềm tin vào pháp luật – hay đúng
hơn là những nền nếp xã hội – của những con người lương
thiện đang bị đánh vỡ bởi chính những người xưng tôn mình
là nhân danh của trị an xã hội.
Hành vi của đám đông giết người chỉ vì một con chó không
thể chỉ diễn giải là họ bực quá hay nhiều người đánh
quá mấy thằng trộm chết. Đánh quá tay thì chết. Hành vi của
đám đông luôn luôn là hành vi đầy sức mạnh như bị tối
giản về trí tuệ. Nó phát ra khi những mẫu số chung của tinh
thần được gộp lại làm một. Tôi mất chó. Anh mất chó. Cô
mất chó. Nhà chúng ta mất chó. Thằng trộm là thằng khốn ăn
trộm chó. Chúng ta phải bảo vệ ngôi nhà và tài sản của
mình. Chúng ta đánh thằng trộm. Logic chỉ có vậy.
Nhưng cái logic đó thật phi lí, ở chỗ cái chức năng "bảo
vệ" và "đánh" (tức chiến đấu) ấy đã được người
dân dâng lên cho anh công an, anh trật tự, người bảo vệ
người dân, người vẽ ra pháp luật. Nếu không có pháp luật
thì thằng nào đánh người thì ta giơ gậy lên đánh lại. Vậy
thôi. Luật rừng. Nhưng một xã hội văn minh không dùng luật
rừng, nó có nền nếp và pháp luật, có cả những lực lượng
cưỡng chế để kẻ không tuân theo pháp luật phải đi đúng
nếp đường đó. Vậy mà người dân ở mấy cái xã này đã
điên lên đến mức sẵn sàng dùng gậy gộc đánh đến chết
một con người khác – đồng loại của họ - vì một con chó
– chỉ là tài sản ngoài thân họ. Vậy nghĩa là cái niềm tin
vào một chuẩn mực đạo đức hay nền nếp pháp luật đã
hoàn toàn bị lung lay đến đau lòng.
Cái đau lòng đó được thu vào đôi mắt của những người
hàng xóm giống như bà mẹ có con gái bị hiếp dâm ở câu
chuyện trên báo Thanh Niên. Mọi người đều chứng kiến. Và
mọi người hiểu, nếu con gái họ có bị hiếp dâm mà cái
thằng phạm tội là con nhà giàu có, chức cao quyền trọng, thì
cái khả năng họ lãnh thêm một trận đòn tơi bời cũng là
rất khả thi mà thôi. Ai cũng có một gia đình. Và ai cũng phải
gồng mình lên để chiến đấu bảo vệ cái mái ấm bé nhỏ
đó của mình. Cây gậy giơ lên đánh thằng ăn trộm chó chưa
chắc ác ý đến mức đánh chết nó. Nhưng 100 cây gậy giơ lên
như thế thì thằng ăn cắp sẽ chết thật.
Tội của thằng ăn trộm chó không đáng chết. Chết vì 1 con
chó là một cái chết quá nhẫn tâm và đau lòng. Nhưng sống mà
con gái bị hiếp dâm và bản thân bị đánh đến phải vào
bệnh viện và ko một ai can thiệp, giúp đỡ mình thì còn đau
lòng hơn cả trăm lần.
Đau lòng nhất là người dân đã làm nai lưng ra trên những
cánh đồng quanh năm mồ hôi nước mắt để đóng tiền thuế
cho những "người bảo vệ trị an" không chút mảy may quan
tâm tới sự an toàn của mái ấm gia đình họ... phải không?
<em>Khải Đơn</em>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/6342), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét