tập hợp, cổ vũ, khuyến khích, phát hiện, đánh giá, ghi nhận
các tìm tòi, đổi mới trong hoạt động sáng tạo văn học.
Tổ chức HNVVN là tổ chức thành lập nhằm mục đích phát
triển sự nghiệp sáng tạo văn học Việt Nam. Sự nghiệp văn
học của các nhà văn đó là: bằng ngòi bút của mình, nhà văn
nói lên tiếng nói, những khát vọng, những suy tư trăn trở có
thật từ trong đáy lòng của nhân dân mình, của nhân loại…
trong thời đại mà nhà văn đang sống…</em>"
Đọc Điều lệ Hội Nhà Văn Việt Nam (dự thảo) (ĐLHNVVN)
đang được gửi xin ý kiến đóng góp của các hội viên, xin
có mấy đóng góp sau đây:
1/ Về cấu trúc tổng thể của Điều lệ đề nghị sửa và
cô đọng từ 6 chương thành 4 chương mục chính sau đây:
<div class="special_quote">* <span class="underlined-text">Chương 1</span>:
Tên, Tôn chỉ mục đích của Tổ chức Hội Nhà văn Việt Nam;
* <span class="underlined-text">Chương 2</span>: Cơ cấu tổ chức
của Hội Nhà văn Việt Nam;
- Nhiệm vụ, quyền hạn của Ban chấp hành Hội Nhà văn VN, Ban
chấp hành Chi hội nhà văn Việt Nam;
- Điều kiện để được kết nạp là Hội viên Hội Nhà văn
Việt Nam; Quyền lợi và nghĩa vụ của hội viên Hội Nhà văn
Việt Nam;
* <span class="underlined-text">Chương 3</span>: Tài sản tài chính
của Hội Nhà văn Việt Nam;
* <em>Chương 4</em>: Khen thưởng, kỷ luật;</div>
Các ý kiến góp ý cụ thể:
<h2>Chương 1:</h2>
- Đề nghị chương 1 là chương xác định danh xưng và tôn chỉ
mục đích của Tổ chức Hội Nhà văn VN:
- Đồng ý xác định danh xưng của tổ chức là: <em>Hội Nhà
văn Việt Nam (HNVVN)</em>
- Sau phần duy danh, đề nghị sửa, thay Điều 2 của ĐLHNVVN đã
ghi: Tính chất, mục đích của Hội đổi thành Tôn chỉ mục
đích của Tổ chức Hội Nhà văn Việt Nam;
Phần Tôn chỉ mục đích của Tổ chức Hội Nhà văn Việt Nam
đề nghị trình bày theo các nội dung sau:
1/ HNVVN là tổ chức chính trị-xã hội-nghề nghiệp tự nguyện
của các nhà văn Việt Nam (bao gồm những người sáng tác trong
các lĩnh vực: thơ, văn xuôi, lý luận phê bình, dịch thuật
văn học)…
- Đề nghị bỏ phần kịch bản trong dự thảo vì: kịch bản
sân khấu đã chuyển qua Hội nghệ sĩ sân khấu;
- Đề nghị bỏ nội dung của mục 1, Điều 2: lấy hoạt động
văn học là nghề nghiệp của mình... trong dự thảo vì nội
dung này vừa chung chung vừa không chính xác. Rất nhiều nhà văn
hiện nay viết văn, viết lý luận phê bình, dịch thuật văn
học là việc làm thêm, tay trái... chứ không phải là nghề
để lập thân hay để kiếm sống;
- Đề nghị sửa nội dung đã viết tại mục 2 của Điều 2,
đó là nội dung xác định Tôn chỉ mục đích của Tổ chức
Hội Nhà văn VN, đề nghị sửa lại như sau:
- "<em>HNVVN là tổ chức được thành lập để tập hợp, cổ
vũ, khuyến khích, phát hiện, đánh giá, ghi nhận các tìm tòi,
đổi mới trong hoạt động sáng tạo văn học. Tổ chức HNVVN
là tổ chức thành lập nhằm mục đích phát triển sự nghiệp
sáng tạo văn học Việt Nam. Sự nghiệp văn học của các nhà
văn đó là: bằng ngòi bút của mình, nhà văn nói lên tiếng
nói, những khát vọng, những suy tư trăn trở có thật từ trong
đáy lòng của nhân dân mình, của nhân loại… trong thời đại
mà nhà văn đang sống…</em>"
Đề nghị sửa đổi như trên, bởi một số ý trong dự thảo
không chuẩn xác, ví như: "<em>Hội tập hợp và đoàn kết các
nhà văn trong sự nghiệp xây dựng nền văn học Việt Nam tiên
tiến, đậm đà bản sắc dân tộc</em>"…
Không cần thành lập ra một cái tổ chức để làm cái nhiệm
vụ ngăn các nhà văn khỏi đánh nhau; đoàn kết là tôn chỉ
mục đích của tổ chức Mặt trận Tổ quốc? Còn ý kiến:
"<em>đậm đà bản sắc dân tộc</em>"… nghe mùi mẫn, sến
theo kiểu cải lương.
<div class="boxright300"><img src="/files/u1/sub01/mao_230310.jpg"
width="400" height="489" alt="mao_230310.jpg" /><div class="textholder">Còn
nội dung "phục vụ nhân dân, phục vụ tổ quốc Việt Nam xã
hội chủ nghĩa…" thì nghe sặc mùi Maoist: Văn nghệ phục vụ
công, nông binh…</div></div>
Còn nội dung "<em>phục vụ nhân dân, phục vụ tổ quốc Việt
Nam xã hội chủ nghĩa…</em>" thì nghe sặc mùi Maoist: Văn
nghệ phục vụ công, nông binh…
Hiện nay đất nước đã chuyển qua cơ chế thị trường, do
vậy tất cả các hoạt động trong xã hội đã chuyển từ cơ
chế phục vụ sang cơ chế dịch vụ: từ ma chay, cưới hỏi,
đến các lĩnh vực văn hóa tinh thần. Không lý do gì tổ chức
Hội lại bắt các nhà văn tiếp tục dùng ngòi bút để phục
vụ như là một trong các tiêu chí hoạt động trong thời kỳ
quan liêu, bao cấp là thời kỳ các nhà văn được cấp tem
phiếu để mua gạo, thực phẩm…
Hiện nay không có một điều luật nào trong Hiến pháp, trong
Luật Lao động, Luật Công chức quy định thành quả lao động
của nhà văn là sản phẩm được sử dụng để phục vụ công
ích cả... Nhà văn viết sách để nói hộ những tâm nguyện
của nhân dân thì nhân dân sẽ bỏ tiền ra mua sách của nhà
văn; Đảng, Chính phủ muốn nhà văn viết sách để ủng hộ
cho một chính sách nào đó thì phải bỏ tiền ra đặt hàng,
tài trợ hoặc dưới dạng đầu tư cho các dự án văn học...
- Đề nghị sửa lại nội dung của mục 3 Điều 2 dự thảo:
"<em>Hội Nhà văn Việt Nam đặt dưới sự lãnh đạo của
Đảng Cộng sản Việt Nam; Hội hoạt động theo đường lối
văn hóa văn nghệ của Đảng, chịu sự quản lý của nhà
nước và tuân thủ theo quy định của Pháp luật Nhà nước
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam</em>"…
Viết như trên vừa thừa, vừa lại chưa đúng, chưa đủ đứng
về phương diện luật pháp của một văn bản Điều lệ quy
định các hoạt động của hội sáng tạo như Hội Nhà văn…
Nội dung này cần chỉnh sửa như sau để vừa đúng các quy
định của một văn bản điều lệ của một hội đoàn thể,
vừa đúng với văn phong của luật pháp hiện hành: "<em>Hội
Nhà văn Việt Nam là tổ chức hoạt động trong khuôn khổ Hiến
pháp và pháp luật của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
Việt Nam…</em>"
Bởi vì Điều 4 của Hiến pháp 1992 đã ghi: "<em>Đảng cộng
sản Việt Nam, đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam,
đại biểu trung thành quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân
dân lao động và của cả dân tộc, theo chủ nghĩa Mác - Lê Nin
và tư tưởng Hồ Chí Minh, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước
và xã hội. Mọi tổ chức của Đảng hoạt động trong khuôn
khổ Hiến pháp và pháp luật.</em>"
Đến tổ chức Đảng còn ghi là hoạt động trong khuôn khổ
Hiến pháp và Pháp luật thì Hội Nhà văn ghi theo như vậy là
đúng chuẩn pháp lý. Khi đã ghi trong Điều lệ: HNVVN hoạt
động trong khuôn khổ Hiến pháp, tức là mặc nhiên thừa nhận
sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam rồi còn gì. Do
đó ghi thêm nữa là thừa.
Nội dung viết như trong điều lệ vừa lủng củng mà lại
không chuẩn xác về văn phong pháp lý.
Thứ nhất, "Đã là đường lối văn nghệ" của Đảng thì
thường là chung chung, trong khi sứ mệnh, tôn chỉ mục đích
của văn học là phải nói cho được "cái riêng", "cái
tôi" mang dấu ấn của các số phận đơn lẻ thì mới là văn
học, mới có giá trị nhân văn, mới có sức truyền cảm.
Một tác phẩm văn học chưa được coi là văn học nếu chỉ
dừng lại là các ý niệm, các khái niệm tuyên giáo, không
được xây dựng lên bằng hệ thống hình tượng được dệt
lên bởi các số phận đơn lẻ.
Nếu Điều lệ Hội Nhà văn lại quy định, yêu cầu viết như
đường lối của Đảng thì còn gì là văn học, là vô hình
chung thủ tiêu tiếng nói đặc thù của văn học tức là không
nhằm mục đích xây dựng văn học.
Mục 1, Ðiều 41 Điều lệ Đảng Cộng sản VN quy định về vai
trò lãnh đạo các tổ chức đoàn thể xã hội của tổ chức
Đảng như sau: "<em>Ðảng lãnh đạo Nhà nước và đoàn thể
chính trị - xã hội bằng Cương lĩnh chính trị, chiến lược,
chính sách, chủ trương; bằng công tác tư tưởng, tổ chức,
cán bộ và kiểm tra, giám sát việc thực hiện…</em>" Điều
này có nghĩa Đảng không hề cầm tay nhà văn yêu cầu viết
thế nọ thế kia.
Về bản chất, về chức năng của các tổ chức lãnh đạo Nhà
nước cũng rất cần qua kênh văn học để kiểm chứng, kiểm
tra xem những chủ trương, chính sách pháp luật do mình đề ra,
những cán bộ do mình cử ra có đáp ứng được yêu cầu, có
ngang tầm với nhiệm vụ không. Muốn biết được điều đó
thì các tổ chức quản lý phải thông qua kênh văn học để
hiểu nhân dân, đối tượng quản lý đang nghĩ gì, đang yêu
cái gì, đang ghét cái gì, đang đau khổ vì cài gì, đang khao
khát cái gì? Những cái đang được dân yêu thì gia cố, bổ
sung, những cái đang bị dân ghét thì hạn chế, loại bỏ,
những kiểu người bị văn học lên án thì tốt nhất Đảng
không nên lựa chọn, cử vào các vị trí trọng yếu trong bộ
máy nhà nước, những điều mà nhân dân đang khao khát thì tìm
cách hiện thực hóa. Nếu các tổ chức lãnh đạo, quản lý xã
hội lại thấy chỉ đọc và nghe loại hình văn học a dua, ăn
theo, nói leo, nói những điều y như mình nghĩ, mình phán thì có
ích gì; nếu không muốn nói cái loại văn học " ru em" đó làm
mù lòa nhận thức, tri thức và không kích thích tầm nhìn cũng
như sự sáng suốt, sáng tạo của các tổ chức, cơ quan tự
nhận mình là lực lượng lãnh đạo, quản lý. Nếu sa vào tình
cảnh này thì tất yếu sẽ dẫn tới những quyết sách sai
đường, lác lối, không sát hợp với cuộc sống...
Trong dự thảo ghi "<em>Hội Nhà văn chịu sự quản lý của
Nhà nước…</em>" nghe rất buồn cười. Viết như thế vô
hình chung mặc định Hội Nhà văn bao gồm những phần tử bất
hảo, còn chưa đủ khả năng làm chủ bản thân giống như trẻ
vị thành niên.. Do đó bên cạnh mỗi ông nhà văn luôn có
người kè kẻ bên cạnh để quản chế... Điều lệ ghi điều
này phải chăng để nhắc nhở để các nhà văn phải biết
chịu ai, không quá đà, quá trớn...
Khi một tổ chức nhà văn bao gồm những con người mà không
đủ khả năng tự chịu trách nhiệm về các hành vi viết lách
của mình mà lại phải nhờ cơ quan nhà nước chịu trách
nhiệm hộ các hành vi của mình thì còn gì là sáng tạo, còn
gì là nhà văn, kỹ sư tâm hồn làm sao nổi.
Tóm lại, đối với phần tôn chỉ, mục đích của Tổ chức
Hội Nhà văn Việt Nam, Điều lệ cần là phải làm rõ: phạm vi
hoạt động nghề nghiệp của nhà văn được giới hạn đến
đâu và khẳng định vị trí, thiên chức cũng như đặc trưng
nghề nghiệp của nhà văn, của nghề văn, một đối tượng
quản lý của Nhà nước, của luật pháp...
Có làm rõ được những nét đặc trưng đặc thù thì các cơ
quan chức năng nhà nước mới đề ra các chính sách, biện pháp
quản lý, đầu tư thích hợp, sát hợp. Cố Thủ tướng Phạm
Văn Đồng đã từng xác định chức năng của văn học, của
nhà văn là: Hiểu biết, khám phá và sáng tạo. Sản phẩm văn
học của nhà văn là sản phẩm đơn chiếc, có tính sáng tạo
của cá nhân, cá thể; do vậy quản lý hoạt động sáng tạo
văn học, quản lý tổ chức Hội Nhà văn là loại quản lý
đặc thù, theo phương thức từng người một, từng sản phẩm
một, nó khác hoàn toàn với quản lý người nuôi cá basa hay
nuôi tôm hùm xuất khẩu…
Đề nghị chuyển Điều 3: Phạm vi hoạt động; Điều 4: Nguyên
tắc tổ chức hoạt động; Điều 5: Mối quan hệ với các Hội
của Chương 1 sang Chương 2. Chỉ giữ lại Điều 6 đổi thành
Điều 3: Trụ sở, tư cách pháp nhân, con dấu và tài khoản.
(còn nữa)
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/5550), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét