dân tộc khác trên thế giới, thế nên, xin miễn được đề
cao người mình, những cái hay cái tốt mà nhiều người đã
nói tới, mà hãy cùng nhau nhìn thẳng vào khuyết điểm của
mình, để may ra có sửa chữa, thăng tiến hơn không.</em>
Thấy người mà nghĩ đến ta, tôi thấy chúng ta phải quan tâm
nhiều hơn và đúng mức đối với vấn đề của dân tộc, vì
rằng, nói chung dân tộc ta kém xa các dân tộc tiến bộ khác
trên thế giới. Còn lý do tại sao chúng ta kém, chúng ta cần
thẳng thắn nhìn vào sự thực. Đã có hằng trăm cuốn sách
khen ngợi người Việt rồi, nếu chúng ta tự mãn với những
điều đó, liệu chúng ta khá lên không, hay từ bao trăm năm qua
vẫn thế? Văn hóa Việt có những ưu khuyết điểm nào? Ai cũng
biết một số ưu điểm, nhưng phải biết khai thác ưu điểm
và quan trọng hơn là nhìn thẳng vào khuyết điểm lớn để
sửa chữa ngay.
Ai chẳng tự ái, muốn bênh vực dân tộc mình, nhưng nhìn lại
từ thời hữu sử tới nay đã hơn 4.000 năm qua, chúng ta chỉ
có một số thời gian ngắn yên bình thịnh trị, còn hầu hết
là chiến tranh, không nội chiến thì ngoại xâm. Nội chiến vì
chúng ta chia rẽ, còn ngoại xâm vì chúng ta ở một vùng địa
lý chính trị quan trọng mà lại không biết giữ. Tại sao dân
tộc ta cứ mãi mãi lầm than, khốn khổ như vậy?
Học giả Trần Trọng Kim trong cuốn Việt Nam Sử Lược trang 6
đã viết:
<div class="special_quote">"<em>Về đàng trí tuệ và tính tình,
thì người Việt có cả các tính tốt và các tính xấu. Đại
khái thì trí tuệ minh mẫn, học chóng hiểu, khéo chân tay,
nhiều người sáng dạ, nhớ lâu, lại có tính hiếu học,
trọng sự học thức, quý sự lễ phép, mến điều đạo đức:
lấy sự nhân, nghĩa, lễ, trí, tín, làm 5 đạo thường cho sự
ăn ở. Tuy vậy, vẫn hay có tính tinh vặt, cũng có khi quỷ
quyệt, và hay bài bác chế nhạo. Thường thì nhút nhát, hay
khiếp sợ và muốn có sự hòa bình, nhưng mà đã đi trận mạc
thì cũng có can đảm, biết giữ kỷ luật.</em>"</div>
Học giả Nhất Thanh Vũ Văn Khiếu trong cuốn Đất Lề Quê Thói
(Phong Tục Việt Nam) trang 68, cũng nhận xét rằng:
<div class="special_quote">"<em>Người mình phần đông thường ranh
vặt, qủy quyệt, bộ tịch lễ phép mà hay khinh khi nhạo báng.
Tâm địa nông nổi, khoác lác, hiếu danh…</em>".</div>
Đại văn hào Lỗ Tấn của Trung Quốc đã từng ví người Hoa
như ba con vật:
<div class="special_quote">"<em>Tàn bạo như Sư tử, gian xảo như
Hồ ly, nhút nhát như Thỏ đế.</em>"…</div>
Không vì những ý kiến thẳng thẳn đó mà dư luận người Hoa
cho rằng ông bôi bác hay phản bội dân tộc.
Tuy mỗi người nhìn và đặt vấn đề một cách khác nhau,
nhưng họ có chung niềm trăn trở và chúng tôi công nhận là
họ đã can đảm nói lên những điều xấu của người mình,
là một trong những điều tối kỵ, ít ai dám nói tới. Đôi khi
chúng ta cần gạt bỏ tự ái để nhìn thẳng vào sự thật,
cố gắng sửa chữa để tiến thân, cho mình cũng như cho dân
tộc. Tôi thấy hơn bao giờ hết, đây là dịp người Việt
thẳng thắn nhìn lại người mình, cởi mở và dọn mình để
mang tâm thức lớn, cùng nhân loại bước vào thế kỷ 21. Nói
vậy chứ cũng đã trễ lắm rồi, bây giờ mà sửa soạn thì
may ra vài chục hay cả trăm năm sau mới bắt đầu có kết
quả.
Người Việt có những tính tốt nào? Người Việt hiếu học
ư, cũng hiếu học đấy, nhưng vẫn chỉ là một số nào đó,
một số lớn vẫn ít học, cho là nghề dạy nghề, tức tùy
tiện tới đâu hay tới đó. Mà đa số trong số hiếu học ấy
vẫn mang nặng tinh thần từ chương, quan lại, trọng bằng cấp
từ ngàn xưa. Họ học để tìm sự giàu có, phong lưu cho bản
thân và gia đình hơn là giúp đời. Họ được gọi là trí
thức, nhưng chỉ biết tri thức chuyên môn, hầu như họ sống
cách biệt, không dính gì tới đại đa số đồng hương mà họ
cho là thấp kém.
Kiến thức tổng quát của họ là một mớ hời hợt, thường
có được là qua những buổi trà dư tửu hậu, chứ không qua
sách vở nghiêm túc.
Nói chi tới dân thường, có nhiều người cả năm không mua
một cuốn sách, một tờ báo. Họ chỉ thích nghe lóm và chỉ
đọc sách báo khi có ai đó mua thì mượn đọc ké thôi. Người
mình lại suy nghĩ thiếu khoa học nên dễ tin, đọc một bản
tin trên báo hay nghe truyền miệng mà đã tin, nên dễ bị kẻ
xấu lừa.
Cứ nói người dân mình thích đọc sách và ham học lắm, nhưng
tôi có cảm tưởng không phải như thế. Thực ra, dân mình mê
khoa bảng, kiếm chút bằng để kiếm ăn. Sách in ra đa số
nhận rất ít phản ứng… Việc đọc sách chưa được xã hội
hóa, hàng tháng không có thông tin về sách mới ra, không giới
thiệu, không phản hồi, không thống kê, giới viết và đọc
không hội họp….
Nhờ tới họ việc gì, luôn luôn họ giẫy nẩy lên trả lời
là bận lắm, bận lắm; Biết họ bận gì không? Họ bận kiếm
nhiều tiền để mua nhà, mua xe, chứng tỏ sự thành đạt của
mình với chung quanh. Để tỏ ra là cha mẹ có trách nhiệm, họ
luôn luôn bận lo cho tương lai học hành của con cái, thúc đẩy
con học những ngành yên ấm mà kiếm được nhiều tiền chứ
không tạo cho chúng tinh thần xã hội, góp phần xây dựng đất
nước… Họ lúc nào cũng bận quây quần với vợ con, bận
tụm đám bạn bè vui chơi!!! Người Việt luôn nặng tình cảm,
đôi khi đến độ che mờ lý trí.
Chúng ta có được tinh thần gia đình thương yêu, đùm bọc khá
cao, nhưng qua những cuộc đổi đời mới đây, một số gia
đình cũng bắt đầu tan nát. Tinh thần hiếu khách, dù là nhà
nghèo, nhưng hầu hết người Việt có gì cũng sẵn sàng đem ra
cho khách dùng.
Người Việt có những tính xấu gì? Có thể nói là thiếu ý
chí, thiếu sáng tạo, thiếu tinh thần khoa học, thiếu nghiên
cứu, thiếu mạo hiểm, thiếu tầm nhìn xa, nói dối quanh, ít
nhận lỗi, thiếu trật tự, thiếu nguyên tắc, thiếu tôn
trọng của công, ăn cắp vặt, tự cao, tự ty, ỷ lại, thù dai,
nặng mê tín, mau chán, thiếu tinh thần dân chủ vì độc đoán
ít dung hợp ý kiến người khác, lúc nào cũng có cả trăm lý
do để trễ hoặc không giữ lời hứa, nặng tình cảm mà
thiếu lý trí, tinh thần địa phương, tôn giáo… Nhưng đáng
kể là thói ích kỷ và nhất là đố kỵ làm trầm trọng thêm
sự chia rẽ, đó là những cố tật lớn nhất đã làm cho
người Việt không đoàn kết, hợp quần, tiến nhanh lên
được. Xin hiểu cho là cà một dân tộc thì có người nay
người kia, nên nói như thế không có nghĩa mọi người như
vậy và một người đồng thời có tất cả những tính xấu
ấy cùng lúc.
Tại sao trong khi hầu hết người Nhật và Hoa thường tìm đến
cộng đồng của họ thì có một số khá nhiều người Việt
tìm cách xa lánh nếu không muốn nói là sợ chính cộng đồng
của mình (trừ khi gặp khó khăn cần giúp đỡ)?
Chúng ta không thể thay đổi truyền thuyết chia ly giữa Lạc
Long Quân và bà Âu Cơ, hẹn khi cần mới gọi nhau hợp sức.
Tức là bình thường thì chia rẽ, chỉ khi không sống được
mới đoàn kết, rồi lại chia rẽ. Nhưng chúng ta, bằng lòng
thành và ý chí phải vượt qua "định mệnh" không hay này.
Về bản thân người Việt, thân hình nhỏ bé, tuổi thọ thấp,
sức lực kém, không bền bỉ, mà làm việc lại hay qua loa, tắc
trách, đại khái nếu không nói là cẩu thả, nên nói chung năng
suất kém.
Chúng ta thử nhìn xem, trong bất cứ một nhà ăn quốc tế như
ở các trường Đại học có nhiều nhóm người thuộc nhiều
nước thì nhóm nào nhỏ người nhất, lộn xộn và ồn ào
nhất có nhiều phần chắc đó là nhóm người Việt. Nhóm này
còn thêm cái tật hút thuốc, xả rác khá bừa bãi nữa.
Nay đã là đầu thế kỷ 21, thử nhìn việc lưu thông ở các
thành phố lớn Việt Nam xem. Thật là loạn không đâu bằng.
Người ngoại quốc nào đến Việt Nam cũng sợ khi phải hòa
mình vào dòng xe cộ đó, và nhất là khi băng qua đường. Tỷ
lệ tai nạn xẩy ra rất cao, ai cũng ta thán, thế mà bao năm qua
vẫn mạnh ai nấy chạy, mạnh ai nấy đi. Những ngã năm, ngã
bảy xe đông nghẹt mà hầu như không chia làn đường, nhiều
nơi không có bệ tròn để đi vòng, không cảnh sát hướng dẫn
lưu thông, Từ mọi phía xe cứ đổ dồn thẳng vào rồi mạnh
ai người nấy tìm đường tiến lên. Đã cấm đốt pháo
được mà sao tệ nạn lưu thông đầy rẫy, mỗi một chuyện
cỡi xe gắn máy phải đội nón an toàn đã bao năm qua vẫn chưa
giải quyết được. Sống trong xã hội mà dường như có rất
đông người Việt hầu như không muốn bất cứ một luật lệ
nhỏ nào ràng buộc mình. Cứ làm đại, làm càn rồi tới đâu
hay tới đó!?
Tôi vẫn nghĩ, một dân tộc có văn hóa cao, thực sự hùng
mạnh không thể nào nẩy sinh ra lãnh đạo tồi và chỉ biết
xâu xé nhau.
Chính tính xấu chung của người Việt mới nẩy sinh ra lãnh
đạo tồi và chia rẽ mà sinh ra chiến tranh, chiến tranh mới
đào sâu thêm hố chia rẽ và làm lụn bại dân tộc. Thất phu
hữu trách mà, vận nước hôm nay là trách nhiệm chung của mọi
người, không chỉ có người lãnh đạo mà người dân cũng
chung trách nhiệm.
Thử nhìn các lãnh vực văn, thơ, nhạc của chúng ta mà xem,
đâu đâu cũng than mây khóc gió là chính. Đồng ý là có nhiều
chuyện buồn nên sáng tác nội dung buồn, nhưng buồn mãi vậy
ích lợi gì, sao không tìm cách giải quyết cái buồn. Có biết
đâu những tư tưởng yếm thế đó càng làm cho tình hình xấu
thêm. Nếu có tư tưởng nào tích cực thì muôn đời vẫn chỉ
thuần là tư tưởng, vì chính tác giả của tư tưởng ấy chỉ
viết hay nói ra cho sướng, nói ra để lấy tiếng với đời,
chứ chính họ không có trách nhiệm thực thi.
Những gì cụ Phan Bội Châu báo động, kêu than trong cuốn
"Tự Thán" đã gần một thế kỷ qua mà như đang xẩy ra
quanh đây thôi.
Nếu chúng ta không có can đảm trị căn bệnh ngàn năm của
mình thì dù có hết chiến tranh, dân Việt vẫn mãi mãi khó mà
vươn lên được. Chí sĩ Phan Bội Châu đã hy sinh cả cuộc
đời vì nước, vào sinh ra tử không tiếc thân, thế mà trong
cuốn "Tự Phán", cụ đã thẳng thắn nhận đủ thứ lỗi
về phần mình. Cụ hối hận nhất là không đủ tri thức về
ngoại ngữ và tình hình thế giới. Nhưng trong đó, cụ cũng
không quên nêu lên một số khuyết điểm chính của người
mình thời đó. Như người lãnh đạo không lo cứu nước, dân
không lo việc nước. Chỉ tranh thắng với nhau trên bàn cờ, hay
cốc rượu, mà bỏ mặc vận nước cho ngoại xâm giày xéo…
Ai cũng biết, Nhật Bản là một đảo quốc, đất hẹp, dân
đông, nhưng người Nhật đã khéo léo thu thập tinh hoa thế
giới để bồi đắp quê hương mình trở thành một cường
quốc, đôi khi vượt qua cả những nước bậc thầy của họ
trước đó. Thật là hiện tượng hiếm có, không mấy dân tộc
nào làm được. Nhật Bản có thể ví như một nhà nghèo mà
đông con, thế mà đã nuôi được cho tất cả các con ăn học
thành tài. Nên đây thật là tấm gương lớn cho người Việt
chúng ta học hỏi vậy.
Kinh nghiệm lịch sử cho thấy, Việt Nam và Nhật Bản thời
cận đại và hiện đại đã có những chọn lựa hướng đi
khác nhau.
Khi Pháp đòi Việt Nam mở cửa và đe dọa bằng cách bắn phá
đồn Đà Nẵng năm 1856, Việt Nam đã chủ trương bế môn tỏa
cảng. Thế nên năm 1858, Pháp đem 14 tàu chiến và 3.000 lính
đến bắn tan đồn lũy Đà Nẵng. Phía Việt Nam chống cự
đến cùng, để rồi bị thua và toàn quốc bị đô hộ 80 năm.
Chúng ta có tính can trường và bất khuất, nhưng thiếu khôn
ngoan về một tầm nhìn xa cho đất nước chăng? Đặc biệt
Việt Nam hầu như chỉ dựa vào một cường quốc, khi sợ
nước nào thì chỉ dựa theo nước đó, thiếu tầm nhìn toàn
diện.
Thật vậy, khi thấy Pháp mạnh thì bỏ Trung Hoa theo Pháp, rồi
theo Nhật Bản, theo Hoa Kỳ hay Liên Xô. Theo đuổi chính sách
như vậy, dễ bị một cường quốc lấn át và khi các cường
quốc này yếu đi thì hoang mang, không biết trông vào đâu. Sau
Thế chiến Thứ II, thế giới có phong trào giải thực, hàng
chục quốc gia được độc lập một cách dễ dàng, riêng một
số nhà lãnh đạo Việt Nam chọn con đường chiến tranh, hy sinh
khoảng 4 triệu người và 30 năm chiến tranh. Điều này đã
khiến quốc gia bị tụt hậu, trở thành chậm tiến và nhất
là phân hóa, chưa biết bao giờ mới hàn gắn được.
Tại sao Việt Nam ở bao lơn Thái Bình Dương, vị trí địa lý
chính trị cực kỳ quan trọng như vậy mà chỉ trở thành mục
tiêu cho các đế quốc xâm lăng, còn không học hỏi để tự
vươn lên được? Tại sao các đế quốc nhìn ra vị thế quan
trọng của Việt Nam mà chính người Việt lại không nhìn ra và
tự tạo cho mình một vị thế tương xứng như vậy? Tại sao
người Việt đã đầu tư quá nhiều vào chiến tranh mà chúng ta
vẫn thiếu hẳn một đường hướng xây dựng, phát triển
quốc gia thích hợp? Với lối phát triển quốc gia trong nhiều
thế kỷ qua, bao giờ Việt Nam mới theo kịp các nước trung
bình trên thế giới, tức ngang với tầm vóc đáng lẽ phải có
về dân số và diện tích của Việt Nam?
Trong lúc đó, năm 1853, khi bị Hoa Kỳ uy hiếp, Nhật Bản cắn
răng chịu nhục, quyết định bỏ chính sách bế môn tỏa
cảng. Nhưng họ mở rộng ngoại giao, không chỉ với Hoa Kỳ mà
với cả ngũ cường, thêm Anh, Pháp, Nga, Đức… mặt khác, họ
cố gắng học hỏi ở các nước ấy, để 30, 40 năm sau vươn
lên ngang hàng. Nhưng Nhật đã bắt chước các đế quốc, đi
vào con đường chiến tranh sai lầm, góp phần gây nên Thế
chiến Thứ II, hy sinh khoảng 3,1 triệu người và đất nước
tan hoang. Sau Thế chiến Thứ II, Nhật Bản đứng trước một
tương lai cực kỳ đen tối chưa từng có. Nhưng họ đã chọn
con đường xây dựng quốc gia bằng hòa bình, cố gắng làm
việc, chỉ 25 năm sau, Nhật Bản lại trở thành cường quốc.
Giờ đây, vận nước vẫn còn lênh đênh, mà người lãnh đạo
lẫn người dân, nhiều người vẫn như xưa, chưa thức tỉnh.
Đặc biệt, nay có cả mấy triệu người được ra nước
ngoài, tri thức thăng tiến bội phần, nhưng chỉ có một phần
nhỏ quan tâm tới cộng đồng và đất nước, còn phần lớn
mạnh ai nấy lo làm giàu cá nhân…
Vài năm trước, tôi có được đọc trong một cuốn sách, đại
ý thuật lại lời một người trí thức Nhật với một người
Việt ở Việt Nam ngay sau khi Thế chiến Thứ II vừa chấm dứt
năm 1945. Người Nhật ấy nói rằng, vì thua trận, từ nay đất
nước Nhật Bản bước vào thời kỳ đen tối, còn Việt Nam
sẽ thoát khỏi nạn thực dân, được độc lập và tương lai
sáng lạn. Nghĩ vậy, thế nhưng người Nhật đã cố gắng
phục hưng đất nước một cách nhanh chóng. Trong khi đó, tình
hình Việt Nam đã không diễn biến như hoàn cảnh thuận lợi
cho phép.
Tại sao có điều nghịch lý là sách giáo khoa Nhật Bản viết
nước Nhật vốn "rất nghèo tài nguyên", mà nay người Nhật
xây dựng thành "giàu có", còn sách giáo khoa Việt Nam có lúc
viết nước Việt vốn "rừng vàng biển bạc" mà lại hóa ra
"nghèo nàn"? Tại sao người Việt chỉ biết đem tài nguyên
sẵn có và nông phẩm là thứ đơn giản và rẻ nhất đi bán?
Dù ai cũng biết đây là thứ kinh tế mới chỉ ngang tầm thời
Trung cổ.
Ngay nước gần chúng ta như Thái Lan cũng ở tình trạng tương
tự, nhưng khéo ngoại giao hơn, không tốn xương máu mà vẫn
giữ được hòa bình để phát triển. Do đó, điều chúng tôi
muốn nhấn mạnh là không chỉ thu học kỹ thuật của người,
mà cần để ý đến văn hóa, là mặt tinh hoa tạo nên tinh
thần người Nhật hay người Đức. Có tinh thần mạnh thì như
họ, dù thua Thế chiến Thứ II, cũng nhanh chóng vươn lên. Tinh
thần yếu thì dù đất nước có giàu có cũng sẽ bị lụn
bại đi như nhiều đế quốc trước đây trong lịch sử.
Vậy người Việt bị thua kém, tụt hậu vì những khâu nào?
Tại sao đa số người Việt mua thực phẩm là món ăn vật
chất hàng ngày, có thể mua nhạc hàng tháng để giải trí mà
có khi cả năm mới mua một cuốn sách là món ăn tinh thần?
Tại sao, năm 2007, người Việt dù có 3 triệu ở hải ngoại hay
85 triệu ở quốc nội, mỗi tựa sách (đầu sách) cũng chỉ in
trung bình khoảng 1.000 cuốn? Như vậy người Việt có thực sự
chăm tìm tòi, học hỏi không? Nếu bảo rằng sách đắt thì
số người Việt tới thư viện sao cũng không cao.
Nói chung, không có dân tộc nào tiến mạnh mà sách vở lại
nghèo nàn. Bởi chính sách vở là kho kiến thức, làm nền tảng
để phát triển. Người Nhật tiến mạnh được là nhờ họ
biết tích lũy kinh nghiệm. Người đi trước khi học hỏi, họ
ghi chép rất cẩn thận, sau này nhiều người trong số đó
viết sách để lại cho người đi sau và cứ thế. Có những
người Việt giỏi, nhưng không chịu khó viết sách để lại,
nếu người ấy mất đi thì bao nhiêu kinh nghiệm tích lũy hàng
mấy chục năm cũng mất theo luôn, thật là uổng phí. Hơn nữa,
ai cũng rõ, nếu hiểu biết chỉ được thu thập thuần bằng
kinh nghiệm chưa hẳn đã là chính xác và phổ quát, lúc viết
sách, người viết sẽ phải tham khảo rất nhiều, khi đó, từ
các suy nghĩ cho tới dữ kiện mới dần dần được hoàn chỉnh
hơn.
Tại sao người Việt ở cả trong và ngoài nước được kể là
học khá, nhất là về toán, mà không tìm ra một công thức hay
có được một phát minh thực dụng đáng kể nào? Tại sao lúc
nào cũng đầy người tụ ở quán cà phê và hiệu ăn mà không
hề nghe có lấy được tên một nhà thám hiểm Việt Nam nào?
Tại sao chúng ta thiếu hẳn óc tìm tòi, mạo hiểm, nhẫn nại
và cố gắng?
Người ngoại quốc nào nghe người Việt nói cũng thấy lạ,
thấy hay, vì líu lo như chim, âm thanh trầm bổng như có nhạc.
Bởi tiếng Việt có khoảng 15.000 âm với 6 dấu thinh/giọng,
lên xuống như "sắc, huyền", uốn éo như "hỏi, ngã",
rung động như "r"… thế nhưng, đa số người Việt không
biết gì về nhạc lý cả. Trong khi tiếng Nhật rất nghèo nàn
về âm, chỉ có 120 âm, mà đa số người Nhật rất giỏi
nhạc, có nhiều nhạc trưởng hòa tấu hàng quốc tế, còn đi
sửa các dàn organ cho cả Âu châu… Người Việt hầu hết chỉ
biết mua nhạc cụ chơi, tới khi hỏng thì chịu, thấy tình
trạng bết bát quá, chính người Nhật phải qua sửa giúp nhạc
cụ của dàn nhạc giao hưởng Việt Nam khoảng đầu thập niên
90.
Trong tiến trình phát triển quốc gia, cụ thể là trên bình
diện kinh tế, từ khâu đầu tư, tụ vốn, lập công ty, khai
thác nguyên liệu, nhiên liệu, nghiên cứu, sản xuất, cải
tiến, quản lý phẩm chất, quản lý tài chính, quảng cáo, buôn
bán, phân phối, bảo trì, tái biến chế, bảo vệ môi sinh…
Tất nhiên làm ăn cá thể thì người Việt thường chỉ mạnh
ở khâu buôn bán nhỏ hoặc kinh doanh hiệu ăn lấy công làm
lời.
Ngay khâu buôn bán, người bán thường chú trọng mua hàng ngoại
hạng nhất về bán kiếm lời và người tiêu dùng cũng lo bỏ
ra thật nhiều tiền tìm mua hàng ngoại hạng nhất để khoe mà
nhiều khi không biết dùng hoặc không cần dùng tới! Tại sao
lại chuộng "hàng ngoại" đến như vậy? Hàng hóa ở Việt
Nam ngày nay khá nhiều, nhưng người Việt không tự sản xuất
lấy được khoảng 10% trong cấu thành sản phẩm đó. "Sản
xuất" nếu có, "hàng nội" nếu có, thực ra chỉ là đốt
giai đoạn, dùng máy ngoại quốc rồi nhập vật liệu và làm
gia công. Sau này, khi máy hư hỏng thì lại mua máy mới, không
dần dần tự chế máy thay thế như người Nhật hay người Hoa
được. Cạnh tranh trong thương trường, người Việt thường
tìm cách hạ nhau, coi thành công của người khác là thiệt hại
của mình; như bày cua trong rọ, cứ kẹp nhau để rồi kết
quả là không con nào ra khỏi rọ được.
Người Mỹ có châm ngôn làm ăn đại ý rằng:
- "<em>Cạnh tranh là tự cải tiến sản phẩm của mình chứ
không phải bỏ thuốc độc vào hàng của người khác</em>".
Người Nhật thì chủ trương:
- "<em>Khách là nhất. Khách nuôi nhân viên chứ không phải
chủ, phải làm sao cho vừa lòng khách</em>".
Sự phồn vinh rất "giả tạo" hiện nay ở Việt Nam là do
sự cởi mở về kinh tế, nhưng phần lớn là do tiền từ bên
ngoài. Tới năm 2007, trong hơn 30 năm qua, Việt kiều gởi về
khoảng 70 đến 80 tỷ Mỹ kim, cộng thêm một số tiền đầu
tư trực tiếp và gián tiếp của ngoại quốc 100 tỷ Mỹ kim
(trong các công trình hợp doanh, phía đầu tư của Viện Nam chỉ
chiếm khoảng 10% số này) và viện trợ ODA khoảng 20 tỷ. Với
số tiền khổng lồ khoảng 200 tỷ đó chưa kể Tổng sản
lượng quốc dân (GDP) khoảng 500 tỷ do người Việt làm ra trong
thời gian này, nếu có chính sách giáo dục, kinh tế tốt hơn
và nhất là không bị quốc nạn tham nhũng thì mức sống của
người dân có lẽ đã gấp hai, gấp ba lần hiện nay, mức
chênh lệch lợi tức giữa người thành thị và nông thôn sẽ
không quá xa. Ở hải ngoại cũng vậy, với nhà cửa rộng lớn,
xe hơi sang trọng tất nhiên do nhiều nỗ lực cá nhân, nhưng
yếu tố chính cũng là do may mắn từ môi trường thuận tiện
sẵn có, như thể "đẻ bọc điều, chuột sa hũ gạo". Chứ
xét về bản chất, không khác với người trong nước.
Phải chăng các điều trên chỉ là những câu hỏi luôn làm
trăn trở, bứt rứt một số rất ít những người Việt có
tâm huyết với sự tồn vong của quốc gia, dân tộc. Phải
chăng còn đại đa số thì không quan tâm và bằng lòng với
công việc buôn bán nhỏ hay đi làm thuê hiện tại?
Vì kiếm thật nhiều tiền cho mình và gia đình là quá đủ và
hết thì giờ để nghĩ và làm thêm bất cứ chuyện gì khác?
Thử hỏi như vậy Việt Nam sẽ đi về đâu? Tất nhiên, đã là
con người thì dân tộc nào cũng có đủ các tính tốt và xấu,
nhưng người Việt dường như bị nhiễm nhiều tính xấu ở
mức độ rất trầm trọng.
psonkhanh
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/5659), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét