thông trong hai tuần gần đây là những bài viết kêu gọi sự
hòa hợp, xóa bỏ hận thù. Dễ có đến hơn chục bài, thậm
chí còn có cả những cuộc giao lưu giữa những người có
tiếng tăm trong xã hội. Điều này cũng dễ hiểu vì chúng ta
đang bước sang năm thứ 35 ngày chấm dứt chiến tranh, thống
nhất đất nước.
Chủ đề này đã nhiều lần được đưa lên báo, đã nhiều
cuộc hội thảo, đã có nhiều phát biểu nhưng hình như nó
vẫn còn nguyên vẹn, nếu không báo chí và truyền thông chẳng
có hàng loạt bài "bức xúc" như vậy. Nhưng sau khi đọc
những bài viết này thì những trăn trở trong tôi chẳng những
không bớt mà còn nổi sóng hơn.
Cái thắc mắc trước tiên là các bài viết hầu như đều bắt
đầu bằng điệp ngữ "Không có kẻ thắng người thua mà cả
dân tộc Việt Nam thắng", nhưng tất cả các bài viết đều
xuất phát từ "kẻ thắng", họa hoằn lắm thì cũng thấy
ông Nguyễn Cao Kỳ, Tướng Nguyễn Hữu Có, nhưng những nhân
vật này từ lâu cũng chẳng còn ở phía "kẻ thua". Điều
đó có nghĩa rằng ngay trong lúc đi tìm sự hòa hợp, chúng ta
vẫn chỉ đi tìm từ phía "kẻ thắng" (tạm gọi là như
thế cho dễ hiểu), nên khó mà tìm ra sự đồng thuận.
Khi đọc các bài viết, tôi thấy tât cả hình như vẫn đóng
khung - cả về hình thức lẫn nội dung – và chẳng có một
cái gì mới để giải quyết một vấn đề xưa cũ từ 35 năm.
Tôi có thể ví chúng như một bài luận cấp 2 gồm 3 phần,
nhập đề, thân bài và kết luận:
- <span class="underlined-text">Nhập đề</span>: <em>Đại thắng
mùa Xuân 1975 là kết quả tổng hợp của thời cơ cách mạng,
sự phát triển có tính bước ngoặt về thế và lực của cách
mạng Việt Nam, sự hội tụ các yếu tố thiên thời, địa
lợi, nhân hòa để làm nên một trong những chiến thắng vĩ
đại nhất của dân tộc…</em> (Chủ tịch nước Nguyễn Minh
Triết).
- <span class="underlined-text">Thân bài</span>: <em>Tuy nhiên sự
nghiệp đặt ra sau khi thống nhất giang san là thống nhất lòng
người dường như vẫn chưa hoàn thành trọn vẹn. Bằng chứng
là chúng ta vẫn phải nói về hòa giải, hòa hợp dân tộc.
Phải chăng 35 năm là một thời gian quá dài cho hòa giải và
hòa hợp dân tộc</em> (Phỏng vấn cựu đại sứ Võ Văn Sung).
Hay:
<em>Sự mấ́t mát, đau khổ ở cả hai phía, trong nhiều gia
đình Việt Nam. Có những vết thương lòng rất sâu nên sự
hàn gắn không dễ dàng, đòi hỏi thời gian... Chúng ta đã
giành được độc lập nhưng đất nước còn nghèo, còn thua
kém nhiều nước xung quanh. Về mặt dân tộc, họ không có gì
nổi trội hơn dân tộc Việt Nam cả nhưng họ lại hơn chúng ta
về trình độ phát triển kinh tế - xã hội.</em> (Phỏng vấn
Cựu phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình).
- <span class="underlined-text">Kết luận</span>: <em>Bởi vậy, phải
làm thế nào để xây dựng và phát triển một nước Việt
Nam phồn vinh và vững mạnh, một xã hội công bằng, dân
chủ và văn minh. Trước mắt là tiến hành công nghiệp
hóa và hiện đại hóa đất nước. Đó là mục tiêu mà
với mọi người Việt Nam yêu nước ai cũng thấy day dứt.</em>
(Phỏng vấn Bà Nguyễn Thị Bình).
Thú thật, cũng là một giảng viên đại học đấy nhưng tôi
không đủ can đảm đọc hết chục bài viết nhưng có cùng
một nội dung sáo mòn kiểu này. Hoàn toàn không có một cái gì
mới và cụ thể để giải quyết vấn đề cực kỳ cấp bách
như vấn đế hòa hợp, xóa bỏ hận thù. Đó là chưa kể đến
văn phong của một vài vị đi ngược lại nội dung bài viết,
chẳng hạn như trong bài phỏng vấn ông Võ Văn Sung, ông đã
viết :"thời điểm cuối tháng 4/1975 nếu Nguyễn Văn Thiệu
và bè lũ còn nắm quyền và thực hiện tử thủ như ở Xuân
Lộc…", hoặc lời phát biểu của ông Nguyễn Trọng Huấn,
người đã tiếp quản miền Nam năm 1975 trong cuộc giao lưu do
báo Doanh nhân Sài Gòn tổ chức:"Chúng tôi phải cải tạo các
anh (…) vì rằng đó chỉ là một phần của cuộc đấu tranh
giai cấp".
Trở lại vấn đề hòa hợp, xóa bỏ hận thù, chắc chắn
chúng ta không thể không đề cập đến nghị quyết 36/NQ-TW
ngày 26/3/2004 của Bộ Chính trị về công tác đối với người
Việt Nam ở nước ngoài. Và cũng chính vì nội dung này tôi đã
có dịp tham dự một buổi hội thảo tại Sài Gòn vào tháng
7/2006 do Uỷ ban về người Việt Nam ở nước ngoài tổ chức,
tại đây tôi đã ghi nhận được hai phát biểu khá lý thú.
Phát biểu thứ nhất: Theo ông Nguyễn Trí Dũng (Việt kiều
Nhật có nhiều đóng góp xuất sắc về công nghệ) thì ông đã
tham dự "gần một trăm" cuộc hội thảo về chính sách thu hút
việt kiều; điều đó cho thấy rằng đảng đã không tập hợp
thêm được nhân tố mới và Nghị định 36 không tạo được
chuyển biến. Phát biểu thứ hai từ ông Bùi Kiến Thành, một
việt kiều Mỹ, đã có kinh nghiệm về tài chánh ngay từ thời
chế độ VNCH và hiện đang là cố vấn tài chính cho chính phủ
Việt Nam. Ông Thành nói: "Sau hơn 30 năm chấm dứt chiến tranh,
hố chia rẽ giữa hai chiến tuyến chưa được dẹp bỏ. Trên
báo đài, trên các phương tiện truyền thông, các diễn văn
chính thức người ta vẫn hô hào xóa bỏ quá khứ, xóa bỏ
hậu quả chiến tranh... nhưng tất cả chỉ là những hô hào
suông". Rõ là bài toán nan giải.
Gần đây báo chí hay trích lời Chủ tịch nước Nguyễn Minh
Triết:"Tôi mong bà con, hãy vì quê hương đất nước, gác bỏ
những khác biệt của mình, hãy đoàn kết lại, cùng nhau xây
dựng Mẹ hiền Việt Nam, đất nước Việt Nam giàu mạnh, hùng
cường. Đó không chỉ là lời nói và ý kiến của tôi mà là
tâm nguyện của cả dân tộc Việt Nam, là ý chí của Đảng và
Nhà nước Việt Nam".
Tôi cực kỳ ngạc nhiên khi đọc những giòng này hoa mỹ này,
đơn thuần là vì nó xuất phát từ một người lãnh đạo
đất nước. Ông Triết được bầu ra (tạm gọi là như thế)
để quản lý, vậy thì nếu đó là ý Đảng và Nhà Nước thì
ông cứ làm bằng cách ban hành các biện pháp cần thiết thay
vì cứ kêu gọi chung chung như thế. Nhân dân đang dài cổ trông
chờ những biện pháp chứ không phải những ước mơ. Đảng
lãnh đạo, Nhà Nước quản lý mà cứ "huấn dụ" bằng
nghị quyết hoặc bằng những từ hoa mỹ thì người dân (vốn
chỉ… làm chủ) còn biết phương nào để vái?
Trong cái tận cùng bế tắc của những "bài luận cấp 2"
thì bất ngờ vớ được một bài viết của nhà văn Nguyễn
Quang Thân trên Phụ Nữ ngày 30/4/2010 với tựa đề "Từ vòng
tay của mẹ". Ông Thân viết :"Có lẽ vấn đề mấu chốt
ở chỗ chúng ta rất dễ thống nhất với nhau, hòa hợp với
nhau trên chủ trương, lời nói, nhưng cả hai phía lại khá khó
khăn và thiếu những thay đổi phù hợp trong việc làm, trong
từng chi tiết nhỏ như cách tiến hành một ngày kỷ niệm,
thậm chí một cách xưng hô chẳng hạn".
Tôi xin được phép khai triển ý kiến tác giả, nếu không
đúng xin nhà văn và mọi người bỏ qua:
1. <span class="underlined-text">Cách tiến hành một ngày kỷ
niệm</span>: Cho dù đứng về phe nào đi nữa thì ngày 30/4 đúng
là một ngày kỷ niệm, ngày chấm dứt chiến tranh. Nhưng cái
cung cách ăn mừng rầm rộ như vừa qua rõ ràng là không có
lợi cho việc xóa bỏ hận thù. Trong suốt hai tuần cuối tháng
tư, đài VTV3 trong mục thời sự liên tục phát sóng về những
chiến thắng từ Buôn Ma Thuột cho đến Sài Gòn. Tôi chắc
chắn là sẽ chẳng có gia đình cán bộ, công viên chức, binh
sĩ Việt Nam Cộng hòa (VNCH) nào có thể xem một cách vô tư mà
không công chiếu thì các binh sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam
(QĐNDVN) cũng sẽ bất mãn vì xương máu của họ bị lãng quên.
Nhưng nếu tôi không lầm thì xương máu của các binh sĩ VNCH
cũng là máu đỏ da vàng thì phải.
Thử nghĩ nếu có ngày "30/4 ngược", nghĩa là xe tăng M-48
của VNCH húc đổ trụ sở Trung ương Đảng và bắt sống Tổng
Bí thư Lê Duẩn và "bè lũ" (xin được mượn từ ngữ của
nhà ngoại giao Võ Văn Sung), và trong suốt 35 năm sau đó bắt
cả miền Bắc xem lại cảnh các binh sĩ của mình lũ lượt ra
hàng lính miền Nam, thì chắc chắn là chúng ta sẽ lại cùng
nhau ngồi tìm giải pháp cho vấn đề xóa bỏ hận thù như ngày
hôm nay.
Vậy có thể nào chúng ta sẽ kỷ niệm ngày 30/4 một cách khác?
Đó sẽ là ngày tưởng niệm tất cả mọi người Việt không
phân biệt phe phái đã nằm xuống sau 20 năm nồi da nấu thịt?
Quyết không phải là lạc quan tếu mà chỉ có ý nghĩa khơi
động tình cảm cao thượng trong dân chúng nếu chúng ta cho phép
một chiến sĩ QĐNDVN và một chiến binh VNCH cùng thắp hương
trước bàn thờ Tổ quốc?
2. <span class="underlined-text">Cách xưng hô</span>: Trong các
phóng sự, mỗi khi đánh chiếm được một cơ quan, một tỉnh
thành nào của Chính phủ VNCH thì bây giờ người ta dùng những
từ như "đánh chiếm sào huyệt của địch", "xóa tan hang ổ
của ngụy quyền". Thiết nghĩ chữ "sào huyệt, hang ổ" chỉ
nên dùng cho bọn cướp, cho súc vật, không nên dùng cho người,
nhất nữa lại là những người mình đang kêu gọi cùng nhau
xóa bỏ hiềm khích, cùng nhau sống chung. Cũng về cách xưng hô,
các binh sĩ, sĩ quan VNCH thường được gọi là tên lính ngụy,
tên tướng, tá ngụy kèm theo những tính từ có tính cách mạt
sát, mạ lỵ... chẳng hạn tên tướng ngụy Nguyễn Khoa Nam,tên
tướng ngụy Phạm Văn Phú, tên đại tá ngụy Hồ Ngọc
Cẩn... Nếu ngày "30/4 ngược" xảy ra, nhân dân miền Bắc
sẽ nghĩ sao khi suốt 35 được "rót vào tai" những từ
"tên cộng nô" tiếp sau đó là tên các vị như Võ Nguyên
Giáp, Văn Tiến Dũng, Đồng Sỹ Nguyên? Những từ ngữ có tính
cách thóa mạ này nên bỏ.
Làm như thế có thực sự xóa bỏ hận thù? Tôi nghĩ là cần
nhưng chưa đủ. Đây là một vết thương nhức nhối đã kéo
dài quá lâu nên không thể một sớm một chiều có thể biến
mất, nhưng nếu không bắt đầu từ bây giờ thì chu kỳ 5 năm
sau, kỷ niệm 40 năm chấm dứt chiến tranh, chúng ta lại phải
đọc lại những "bài luận cấp 2" mà mọi người đã
thuộc lòng.
Và đã làm là làm đến nơi đến chốn. Tất cả hai điều
trên phải được luật hóa chứ không phải là những lời kêu
gọi suông hoặc những nghị quyết không có giá trị pháp
luật.
Để kết thúc, tôi xin lấy lại lời của cố Thủ tướng Võ
Văn Kiệt vào năm 2005:"ngày 30/4/75 là ngày có hàng triệu
người vui mà cũng có hàng triệu người buồn, đó là một
vết thương chung của dân tộc".
<em>PKQ</em>
<em>HO Mạng Bauxite Việt Nam biên tập</em>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/4877), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét