tất cả. Bỏ tất cả việc viết lách này. Có rất nhiều lý
do để tôi không nên tiếp tục viết.
Tôi 16 tuổi, ở tuổi này như những người đồng trang lứa
tôi nên chú tâm học hành và có những mối quan tâm phù hợp
với lứa tuổi.
Tôi không bị ép buộc phải lên tiếng, và tôi không đủ tư
cách để lên tiếng và kêu gọi người khác phải đứng dậy
tranh đấu cho quyền lợi cá nhân và thay thế một chế độ
khác với những nhà cầm quyền khác, bởi dù gì tôi cũng đang
sống ở nước khác, tôi là kẻ hèn nhát đứng từ xa hò hét
kêu gọi, khi có chuyện tôi không phải cam chịu gì cả, và
tôi nói gì cũng được, gào gì cũng được.
Có đôi khi tôi cảm thấy nhục nhã và ghê tởm với bản thân.
Và có lẽ sự im lặng là lựa chọn tốt hơn cho tôi. Có nhiều
lúc tôi cảm thấy như vậy. Dù tôi có viết hàng trăm, hàng
ngàn bài, cũng không có điều gì xảy ra. Mọi việc đều
diễn ra như vậy. Vô số người đã viết, vô số người đã
lên tiếng, vô số người đã đấu tranh và cống hiến cho phong
trào đấu tranh dân chủ, nhưng cũng không có gì thay đổi.
Việc viết lách của tôi nói chung cũng không có lợi gì. không
tạo nên một sự thay đổi. Cũng không thuyết phục hay lôi
kéo được ai. Rất nhiều người cũng đã bảo Việt Nam không
cần những người như tôi, và thay vì chê bai chế độ, không
đóng góp, có lẽ tôi nên ngậm họng và sống cho đất nước
tôi đang sống.
Có đôi khi tôi cảm thấy mình là một kẻ hèn nhát. Dĩ nhiên
khi ở VN, tôi không viết, ý tôi là tôi có viết về những
bức xúc trong xã hội nhưng không viết về chính trị chẳng
phải vì tôi sợ, mà trong nước tôi chưa kịp thấy nhiều để
ý thức được người dân trong nước không may mắn như thế
nào. Chỉ khi được đến một đất nước khác và đi một số
nơi, tôi mới thấy một số điều và so sánh, tôi mới bắt
đầu viết về chủ đề này. Nhưng có lẽ tôi nói chung cũng
vẫn là một kẻ hèn nhát to miệng, kêu gọi người dân trong
nước đứng lên phản kháng, trong khi mình đã an toàn.
Có lẽ tôi nên im lặng. Và mọi người cùng im lặng.
Chúng ta hãy cùng ngồi yên và chấp nhận hoàn cảnh, với suy
nghĩ mọi nước đều có vấn đề, khó khăn riêng, và mỗi
chế độ đều có cái tốt cái xấu của nó.
Chúng ta hãy cùng im lặng và lờ đi những vấn nạn của đất
nước, với an ủi rằng đất nước dù sao cũng đang tiến bộ.
Chúng ta hãy cùng im lặng và tin tưởng rằng việc im lặng
chấp nhận sẽ giúp đất nước bình yên.
Chúng ta hãy dùng từ "nhạy cảm" để né tránh mỗi khi bất
kỳ ai đề cập đến vấn đề an ninh lãnh thổ.
Chúng ta hãy tập trung học hành, làm việc và đừng quan tâm
đến chính trị.
Chúng ta hãy ngồi yên đó, để TQ kéo sang tiến hành dự án
bauxite ở Tây Nguyên, hủy hoại môi trường sống, giết chết
sinh vật, gây bệnh tật cho đồng bào ta, và từ từ chiếm
phần trung tâm của đất nước ta.
Chúng ta hãy ngồi yên đó, để TQ thuê rừng đầu nguồn và
chấp nhận tất cả những hậu quả của nó như sự ảnh
hưởng đến sinh thái và lũ lụt, và để dân TQ kéo sang Việt
Nam sống.
Chúng ta hãy ngồi yên đó, và để đồng bào ta bị đánh
cướp hoặc giết chết ngoài biển Đông.
Chúng ta hãy ngồi yên đó, để tấm bản đồ lưỡi bò đi
khắp TG, và mọi người dần dần tin rằng biển Đông thuộc
về TQ, HS- TS thuộc về TQ.
Chúng ta hãy nhắm mắt lại, và ngưng việc đọc báo đi, để
tưởng tượng rằng không có điều gì tồi tệ xảy ra và
đất nước vẫn đang phát triển.
Nhưng liệu tôi, và bạn có thể làm được thế không ?
Nếu muốn, tôi có thể quên Việt Nam đi. Tôi có thể chỉ nên
sống cho Na Uy. Và bất kỳ cái gì khác. Bạn cũng vậy. Nhưng
liệu chúng ta có thể làm được như thế không ?
Mọi chuyện có lẽ sẽ trở nên đơn giản hơn rất nhiều nếu
không có những vấn đề với TQ. Bây giờ ai cũng biết tình
hình giữa TQ và Việt Nam đã nghiêm trọng như thế nào. không ,
đừng nói với tôi Việt Nam là nước nhỏ. không , đừng nói
với tôi Việt Nam xui xẻo nằm quá gần một đất nước đầy
tham vọng bá quyền như TQ. Việt Nam không phải là nước nhỏ
duy nhất phải chống chọi với một nước lớn. Việt Nam không
phải là nước duy nhất nằm gần TQ. Tôi biết tôi không thể
làm được gì cả. Tôi là một cá nhân, và một cá nhân chỉ
là được những việc nhỏ nhặt trong giới hạn của một cá
nhân. Nhưng nếu nhiều cá nhân gộp lại? "Don't wait for
leaders; do it alone, person to person."- Mother Teresa. Nếu Việt Nam
phải đối mặt với TQ, nếu nhân dân Việt Nam phải đối mặt
với nguy cơ mất nước, ai sẽ cứu Việt Nam ngoài chính người
dân VN? Mỹ ư? Ồ không bạn ạ, người Mỹ chỉ làm những gì
tốt nhất cho nước Mỹ, đừng quên Mỹ đang mắc nợ TQ, và
đừng quên không có lý do cụ thể nào để Mỹ phải giúp
đỡ VN. Hay một vị Bụt hiện ra hỏi "Vì sao con khóc?" và
phẩy cây phất trần biến điều ước trở thành hiện thực?
Phật có câu "No one saves us but ourselves. No one can and no one may.
We ourselves must walk the path."
"It's a dirty world out there, but if no one agrees to do the cleaning,
the whole country goes down a shit house."- Vikas Swarup.
Tôi đủ tỉnh táo để hiểu những bài viết của tôi không
đem lại một sự thay đổi cụ thể nào. Có một số người
đã hỏi thẳng, tôi nhận được bao nhiêu tiền để viết. Tôi
cảm thấy hổ thẹn cho họ. Tôi sẽ không giải thích, tôi
chỉ đơn giản trích một câu của Isabel Allende "How can one not
write about war, poverty and inequality when people who suffer from these
afflictions don't have a voice to speak?" Nếu bạn hoàn toàn cho
rằng việc viết lách là vô bổ, đừng quên trong chiến tranh
không phải ai cũng tham gia chiến đấu, có những người chiến
đấu bằng ngòi bút. Có những người đóng góp theo cách riêng
của họ.
Mọi người biết việc viết lách không đem
lại ích lợi gì nhiều. Vô số người đã viết. Vô số
người đã lên tiếng. không có gì được thay đổi. Bản
kiến nghị phản đối dự án bauxite được rất nhiều người
ký tên cuối cùng cũng bị bỏ mặc. Những người biểu tình
phản đối TQ bị bắt. Blogger bị bắt và bỏ tù. không có gì
được thay đổi. Nhà nước vẫn tiếp tục làm việc của họ.
Họ vẫn chặn facebook. Họ vẫn kiểm soát thông tin. Họ vẫn
cấm nhắc tên Hoàng Sa Trường Sa trên game online. Họ vẫn treo
băng rôn chúc mừng quốc khánh TQ. Họ vẫn xử tù người bất
đồng chính kiến. Họ vẫn tiến hành dự án bauxite Tây Nguyên.
Họ vẫn tiến hành dự án điện hạt nhân. Họ vẫn cho thuê TQ
thuê rừng đầu nguồn. Họ vẫn.. Họ vẫn…
Nhưng thay vì đặt câu hỏi tại sao tôi lại viết dù biết
việc lên tiếng không đem lại ích lợi, tại sao bạn không
hỏi vì sao đã rất nhiều người lên tiếng nhưng vẫn không
có điều gì thay đổi? Họ là những người lãnh đạo như
thế nào khi họ hoàn toàn không quan tâm đến nhân dân? Họ là
những người lãnh đạo như thế nào khi họ không cho phép
nhân dân biểu tình hoặc chỉ đơn giản là cất tiếng nói?
Họ là những người lãnh đạo như thế nào khi họ gạt ngang
không đếm xỉa đến bản kiến nghị phản đối một dự án
gây tác hại trầm trọng đến môi trường, sự sống, và cả
an ninh, lãnh thổ đất nước? Họ là những người lãnh đạo
như thế nào khi họ chặn blog, chặn website? Họ là những
người lãnh đạo như thế nào khi dân oan khiếu kiện, họ
không bao giờ giải quyết? Họ là những người lãnh đạo như
thế nào khi họ không đầu tư công sức vào nền giáo dục,
tiếp tục những trò cải cách chạy vòng quanh không cần
thiết, bằng cách lấy kiến thức năm này đắp vào năm khác
và quay vòng? Họ là những người lãnh đạo như thế nào khi
họ không giải quyết vấn đề tham nhũng trầm trọng và giải
thích Việt Nam không phải là nước tham nhũng nhất TG và quốc
gia nào cũng có? Họ là những người lãnh đạo như thế nào
khi họ không màng đến vấn đề giao thông, để hàng chục
ngàn người chết mỗi năm vì tai nạn giao thông, và phần lớn
vì đường sá chật chội, đầy "lô cốt", kém chất lượng
và gây ra nhiều cái chết phi lý? Họ là những người lãnh
đạo như thế nào khi họ xem nhân dân là con cái không được
phép cãi lời và "hàng xóm" không cần can thiệp? Họ là
những người lãnh đạo như thế nào mà họ lên nắm quyền khi
nhân dân không biết họ là ai để bầu cho họ? Họ là những
người lãnh đạo như thế nào mà họ dù làm bất kỳ điều
gì, vẫn tiếp tục giữ cái ghế của mình? Họ là những
người lãnh đạo như thế nào khi họ e ngại mọi sự so sánh
và kết luận đó là vọng ngoại và phản quốc? Họ là những
người lãnh đạo như thế nào khi họ không dám nhìn thẳng
vào khuyết điểm và huyễn hoặc nhân dân rằng mọi đất
nước đều có vấn đề riêng và đất nước ta đang ngày càng
tiến bộ?
Ở đây tôi chỉ muốn nói lên vấn đề ý thức. Tôi không có
ý định tung hô nước ngoài như nhiều người sẵn sàng chụp
mũ. Tôi chỉ đưa ra một vài so sánh. Trong ý thức người dân
cũng như người lãnh đạo ở những quốc gia có tự do dân
chủ, nhà nước được nhân dân bầu lên, và tồn tại vì lợi
ích của nhân dân và đất nước. Nhân dân đóng thuế nuôi các
ông lãnh đạo, và khi các ông làm việc không tốt, các ông
phải nghe phê bình, và có thể bị phế truất. Có rất nhiều
người vẫn thường lầm lẫn giữa khái niệm yêu nước và
yêu nhà nước. Tất cả đơn thuần chỉ là trò chơi đánh tráo
khái niệm. một kiểu áp đặt thường thấy. Quốc gia dân tộc
là cái trường tồn. Nhà nước là cái tồn tại tạm thời. Khi
2 cái đi ngược nhau, tôi không nghĩ tôi nên chọn cái ngắn
thay vì cái dài. Có nhiều người sẽ bảo tôi là kẻ vô ơn.
Rằng tôi sinh ra và lớn lên dưới chế độ này, tôi ăn cơm
trong chế độ này, tôi đi học trong chế độ này, tôi phải
mang ơn thay vì phản chủ. một lần nữa phải nhấn mạnh, đây
chỉ là vấn đề ý thức. không biết vì lý do gì, dường như
người dân Việt Nam có thói quen thường sợ hãi và mang ý
thức mình đang mang ơn nhà nước. Trong khi thực tế nhà nước
lập ra để lèo lái đất nước, và đại diện cho quyền lợi
của nhân dân. Tôi phải biết ơn à? Tôi đã nhìn thấy các ông
lãnh đạo như thế nào. Một tờ báo chính thức trong nước
từng viết, phải mất 175 năm để Việt Nam đuổi kịp
Singapore, với điều kiện Singapore đứng yên- điều này là
không thể. GDP cũng tụt hàng trên thế giới. Tôi phải biết
ơn đất nước vì đã độc lập, tự do, hạnh phúc à? Ta độc
lập mà ta không dám nhắc đến mối quan hệ VN - TQ? Ta độc
lập mà ta không dám biểu tình chống TQ? Hạnh phúc? Hạnh phúc
mà sau này vô số người vẫn tìm cách bỏ đi, bằng cách này
hay cách khác, hôn nhân, du học, lao động hợp tác, làm giấy
tờ giả…? Hạnh phúc mà đa phần những người đã đi đều
không muốn về nước sống?
Tôi sẽ bị xem là kẻ hèn nhát. Tôi không dám
ở ngay trong nước hô hào. Tôi thừa nhận, có nhiều lúc tôi
đã tự cảm thấy mình là một kẻ hèn nhát. Tôi đi. Tôi không
ở lại. Nhưng cách đây không lâu, ở trường tôi có buổi
giới thiệu về một số trường ĐH ở Na Uy và ở những
nước khác như Anh, Úc, Mỹ, New Zealand… có một tấm bảng có
dòng chữ lớn: "Do something for your country: LEAVE." May mắn
được đi, tôi có những quyền tôi không thể có trong nước.
May mắn được đi, bằng những bài viết, dù có thể là vô
bổ, tôi đóng góp một phần nào đó. May mắn được đi, tôi
có cơ hội mở rộng tầm nhìn, và so sánh sự khác biệt giữa
hai thế giới (tôi thích nói là hai thế giới). Những người e
ngại sự so sánh không thể nhìn thẳng vào những khuyết
điểm và hạn chế của bản thân để chỉnh sửa và tiến
bộ. So sánh là cần thiết. So sánh dẫn đến cạnh tranh. Cạnh
tranh giúp phát triển. Thử tưởng tượng, nếu cả một khu
vực bạn sống chỉ có một tiệm giày. Bạn không còn lựa
chọn nào khác, dù đẹp dù xấu bạn cũng phải vào đó mua
giày. Nhưng nếu có khoảng chục tiệm giày, à không nhất
thiết, có 2 tiệm giày thôi cũng được, bạn được quyền
lựa chọn vào tiệm A hay tiệm B, và để thu hút khách hàng,
mỗi tiệm dĩ nhiên phải cạnh tranh và nâng cao chất lượng
sản phẩm. Tương tự với chính trị. Ồ vâng bạn sẽ nghĩ
tôi là đứa tâm thần khi so sánh chính quyền với tiệm giày,
nhưng tôi chỉ đang phân tích. Nếu có nhiều đảng, các đảng
phải cạnh tranh nhau, đưa ra nhiều chính sách vì nhân dân và
đất nước, và người dân dĩ nhiên sẽ bỏ phiếu cho cái
đảng có nhiều chính sách tối ưu hơn. Nhưng nếu chỉ có một
đảng duy nhất, và đặc biệt những người lãnh đạo không
bao giờ bị bắt lỗi, không bao giờ bị phê bình, không bao
giờ bị phế truất, các ông muốn làm bao lâu cũng được,
ngồi đó bao lâu cũng được. không phải rõ ràng là trong
trường hợp đó, cái đảng duy nhất này có thể làm bất kỳ
điều gì, kể cả những việc có hại cho đất nước sao?
Trong bài viết "Ai không muốn được tự do?", tôi đã có
đề cập đến sự tự do. Vấn đề chỉ là khái niệm về tự
do. Khi con người đã sống quá lâu trong một xã hội nơi họ
không được phép có tư duy độc lập và phát biểu ý kiến
thực sự của mình, họ dần dần quên mất lẽ ra là con
người, họ nên có quyền cất tiếng nói. Trong nghệ thuật,
nếu có khuôn mẫu định sẵn và một dây xích kìm hãm, người
nghệ sĩ không thể làm việc với toàn bộ khả năng của
mình. Thiếu tự do, con người bị kìm hãm, khả năng bị giới
hạn. Cũng như trong đời sống. Albert Camus từng nói "A free
press, of course, can be good or bad, but most certainly, without freedom, a
press will never be anything but bad." Nói mỗi nước đều có tự
do dân chủ, chỉ là chế độ khác biệt nên sự dân chủ có
màu sắc khác nhau chỉ là lối né tránh cái thực tế chẳng có
tự do dân chủ. Nói mỗi nước đều có vấn đề, không có
chế độ nào hoàn hảo chỉ là một lối lấp liếm không dám
nhìn thẳng vào những khuyết điểm của mình.
Đúng, không có chế độ nào 100% hoàn hảo. Nhưng cho đến nay,
qua thời gian, đến sự tiến bộ hiện nay của loài người,
chế độ dân chủ được xem là lựa chọn tốt nhất. Nhưng có
lẽ con chim bị nhốt quá lâu trong lồng khi nhìn thấy cửa mở
cũng rụt lại không dám bay ra thế giới rộng lớn bên ngoài.
Có lẽ con người sợ hãi sự thay đổi. Thay vì góp sức vào
một sự thay đổi, thay vì đứng lên bảo vệ cho quyền lợi
của chính bản thân mình, họ ngồi yên chấp nhận thực tế
và họ cách lơ đi những vấn nạn của đất nước. Erich Fried
có câu nói nổi tiếng được viết ngay trên phần còn sót lại
của bức tường Berlin tôi đã may mắn có dịp thấy tận mắt:
"He who wants the world to remain as it is doesn't want it to remain at
all."
Nếu muốn, tôi có thể đáp máy bay về nước, có thể để
bị bắt và ngồi tù, lúc đó mọi người sẽ biết đến tôi,
sẽ cuối cùng công nhận tôi chứng minh được những gì mình
đang nói thay vì khoác lác phô trương, sẽ cuối cùng ban cho tôi
một danh hiệu, hay một tấm bằng khen để sau này ra tù tôi
treo trong nhà và tự hào giới thiệu mỗi khi khách đến, nhưng
liệu điều ấy có giúp ích được gì không ? Ý tôi không
phải bảo việc ngồi tù là vô bổ. Tôi rất nể trọng và
kính phục những người đã dám lên tiếng và chấp nhận việc
ngồi tù là một cái giá của việc tranh đấu của mình. Tôi
thực sự rất nể trọng họ. Và cảm thấy những gì mình làm
chẳng là chút gì so với những gì họ đã làm. Và nhiều lúc
cảm thấy bản thân là một kẻ hèn nhát đáng ghê tởm.
Nhưng..
Đừng bảo tôi im vì tôi sống ở Na Uy.
Đừng bảo tôi im vì tôi 16 tuổi.
Đừng bảo tôi im và bảo tôi chưa đủ trải nghiệm.
Đừng bảo tôi im và bảo tôi thiếu hiểu biết.
Đừng bảo tôi im và kết tội tôi chỉ copy và paste.
Đừng bảo tôi im vì bạn im.
Joyce Anne Nguyen
2/3/2010
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/4341), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét