H.V - Báo chí trong nước và tin nhà văn Bùi Ngọc Tấn qua đời

Sau khi đã đưa tin nhà văn Bùi Ngọc Tấn qua đời trên Diễn
Đàn (bài đầu tiên mượn từ Facebook của Phạm Xuân Nguyên),
tôi tò mò muốn biết báo chí chính thống trong nước đưa tin
ra sao. Gú-gần "Nhà văn Bùi Ngọc Tấn qua đời", người ta có
thể thấy một số thông tin sau (chỉ kể những báo chính
thống trong nước):

- Tờ Thanh Niên đưa tin đầu tiên, vào lúc 9g30 sáng (tất cả
giờ giấc trong bài này là giờ Việt Nam GMT+7), theo tin từ nhà
văn Phạm Xuân Nguyên, chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội.

- Tiếp theo là các tờ VnExpress (9g45), Một Thế giới (10g07),
VietnamNet (10g27), Tuổi Trẻ (10g49), Đời sống&Pháp luật
(10g49), Lao Động (11g49) đưa theo VnExpress, Thời báo Kinh tế Sài
Gòn (16g06), Tập chí Sông Hương (17g28) v.v.

Đi vào nội dung, hai vấn đề nổi cộm là tiểu sử và danh
mục các tác phẩm của nhà văn. Trong tiểu sử, "chi tiết" về
những năm ông bị bắt (1968-1973) vì bị coi là có liên quan
đến "vụ án xét lại, chống đảng" - dĩ nhiên, không có một
phiên toà xét xử nào - cũng như khoảng thời gian hơn 20 năm sau
đó, ông "ẩn dật với văn chương", tổng cộng hơn 27 năm gác
bút. Với sự động viên của bạn bè thân thiết, ông chỉ
cầm bút trở lại để cho ra đời tác phẩm "Một thời để
mất", hồi ký về nhà văn Nguyên Hồng, vào năm 1995, và mấy
năm sau là tác phẩm để đời "Chuyện kể năm 2000" (CKN2000),
tiểu thuyết tự thuật, với "cuộc sống" truân chuyên như
chính tác giả của nó: bị tich thu, nghiền nát ngay sau khi vừa
in xong, chỉ tới được tay bạn đọc từ các bản in ở ngoài
nước hoặc in lậu trong nước - số bán thì nhiều nhưng vì là
in lậu, dĩ nhiên tác giả không nhận được một xu nhuận bút
nào !

Tưởng cũng có ích cho những người muốn tìm hiểu cái gọi
là "nền báo chí VN" khi ghi lại dưới đây, các báo tiêu biểu
kể trên viết - và không viết - những gì chung quanh hai nội
dung ấy.

1/ <a
href="http://giaitri.vnexpress.net/tin-tuc/sach/lang-van/nha-van-bui-ngoc-tan-qua-doi-3122163.html">VnExpress</a>
có hai câu trong tiểu sử của ông: "Giai đoạn từ tháng 11/1968
đến tháng 3/1973 ông vướng vào lao lý. Bùi Ngọc Tấn có một
thời gian "ẩn dật" với văn chương, ngừng viết từ 1974 tới
1994", nhưng lại "quên" CKN2000 trong danh mục các tác phẩm của
Bùi Ngọc Tấn. Nhưng chuyện này cũng khá ly kỳ. Khi trên FB
một người đưa tin dẫn bài báo của VnE với địa chỉ của
nó, người đọc sẽ thấy như sau:

<div class="boxcenter550"><img
src="http://www.diendan.org/viet-nam/bao-chi-va-nha-van-bui-ngoc-tan/bnt_vne.jpg"
/><div class="textholder">(hình chụp lúc 23g30 ngày 18.12.2014, giờ
Paris)</div></div>


Nhưng khi bấm vào dòng địa chỉ để mở bài ra, thì lại
thấy câu đầu là: "Tác giả của "Biển và chim bói cá" tạ
thế lúc 6h15 sáng nay, ngày 18/12...". Vậy là thế nào? Đơn
giản: tác giả bài báo đã nêu ra trong câu viết của mình, nhà
văn là "tác giả của CKN2000", nhưng bài đưa lên rồi thì bị
rút xuống để sửa, CKN2000 "được" xoá đi, như nó đã bị
nghiền nát trong thực tế. Không còn tồn tại ! Một thủ
thuật quen thuộc của ban Tuyên giáo, nhưng cũng không loại trừ
khả năng tự kiểm duyệt của toà báo.

2/ <a
href="http://www.thanhnien.com.vn/van-hoa-nghe-thuat/nha-van-bui-ngoc-tan-qua-doi-518194.html">Thanh
Niên</a> không trực tiếp nói gì về những năm ông bị "cải
tạo", nhưng lại có câu gián tiếp: Trong một lần trả lời
phỏng vấn báo chí, ông nói: "Thế hệ chúng tôi đã chứng
kiến biết bao biến động của lịch sử. Một thế hệ nhiều
năm rồi nằm trong tầm súng bắn tỉa của thần chết, đang
biến mất khỏi hành tinh này không để lại một vết xước
nào. Tôi chỉ muốn thật trung thực trong khi viết để góp
phần vào việc lưu giữ ký ức của dân tộc", và có ghi
CKN2000 trong danh mục tác phẩm của nhà văn.

3/ <a
href="http://www.thesaigontimes.vn/124203/Nha-van-Bui-Ngoc-Tan-qua-doi.html">TBKTSG</a>
có cách viết tương tự như Thanh Niên, đề cập tới thời gian
bị "cải tạo" của ông qua vài câu bóng gió (như: "Không có
tên trong bộ Từ điển văn học Việt Nam, hay chỉ được nhắc
đến một cách khá dè dặt trong những tài liệu văn học sử
chính thống nhưng không thể phủ nhận được một sự thật:
Bùi Ngọc Tấn vẫn là một tên tuổi lớn của văn học Việt
Nam hiện đại."...), và không quên CKN2000 trong những "tác phẩm
tiêu biểu" của nhà văn.

4/ <a
href="http://www.tienphong.vn/van-nghe/nho-bui-ngoc-tan-nguoi-song-de-ke-lai-798550.tpo">Tiền
Phong</a> chỉ có bài vào ngày hôm sau (6g43, 19.12), mặc dù bài
có tít rất hay (Nhớ Bùi Ngọc Tấn, người "sống để kể
lại") nhưng lại "quên" câu chuyện đáng nhớ nhất đã chép
thành sách của ông: CKN2000. Ngược lại tác giả bài báo lại
có dũng cảm nhắc lại chuyện "Khoảng dăm năm trước, một
hôm Bùi Ngọc Tấn gọi điện, nói ông chính thức nhờ báo <em
>Tiền Phong</em> lên tiếng lật lại vụ án oan khuất hồi
1969-1973, đòi lại công bằng cho ông, nếu không làm lúc này
thì chẳng còn biết bao giờ" - không chỉ nói chuyện "lao lý"
chung chung, mà nói thẳng "vụ án oan khuất". Rõ ràng, cái sự
"quên" kia vậy mà không phải vậy: có một bàn tay nào cầm
kéo đi sau tác giả!

5/ Nổi bật với khả năng tẩy xoá lịch sử thuộc hàng cao
thủ là <a
href="http://tuoitre.vn/tin/van-hoa-giai-tri/20141218/nha-van-bui-ngoc-tan-qua-doi/686817.html">Tuổi
Trẻ</a> (ôi, cái thời Tuổi Trẻ của Võ Như Lanh, Kim Hạnh, bao
giờ cho đến ngày xưa !), <a
href="http://tapchisonghuong.com.vn/tin-tuc/p4/c17/n18059/Nha-van-Bui-Ngoc-Tan-qua-doi.html">Sông
Hương</a> (Tô Nhuận Vỹ cũng đã nghỉ từ lâu), hay <a
href="http://vietnamnet.vn/vn/van-hoa/212420/nha-van-bui-ngoc-tan-qua-doi.html">VietnamNet</a>:
KHÔNG có một dòng, câu chữ nào nhắc lại những năm nhà văn
bị đầy đoạ trong nhà tù dù chẳng có tội tình gì, cũng
như, hoàn toàn vắng bóng CKN2000, tác phẩm tới nay được mọi
người coi là tác phẩm tiêu biểu nhất của Bùi Ngọc Tấn. Khi
cái hèn của người ra lệnh được cộng hưởng với cái hèn
của kẻ thừa hành, ta có kết quả điển hình cho chế độ
một tổng biên tập thực từ xa điều khiển những tổng biên
tập bù nhìn ở mỗi toà soạn !

Trong <a
href="http://www.diendan.org/nhung-con-nguoi/nha-van-bui-ngoc-tan-qua-doi">bài
viết</a> mà mặt báo này vừa đăng lại, nhà phê bình Phạm
Xuân Nguyên có trích một câu trong CKN2000:

"Điều đó chỉ có nghĩa là Phương đã nhìn thấy và báo
động về những cái xấu xa đang mọc lên trên lưng chế độ
như nạn móc ngoặc đang hình thành và bắt rễ trong các ngành
mậu dịch. Nạn cửa quyền trong các cơ quan tiếp xúc với dân.
Bệnh thành tích, hình thức, điêu dối trong báo cáo và cuộc
sống. Chủ nghĩa lý lịch, chủ nghĩa thành phần đã làm thiệt
hại bao nhiêu đến sự nghiệp chung v.v… Phương đã nhìn thấy
những gì trái với bản chất xã hội chủ nghĩa, muốn lên
tiếng bảo vệ những lý tưởng của cách mạng. Vì cách mạng.
Vì cách mạng là xương máu của bao thế hệ. Vì mình là
người tâm huyết, một lòng theo cách mạng. Là sự nhìn nhận
cuộc sống đúng với hiện thực, không phải chỉ một màu
hồng. Là lòng mình yêu thiết tha nhân dân này, đất nước
này. Là chống lại sự bất công mới đã có và đang có như
một thứ nấm mốc lây lan. Để cuộc sống tốt đẹp hơn. Sự
nghiệp tốt đẹp hơn đúng với mục tiêu của nó.<br > Và như
vậy là nhìn đời đen tối. Là bất mãn. Là chống đối. Là
vào rừng chỉ nhìn thấy cây mà không thấy rừng.<br > Chẳng
lẽ mình không có quyền suy nghĩ, không có quyền nói lên, không
có quyền tỏ thái độ? Chẳng lẽ mình không còn có quyền yêu
nước? Chẳng lẽ lòng yêu nước cũng bị độc quyền? Không!
Có thể độc quyền xuất khẩu, độc quyền nhập khẩu, độc
quyền sản xuất muối, nhưng không thể độc quyền yêu
nước!" (CKN2000, tập 1, tr. 191- 92)

Nhà văn đã mất, nhưng tác phẩm của ông còn để lại. Tâm
huyết của ông, luôn luôn muốn "nhìn nhận cuộc sống đúng
với hiện thực, không phải chỉ một màu hồng", "chống lại
sự bất công mới đã có và đang có như một thứ nấm mốc
lây lan. Để cuộc sống tốt đẹp hơn. Sự nghiệp tốt đẹp
hơn đúng với mục tiêu của nó.", vẫn không ngừng chinh phục
các tầng lớp bạn đọc đến với tác phẩm.

Có phải chính vì thế mà họ sợ ? Sợ tới mức không dám
nói tới nữa. Như kẻ gian sợ ánh sáng.

Nhưng, làm sao xoá được những tác phẩm đích thực của một
nhà văn chân chính?




***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141222/hv-bao-chi-trong-nuoc-va-tin-nha-van-bui-ngoc-tan-qua-doi),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét