Có một Nguyễn Quang Lập nhà giáo....

<strong>Nguyễn Trọng Tạo:</strong> Nhận được bài viết của
nhóm học trò biên kịch phim của thầy Nguyễn Quang Lập, tôi
khá bất ngờ. Bất ngờ vì Lập đã dạy dỗ nên một lớp
người trẻ tuổi hiểu biết sâu sắc cái nghề họ sẽ làm.
Bất ngờ vì học trò rất am hiểu và kính trọng người thầy
của mình. Có lẽ việc Nhà văn Nguyễn Quang Lập (bloger Quê
Choa) bị bắt tạm giam đã làm lay động tâm hồn các em, và
các em đã cất lên tiếng nói tự trái tim về người thầy
kính yêu của mình. Thật đáng trân trọng…

<h1>CÓ MỘT NGUYỄN QUANG LẬP NHÀ GIÁO…</h1>

1. Có nhiều người biết một Nguyễn Quang Lập, nhà văn của
"Những mảnh đời đen trắng", "Tiếng gọi phía mặt trời
lặn", "Tình Cát", "Ký ức vụn", "Chuyện đời vớ
vẩn"…

Có nhiều người biết một Nguyễn Quang Lập của sân khấu
kịch với "Mùa hạ cay đắng", "Lý Thường Kiệt",
"Điện thoại di động" "Đứa con bị đánh cắp"…

Có nhiều người biết một Nguyễn Quang Lập, nhà biên kịch
của những kịch bản điện ảnh Việt Nam xuất sắc "Đời
Cát", "Thung lũng hoang vắng", "Không có Eva", "Đảo
của dân ngụ cư"… Và là đồng biên kịch của những dự
án phim truyền hình gây tiếng vang lớn "Cảnh sát hình sự",
"Gió qua miền tối sáng"…

Có nhiều người biết một Nguyễn Quang Lập đầy dấu ấn
của Văn Nghệ Trẻ, một Nguyễn Quang Lập tham gia khởi lập
tạp chí Cửa Việt… Một Nguyễn Quang Lập của Nhà xuất
bản Kim Đồng…

Và hẳn, càng nhiều người biết một Nguyễn Quang Lập, người
tạo nên chiếu rượu "Quê Choa", nơi mà các bạn văn và
độc giả gọi ông bằng cái tên trìu mến "Bọ Lập".

Nhưng, chúng tôi, những lứa học trò đầu tiên, lại tự
hào, bởi chúng tôi biết đến một Nguyễn Quang Lập mà rất
ít người biết tới. Một Nguyễn Quang Lập – thầy giáo. Một
Alexan Đờ Cu Lập của riêng chúng tôi.

<div class="boxcenter400"><img
src="http://nguyentrongtao.info/wp-content/uploads/2014/12/NguyenQuangLapHOCTRO.jpg"
/><div class="textholder">Nhóm biên kịch và các diễn viên phim
"Lập trình cho trái tim". Ảnh: Lương Trần.</div></div>

2. Năm 2006, Khóa đào tạo Biên kịch, Lý luận phê bình điện
ảnh do quỹ Ford tài trợ đặt tại trường Nhân văn chính
thức khai giảng khóa đầu tiên. Trong buổi ra mắt, bên cạnh
những cái tên quen thuộc Đặng Nhật Minh, Phạm Nhuệ Giang …
chúng tôi lần đầu biết đến Nguyễn Quang Lập, người đàn
ông với bước chân tập tễnh, đôi mắt biết cười. Người
đàn ông ấy khi ngồi ở bàn chủ tọa một tay vẫn nhoay nhoáy
nhắn tin dưới gầm bàn, dáng điệu vô cùng bình thản.

Cũng người đàn ông ấy, khuôn mặt chẳng chút phật lòng khi
cả chục học viên lớp biên kịch mà ông đảm trách, không
một đứa nào biết ông là ai, ông viết cái gì. Nhưng ông đã
làm cả lũ học trò đang uể oải, lơ đãng lúc đó ngồi
thẳng người với câu tuyên bố sấm sét: "Thầy có thể
biến một con bò trở thành nhà biên kịch!!!"

Sau 8 năm, lời tuyên bố tưởng như "nổ tung giời" ấy đã
trở thành hiện thực. Những "con bò" đầu óc hoàn toàn
phẳng phiu, hoàn toàn không có những ý niệm nào về phim ảnh,
về kịch bản, về cấu trúc, nhân vật khi đó… giờ đây,
đã trở thành những người làm nghề, những biên kịch thực
thụ.

Nhưng hẳn, đó là chuyện của 8 năm sau. Còn khi đó, những
giờ học của thầy luôn làm lũ học trò chúng tôi đầy cảm
xúc. Hào hứng, phấn khích, lo sợ.

Hào hứng bởi lẽ, thầy không hề giấu nghề, giáo án do thầy
tự soạn thảo, được in phát cho học viên theo từng ngày lên
lớp.

Phấn khích là ở chỗ, ngay trong buổi học, chúng tôi đã có
cơ hội cùng nhau tạo nên những câu chuyện, những kịch bản,
có thể "bán ra tiền" ngay lập tức. Bằng chứng chính là
"Cho em một ngày vui", một bộ phim "bài tập" mà chúng
tôi cùng nhau làm, sau đó đã đoạt giải HCB Liên hoan phim
truyền hình toàn quốc lần thứ 26. Tiền nhuận bút vừa chia
nhau, vừa liên hoan bét nhè vẫn không hết.

Còn lo sợ là vì, thầy Lập là người đòi hỏi rất cao ở
học viên. Thầy đã nói ngay từ đầu, thầy yêu cầu "sự
trung thực"- có lẽ vì chữ đó thôi mà nhờ đó thầy dành
được vinh quang, được ngàn người mến mộ nhưng cũng vì
chữ "trung thực" đó mà thầy gặp muôn vàn khổ nạn trong
đời mình. Ngu dốt có thể chấp nhận, nhưng lười biếng thì
không. Sự lơ là, đối phó là thứ thầy ghét nhất. Và khi
đã chạm vào thứ mà thầy ghét, thì thầy mắng thẳng, mắng
nặng, mắng rát mặt thì thôi.

Nhưng, thật ra, sự sợ hãi của chúng tôi ngày đó, không hẳn
là sợ bị mắng.

Mà chúng tôi sợ thầy thất vọng…

Bởi lẽ, hơn ai hết, chúng tôi biết thầy đã giành cho chúng
tôi tâm huyết như thế nào…

3. Ngay khi khóa học còn chưa kết thúc, vào một buổi chiều ở
Linh Đàm, thầy gọi hai đứa tên Hà, hai đứa tên Thủy trong
lớp đến, hỏi có muốn làm phim với thầy không? Và khi mà
bốn đứa mắt còn đang tròn xoe, chưa biết thế nào, thầy đã
quẳng mỗi đứa 2 triệu tiền tạm ứng, và bảo, nếu thích
rèn nghề, thích kiếm tiền, thì làm với thầy.

Và, chúng tôi, đã bắt đầu những chặng đường làm nghề
đầu tiên như thế. Phim "Âm tính" do thầy Lập dẫn dắt 4
chúng tôi, Thái Hà, Thu Hà, Đinh Thủy, Nguyễn Thủy sau đó đã
giành HCV Liên hoan phim truyền hình toàn quốc 2010.

Trong một giờ học cuối khóa, 4 đứa được thầy đặt cái
tên "Lưỡng Hà Song Thủy" đã hí hoáy viết một lá thư
nghịch ngợm gửi cho thầy, bảo thầy ơi, chúng em muốn thành
lập một công ty làm kịch bản, thầy làm giám đốc đi. Thầy
viết lại: Đồng ý. He he. Kí tên. Giám đốc Alexan Đờ Cu
Lập.

Cái tên Alexan Đờ Cu Lập chúng tôi đùa nhau gọi thầy bắt
đầu từ đó.

4. Có lẽ, từ những mong ước ngây thơ ban đầu của chúng
tôi, và cũng vì thương những học trò trong khóa, ra trường
rồi chưa xin được việc, cuối cùng thầy quyết định lập
một công ty thật. Một công ty chuyên về kịch bản. Rồi từ
ấy, là "Một ngày không có em", "Lập trình cho trái tim",
"Siêu thị tình yêu", "Con đường hạnh phúc…" những
bộ phim liên tiếp ra đời… Trong đó "Lập trình cho trái
tim" đã trở thành một trong những bộ phim truyền hình gây
sốt nhất từ trước tới nay.

Thời gian ấy, biết bao niềm vui. Biết bao nỗi buồn. Biết bao
tranh cãi… Học trò – nhân viên căng mắt làm kịch bản.
Thầy giáo – giám đốc vò đầu bứt tóc ngồi biên tập. Bàn
tay phải lách cách gõ bàn phím, sửa từng chữ, từng đoạn.
Kì cụi cả đêm. Mớ tóc là bị thầy hành hạ nhiều nhất,
mỗi lần tức tối ngoài đập bàn phím thì lại vò đầu đến
rối tinh rối mù.

Và rồi là những buổi họp, những lần trả kịch bản. Lũ
học trò lần nào cũng nín cả thở, hồi hộp, đợi chờ
"phán xét" của thầy. Bị thầy mắng, thầy chê thì buồn
thối cả lòng. Được khen một câu, thì sướng âm ỉ cả
tuần không hết… Nhưng đáng giá hơn cả, là từ những họp
bàn và rút kinh nghiệm ấy, chúng tôi được thầy truyền
đạt, chỉ dẫn những bài học, mà sau này càng làm nghề,
chúng tôi càng ngấm.

Trong khoảng thời gian vài ba năm đó, chúng tôi từng là nguồn
gốc của những cơn thịnh nộ của thầy, nỗi thất vọng của
thầy, sự bực bội của thầy. Nhưng, chúng tôi cũng biết,
chúng tôi hẳn cũng từng là niềm vui của thầy, sự trìu mến
của thầy, sự hi vọng của thầy…

Ấm áp là những khi vừa kí kết hợp đồng, lúc tiền nhuận
bút về, những lúc nghe tin phim bắt đầu bấm máy… thầy trò
lại ngồi uống bia, hát hò vui vẻ bên nhau. Lũ chúng tôi toàn
con gái, giỏi ăn chứ không giỏi uống, lần nào cũng chỉ nhìn
thầy uống bia rồi há hốc mồm nghe thầy kể những câu
chuyện thâm cung bí sử trong làng văn. Những kinh nghiệm làm
nghề. Những ứng xử trong đời sống, rồi nghe thầy lắc
đầu tặc lưỡi "Bọn con gái ăn nhiều thật" hay thỉnh
thoảng tư vấn tình yêu "Mấy cái đứa này ngốc quá, chọn
đàn ông là phải thế này này…"

Thầy trở thành người cha, người anh, người bạn lớn của
tất cả chúng tôi. Vậy nên, khi các bạn của khóa biên kịch
thứ 2 muốn thầy giảng dạy thêm, chúng tôi thậm chí còn
giận thầy, vì thầy đã không coi chúng tôi là những học trò
duy nhất.

Nhưng cuối cùng, tất cả những học viên từng được thầy
dẫn dắt đều làm việc với nhau, gắn bó với nhau. Vì chúng
tôi có chung đam mê nghề nghiệp. Và vì chúng tôi có chung một
người mà chúng tôi cùng yêu quý. Là thầy.

5. Sau này, khi bắt đầu có thể tự đứng vững bằng đôi
chân của mình, ra ngoài làm việc, va chạm, chúng tôi mới nhận
ra, thật may, trong giai đoạn đầu tiên, chúng tôi đã có thầy
đỡ đầu, đã có thầy che chắn. Bởi lẽ, khi bước vào môi
trường quá nhiều tráo trở, bị lừa lọc, bị ăn chặn, bị
quỵt tiền… chúng tôi mới hiểu ngày đó, nếu không có
thầy, chúng tôi đã không dễ dàng đến thế, để có được
những dự án đầu tiên, những bộ phim đầu tiên.

Thầy, người ngày ngày xức dầu để có thể đủ sức khỏe
lên lớp, không bỏ buổi nào.

Thầy, người rút tiền chia cho từng đứa, khi nhận nhuận bút
kịch bản. Thầy bảo thầy phát lộc. Thực ra là bởi thầy
biết có mấy đứa đang hết tiền.

Thầy, người từng thuê cả chuyến xe về Nam Định, để lũ
học trò biết không khí liên hoan phim, để chúng có thêm động
lực cố gắng.

Thầy, người từng tặng cho học trò từng tấm thẻ điện
thoại.

Thầy, người từng yêu cầu các diễn viên tên tuổi "chào"
lũ học trò cho tử tế, với tuyên bố "Sau này chúng mày rồi
sẽ cần tụi nó đấy".

Thầy, người từng bảo "Các em hoàn toàn có khả năng. Nếu
các em không tin chính mình, thì làm sao người ngoài tin các em
được".

Thầy, người đã khiến chúng tôi có sự tự trọng khi làm
nghề. Bởi lẽ, chúng tôi được dán một cái mác, là học trò
thầy Lập.

Được là học trò của thầy, với chúng tôi, là cơ duyên. Là
may mắn.

Và hẳn, cũng là một thương hiệu. Một thương hiệu mà chúng
tôi luôn trân trọng với riêng mình!

Hà Nội, 12.2014

Những học trò thầy Nguyễn Quang Lập

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141228/co-mot-nguyen-quang-lap-nha-giao),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!