Lúc thiếu thời đi học, nhắc đến cố Tổng thống Việt Nam
Cộng Hòa Ngô Đình Diệm và Nguyễn Văn Thiệu, đa số thầy cô
dưới mái trường XHCN của tôi đều gọi là "thằng Diệm"
và "thằng Thiệu". Về nhà tôi kể lại cho ba mẹ nghe. Ông
bà nghiêm nghị cấm tôi không nên bắt chước thầy cô, vì như
thế là vô lễ và bất kính đối với các bậc tiền nhân. Sau
này, trưởng thành, có dịp đi làm việc ngang vùng Ninh Thuận,
một đồng nghiệp lớn hơn tôi vài tuổi hỏi: "Nghe nói vùng
này là quê hương của thằng Thiệu?" Tôi cau mày, đáp: "Dù
sao ông Nguyễn Văn Thiệu cũng đáng bậc cha chú của anh mà!
Nếu mình đi đến vùng Nghệ An, em nói đây là quê hương của
thằng Hồ, anh sẽ cảm thấy thế nào?" Anh ấy chống chế:
"Xin lỗi, thói quen thôi mà!" Từ đấy anh ấy xem tôi là
"phản động" (!). Tôi hãnh diện về tiếng "phản động"
đó, vì nhớ đến lời giáo huấn đạo làm người của cha mẹ
tôi.
<center>
<img
src="https://fbcdn-sphotos-f-a.akamaihd.net/hphotos-ak-xap1/v/t1.0-9/154536_1488368088103637_7996473361037256976_n.jpg?oh=4bf2c615bf5351f773b28330caf964a8&oe=54F7D6EF&__gda__=1420604070_717e055cda017bc061eaf30d43f53e96"
width="400" /></center>
<em><center>Ls Lê Công Định chụp trong chuyến đi viếng mộ năm
2007 cùng luật sư Lê Quốc Quân, đây là mộ phần của ông cố
vấn Ngô Đình Nhu, trong tấm bia ghi là "Gioan Baotixita Huynh".
Ảnh: FB Ls Lê Công Định</center></em>
Ba tôi, một người tham gia phong trào cộng sản, vẫn luôn bày
tỏ lòng kính trọng đối với cố Tổng thống Việt Nam Cộng
Hòa Ngô Đình Diệm. Ông thường nhận định với tôi rằng dân
tộc này sẽ tốt đẹp hơn nhiều, thậm chí có thể sánh ngang
với Nhật Bản ở Á châu, nếu cụ Diệm lèo lái con thuyền
đất nước đến được bờ bến mà cụ tâm niệm và tranh
đấu cả một đời. Khi tôi tỏ vẻ ngạc nhiên vì sao ông chưa
bao giờ bày tỏ sự tôn trọng tối thiểu đối với bất kỳ
lãnh tụ cộng sản nào, ba tôi lắc đầu trả lời: "Ba chọn
lầm đường!" Và ông luôn căn dặn tôi: "Thế hệ của con
không được quyền lạc lối như ba."
Mỗi sáng mùng một Tết hàng năm lúc tôi còn là học sinh tiểu
học và trung học, sau khi sang chúc Tết ông nội về, ba mẹ
thường đưa anh em chúng tôi đến nghĩa trang Mạc Đỉnh Chi
viếng mộ dượng sáu tôi là ký giả Vân Sơn Phan Mỹ Trúc,
Chủ bút nhật báo Đông Phương ở Sài Gòn trước 1975. Bao giờ
cũng vậy, trước khi đến mộ dượng tôi, ba tôi luôn dừng
lại thắp hương, còn mẹ tôi (một giáo dân Công giáo) đọc
kinh cầu nguyện trước mộ Tổng thống Ngô Đình Diệm, Cố
vấn Ngô Đình Nhu và bà cụ cố thân sinh của hai ngài. Anh em
chúng tôi phải đứng chấp tay, cúi đầu. Điều đó đã trở
thành thông lệ của gia đình tôi ngày xưa.
Năm 1998, sang Pháp học, tôi đọc một quyển sách về Tổng
thống Ngô Đình Diệm và biết rằng sau khi nghĩa trang Mạc
Đỉnh Chi bị giải tỏa năm 1985, hài cốt của ba vị cùng với
ông Ngô Đình Cẩn được thân nhân chuyển về nghĩa trang Lái
Thiêu. Tết năm 1999, nhân dịp trở về Việt Nam dự chương
trình Orientation dành cho sinh viên nhận học bổng Fulbright du
học Hoa Kỳ, tôi chở ba tôi đi Bình Dương tìm nghĩa trang Lái
Thiêu, mà ông còn nhớ tên gọi xưa là "Nhị Tì Quảng
Đông". Chúng tôi dò hỏi những người dân gác mộ xung quanh
đó, thì được hướng dẫn tận tình và đưa đến tận nơi.
Họ còn nhắc nhở chúng tôi viếng nhanh rồi về, vì buổi trưa
các du kích xã đi ăn cơm nếu không chúng tôi có thể bị mời
về xã đội điều tra lý do viếng mộ ông Ngô Đình Diệm (?).
Theo quyển sách tôi đọc, bia mộ của cố Tổng thống ghi
"Giacôbê Đệ", còn bia mộ của ông Cố vấn ghi "Baotixita
Huynh", do thân nhân lúc cải táng cố tình tráo hai chữ
"huynh" và "đệ" để kẻ gian nhầm lẫn. Tôi không rõ
thực hư việc này, nhưng quả nhiên thấy rõ những dòng chữ
ấy. Giữa mộ hai ngài là mộ của bà cụ cố thân sinh. Cách
một quãng xa, ngôi mộ có tấm bia dựng cao ghi chữ "Can" và
năm mất 1964, chính là mộ phần của ông Ngô Đình Cẩn. Hai cha
con tôi kính cẩn làm lễ, thắp hương, đọc kinh cầu nguyện
và chụp ảnh lưu niệm. Suốt đoạn đường về ba tôi trầm
ngâm, muộn phiền trước cảnh một nhân vật từng có sự
nghiệp vĩ đại nhất của dân tộc ở thế kỷ 20 mà cuối
đời chỉ còn nắm tro tàn vùi chôn tại một nơi và theo một
cách thức không tương xứng với tầm vóc và đóng góp của
ông. Nỗi buồn của ba lây sang cả tôi.
Trở lại Paris năm đó, tôi tìm đến thăm trường Ecole des
Chartres, một trong những trường danh giá nhất của Pháp, nơi
ông Ngô Đình Nhu từng theo học. Ngôi trường ấy tọa lạc
gần trường luật Panthéon-Assas của tôi. Tôi vẫn nể phục
ông Nhu như một nhà tư tưởng lớn hiếm hoi của Việt Nam
đương thời. Từ chuyến đi năm 1999 trở về sau, lúc thì vào
dịp Tết, lúc nhân ngày giỗ hai ông, tôi âm thầm đến viếng
mộ phần của bốn vị đều đặn. Giữa năm 2007, một buổi
chiều cuối tuần, đón tiếp luật sư Lê Quốc Quân vào Sài
Gòn, tôi đưa anh và hai vợ chồng luật sư đồng nghiệp cùng
đến nghĩa trang Lái Thiêu. Chúng tôi đã tổ chức một buổi
lễ tôn nghiêm dành cho các vị, với nguyện ước một ngày
không xa công lao và danh dự của cố Tổng thống Ngô Đình
Diệm sẽ được phục hoàn và tôn vinh tương xứng với sự
nghiệp vĩ đại của ông.
Tiếc rằng giờ đây đang trong thời gian quản thúc, ngày mai
tôi không thể đến viếng mộ phần của cố Tổng thống Ngô
Đình Diệm và ba vị tiền nhân như mong ước, hy vọng lời chia
sẻ này thay cho nén hương tưởng niệm để tỏ lòng kính
trọng và niềm tiếc thương của tôi dành cho nhân vật lịch
sử đã từng tranh đấu và ngã xuống vì quốc gia Việt Nam.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141101/ls-le-cong-dinh-ki-niem-ngay-mat-co-tong-thong-ngo-dinh-diem-nhan-vat-lich-su-phai),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét