Sự kiện đáng quan tâm nhất trong những tuần vừa qua: ông Hà
Văn Thắm – chủ tịch ngân hàng Đại Dương (Ocean Bank), bị
khởi tố và bắt tạm giam. Tiếp theo đó, những thông tin theo
kiểu "ai cũng biết chỉ một số rất ít người giả đò
không muốn biết" về mối liên hệ giữa ông Thắm và các
ông anh ông chú đỡ đầu cho ông ta được bung ra. Những đồn
thổi về câu chuyện đấu đá quyền lực ở thượng tầng
lãnh đạo là điều không thể tránh khỏi. Những phát biểu
nơi nghị trường, những thông tin bạch hóa từ các quan chức
chính phủ và từ các đại biểu quốc hội về thực trạng
nợ công, việc phát hành trái phiếu chính phủ (một hình thức
vay nợ của chính phủ nhưng tránh được việc in thêm tiền)
v.v và v.v…liên tiếp được truyền tải trên các phương tiện
thông tin. Rồi đến việc ông Đinh La Thăng thuyết trình đề
án cổ phần hóa sân bay Phú Quốc, cổ phần hóa đường cao
tốc quốc gia (cổ phần hoá – một uyển ngữ của hình thức
tư nhân hóa), sân bay Tân Sơn Nhất quá tải & đầu tư mới sân
bay Long Thành…khiến chúng ta không thể không liên hệ đến
đề cập của T.T Nguyễn Tấn Dũng hồi đầu năm: đã đến
lúc cải cách thể chế. Hiểu được những gì đã – đang
xảy ra, mối liên hệ giữa những động thái này và tại sao
sẽ khiến cho chúng ta có cái nhìn rõ ràng hơn về tương lai mù
mịt phía trước, chúng ta sẽ trở thành cái gì và cái giá
phải trả gồm những gì. Đặc biệt hơn, khi chúng ta xem xét
cách thức các mối liên hệ ở một góc lùi nhất định, chúng
ta sẽ thấy rõ các động cơ chính trị đã nhấn chìm xã hội
chúng ta như thế nào. Hãy bắt đầu bằng việc ông Hà Văn
Thắm bị bắt và những mối liên hệ giữa giới mafia tài
chính – ngân hàng – bất động sản với giới cầm quyền.
Những khủng hoảng theo chu kỳ là một phần của chu trình
"<em>bùng – vỡ</em>" (boom – bust / một khái niệm của
George Soros). Khủng hoảng hiện tại vẫn chưa phải là đỉnh
điểm của một pha bùng phát đã kéo dài từ những năm 1986
(thời kỳ bắt đầu chính sách mở cửa), nó chỉ mới ở đâu
đó giữa những điểm của cái mà George Soros gọi là
<em>còn-lâu-mới-cân-bằng</em>. Đợt bùng nổ kinh tế dưới
thời kỳ đầu mở cửa (1986) kết thúc vào giữa những năm 90,
đồng thời khi cuộc khủng hoảng tài chính Đông Á xảy ra
(nhưng nó đã không tác động nhiều đến Việt Nam). Sau đó là
một thời kỳ mới phát triển nhanh và mạnh hơn với những
động lực cải cách kinh tế sâu và rộng hơn, thời kỳ này
cũng đã chấm dứt đồng thời với cuộc khủng hoảng tài
chính thế giới năm 2008, khi đó Việt Nam đã hội nhập với
nền kinh tế thế giới, nó đã không thể đứng ngoài những
tác động như thời 1997. Những động lực phát triển được
tạo ra từ những thay đổi trong tư duy thay đổi thể chế kinh
tế đã chạm biên . Và đã chấm dứt một cách rùm beng với
hàng loạt những ông trùm tài chính – ngân hàng – bất động
sản hoặc phải vướng vòng tù tội hoặc nhẹ nhàng hơn –
rút êm trong nước mắt. Từ quan điểm này, không hề có gì phi
lý với những gì sẽ diễn ra trong những năm tiếp theo nếu
không có những thay đổi thể chế, lần này phải là thể chế
chính trị. Nếu không Việt Nam sẽ vướng lâu vào cái vòng
còn-lâu-mới-cân-bằng và còn có thể dẫn đến những bất
ổn không đoán trước được như những gì đã xảy ra ở
Indonesia với sự ra đi của đế chế Suharto.
Khi cuộc khủng hoảng kinh tế trở nên trầm trọng, người dân
sẽ đặt ra nghi ngờ đối với tính liêm chính và vai trò lãnh
đạo của giới lãnh đạo đang nắm quyền. Điều này có thể
tạo ra bất ổn về chính trị và dẫn đến bất ổn xã hội.
Đây là điều mà chúng ta đang chứng kiến. Sự bất ổn xã
hội này, đến lượt nó sẽ làm cho giới lãnh đạo bất an
mặc dù họ liên tục tự trấn an: chúng ta không sợ hãi gì
ngoài chính nỗi sợ hãi. Quyền lực chính trị phải đối mặt
với sự nổi lên của các quyền lực kinh tế, cho dù thứ
quyền lực kinh tế được ân sủng bởi quyền lực chính trị,
thì quyền lực đó vẫn đang ngày một tăng lên. Trong số
những khuôn mặt đang nắm quyền, không ai trong số họ khả dĩ
có khả năng lèo lái quốc gia vượt qua những bất ổn của
một cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng. Và cũng không ai
trong số họ biết cách giải quyết vấn đề thông qua chính
sách kinh tế hiện hữu (đã chạm biên). Những cố gắng, có
chăng chỉ là khía cạnh tâm lý của vấn đề, cố gắng tạo
cảm giảm rằng giới cầm quyền đang làm một số việc thông
qua những câu thần chú đại loại như: quyết liệt phòng
chống tham nhũng, chống âm mưu bè phái – lợi ích nhóm, tái
cơ cấu nghành tài chính – ngân hàng…Một phần của việc
khôi phục lòng tin là phải có người chịu trách nhiệm cho
cuộc khủng hoảng kinh tế trầm trọng này. Đây chính là lúc
số phận của giới mafia tài chính-ngân hàng-bất động sản
được định đoạt. Bằnng cách đổ tội cho nhóm này, cùng
một lúc những người nắm quyền lực đạt được nhiều mục
tiêu khác nhau. Nó làm hài lòng phe bảo thủ bởi việc củng
cố sức mạnh nhà nước. Như thường lệ, phần đông người
dân bị thu hút bởi những vụ bắt bớ kiểu này, họ thỏa
mãn tạm thời. Dân chúng được nhìn thấy lãnh đạo đang hành
động quyết liệt và tước bỏ quyền lực của đám mafia
chuyên hút máu quốc gia.
Nhưng thực tế, những nguyên nhân cơ bản gây nên cuộc khủng
hoảng trầm trọng lần này vẫn chưa được giải quyết.
Tương lai bất ổn nào đang ở phía trước? Sẽ còn nhiều
điều phải bàn về việc khuynh hướng nào sẽ được lựa
chọn. Những mâu thuẫn giữa quyền lực nhà nước và quyền
lực thị trường cần phải được giải quyết ra sao?
——————Sài Gòn, 02/11/2014
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141102/dang-ngu-ve-so-phan-cua-mafia-tai-chinh-ngan-hang-bat-dong-san),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét