Tuấn Khanh - Để gió bay đi

<center><img src="http://www.danluan.org/files/u5311/de_gio_cuon_di.png"
width="400" height="250" alt="de_gio_cuon_di.png" /></center>

Thật không may cho anh Tấn trong buổi tối định mệnh đó. Khi
tất cả mọi thứ cùng quẩn đổ xuống đầu anh. Mẹ già và
con bệnh đang nằm bệnh viện. Trong tay không còn gì để nghĩ
đến ngày mai, anh Tấn đã cầm dao chạy ra lề đường và
chận 2 người đi đường dừng lại để doạ cướp. Một
người bị cướp 20.000 đồng và một người khác bị cướp
30.000 đồng. Anh Tấn muốn dùng số tiền đó để mua đồ đi
thăm bệnh cho con vào sáng ngày mai. Thế nhưng chiều hôm sau, anh
Tấn bị bắt và bị Toà án xử 7 năm tù vì tội "cướp tài
sản".

Đây là một câu chuyện có thật chứ không phải viết ra từ
tiểu thuyết. Thậm chí đó cũng không phải là chủ đề của
một cuốn tiểu thuyết về một hoàn cảnh rất xa xưa như của
nhà văn Hồ Biểu Chánh. Người bị xử 7 năm tù là anh Nguyễn
Văn Tấn, 25 tuổi ở huyện Lai Vung, Đồng Tháp. Sự việc này
đã được báo chí đưa tin, nhưng có lẽ đã không có nhiều
người biết. Đơn giản vì giữa những câu chuyện đáng hoảng
sợ hàng ngày tại Việt Nam như việc chết người do nước
dâng ngập đường, công an phát tờ rơi dặn dò người dân từ
nay hãy tự lo an nguy của mình, trẻ sơ sinh chết do chích
nhầm… thì chuyện một người ăn cướp và bảy năm tù, nghe
chừng như cũng còn quá tầm thường và may mắn.

Nhưng hãy thử dừng lại trong ít phút giây, và nghĩ xem, ở sự
cùng quẩn nào trong cuộc sống hôm nay, mà khiến một thanh niên
chỉ vỉ 50.000 đồng phải chịu hơn 2000 ngày trong ngục tối,
thậm chí giờ đây sẽ không biết mẹ già con bệnh rồi sẽ ra
sao?

Một người bạn trên mạng internet, có tên là Người Buôn Gió,
nhắc tôi rằng nếu như Việt Nam có một Victor Hugo chắc cũng
khó có thể viết xuể những điều đau thương hôm nay chúng ta
đang chứng kiến. Có cái gì đó rất gần giữa một người
đàn ông Việt Nam 2014 vì muốn có chút tiền cho đứa con bệnh
đang nằm viện, phải chịu mức án 7 năm tù giam với một
người đàn ông tên Jean Valjean, được khai sinh trong văn học
vào năm 1862, chỉ vì ăn cắp một mẩu bánh mì cho người thân
đang đói mà phải chịu tù khổ sai trong suốt 19 năm tù. Chỉ
là một cái chớp mắt để bay qua thời gian với tốc độ ánh
sáng, người ta có thể nhìn thấy những số phận của họ
giống nhau. Chỉ có sự khác biệt là một người sống ở chế
độ phong kiến thối nát và một ngươi sống ở nền tảng căn
bản trên lý thuyết là tốt đẹp của xã hội chủ nghĩa.

Cùng quẩn là những điều mà chúng ta vẫn thường thấy hàng
ngày, trên các bản tin, nhưng dồn dập đến mức trái tim mỗi
người lạnh đi. Máu đã không còn đủ nóng để làm ý thức
công dân giật mình về những gì đang có chung quanh mình. Câu
chuyện về người mẹ nghèo đến mức tự vẫn để lấy tiền
phúng điếu cho con sinh sống, về bữa ăn không đủ khiến bé
gái kiệt sức ngã xuống sông mà chết…v.v Câu chuyện của anh
Nguyễn Văn Tấn chỉ là một trong 1001 câu chuyện kể Việt Nam,
nhưng được kể sơ sài bằng phần đáp trả của luật pháp.
Rất nhiều phần khác của ý nghĩa nhân đạo và trách nhiệm
vẫn bỏ ngỏ. Nếu sau 7 năm ngồi tù, quay trở ra với hoàn
cảnh nghèo khổ như hiện nay, hoặc hơn, không có gì có thể
ngăn cản anh Tấn lại tiếp tục cầm dao để xuống đường
ăn cướp, nếu anh lại lâm vào điểm cùng quẩn như vậy.

Tìm lại trong các báo cáo thành tích của tỉnh Đồng Tháp, quê
quán của anh Nguyễn Văn Tấn, tỉnh này tuyên bố rằng họ
thành công rực rỡ trong tiến trình xoá đói giảm nghèo từ
hơn 10 năm trước. Tỉnh Đồng Tháp có báo cáo gửi lên chính
phủ trung ương là từ năm 2004 đã xây dựng mô hình điểm xóa
đói giảm nghèo vùng đặc thù thuộc các xã vùng sâu, vùng xa,
vùng ngập lũ với mục tiêu chuyển đổi cơ cấu cây trồng,
vật nuôi gắn với sắp xếp lại cụm, tuyến dân cư, tổng
vốn đầu tư 15,985 tỷ đồng. Mới đây, tháng 9/2014, Đồng
Tháp còn được công nhận là 6 tỉnh hàng đầu của Đồng
Bằng Công Cửu Long thành công và được tuyên dương vì giảm
nghèo cho hàng ngàn người.

Nhưng giờ đây, thì chúng ta chứng kiến một mảnh đời nghèo
khó đến bạo động, như một vết ố trên tấm bằng khen mà
rất nhiều người nhận nó, muốn tẩy đi để có trọn vẹn
sự hoàn hảo.

Một người bạn ở Nhật, dẫn trên facebook câu chuyện có
thật về một người Việt sang Nhật du học, bị cảnh sát ắt
vì tham gia đường dây ăn cắp những chai rượu giá 2000 yên
Nhật (400.000 đồng). Người sinh viên Việt này không bị ngồi
tù, nhưng đã khóc vì được viên cảnh sát người Nhật lớn
tuổi nói chuyện về tư cách và lòng nhân ái giữa con người
với nhau. Ở một quốc gia coi hành động trộm cắp như tội
ác, nhưng với trái tim nhân hậu ấm áp và nền tảng văn minh,
người ta vẫn tìm ra cách ứng xử để nâng dậy người đã
ngã. Khác với án 7 năm tù cho một thanh niên đã không còn làm
chủ được hành vi vì hoàn cảnh gia đình, Kết cục của câu
chuyện như một nấm mồ của số phận.

7 năm tù cho 50.000 đồng có đắt quá hay không? Những người
đã ngồi ở phòng xét xử trường hợp anh Nguyễn Văn Tấn đã
có ai từng ngồi ở phòng xét xử các bị cáo quan chức tham
nhũng với các con số hàng trăm triệu, hàng trăm tỉ đồng…
rồi sau đó chỉ là án treo vì được coi là có dấu hiệu tâm
thần, không làm chủ được hành vi của mình? Có thể đó là
một tập thể điên khi cuồng dại ngấu nghiến tiền của và
tài nguyên quốc gia, nhưng chắc chắc họ không hề cùng quẩn.
Chính Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc Hội Nguyễn Văn
Hiện từng đặt câu hỏi rằng: "Tại sao tham nhũng lại bị
tâm thần nhiều thế?". Các báo cáo của Quốc Hội cho biết
tham nhũng trong năm 2013 gây thiệt hại là 6.000 tỷ đồng, nhưng
chỉ có 10% được thu hồi, còn 90% là mất vì các bị cáo
thường là khai tâm thần, không làm chủ được hành vi.

Nhà tranh đấu lừng danh Mahatma Gandhi có câu nói nổi tiếng.
"I will not let anyone walk through my mind with their dirty feet."
(tạm dịch: Tôi không để cho bất cứ ai bước qua mình bằng
đôi chân dơ bẩn của họ). Anh Nguyễn Văn Tấn không bước
vào toà bằng đôi chân bẩn. Đó chỉ là đôi chân run rẩy
của định mệnh cùng quẩn xô đẩy anh. Thế nhưng đã có
biết bao đôi chân dơ bẩn như vậy đã dẫm đạp trên đất
nước này, dẫm đạp lên luật pháp chưa bao giờ biết tù tội
là gì?

Nói về bộ tiểu thuyết Những người khốn khổ của mình,
nhà văn Victor Hugo viết rằng "Khi pháp luật và phong hoá còn
đầy đoạ con người và đem một thứ định mệnh nhân tạo
chồng thêm lên thiên mệnh thì những quyển sách như loại này
còn có thể có ích". Thêm một câu chuyện khốn khổ nữa
trên đất nước này, liệu đã đủ dày cho bộ trường thiên
về những số phận nhỏ nhoi chưa, hay tất cả những số phận
đó chỉ thoảng qua, như gió bay đi?

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141029/tuan-khanh-de-gio-bay-di), một
số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời độc
giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận
có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng
dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!