Thập niên 60, Hàn Quốc là một trong những nước nghèo đói
nhất châu Á. Năm 1968, người Hàn quyết định mang sách giáo
khoa của người Nhật về dịch sang tiếng Hàn và giảng dạy,
ngoại trừ các môn xã hội như địa lý, lịch sử và văn
học. Lúc đó cũng có nhiều người chỉ trích vì tính sĩ diện
của người Hàn Quốc rất cao, lẽ nào lại không tự soạn
được một bộ sách giáo khoa. Nhưng họ vẫn quyết tâm thực
hiện, vì để có chương trình giáo dục đó, người Nhật đã
mất cả trăm năm cải biên từ cách đào tạo của giáo dục
phương Tây phù hợp với đặc trưng châu Á, bắt đầu từ
thời Minh Trị Thiên Hoàng. Để rút ngắn khoảng cách, chẳng
có cách nào ngoài việc lấy kinh nghiệm của người đã thành
công, thời gian thay vì mày mò tìm hiểu, mình dùng để lo việc
khác, hay hơn. Vì Hàn Quốc muốn trở thành một bản sao mới
của Nhật, nền kinh tế dựa trên lòng tự hào dân tộc, tính
kỷ luật và đạo đức của toàn thể xã hội.
Đúng 20 năm, đến 1988, Hàn Quốc đăng cai Olympic Seoul, cả thế
giới không ai tin vào mắt mình khi thấy kỳ tích bên bờ sông
Hàn lại khủng khiếp như thế. Ô-tô, xe máy, dệt nhuộm, hoá
chất, đóng tàu, điện tử, bánh kẹo... bên Nhật có cái gì
thì bên này có cái đó, dù dân số chỉ bằng 1/3. Không ai
biết trong 20 năm đó, cả dân tộc Hàn Quốc đã nắm chặt tay
với quyết tâm thoát nghèo như thế nào. Trên tivi chỉ có 2
chương trình là "dạy làm người" và "dạy làm ăn", từ cái
văn minh nhỏ xíu như nụ cười của một nhân viên bán hàng,
đến cách quản lý chi phí của một quán cà phê, đến cách
tạo dựng một nhà máy. Từ một dân tộc "xin việc", tức các
doanh nghiệp nước ngoài đến đặt nhà máy và thuê lao động
Hàn, Hàn Quốc bắt đầu khan hiếm lao động và trở thành dân
tộc đi "cho việc", tức xây dựng các nhà máy ở nước ngoài
và hàng triệu người Trung Quốc, Thái Lan, Philippines đứng xếp
hàng xin các ông chủ Hàn Quốc cho họ việc làm. Hàn Quốc đã
thành công trong việc tiếp nối Nhật Bản thành dân tộc đi cho
việc người khác.
Năm 1988, pháo hoa thắp sáng 2 bờ sông Hàn, người Hàn Quốc ôm
nhau và cười trong nước mắt, Hàn Quốc giờ đây đã bước
chân vào nhóm 24 quốc gia thịnh vượng nhất loài người. Nhưng
thách thức mới lại xuất hiện, vì bây giờ không phải là
Nhật Bản nữa, mà là Hồng Công và Singapore, 2 cực hút nam
châm của cả châu Á về tài chính, thương mại và giải trí.
Phim Hồng Công tràn ngập thị trường và không có đối thủ.
Người Hàn tuyển chọn ngay 2000 sinh viên ưu tú nhất, cử sang
Holywood, điên cuồng học hành, từ đạo diễn, diễn viên,
phục trang đạo cụ... 4 năm sau tốt nghiệp, năm 1992, những
bộ phim Hàn Quốc đầu tiên ra đời như Cảm xúc, mối tình
đầu, hoa cúc... với một thế hệ diễn viên đẹp từng milimet
và hợp nhãn người châu Á. Ngành làm phim phối hợp với ngành
thời trang, mỹ phẩm và hàng tiêu dùng, bắt đầu xâm nhập
vào các thị trường. Đại sứ quán Hàn Quốc tại các nước
có nhiệm vụ dịch thuật ra tiếng địa phương và tặng không
cho các đài truyền hình, tạo ra làn sóng Hallyu nổi tiếng.
Người Nhật quay ngược lại hâm mộ tài tử Hàn Quốc một
cách điên cuồng, người Trung Quốc điên đảo, thậm chí phim
cổ trang Trung Quốc tụi trẻ chê không xem, chỉ xem phim Hàn,
các nước Đông Nam Á thì chỉ biết ụ pa ơi, ụ pa hỡi. Phim
Hồng Công bị đá văng ra khỏi thị trường cho thuê băng đĩa.
Năm 1988, ngoài số người đi Holywood để xây dựng công nghiệp
điện ảnh, ngần ấy người được khuyến khích đi Milan và
Paris để học về thời trang, mỹ phẩm. Các tập đoàn như xe
Kia, Samsung, Hyundai còn thuê cả ê-kip thiết kế của các hãng xe
Đức như Mercedes, BMW làm việc cho họ, với tham vọng xuất
khẩu xe sang Mỹ và châu Âu. Muốn bán cho Tây thì bao bì nhãn
mác phải có óc thẩm mỹ của Tây, chứ kiểu "tròn tròn xinh
xinh" của dân châu Á, tụi Tây không thích, không bán được.
Có những năm, những mẫu xe của Hyundai bán chạy nhất ở Bắc
Mỹ và châu Âu. Người Mỹ bắt đầu nhìn người Hàn với ánh
mắt khác, ngưỡng mộ và ngạc nhiên, thích thú.
Ngoài ra, những sinh viên giỏi toán nhất được hướng theo
ngành tài chính ở các đại học lớn trên thế giới, với tham
vọng biến Seoul thành trung tâm tài chính như London, New York. Họ
học ngày học đêm và kéo rầm rập về đất nước khởi
nghiệp. Mọi người góp tiền vào nhau và các quỹ đầu tư ra
đời, tự đi tìm kiếm các nhà máy mới khởi nghiệp be bé
để rót tiền vào, tham gia vào quản trị. Không chỉ trích,
đổ lỗi, mỗi cá nhân chỉ góp sức góp trí để xây dựng
các doanh nghiệp lớn mạnh hơn, với tinh thần "giúp cho một
người Hàn giàu có là cả dân tộc Hàn thêm giàu có". Hệ
thống bán lẻ Lotte phải có nghĩa vụ mang hàng hoá Hàn đi
khắp nơi, Samsung bắt đầu tuyển dụng những sinh viên giỏi
nhất châu Á về cho học bổng thạc sĩ miễn phí với điều
kiện tốt nghiệp xong phải mấy năm phục vụ cho họ. Họ gom
trí tuệ của cả châu Á để chinh phục thị trường điện
thoại thông minh và máy tính bảng, cạnh tranh đối đầu với
Apple, đối đầu với cả một tập thể trí tuệ thung lũng
Silicone, cứ như Airbus của châu Âu cạnh tranh với Boeing vậy.
Người Hàn Quốc, dù dân thường hay sếp lớn, tất tần tật
mọi thứ họ dùng phải Made in Korea, dù lúc sản phẩm kém cỏi
còn xấu xí và đầy lỗi của thập niên bảy mươi hay hiện
đại như bây giờ. Mỗi cá nhân chịu thiệt thòi một chút thì
đã sao. Nếu người tiêu dùng không ủng hộ sản phẩm nhem
nhuốc của thời khởi nghiệp, thì doanh nghiệp còn tồn tại
đâu mà có sản phẩm tinh xảo sau này?
Tony nhớ lần đi Hàn đầu tiên, mùa thu năm 2005, bà chị ở VN
ghi tên mấy nhãn hiệu mỹ phẩm nhờ mình mua giùm. Ở cửa
hàng, cô bán hàng mặc bộ váy veston đen, chạy như bay lấy
hết sản phẩm này đến sản phẩm khác cho Tony xem mấy tiếng
đồng hồ, đều là mỹ phẩm của Hàn cả. Do tiếng Anh không
tốt nên cô cứ giải thích bằng tiếng Hàn đến lúc giọng
khàn đặc. Đến lúc Tony lấy tay chỉ hộp phấn Lancom, thì cô
thất vọng và bật khóc. Cô khóc vì tình yêu nước của cô
không thuyết phục được khách hàng, cô khóc vì đã không làm
tròn nhiệm vụ tổ quốc giao phó. Mỗi người trong xã hội Hàn
Quốc được ngầm phân công cụ thể, ai đi học thì phải học
chăm chỉ, ai sản xuất thì sản xuất cho tốt, ai bán hàng thì
phải bán cho được hàng, ai tiêu dùng thì phải mua đồ Hàn
Quốc. Nghĩa vụ của một công dân đối với nền kinh tế
đất nước chỉ có vậy thôi, âm thầm làm và làm, không nhìn
ngó và chỉ trích. Giọt nước mắt nóng bỏng của lòng tự
hào dân tộc khiến Tony sững sờ. Cô chỉ là 1 người bán hàng
bình thường trong muôn ngàn người bán hàng ở xứ sở kim chi
biết tự giác làm hết khả năng của mình vì cái lớn lao hơn
là lợi nhuận. Vì kính phục, Tony bèn mua mấy hộp mỹ phẩm
của Hàn, dù chẳng biết có tốt không. Lúc bước ra khỏi cửa
hàng, ngoái lại Tony vẫn thấy cổ gập đầu cung kính.
Ngoài phố, gió bắt đầu lạnh, từng tốp học sinh chạy tập
thể dục rầm rập trên vỉa hè, những chiếc áo khoác thêu
cờ quốc gia ở sau lưng. Và Tony biết, sau lưng của mỗi công
dân luôn là tổ quốc.
<center><img
src="https://scontent-a-ams.xx.fbcdn.net/hphotos-xpa1/v/t1.0-9/10009286_864202283632632_7367438192319684368_n.jpg?oh=0efc2c9111f16f1592d37558459fad9a&oe=54F168AE"
/></center>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141023/tony-buoi-sang-co-ban-hang-my-pham-o-seoul),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét