Đinh Duy Hòa,
Cứ mỗi lần Quốc hội họp lại được nghe những lời tâm
huyết của các vị đại biểu cơ quan quyền lực nhà nước cao
nhất về những bất cập trong bộ máy nhà nước.
Nào là tổ chức bộ máy cồng kềnh, biên chế nhiều, tham
nhũng không giảm mà lại gia tăng. Trong khi định cải cách
lương cán bộ, công chức thì lại không biết lấy tiền ở
đâu.
Rất nhiều sáng kiến được đưa ra. Thậm chí có sáng kiến
từ khá lâu, nhưng chưa được thực hiện. Cũng có những sáng
kiến mới. Cái nào cũng thấy đúng cả, nên làm cả. Nhưng lạ
một điều là mọi thứ sau đó cứ thế âm thầm trôi qua và
đến kỳ họp sau của Quốc hội, khi bàn đến phát triển kinh
tế - xã hội của đất nước thì lại được nghe lương công
chức như vậy là không đủ sống, lỡ mấy lần chưa cải
cách, lần này phải làm.
Phải làm, nhưng làm thì tiền đâu để tăng lương, mà bộ máy
lớn như thế này thì phải thu nhỏ lại đã, cán bộ, công
chức đông thế này thì phải giảm đã, nếu không thì tiền
thuế của dân cũng không nuôi nổi… Đúng là cái vòng luẩn
quẩn, cứ thít mãi khó mà gỡ ra được!
<center><img src="http://www.danluan.org/files/u5311/tran_du_lich.jpg"
width="480" height="256" alt="tran_du_lich.jpg" /></center>
<center>Hai đại biểu QH TP.HCM - Nguyễn Thị Quyết Tâm và Trần
Du Lịch, tại phiên họp tổ ngày 21/10, đề cập việc tính
toán lại bộ máy. Ảnh: Lê Anh Dũng</center>
Mà điều hay lại chính là ở chỗ ta quen dần với cái vòng
đó, một bộ phận không biết là to hay nhỏ có vẻ lại thích
cái vòng này, ai nói cứ nói, ta cứ vẫn tồn tại, vẫn sống
được trong phạm vi cái vòng luẩn quẩn hay hay này.
Mấy chục năm qua, ít nhất cũng có vài đợt giảm biên chế,
lần giảm biên gần nhất là lần chế độ, chính sách giảm
biên rộng rãi, hào phóng nhất.
Tuy nhiên, tất cả các đợt giảm biên đều không đạt mục
tiêu, kết quả đề ra, mà Nhà nước còn mất một khoản chi
đáng kể từ ngân sách.
Dưới góc độ lý thuyết, ý kiến của các vị đại biểu về
giải pháp, biện pháp cải cách đều đúng cả. Nhưng từ góc
độ thực tiễn thì rất khó khả thi. Đây chính là một trong
những đặc trưng của hệ thống chính trị - hành chính Việt
Nam.
Cái thực tiễn đó là: Nhiều thứ đưa ra rất đúng, rất phù
hợp, nhưng lại không triển khai được. Làm thế nào để bộ
máy nhà nước gọn lại, ít người đi. Văn kiện Đại hội XI
nói rất chuẩn: Nhà nước chỉ tổ chức cung ứng các sản
phẩm, hàng hóa và dịch vụ thiết yếu cho xã hội mà khu vực
kinh tế tư nhân chưa làm được hoặc không muốn làm.
Nếu hỏi các nhà lý luận về kinh tế, về nhà nước, về
hành chính công của các nước phát triển thì chắc ai cũng
phải đồng ý và khen hay. Hay như thế nhưng hầu như rất khó
triển khai có kết quả. Đã có một bộ nào, một tỉnh nào áp
nguyên tắc này vào để xem những việc mình đang làm - hàng
hóa, dịch vụ - có cái nào thôi không cần làm nữa, để khu
vực tư nhân, để xã hội tự lo hay chưa? Hãy đưa nguyên tắc
này vào xem doanh nghiệp nhà nước nào thực sự cần tồn tại,
doanh nghiệp nào thì thôi...
Như vậy là nói thì rất hay, nhưng làm thì chưa được.
Ẩn đằng sau cái không làm được này chính là câu chuyện
lợi ích: lợi ích cá nhân, lợi ích bè bạn, đồng nghiệp,
lợi ích gia đình, lợi ích cấp trên... và bây giờ còn thêm
câu chuyện lợi ích nhóm. Chính những cái này đang làm cho hệ
thống hành chính của chúng ta mang dấu ấn của một hệ thống
hành chính "quan hệ".
Và quay trở lại câu chuyện phá cái vòng luẩn quẩn này, có
lẽ xin làm thử bằng một cách khác, trong khi tự chúng ta chưa
đủ bản lĩnh, đủ dũng khí và can đảm để làm, đó là:
mời hay thuê một nhóm chuyên gia trong nước và nước ngoài vào
tư vấn về một vài bộ.
Giả dụ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Giao
thông vận tải và Bộ Xây dựng đang làm những việc như thế
này, bộ máy tổ chức hành chính là thế này, các đơn vị sự
nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước trực thuộc là như
thế này, đội ngũ cán bộ, công chức , viên chức là như thế
này…Theo các ông thì nên như thế nào là chuẩn, là phù hợp.
Mà nguyên tắc chỉ đạo như vừa nêu trên đây thì quá chuẩn
rồi, mời các ông áp thử vào.
Chúng ta hãy thử một lần nghe ý kiến đề xuất của chuyên
gia kiểu này xem sao. Làm theo hay không lại là câu chuyện khác.
Rất có thể từ đó, cái vòng luẩn quẩn lương, tiền, biên
chế, bộ máy… sẽ bị bung ra, sẽ bị chặt đứt và nhiều
thứ mới trở lại đúng nguyên nghĩa của chúng.
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://www.danluan.org/tin-tuc/20141024/luong-tien-bo-may-vong-luan-quan-go-duoc-khong),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét